Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
22-09-2005
22 september - St. Mauritius
Mauritius was het opperhoofd van het Thebaansch Legioen dat uit meer dan 10.000 man samengesteld, weigerde, op bevel des keizers, de goden te danken bij de overwinning te Argaunum. Zij stierven den marteldood in 286. Hij werd vooral aanroepen tegen hoofdpijn en hoofddraaiïngen
Mocht het toch aan 't stormen gaan, dan aanroepen men Sint Andochius maar. Zijn naamfeest komt er op 24 september aan, samen met een weerspreuk die ik nog even achter mijn deur hou staan.
De Herfst wordt ingezet met de naamdag van Mattheus, apostel. Deze heilige was tollenaar vóór zijn roeping als apostel. Hij wordt als patroon vereerd door de bankiers en ontvangers. Oude volkskalenders uit lang vervlogen tijden leren ons dat heden de heenreis van de trekvogels begint, terwijl nog oudere kalenders deze dag "winterdag" noemen, de reden daar van heb ik reeds verteld, zie even lager op mijn blog.
Wist je dat men vroeger in oude volkskalenders niet over de Herfst sprak? Neen, men noemde 21 september WINTERDAG omdat destijds het jaar verdeeld was in slechts twee seizoenen, zomer en winter. Laat ons hopen dat het morgen een heldere dag zal zijn ! Waarom? Wel dat vertel ik morgen dan wel.
De heilige laten mij nog altijd wat werkloos wat de weerspreuken voor dezer dagen betreft, maar daar komt spoedig verandering in hoor. Deze maand zelve dan maar :
"Na een warme september, verwacht men een droge oktober."
"Als in september de donder knalt, met Kerstmis sneeuw met hopen valt."
Is in de herfst het weer lang klaar, vroeg is een strenge winter daar.
Vroeger werd gezegd en ook geloofd dat men bijvoorbeeld : Op een maandag niet mocht lenen, want dan kreeg men zijn geld nooit meer terug. of De meid die 's maandags in dienst treedt, zal 's zaterdags met de tooveraars vetrekken. ook Eene nieuwe meid wordt 's maandags nooit aanvaard, want ze breekt alles. En...... Wat des maandags aangevangen wordt, duurt geen week.
Zondag dank zijn naam wellicht aan "de zon" . De zon had in de tempels der oude Germanen haar standbeeld : een menschenlijf met de brandende zonne voor kop en met een brandend wiel in de handen
Voor specifieke weerspreuken is het wachten tot a.s. woensdag. Samen met de herfst vallen er wel enkele te rapen en die zal ik u zeker niet weerhouden. Wel heb ik er enkele aan deze maand gekoppeld :
"Zoals 't begin september weert, goed of slecht, het dikwijls keert.
"Septemberregen komt zaad en wijnstok goed gelegen."
Na de hoogmis wordt, op den buiten, door den veldwachter of roeper, vóór de kerk of het gemeentehuis, melding gegeven van de verkoopingen die gedurende de week plaats grijpen. Daarna vergaderen de mannen in de herbergen om de verschillende gemeente- of eigenbelangen te bespreken. Vroeger waren de mannen nog gekleed met een blauwen kiel en droegen eene zwarte zijden muts op het hoofd; de vrouwen, meest in 't zwart, droegen vooral in de Kempen, eene kanten kaakmuts; tot sieraad droegen ze gouden oorbellen, brochen en médaillons of camées, een familieschat. Na de vespers en lof, gaat men wandelen of naar de herberg waar de mannen en jongelieden zich verlustigen aan het spel : doel- of wipschieten, bollen, kegelen enz.