Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
10-11-2007
Morgen komt Sinte-Maarten bij ons op bezoek ! ! !
Rond de feestdag van deze volksheilige, bisschop van Tours, krijgen we normaal gezien altijd wel enkele mooie dagen welke in de volksmond de " Sint-Martenszomer " genoemd worden. Hopelijk krijgen we ze dit jaar ook te zien ? Een weerspreuk komt ons dat als volgt vertellen :
" Al moet Sint-Merten een mantelke dragen; hij moet toch nog wandelen in zomerse dagen. "
Van een ding mag u echter zeker zijn, Sint-Maarten is de bode van de winter, en de volgende weerspreuken komen dat alleen maar bevestigen :
" Sint-Maarten zit met dank reeds op de kachelbank. "
Of nog anders gezegd :
" De misse van Sint-Merten, brengt ons de winter in 't herte. "
Morgen breng ik u nog enkele erg mooie weerspreuken rond deze brave man zijn feestdag en zien we verder wat die nog allermaal in petto hebben. Ietsje lager kunt u wat meer vinden over Sint-Maarten, ga misschien eens kijken. Morgen zijn we er weer, u toch ook ?
De feestdag van de H. Martinus, in de volksmond Sint Marten, of in t Mechelse Sinte-Metten, was vroeger een echt volksfeest in de ware zin van het woord. We moge er een gekerstend feest inzien, ten minste voor de gebruiken die er bij te pas komen. In t begin van de wintertijd, vierden onze heidense voorouders hun god Wodan die over de wind en de wolken regeerde. Ze stelde hem voor als een jager die, op een woest ros gezeten, door het luchtruim vloog, de werkzame landbouwer zegenend. Toen de eerste geloofspredikers in het land kwamen en dit heidens geloof wilde uitroeien, vonden ze in de H. Martinus de gepaste heilige; immers zijn sterfdag werd rond deze tijd gevierd, hij ook, als krijgsman, bereed een paard en had, uit medelijden voor een arme man, een weldaad gedaan. Hij had zijn mantel met hem gedeeld. Was het geloof in Wodan verdwenen, de gebruiken ter zijner eer bleven lang bestaan en men kon ze niet gemakkelijk uitroeien. In zover ze niet tegenstrijdig waren met de godsdienst en de zeden, lieten de zendelingen ze bestaan en zo zijn ze tot onze tijd gebleven. Indien we het feest als een volksfeest beschouwen, dan vinden we eerst de vreugde vuren; Zoals deze van Sint Jan de midzomer gedachten, deden deze van Sint Marten de winter ingaan. Reeds dagen van tevoren gingen de jongens bij de boeren schooien om wat hout te krijgen. Daarbij zongen ze dan een liedje, dat als volgt ging :
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
10 November 2006 was een tamelijk mooie dag met een maximum temperatuur van 11,4° en die werd om 14u06 waargenomen. 's Morgens om 7u01 noteerde men toen de laagste temperatuur van die dag en die bedroeg 0,8° ! De warmste 10de november sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1977 met 17,9° ! - De koudste 10de november ooit kwam in 1864 voor met min 5,8° !
Voor wie sneeuw bemint is nevel dezer dagen hun beste vriend, voor andere dan weer een soort van vijand misschien want.......
" Brengt de late herfst neveldagen, dan zal de sneeuw ons in de winter plagen. "
Morgen is het de beurt aan Sint-Martinus, onnodig u nog te zeggen dat die brave man ons op 11 november komt bezoeken. In sommige delen van ons land, is het die dag voor de kindjes weer enorm plezant. Ik ga er alvast 2 dagen blijven bij stil staan want er is weer zoveel rond te doen ! Zeker komen lezen zou ik zeggen, tot morgen !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
9 November 2006 was een licht bewolkte dag met zon ! Eigenaardig aan die dag was het feit dat de maximum temperatuur 's nachts om 1u33 waargenomen werd en die bedroeg 13,3° ! - De minimum temperatuur werd 's avonds om 21u06 opgeschreven en die liet 4° noteren. De warmste 9de november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1983 met 18,6° ! - De koudste 9de november ooit kwam in 1908 voor met min 6,3° !
November brengt ons niet alleen regen en wind, maar ook soms plotse koude welke nochtans nooit lang aanhoudt. Lees maar wat de volgende weerspreuk ons daarover vertelt :
" November streng en koud, niet lang zich staande houdt. "
Al maar goed zou ik zeggen want het pad van de winter is nog lang genoeg ! Ook de stormen duren deze maand nooit lang :
" Begint november met tempeest, daarna de maand voor goed geneest. "
Morgen kijken we eens naar wat nevel zoal te betekenen heeft, als u er dan ook weer bent, tot morgen dan !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
8 November 2006 was een bewolkte dag met heel even wat zon. Men moest wachten tot 18u35 om de hoogste temperatuur van die dag te noteren en die bedroeg 11,6° ! - De minimum temperatuur werd 's nachts om 0u10 waargenomen en die liet 4,1° opschrijven. De warmste 8ste november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1983 met 18,5° ! - De koudste 8ste november ooit kwam in 1864 voor met min 5,9° !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
7 November 2006 was een dag als de vorgaande, bewolking en heel even wat zon. Het kwik steeg tot 9,4° en dat werd om 14u28 bereikt. - 's Avonds om 23u30 wees het kwik 2,5° aan en dat was meteen goed voor de laagste temperatuur van die dag. De warmste 7de november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1955 met 20,4° ! - De koudste 7de november ooit kwam in 1864 voor met min 6° !
Vandaag wil ik u waarschuwen voor november ! De regenvlagen zijn killig en erg gevaarlijk en wat dat met zich mee kan brengen laat ik u volgende weerspreuk zelf vertellen :
" November met zijn regenvlagen, brengt verkoudheid, jicht en andere plagen. "
Een gewaarschuwd iemand is er twee waard dacht ik ! Mag ik u hier morgen weer verwachten ? Tot dan.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
6 November 2006 was een bewolkte dag waar de zon zich heel even liet zien. De maximum temperatuur bedroeg 11,4° en die werd om 15u30 waargenomen. - 's Avonds om 22u20 om precies te zijn, werd de minimum temperatuur vastgelegd en die liet 6,6° noteren. De warmste 6de november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1955 met 18,7° ! - De koudste 6de november ooit kwam in 1842 voor met min 6° !
Inderdaad, morgen is het de beurt aan Sint-Leonardus om ons een bezoekje te brengen, en wat heeft die brave man voor ons zoal in petto ? Wel, laat ons hopen dat het morgen een uitgelezen mooie dag is want.......
" Het weer van Sint-Leonardusdag blijft tot Kerstdag. "
Een andere weerspreuk rond deze heilge man zegt ons dan weer 't volgende :
" Tussen de buien is het schoon, 't weer droogt een Leonarduskroon. "
En wat heeft men op 't land te vertellen over deze brave man ?
" Sint-Leendert jaagt de vliegen weg, zegt men op het land. "
Waren de vliegen al niet eerder weg ? 't Zal aan mijn geheugen liggen vrees ik. Morgen hoop ik er weer te zijn en dan kijken we weer uit naar wat de weerspreuken ons over november te vertellen hebben. Tot morgen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
5 November 2006 was een dag waar bewolking en zon elkaar aflosten. Om 15u09 had het kwik zijn hoogste punt bereikt en dat liet 12,5° noteren. - 's Morgens om 5u57 wees het kwik 6,2° aan en dat was dan ook de minimum temperatuur voor die dag. De warmste 5de november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1899 met 18,7° ! - De koudste 5de november ooit kwam in 1980 voor met min 5° !
November kenmerkt zich door overvloedige regens en een erg mooie weerspreuk komt ons dat als volgt vertellen :
" November heeft op de loer gelegen, en komt te voorschijn met veel regen. "
Nog een andere weerspreuk zegt het dan weer zo :
" November laatste noot, valt altijd in de sloot. "
Uitleg is hier totaal overbodig dacht ik. Morgen vertel ik u wat Sint-Leonardus ons te bieden heeft, die komt op 6 november op bezoek. Nog ietsje meer over regen en wind kan u hierna vinden, kijk eens een ietsje lager misschien ? Ik ben er morgen weer, u toch ook ?
" Van Allerheiligen tot Advint, nooit te veel regen of wind. "
Het volksgeloof wil, dat dan een voorspoedig jaar volgt. Advent betekent aankomst en is de tijd die begint de vierde zondag vóór Kerstmis en eindigt op Kerstmis. Valt kerstmis op een zondag, dan mag men die zondaghoogdag voor het bepalen van de Advent niet mee tellen. De kerkelijke betekenis van de Advent is de voorbereiding tot de komst van de Heiland. Iedere week verzinnebeeldt duizend jaar, zodat de vier weken welke Kerstdag voorafgaan, de vierduizend jaar bedoelen vóór de komst van de verwachte Messias. Het volksgeloof wil ook dat, wanneer het in de Advent veel waait, er veel fruit zal zijn.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
4 November 2006 was een tamelijk zonnige dag met een maximum temperatuur van 11,8° om 13u12 waargenomen. - 's Morgens om 6u08 noteerde men die dag de minimum temperatuur en die bedroeg 4,9° ! De warmste 4de november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1994 met 20,2° ! - De koudste 4de november ooit kwam in 1980 voor met min 5,5° !
Vandaag is het Sint-Hubertus, een volksheilige waarop talrijke legendes werden toegepast en dat is een van de reden waarom ik uitzonderlijk vandaag eens niet met weerspreuk begin ! Vroeger werden er ter gelegenheid deze dag in de vroegmis Sint-Hubertusbroodjes gewijd. Ieder huisgezin had toen zijn of haar vertegenwoordiger in de kerk, die een hoeveelheid brood of koekjes bij zich had. Maar in die tijd was het wangeloof ook schering en inslag bij de mensen, en zo geloofde ze dat er veel razernij ging zijn wanneer het Sint-Hubertusbrood niet op zijn feestdag kon gewijd worden. (Wanner de feestdag op geen zondag viel) Wanneer men dan een hond met wilde sprongen zag afkomen, zocht men onmiddellijk zijn toevlucht tot de volgende "formule" :
" Ik kwam al over Sint-Huibrechts zijn graf zonder stok of zonder staf. Kwade hond, sta stille het is Sint-Huibrechts wille. "
Geef toe dat ik u dit niet kon onthouden. En wat brengt de weerspreuk voor vandaag ons voor nieuws ? November wordt ook wel eens nevelmaand genoemd omdat het dan doorgaans mistig, grauw en koud is. Trouwens het wordt koud en dat vertelt ons een spreuk als volgt :
" De elfste maand van 't jaar, bij 't vuur brengt al te gaar. "
Morgen heb ik het over november en zijn regen en vertel ik u ook nog iets over de periode van Allerheiligen tot aan de Advent. Als u er morgen bent, dan ik ook. PS Hierna vindt u het tweede gedeelte over Allerzielen en hoe het vroeger was.
Evenals in verschillende landen bestaat(bestond) ook bij ons het bezoek van de kerkhoven op deze dag. In mening dorp en stad werd er op de vier hoeken van het kerkhof een van de Evangeliën gezongen, uit een van de vier missen van de overledenen die in het misboek stonden.In Limburg plachte men er een eigenaardig gebruik op na te houden. Rond 16 uur begaf men er zich naar het kerkhof. Diegene welke een familielid verloren had gedurende het jaar, legde strooien kruisen op het graf. Na het lezen van een gebed ging men dan huiswaarts om er pannenkoeken te gaan bakken. De mannen echter deden hier niet aan mee en die gingen vergaderen in de herbergen waar ze tot middernacht bleven drinken, spelen en zingen. Toen werd alles stil en men ging er terug naar t kerkhof waar al de strooien kruisen verband werden.Op Allerzielen werden vroeger Zielebroodjes gegeten. Die broodjes droegen een kruiske en die werden heet en warm gegeten. In Antwerpen deed men veel saffraan in het deeg om er een gele kleur aan te geven de vlammen van het vagevuur weet je wel. In Limburg werden de kruiskensbroodjes gewijd en nuchter gegeten nadat men een gebed tot lafenis der zielen gebeden had. In West-Vlaanderen noemde men deze broodjes Zielkoeken, Zielbroodjes of Cadetjes.In sommige streken luidde men de klokken 24 uren lang en de luiders mochten dan s anderdaags bij de inwoners, van huis tot huis gaan bedelen.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
3 November 2006 was een redelijk zonnige dag maar wel met een lichte bui als spelbreker. De maximum temperatuur bedroeg 11,3° en die werd om 14u05 waargenomen in het weerstadion van Kapelle o/d Bos. - De minimum temperatuur werd 's morgens om 7u32 opgetekend en die liet 0,6° opschrijven. De warmste 3de november sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1927 met 19,8° ! - De koudste 3de november ooit kwam in 1980 voor met min 5,1° !
Omdat het vandaag nog Allerzielen is wil ik u als eerste nog een mooie weerspreuk meegeven, toepasselijk op vandaag :
" Allerzielen zonder vuur, spaart geen brandhout uit de schuur. "
Ik denk dat hier geen uitleg bij nodig is. Laat ons dan eens gaan kijken wat november ons zoals te bieden heeft. Het was niet voor niks dat Karel de Grote deze maand de naam van Windmanoth gaf want.......
" November heeft maar dertig dagen, maar dubbel wind en regenvlagen. "
Of alias........
" Wie houdt van wind, november mint. "
En zo weten we al direct aan wat we ons deze maand zoal moge verwachten ! Hiena vindt u een eerste stukje over Allerzielen en hoe het er vroeger aan toe ging, morgen kunt u daar het tweede en laatste deeltje van lezen; Tot dan ?
