Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
23-04-2006
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
23 April 2005 was een licht bewolkte dag met een enkele drupppel regen. Om 14u21 bereikte het kwik zijn maximum hoogte van 18,4° en om 6u42 's morgens noteerde men de minimum temperatuur en die bedroeg die dag 3,5° 23 April 2004 was een zonnige dag met mooi lenteweer. De maximum temperatuur bedroeg toen 18,8° om 14u15 opgetekend. De minimum temperatuur bedroeg toen 3,3° om 6u45 's morgens. De warmste 23 april ooit kwam in 1971 voor met 22° ! Zou dit record vandaag sneuvelen ?
Vandaag vereren men de H. Joris, een weerheilige van wie u gisteren enkele werspreuken kon lezen. De H. Joris was in krijgsdienst toen Diocletiaan het bevel van vervolging tegen de christenen uitvaardigde. Promp verliet hij die dienst en durfde het aan om de keizer zijn gedrag te laken. Om die reden werd hij in 303 ter dood gebracht. In het volksleven staat de H. Joris algemeen gekend als de patroon van de Schuttersgilden. Een van de karaktertrekken van onze voorouders, is de geest van vereniging. De gildegeest ontwikkelde zich het meest ten tijden van barbaarsheid en regeringloosheid, terwijl de enkeling zowel als de opkomende gemeente bloot stonden aan de willekeur van enige, en de strijdlust van de grenslanden. Ter beoefening van de wapens werden in onze streek, meest in alle dorpen Souverynen gilden ofte eeden van Mijnheere Sinte Joris gesticht. Door hun spelen en kampstrijden droegen de leden in vredestijd bij tot de luister van de gemeentefeesten, en in oorlogstijd konden ze een keurbende samenbrengen van welgeoefende mannen ter verdediging van land en vrijheid. Men kent ongetwijfeld de legende van Sint-Joris en de draak die een jeugdige maagd gevangen hield. Deze voorstelling van de heilige is zinnebeeldig. De draak stelt de afgoderij voor, welke door Sint-Joris zo ijverig werd bestreden. De vrouw is een zinspeling op het vaderland (Cappadocië) door de geloofsheld tegen de aardse en helse vijanden verdedigd. Wie over heiligen graag wat meer wilt vernemen kan ik volgende site aanbevelen : www.farida.nu/heiligenbeeldenmuseum, je moet daar dan maar eens een kijkje gaan nemen. Morgen vertel ik wat over H. Markus die op 25 april op bezoek komt en ja hoor, die heeft ook weer weerspreuken voor ons bij ! Tot morgen dan ?
Ik ga mij alle woede op mijn hals halen wanneer ik nu ga zeggen dat het best nog rap eens zou regenen ! En toch heb ik er een goeie reden voor want lees eens :
" Valt voor Sint Joris geen regen meer, dan komt er na hem des te meer. "
Van Sint Joris wordt er ook nog gezegd :
" Sint-Joris die de draak overwon, houdt meer van regen dan van zon. "
Maar aangezien we al genoeg van dat "kwakkel-weer" kregen, is hij ons morgen misschien wel eens goed gezind en laat hij zich van zijn beste zijde zien ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
22 April 2005 was een mooie zonnige dag met een maximum temperatuur van 18,5° om 15u47 opgetekend. De minimum temperatuur bedroeg die dag 1,4° om 5u13 genoteerd. 22 April 2004 was een zonnige dag tot omstreeks 16 uur wanneer er bewolking kwam binnen drijven De maximum temperatuur om 14 uur opgetekend bedroeg 18,7°, en de minimum temperatuur bedroeg 11,7° om 3u50 's nachts ! De warmste 22 april ooit kwam in 1996 voor met 25°
Morgen is het Beloken Pasen, de laatste der veertien dagen waarop men zijn paasplicht kan houden. Wie op deze dag de H. Tafel naderde werd een bloksleper of mulder genoemd. Men noemde die dag Mulderszondag omdat de mulders toen hun mesdag vierden en van de gelegenheid gebruikt maakte om hun Pasen te houden. Men noemde deze zondag ook Thomaszondag naar het evangelie dat gelezen werd in de mis. In Laken had er op deze dag een een jaarlijkse begankenis plaats naar Maria, Troosteres der Bedrukten. Dit heiligdom zou gesticht zijn door twee dochters van Lodewijk Germanicus, op de plaats waar hun broer Hugo in 882 in een veldslag tegen de Noormannen, tussen Laken en Schaarbeek geleverd, de dood vond en begraven werd. De zusters bouwden in de nabijheid een kluis, waar zij hun leven lang verbleven. Die kapel, aan Maria toegewijd, werd een bedevaartplaats waar zieken genezen werder, en bezetenen verlost. De toeloop werd weldra zo groot, dat men de kapel moest vergroten. Tot driemaal toe zagen de metsers hun werk afgebroken en besloten dan maar om er de wacht bij te houden. Plots zagen ze een schone vrouw, door een luistervolle glans omgeven, met een krans van twaalf sterren om het hoofd, vergezeld van twee maagden. Zij zegde aan de bewakers dat zij de H. Maagd was, en een zijden draad tonende, beduidde ze de afmeting van het nieuw heiligdom dat ze wenste te zien oprichten. Op Goede Vrijdag was de kerk voltrokken en Christus zelf kwam ze inwijden. De wonderbare draad werd zorgvuldig in een kristallen bus gesloten en in een zilveren kastje gezet. Tweemaal per jaar werd hij tentoongesteld : op O.L.Vrouw Hemelvaart en op Beloken Pasen. Getrouwde vrouwen kwamen er bewegen tot het verkrijgen van een gezonde kroost. Morgen geef ik dan weer een woordje uitleg over wie de H. Joris was, tot dan ?
Morgen komt Sint - Joris ons wat vertellen, die komt zondag bij ons langs. Vandaag geef ik u een weerspreuk in verband met de maan mee ! Deze maand passeert de "rosse maan" immers. In een ander artikel hieronder leest u daar meer over. Nu eerst de weerspreuk van vandaag :
" In april heldere maneschijn, zal de bloesem schadelijk zijn. "
Laat ons dan maar duimen voor donkere nachten zeker ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
21 April 2005 was een mooie zonnige dag waar het kwik om 17u12 het maximum van 15,5° bereikte. De minimum temperatuur bedroeg die dag 1,8° om 6u55 opgetekend. 21 April 2004 begon bewolkt maar werd erg zonnig in de namiddag. De maximum temperatuur bedroeg toen 19,9° en dat werd om 15u50 genoteerd. De laagste temperatuur van deze dag werd om 5u45 opgetekend en die bedroeg toen 8,7° De warmste 21 april ooit kwam in 1968 voor met 28° !
Hoewel we nog precies een week van de rosse maan verwijderd zijn, ze begint op 27 april e.k., wil ik er vandaag toch al wat over kwijt. De maan na de Paasmaan is de rosse maan. De heidenen in het algemeen beschouwden deze maan als de oorsprong van veel kwaads betreffende het weer- en luchtgesteltenis. Dit geloof of was het wangeloof, is lang blijven hangen in het volksgezegde. De Rosse Maan, die zo gevreesd was bij het volk, begint in april en heeft haar wasdom in mei. Welnu, gewoonlijk heeft men nog nachtelijke vorst in de maand april, waardoor de nieuw uitgelopen botten bevriezen en ros worden. Dit werd vroeger de maan toegeschreven, en haar naam was geboren. Op gebied van weerkunde weet men dat de maan, evenals de zon en sterren een invloed hebben op het weer. Hierna geef ik u de bijzonderste aantekeningen uit de volksmond van vroeger jaren. De maan - Als de maan de vierde dag klaar is, zei men vroeger, dan heeft men een ganse maan goed weer. Is ze dof dan betekend dit regen. Heeft ze een rode schijn, dan gingen er winden komen. Zit de maan in een hof, dan zal het regenen. Het weder bij een opkomende maan, zou blijven duren tot volle maan. De zon - Als de zon helder is 's morgens, zal 't schoon weer zijn. Als de zon helder onder gaat, zal het 's anderdaags goed weer zijn. Gaat de zon rood getint onder, dan verwacht men wind. Zo de zon rood opstaat en de wolken de zon bedekken, zal het regenen. Een waterachtige en een stekende zon, geeft regen, ze trekt water zei men dan. Heeft de zon een witte ring bij 't ondergaan mag men donder verwachten binst de nacht. Zijn er rode wolken in 't noorden, dan betekent dit wind. Veel sterren in de lucht, betekent in de zomer schoon weer, en 's winters vorst. Weinig of geen sterren, voorspellen regen. Dit zijn zeer oude gezegdes op basis van waarnemingen uit lang vervlogen tijden maar waar vandaag nog altijd veel waarheid in schuilt, alleen moet je dan wel de moeite doen om de maan, de zon en de sterren gade te slaan. Morgen vertel ik, zoals eerder beloofd, wat over Beloken Pasen, tot dan ?
Ik zou durven beweren dat we dit jaar nooit zo kort tegen de lente waren als vandaag ! De zwaluwen zijn er, de koekoek roept volop en we zijn half april voorbij ! Wat kan de lente nu nog tegenhouden ? Maar....let toch maar op met u kleding, twee spreuken die ons waarschuwen :
" Die laat een draadje af, delft in april zijn graf ! "
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
20 April 2005 was een dag met een lichte bewolking waar het kwik niet hoger klom dan 12,7° om 14u25 opgetekend. De minimum temperatuur bedroeg die dag 3,4° om 6u22 's ochtends 20 April 2004 was een dag met wat bewolking maar hoofdzakelijk met zon. De maximum temperatuur bedroeg toen 18,1° om 17u15. De minimum temperatuur bedroeg 0,7° om 6u50 De warmste 20ste april ooit kwam in 1968 voor met 29° !
Terwijl we wachten op het bezoek van Sint - Joris die er op 23 april aankom, en de rosse maan waar we op 27 april aan beginnen, laat ik een weerspreuk ons vertellen waarom april niet droog mag zijn :
" Op een droge april, wel eens een natte zomer volgen wil. "
Laat het in zo'n geval deze maand dan nog maar wat regenen. Zo zijn de boerkens content en kunnen wij hopen op een lange mooie hete zomer !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
19 April 2005 was een bewolkte dag, het werd toen niet warmer dan 14,2° om 15u01 opgetekend. De minimum temperatuur bedroeg om 5u35 in de morgen 4,9° 19 April 2004 was eveneens een bewolkte met af en toe wat lichte regen. Het werd niet warmer dan amper 10° en de mininum temperatuur bedroeg die dag 5° De warmste 19de april ooit kwam in 1988 voor met 24° !
Dat de echte lente op zich laat wachte is misschien nog zo slecht niet ? Waar een vroege of een late lente goed voor is, laat ik u de weerspreuk zelf vertellen.
" Vroege lente, korte zomer, late lente, vroege winter. "
Een mens zou geneigd zijn van te zeggen dat het ene niet goed is, en dat het andere niet deugd !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
18 April 2005 was een bewolkte dag met lichte regen, het kwik steeg niet hoger dan 13,3° en dat werd om 12u33 genoteerd. De minumum bedroeg toen 5,1° om 5u30 's morgens. 18 April 2004 was eveneens een bewolkte dag met regen waar het kwik op 11,1° bleef steken en daar moest men die dag tot 19 uur voor wachten. De minimum temperatuur bedroeg toen 7° om 6u30 's morgens. De warmste 18de april ooit kwam in 1949 voor met 27° ! Rechtzetting : Gisteren zei ik dat de warmste 17de april in 1984 voor kwam, dat moet wel degelijk 1949 zijn toen het kwik 30° bereikte.
Men zal deze dag vroeger wel zo genoemd hebben, en op deze derde Pasen vierde men vroeger in Beerse het overbrengen van de relieken van de H. Cornelius. De overlevering vertelt dat de kapel waar de reliek bewaard wordt, door ene wondere Voorzienigheid gebouwd werd. Een krijgsoverste zou hier ter plaatse een beeldeke van de heilige gevonden hebben. Hij nam dat beeldeke mee, doch tot driemaal toe werd het hem ontroofd en telkens teruggevonden op de plaats van de vondst. De inwoners vroegen zich af of God aldaar niet ene kapel wilde zien oprichten. Zij bouwden de kapel, waardoor de godsvrucht tot de H. Cornelius zich verspreidde en men kwam van alle kanten naar de kapel afgezakt. De Derde Paasdag kwamen (komen?) er honderden naar de kapel die slechts een deel der bedevaarders kon bevatten. De menigte knielde, zat of lag op de grond, en rond de lichte hoogte stonden de typische huifkarren van de kempische bedevaarders geschaard. Aanstaande vrijdag of zaterdag vertel ik dan weer wat over Beloken Pasen die er zondag aankomt.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
17 April 2005 was een bewolkte dag met lichte regen en het kwik steeg niet hoger dan 10,4° om 16u33 opgetekend. De minimum temperatuur bedroeg die dag 6,9° om 6u21 's morgens genoteerd. 17 April 2004 was een zonnige dag met in de namiddag bewolking. De maximum temperatuur liep toen op tot 21,8° om 13u53 ! De minimum temperatuur werd toen om 7 uur 's morgens gemeten en die bedroeg 7° De warmste 17 april ooit kwam in 1984 voor met.....30° ! ! ! ! ! ! Dat ligt ondertussen ook al weer 22 jaar achter ons !
In het West-Vlaamse Ingelmunster had op deze dag de Vlaschieting, ook Zotteschieting genaamd plaats. Het doelhof werd gesloten en enkel de gildebroeders werden er toegelaten. Van voren aan den doel was er een tafel waarop een tinnen kom met vla, een kom met harde eieren en een stoop bier stond, naast lepels, teljoren en bierglazen. De schijf of doel was in vier geren verdeeld, in dewelke stond geschreven : bier, vla, eieren, water. Niet ver van de tafel was er een giettubbe vol water in de grond gedolven. Wie bijvoorbeeld bier schoot, moest zijn pijl uittrekken en rond den hof lopende aan de tafel komen. Daar mocht hij dan bier drinken tot er een andere schutter, die ook bier geschoten had, hem op de schouder kwam kloppen. Met vla en eieren gebeurde het net hetzelfde. Men mocht dus zoveel eten en drinken als men maar wou tot men afgeschoten werd. Werd men op de rug geklopt terwijl men juist at of dronk, dan diende men een boete te betalen. Had er iemand water geschoten, dan moest die zijn pijl uittrekken, rond den hof naar de tubbe lopen en er middenin springen. Maar tegen dat hij sprong moesten alle schutters hand in hand rond de tubbe staan en wie niet op post was, kreeg weer een boete ! Op Tweede Pasen hadden (hebben?) er ook veel beewegen plaats naar verschillende heiligdommen zoals o.a. te Bekkerzeel, Diegem, Hakendover, Lembeek, Lebbeke, Leest bij Mechelen enz. Men ging er toen beewegen tegen allerlei ziektes en kwalen. Gelukkig viel Pasen dit jaar niet in maart want zegt er een weerspreuk : Valt Paschen in de Meert, is 't heel jaar verkeerd. We moge dus toch nog uitkijken naar heel veel goed weer dit jaar !
