Wanneer beginnen met de familiegegevens of geschiedenis?
WANNEER BEGINNEN MET DE FAMILIEGEGEVENS 0F - GESCHIEDENIS ?
***************************************
Voor de familiegegevens over de Arickx. gaan wij terug tot de periode rond 1570/1550 , De parochiegeestelijken moesten, in toepassing van de besluiten van het Concilie van Trente 1545/1563, doops- , huwelijks- m overlijdenregisters opmaken van hun parochianen,
Gegevens uit de vroegere Poorters- en /of Weesenboeken, kunnen enkel een verwijs of een aanvulling zijn aangezien het hier om welbepaalde families gaat.
Voor onze familiegegevens vertrekken wij van drie stamvaders, elk rond 1600:
ARICS ( ARIC KX ) Judocus x VELGHE Judoca , waarvan wij de kinderen terug vinden geboren te Zeveren en /of te Deinze St. Maarten = Petegem kerk, Uit deze tak zijn de talrijke afstammelingen nu geregistreerd onder ARICKX ,ARIX en ARRECKX. Kenmerkend voor hen ook dat zij, tot + 1500 allemaal terug te vinden zijn in de parochiën van de linker oever leieoever Zeveren ,Grammene ,Totem ,Wontergem ,Aarsele, Kanegem en Tielt. .
HAERINCK (Harynck) Pieter of Petrus, waarschijnlijk van Zwevegem , doch met 6 kinderen die wij hem toeschrijven, alle geboren te Waregem tussen 1610 en 1625.HAERINCK Joannes was ingeschreven als zoon van Peter, en buitenpoorter te Kortrijk van 1633 (zijn huwelijk ) tot 1670 ( jaar van zijn overlijden) Deze tak was meest gevestigd rond Waregem ,Desselgem ,Deerlijk, doch een tak heeft zich verplaatst naar Machelen, en vandaar naar Gottem en Wontergem waar zij veelal werden ingeschreven onder Arics en Arickx.
HERI ( HERRI) Michael te Aarsele ,Juliana, xx Catharina Vandevelde waarvan wij 5 kinderen terugvinden geboren te Aarsele tussen + 1620 en 1640 Balduinus , Boudewijn zoon van Michiel vinden wij ingeschreven als buitenpoorter te Kortrijk op 06.01.1660. Bij het eerste huwelijk van Balduinus in 1649 te Zeveren met Joanna Blancke is hij ingeschreven als Arics Balduinus. Drie kinderen geboren te Zeveren uit dit eerste huwelijk werden er ingeschreven als Arics. De parochiepriester van Zeveren moet geweten of vermoed hebben dat Balduinus verwant was met Judocus Arics .Uit het tweede huwelijk van Balduinus met Blondeel Francisca werden de te Dentergem geboren kinderen ingeschreven als Heri en Herry .Uit zijn derde huwelijk met Judoca Verlinde uit Wontergem werden de te Gottem geboren kinderen onder Herri, Heri en Arrye .ingeschreven. .
De juiste band achterhalen tussen sommige geslachten is soms moeilijk voor wat de beginperiode 1600 tot + 1700 . De in liturgisch Latijn gestelde akten zijn veelal zeer beknopt en voor sommige perioden onvolledig wegens oorlogsof andere omstandigheden. Het mag een wonder genoemd worden dat er nog zoveel bewaard gebleven zijn, die nu veelal worden gekopieerd.
Het vergelijken van de peter en meter bij de doopakten, en de getuigen bij de huwelijksakten zijn daarvoor een goede aanwijzing voor het familieverband, Het wederkerig voorkomen in de drie takken van peters, meters en /of getuigen sterken het vermoeden dat het ergens om werkelijke familie gaat.
De algemene kerkvergadering, Concilie van Trente 1545/1563, gaf opdracht aan ieder parochiepriester om drie registers bij te houden voor zijn onderhorigen: - het geboorteregister, datum, naam~ ouders, peter en meter van iedere geboorte.; - het overlijdensregister, datum, naam en voornamen van de aflijvige en twee getuigen, aanvullend de ouders, of de vader, of de weduwe of. weduwnaar, - het huwelijksregister, datum, naam en Voornamen van de trouwers, verplichtend twee getuigen, later ook de ouders of de melding indien een der trouwers weduwe of weduwnaar was.
In de eerste periode, 1600/1670, werd in de geboorteakte de naam van de moeder wel eens vergeten, en de naam van de vader stemt niet altijd overeen met deze van zijn geboorteakte .Het huwelijk moest worden geregistreerd in tegenwoordigheid van twee getuigen om geldig te zijn ( om de kwaal van de clandestiene huwelijken in te dijken ).
2.- De burgerlijke stand
Met de inlijving door Frankrijk van de Zuidelijke Nederlanden(1796) werd door de franse bezetter gedecreteerd. dat deze registers door moesten worden bijgehouden, en in het Frans. ( Zie verder) Daarbij moest de Republikeinse kalender ( zie verder)gebruikt worden .
Wegens het verzet van sommige geestelijken, voornamelijk in. de beginperiode, werd dit in meerdere parochiën wel eens verwaarloosd, of kwam er dubbel gebruik met de parochieregisters. Nogal vlug werden de beide weer bijgehouden.
3. - De bevolkingsregisters.
Bij koninklijk Besluit van 30. 06.1846 moest elke gemeente een Bevolkingsregister, volgens officieel model, bijhouden, vanaf 01. 01. 1847. De 0nderrichting dd 30. 09.1846 van het Ministerie van Binnenlandse Zaken gaf de nodige toelichting .Per gezinshoofd en per woonst, werden alle leden van het gezin ingeschreven, met inbegrip van de inwonende knechten, meiden of dienstboden. Deze toestand werd aangevuld met alle mutatie ,overlijden, vertrek, aankomst van nieuwe leden, enz
4.-Admistratieve schikkingen.
De toegankelijkheid voor niet-belanghebbenden tot de akten van de burgerlijke stand wordt thans beperkt om reden van de bescherming van de privacy. Niettemin zijn nu veelal de akten voor 1914 in te zien in de meeste gemeenten .Voor de jongere jaren, dus in principe na 1914, is samenwerking met een lid van een verwante familietak het best aangewezen. uitwisseling van overlijdensberichten huwelijks- of geboorteaankondigingen, of kopieën er van, helpt het vlugst.
Raadpleging van de kiezerslijsten per gemeente kan helpen zover een kiezerslijst beschikbaar of verkrijgbaar is bij een mandataris.
Voor andere familiale aanvullingen, beroep, woonplaats, of andere, om het geheel en de presentatie op te fleuren met oudere foto’s, afdrukken van documenten, of oudere familieberichten kunnen een persoonlijke stempel drukken.
Tussendoor ook het een en ander over Politieke en militaire voorvallen in de streek en andere ingrijpende gebeurtenissen.De vroegere leefgewoonten.
Het is niet de bedoeling volledig te willen zijn .Iedere familietak van de huidige generatie kan dit bijwerken met een eigen kwartierstaat ,vertrekkende van al de vrouwelijke leden van dergelijke kwartierstaat .
De naamafwijkingen Arickx ,Arynck ,Arix ,Arreckx ,Haerinck ,Harynck ,Herri ,Heri en andere moeten ons niet verwonderen .Tot hiertoe hebben wij evenwel de takken Haerinck en Herry niet helemaal volledig kunnen bijwerken.
De geïnteresseerden zullen hierin wel terugvinden waar en wanneer deze afwijkingen beginnen of samenvloeien .
Er is meen ik,geen pasklaar antwoord op de vele aspecten van de familie en heemkunde ;men moet een keuze maken.
Er waren :de professionele banden ,de beroepen ,die zich verenigden in gilden ,de rederijkerskamers ,broederschappen ,met eigen vlaggen en kentekens ;
·de oude en moderner gebruiken rond geboorten ,huwelijken ,overlijdens ,welke diepgaand evolueren met de sociale vooruitgang van de steden en buitens ;
·de wapenkunde :het identificeren van wapenschilden ,de erfopvolging in de adel die dikwijls halve of hele parochiën in eigendom bezat ;en dus de verpachters waren van de landman.
·de oorsprong van de familienamen waarvoor de heer Frans De Brabandere een omvangrijk alfabetisch naslagwerk heeft opgesteld.
Ieder zoeker kan ,naar eigen smaak ,een persoonlijke opmaak nastreven.
Naar aanleiding van de studie ,met als titel 400 jaar van 1600 tot 2000 over de families Arickx -Arix -Arreckx- Harynck-Haerinck -Herry- Heri ,gemaakt door Marcel Arickx in 1999 ,heb ik deze genealogische informatie via deze weg ter beschikking gesteld aan belangstellenden. Verder zal ik een geografisch overzicht brengen van de gemeenten waar de naam Arickx en aanverwanten voorkwam en in sommige nog voorkomt. Momenteel zijn de drie takken te raadplegen via geneanet :
Geografische Oorsprong van de stam Arickx **************************
De streek waar het geografisch om gaat situeert zich tussen de loop van de Leie (Deinze -Kortrijk via Grammene ,Machelen ,Olsene ,Sint Eloois Vijve ,Bavikhove en Harrelbeke ) dit is de zuidelijke begrenzing ,in het noorden hebben we de Poekebeek (Nevele ,Poeke ,Ruiselede ,Tielt).Tussen deze twee waterlopen bevind zich de Mandel die een zijarm is van de Leie en zijn weg vindt via Wakken, Oostrozebeke en Ingelmunster.Waar de werkelijke oorsprong ligt van de stam Arickx kan moeilijk worden achterhaald. Als we echter afgaan op de bestaande bronnen zoals parochie en bevolkingsregisters is het duidelijk datin die streek de naam Arickx en aanverwanten voor het eerst te vinden is en ook in belangrijke getallen. Ik heb me geconcentreerd op drie gebieden ontstaan door de fusies der gemeenten in 1977.Beginende met Tielt (Aarsele ,Kanegem ,Schuiferskapelle )vervolgens Dentergem (Markegem ,Oeselgem ,Wakken) en tenslotte Deinze (Astene , Petegem aan de Leie ,Zeveren behoorde reeds bij Deinze sinds 1971,Gottem ,Grammene , Meigem ,Sint Martens Leerne ,Vinkt, Wontergem).De naam komt uiteraard ook voor in andere streken en zeker als men naar de jaren 1900 toegaat ,danis er een duidelijke verspreiding over de provincies West en Oost Vlaanderen, een lijst daterende uit 1989 geeft een overzicht. De lijst bestaat uit 476 naamgenoten, geboren tussen 1891en 1989.Naast de zuivere genealogische opzoekingen vond ik het nuttig een algemeen overzicht te brengen van de streek dit aan de hand van bestaand geschiedkundig werk aangevuld met eigen interpretaties en materiaal.
