Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
20-11-2008
Morgen is het " Opdracht van Maria " !
Zoals ik gisteren al zei hebben 20 en 21 november wat gemeen ! Deze twee dagen zijn bekend als te behoren tot de koudste dagen ! Rond deze tijd is het nog altijd gissen naar het soort van de winter die ons staat op te wachten. Vroeger jaren stonden rond deze tijd de voorspellingen omtrend de winter volop in het brandpunt, en een van de vele weerspreuken die deel uitmaakt van die bewuste voorspellingen is de volgende :
" Maria's opdracht klaar en hel, maakt de winter streng en fel. "
Zullen we voor morgen dan maar duimen omdat het een donkere dag zou zijn ? Hier vlak onder in een apart artikeltje kan u een kleine legende vinden in verband met de Opdracht van Maria en de "Beeldekensdag" te Sint-Denijs-Westrem. Morgen hoop ik samen met u vooruit te kunnen kijken naar de komst van Sinte-Cecilia die ons op 22 november een bezoek brengt ! Tot morgen dan maar ?
Morgen viert men de Opdracht van Maria en ik weet niet of dit heden nog altijd zo is maar in het Oost-Vlaamse Sint-Denijs-Westrem viert of vierde men op 21 november Beeldekensdag. In kerk vereert, (ik blijf in de tegenwoordige tijd vertellen), men een houte O.L.Vrouwbeeld uit de 15de eeuw. Een legende vertelt ons dat toen de geuzen van de 16de eeuw al de geroofde kerkornementen en beelden op de vrijdagmarkt te Gent in brand staken, er ook een beeldje bij was dat de kerk van Sint-Denijs toebehoorde. Toeval wou dat dit beeldje onder een bank gerold was en zo uit de prooi van de vlammen bleef. Een geus die dat bemerkte wilde dat beeldje echter in de vlammen werpen maar nog maar nauwelijks had dit beeldje de vlammen geraakt of het sprong met geweld terug op de borst van de heiligschenner. De man was daar zodanig van aangeslagen dat hij besloot om van zijn dwalingen af te stappen en terug te keren tot de Roomse kerk. Het beeld dat enige tijd bewaard werd in de Sint-Veerle kerk te Gent, werd naar Sint-Denijs teruggebracht en bleef er steeds door de gelovigen vereerd.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
20 November 2007 was een zwaar bewolkte dag met en lichte bui. Om 15u08 werd de maximum temperatuur waargenomen en die bedroeg 11,4°. Om ietsje na middernacht noteerde men toen de minimum temperatuur van deze dag en die liet 5,8° opschrijven. De warmste 20ste november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1981 met 16,8°. - De koudste 20ste november ooit kwam in 1914 voor met min 6,9° !
Voor vandaag hou ik heel uitzonderlijk erg kort omdat u dienaar jarig is en ik vandaag met mijn voetjes onder tafel mag gaan zitten. Dit wil echter niet zeggen dat ik aan geen weerspreuk zou gedacht hebben. Ik ben eens in mijn verzameling gaan kijken of ik niets kon vinden in verband met donder in deze maand, en jawel hoor :
" Donder in november laat een goed jaar verhopen. "
De donder in deze maand zou veel zaad verwekken ! In Frankrijk weten ze dat echter ook en daar zegt er een weerspreuk :
" En novembre s'il tonne, l'année sera bonne. "
Zo hoor je het eens vanuit 't buitenland ! Ik sluit de boeken voor vandaag en ik ga de feestdis opzoeken ! Ik hoop er morgen weer te zijn en dan kijk ik vooruit naar de "Opdracht van Maria" dat overmorgen gevierd wordt. Ook hebben 20 & 21 november iets gemeen en ook daar vertel ik u morgen weer alles over, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
19 November 2007 was een bewolkte dag met heel even wat lichte regen en een maximum temperatuur van 6,7° die om 13u38 waargenomen werd. Om 4u57, en dan zijn we nog in de vroege morgen, schreef men toen 2,7° op als zijnde de laagste temperatuur voor deze dag. De warmste 19de november sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1926 met 16,8°. - De koudste 19de november ooit kwam in 1902 voor met min 7,6° !
November noemde men vroeger al eens vaak de maand van de "scheve weken" maar veel nauwkeuriger zou men moeten zeggen " van de scheve dagen " want het zijn de dagen en niet de weken die scheef zijn. Met scheef zijn wordt bedoelt dat de voormiddagen in deze maand langer zijn dan de namiddagen. In verband met het voorspellen van de winter horen we al eens 't volgende zeggen :
" Volgt de eerste sneeuw op regen, dat houdt een harde winter tegen. "
We zijn 15 november gepasseerd, de dag die verondersteld wordt dat de eerste sneeuw kan vallen, dus.....kunnen we ons nu wel iedere dag aan " witte pluimpjes" verwachten ! Ik probeer hier morgen weer terug te zijn, en U ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
18 November 2007 was andermaal een mooie zonnige dag waar het kwik om 13u43 zijn hoogste punt bereikt had en dat liet 7,9° opschrijven. In de hele vroege morgen, om 4u37 om precies te zijn, werd de minimum temperatuur van deze dag waargenomen en die bedroeg toen min 2,3° ! De warmste 18de januari sinds de waarnemingen van Ukkel was dze van 1926 met 16,9° ! -De koudste 18de november ooit kwam in 1902 voor met min 6,3° !
Kalenders spreken elkaar tegen wat betreft de feestdag van Sint-Elisabeth. Volgens de Volkskundige kalender zou die pas overmorgen gevierd worden, de weerkundige volkskalender beweert dit ook, andere bronnen spreken dan weer van 17 november en omdat ik nu eenmaal een keuze moet maken, sluit ik mij bij deze laatste aan. Twee dagen verschil, veel kan dit zeker niet uitmaken. Wat heeft deze feestdag voor ons in petto en welke boodschap heeft Sint-Elisabeth voor ons bij ?
" Sinte-Elisabeth doet verstaan hoe de winter zal vergaan. "
Dat is meer dan duidelijk gezegd dacht ik en ik stel voor om zowel vandaag als overmorgen aan deze weerspreuk te koppelen zo zijn de beide partijen tevreden en heb ik misschien een oorlog vermeden ? Mag ik u hier morgen weer begroeten ? Tot dan en bedankt omdat u vandaag hier was !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
17 November 2007 was een prachtige zonnige dag met een maximum temperatuur van 8,7° die om 15u13 waargenomen werd in het weerstation van Kapelle o/d Bos. 's Morgens om 6u56 noteerde men daar min 2,9°, zijnde de minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 17de november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1840 met 15,3°. - De koudste 17de november ooit kwam in 1965 voor met min 6,7° !
Van regen, wind en neveldagen weten we de betekenis al maar wat heeft sneeuw ons in deze maand te bieden ? Wel valt de sneeuw in november in de modder, dan is dat schadelijk voor de veldvruchten. Valt de sneeuw integendeel op een droge grond, brengt het een vruchtbaar gewin, en voor het vee brengt sneeuw voordeel ! Vandaag koos ik voor de volgende passende weerspreuk :
" Vertoont november zich met snee, 't zal vruchtbaar zijn ook voor 't vee. "
Welk weertype rest er ons dan nog na al deze die we eerder al onder de loep genomen hebben ? Donder uiteraard, en daar kijk ik morgen graag naar uit, liefst samen met u !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
16 November 2007 was een zonnige dag met een lichte bewolking en een maximum temperatuur van 7,1° die om 14u45 waargenomen werd. - 's Morgens om 7u30 noteerde men toen min 3,2° als minimum temperatuur, de vorst had zijn intreden gedaan. De warmste 16de november sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1895 met 18,6° ! - De koudste 16de november ooit kwam in 1965 voor met min 6,6° !
Zoals gisteren beloofd kijk ik vandaag eens naar de betekenis van nevels in deze maand, maar eerst toch nog eens herhalen dat we vandaag 15 november zijn en deze dag wordt algemeen beschouwd als de dag waarop de eerste sneeuw kan vallen ! En wat komen de nevels ons deze maand voorspellen ? Ik laat het aan een weerspreuk over om u het antwoord te brengen :
" Brengt ons de late herfst neveldagen, dan zal de sneeuw ons in de winter plagen. "
Veel neveldagen, veel sneeuw ? Weinig neveldagen, weinig sneeuw ? We zien wel wat het worden zal ! Maken we samen een afspraak voor morgen ? Tot dan !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
15 November 2007 was andermaal een zonnige dag met om 14u03 een maximum temperatuur van 5,7°. - 's Avonds om 19u13 werd de minimum temperatuur waargenomen en die bedroeg min 1,4° ! De warmste 15de november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1895 met 18,4° ! - De koudste 15de november ooit kwam in 1983 voor met min 6,6° !!!
Gisteren zagen we al dat een plotse koude inval in deze maand nooit lang duurt, maar hoe zit het dan met de eventuele stormen die in deze maand kunnen opdagen ? Wel, en gelukkig maar zou ik zo zeggen, duren die net als die koude aanvallen ook nooit lang, getuige is de volgende weerspreuk :
" Begint november met tempeest, daarna de maand voor goed geneest. "
Met tempeest worden o.a. stormen bedoeld. Morgen kijk ik dan weer eens naar de betekenis van nevels in deze maand ! Morgen is het ook de 15 november en op deze dag wordt algemeen aangenomen dat de eerste sneeuw kan vallen, men wezen dus gewaarschuwd ! Maar morgen is ook Sint-Leopoldus en lees eens wat er gebeurd mocht het morgen een mooi weertje zijn :
" Leopoldus die goed weder vindt; blijft dan dagen goed gezind. "
Duimen zo hard we kunnen voor die mooie dag van morgen !!! Ik probeer hier morgen weer terug te zijn, u komt toch ook weer mag ik hopen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
14 November 2007 was een zonnige dag met een maximum temperatuur van 6,8° die om 13u45 waargenomen werd. - 's Morgens om 8u12 om precies te zijn, noteerde men 1,5° als minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 14de november sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1897 met 18,2°. - De koudste 14de november ooit kwam in 1835 voor met min 4,9° !
Eerder zagen we al dat november ons veel regenvlagen brengt maar naast dat nat gedoe moge we ons soms ook aan een plotse koude verwachten, een koude inval die gelukkig nooit lang duurt en dat heeft de volgende weerspreuk ook geweten :
" November streng en koud, niet lang zich staande houdt. "
Morgen kijk ik uit naar de eventuele stormen die in deze maand kunnen voorkomen, wat hebben ze te betekenen ? U leest er morgen weer alles over, afspraak morgen dan maar ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
13 November 2007 was een donker bewolkte dag met regen en waar men tot 18u34 diende te wachten alvorens men de maximum temperatuur van deze dag kon noteren en die liet uiteindelijk 7,3° opschrijven. - 's Morgens om 6u09 werd toen de minimum temperatuur waargenomen en die bedroeg 3,5°. De warmste 13de november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1938 met 18,9°. - De koudste 13de november ooit kwam in 1835 voor met min 4,1° !
Vandaag is Sint-Livinus bij ons te gast die in Ierland geboren werd. Tot zendeling bisschop gewijd, kwam Livinus in 655 te Gent aan in de abdij van S. Baafs waar hij door abt Floribertus onthaald werd. Van daar ging hij het Evangelie prediken in het land van Aalst, waar hij enorm te kampen kreeg, niet alleen tegen de dolingen van de heidenen, maar tevens ook met de woeste aard van de inwoners die, verre van de stem des apostels wilde aanhoren, meer zelfs, ze waren er op uit om hem te doden. Niet alleen hij, maar ook de weduwe en haar kind, die hem onderdak had gegeven, stierven de marteldood. Livinus stierf te Sint-Lievens-Esse alwaar enige hardvochtige beulen hem eerst de tong uitrukte om hem dan tot de dood te pijnigen. Sint-Livinus is in de streek van Gent erg goed gekend en wanneer het rond deze datum vriest, dan zegt men in het Gentse :
" Sinte Lieve komt ons mee vust gerieven. "
U hebt al begrepen dat "vust" hier staat voor vorst dacht ik ! Tot daar mijn kort verhaal en de weerspreuk die ik vandaag voor u heb meegebracht. Mag ik hopen van u hier morgen terug te zien ? Tot dan !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
12 November 2007 was een dag met twee gezichten, in de voormiddag was het zonning en in de namiddag vielen er buien. De maximum temperatuur bedroeg 9,2° en die werd om 13u40 waargenomen. - 's Morgens om 5u46 schreef men in het weerstation van Kapelle o/d Bos 2,3° op, zijnde de minimum temperatuur voor deze dag. De warmste 12de november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1995 met 20,3° en de koudste 12de november ooit kwam in 1921 voor met min 4,3° !
Zoals ik gisteren beloofde blijft ik vandaag nog even stilstaan bij Sint-Maarten en mocht het vandaag een zonnige dag zijn wees er zeker van dat dit op een strenge winter duidt want :
" Sint-Maartensdag klaar, maakt het ijs gaar. "
Omgekeerd voorspelt een donkere Sint-Maartensdag dan weer een kwakkelwinter :
" Is 't donkere lucht op Sint-Martijn, zo zal 't een zachte winter zijn; maar is die dag het weder helder, de vorst dringt door in meen'gen kelder. "
En in verband met Kerstmis zegt een weerspreuk ons dan weer 't volgende :
" Als op Sint-Merten de ganzen op 't ijs staan, zullen ze met Kerstmis door 't slijk gaan. "
En om te besluiten nog deze :
" Sint-Martinus donker, met Kerstmis stergeflonker. "
In een van de weerspreuken zag u dat er een gans voorkomt. Sint-Maarten kwam eertijds in aanmerking om een dankfeest te houden vooral in verband met de wijn (druiven) - en de fruitoogst. Aan het uitzicht der beenderen van de " Sint-Maartensgans ", welke te dier gelegenheid bereid werd, hechtte men een bijzondere betekenis en voorspelde men de soort van winter. Was het borstbaan doorschijnend, dan beduidde dit helder weer en vorst. De rode vlekken op dit been hadden ook hun betekenis, op het voorste deel : vorst in de voorwinter, op het achterste deel : vorst in de nawinter. De "de gans" wijst ook op het feit dat de feestdag in de tijd valt dat de wilde ganzen trekken. Het bestaan van de Sint-Maartensgans wordt legendarisch als volgt uitgelegd : De heilige verschool zich tijdens een vlucht, om aan de heidenen te ontsnappen, in een grot waar ganzen verbleven. De dieren begonnen te kwetteren met het gevolg dat hij gesnapt werd. Martinus vervloekte de dieren en voorspelde dat de mensen hun zouden wreken door jaarlijks op zijn sterfdag ganzen te slachten. Morgen is Sint-Livinus onze gast en wat die in zijn mandje heeft liggen leest u morgen weer wel. Afspraak morgen ? Zelfde plaats ? Tot dan ?
