Toen we pas digitale TV hadden, wou onze dochter eens komen televisiekijken terwijl we niet thuis waren. Ze vroeg hoe een en ander moest bediend worden. De uitleg bleek niet zo simpel, en daarom zette ik het op e-mail. Dit zijn de instructies:

Hoe digitaal kijken met de Digibox

1. Als het schermpje van de digibox donker is, staat hij volledig uit → netstroom inschakelen. Opgelet: de box starten duurt langer dan opstarten van Windows.
2. Als digibox het uur toont staat hij in standby → aanzetten met lichtgrijze afstandsbediening, knop bovenaan
3. Opgelet: als de digibox aangezet wordt uit standby duurt het enkele seconden voor je kan zappen.
4. Op afstandsbediening TV (zwart bakje) druk op knop HDMI (rechts, bijna onderaan)
5. Beeld verschijnt pas na 20-tal seconden
6. Volume van geluid NIET regelen met afstandsbediening van digibox maar met bakje van TV!!
7. Indien geen geluid → knop volume+ drukken op bakje van digibox. Tegenstrijdig met vorig punt? Euh... volumeregeling op de digibox doet niets behalve als volume op nul gezet wordt, dan wordt het geluid afgezet.
8. Opgelet: Als je per ongeluk met het bakje van de TV zapt → TV toont terug analoog beeld. Bakje TV enkel gebruiken voor regeling geluid. Druk terug op HDMI knop.

NB: Onze TV is inmiddels een 5-tal jaar oud. Bij niewere toestellen is het lijstje korter.

De Telenet afstandsbediening heeft de mogelijkheid ook uw TV aan te sturen via de Mode knop. Je hebt dus maar één afstandsbediening nodig. Dit creëert echter een nieuw probleem: als je niet de juiste modus hebt  geselecteerd, gaat er weer van alles mis. Bovendien kan je op die manier niet alle functies van de TV bedienen, zeker niet van smart TV's (TV's met internetverbinding).

De enige goede oplossing is het afschaffen van de digibox (en zijn afstandsbediening) en het integerren van de decoder in het TV toestel. Nieuwere TV's hebben daartoe een CI of CI+ sleuf waar een decoder kan ingeplugd worden. Telenet biedt dit nu ook aan als alternatief voor de Digibox.

De dictatuur van de spiegels

Mijn trouwe laptop waarop ik dit artikeltje aan het schrijven ben, is bijna vijf jaar oud en begint wat pluimen te verliezen. Tijd om aan vervanging te denken. Maar er is een probleem. Keuze genoeg, daar niet van. Als je rondloopt in media-supermarkten staan er lange rijen laptops te blinken. Letterlijk te blinken. En dat is nu juist het probleem: spiegelende schermen.

In de winkel ziet zo'n glanzend scherm er mooi uit, zeker met een of andere high-definition film er op. De koper wordt erdoor aangetrokken, en schaft zo'n mooie laptop aan. Maar thuisgekomen, als het eerste enthousiasme over de nieuwe aankoop voorbij is, blijkt niet alles goud te zijn wat blinkt. Op het scherm zie je het vertrouwde bureaublad met ikoontjes, maar wat je nog beter ziet is de weerspiegeling van de verlichting achter je, de ramen, je streepjespull en zelfs je eigen gezicht. De laptop buitenshuis gebruiken, in de tuin of op het terras, daar moet je zelfs niet aan denken. Je ziet met moeite wat er op het scherm staat, of je moet je in allerlei bochten wringen.

Ik hoor veel gebruikers klagen over hun spiegelend scherm. Sommigen willen zelfs van hun nieuwe laptop af omdat ze er gek van worden. Een laptop dient tenslotte niet enkel om naar films te kijken. En toch zijn er nauwelijks nog laptops met een ontspiegeld scherm te vinden. Op internet vind ik nog één model van Dell, dat bedoeld is voor professioneel gebruik.

Hoe is het toch zo ver kunnen komen? Ik denk dat het zo gegaan is: één fabrikant is ermee begonnen. Zijn laptops vielen onmiddellijk op in de winkelrekken, we worden nu eenmaal aangetrokken door glanzende voorwerpen. De verkoop ging omhoog, en dat is de concurrentie niet ontgaan. Resultaat: alle merken apen het na, want anders valt hun product niet op tussen al die glanzende modellen.

De dupe van dit alles is de gebruiker, die geen enkele keuze meer heeft. Ik hoor van meerdere mensen dat ze een aankoop uitstellen omdat een ontspiegeld scherm doodgewoon niet meer te krijgen is. De fabrikanten denken dat hun laptop-verkoopcijfers dalen door de economische crisis. Ze zijn verkeerd. De vervangingsmarkt voor laptops is wellicht nog nooit zo groot geweest. Maar in hun blinde blinkzucht verliezen ze klanten.

Ik heb me dan ook zeer onlangs zo'n taakgerichte afstandsbediening aangeschaft, de Harmony van Logitech. Het toestel heeft een klein scherm waarop keuzemenu's verschijnen. Het hoofdmenu is Activiteiten. Activiteiten zijn taken zoals 'TV kijken', 'een DVD bekijken', 'een CD beluisteren'. De afstandsbediening gaat automatisch de apparaten inschakelen die daarvoor nodig zijn, en de andere uitschakelen. Wil je bij voorbeeld na het bekijken van een TV programma een CD beluisteren, dan wordt de CD speler aangezet en de TV afgezet.

Het instellen van een traditionele universele afstandsbediening is gewoonlijk een hels werk waarbij je allerlei cryptische codes moet invoeren en testen of het werkt, ware trial and horror. Alles gebeurt blindelings en je mag geen enkele fout maken. Heel anders werkt de Harmony. Het instellen gebeurt volledig op de computer, via zeer gebruiksvriendelijke schermen die je stap voor stap doorheen het proces loodsen. Eens de instellingen voltooid zijn, worden ze via een USB kabel naar de afstandsbediening verstuurd. 

Al wat je voor het instellen moet doen is het merk en type van je apparaten invoeren. Het programma gaat dan via het internet die apparaten opzoeken in een databank. Die bevat gegevens over duizenden merken en types. Vervolgens definieer je de activiteiten zoals TV kijken. Dit gaat bijna vanzelf. Als je een settopbox voor digitale TV hebt, dan gaat het programma daar automatisch rekening mee houden bij het construeren van de taak 'TV kijken'.

Bij het eerste gebruik van de Harmony valt het dadelijk op: de TV en de Digibox zijn werkelijk één apparaat geworden. Wil je het geluidsvolume veranderen? Gewoon op de knoppen 'luider' en 'stiller' drukken. Of dat commando naar de TV of naar de Digibox gezonden wordt, geen benul van. De afstandsbediening weet het en ik hoef het niet meer te weten. Teletext bekijken? Gewoon de taak 'Text' aanklikken. Het is wonderlijk in zijn eenvoud.

Veel afstandsbedieningen van toestellen zien er prachtig en zeer design uit, maar thuisgekomen merk je dat het ding vreselijk onhandig is in het gebruik. Bij de Harmony is het net omgekeerd. Pas bij het gebruik merk je hoe goed over de bediening is nagedacht.

Zo heeft de afstandsbediening groepen van toetsen die er verschillend uitzien en ook verschillend aanvoelen. Sommige zijn rond, andere langwerpig. Sommige geven een klik, andere niet; en dat heeft zijn reden: na korte tijd kan je het toestel bijna blindelings bedienen. Gebruiksvriendelijkheid zit ook in details. Voorbeeld: de knop voor de programmagids bevindt zich dicht bij de knoppen om te zappen, de meest logische plaats; de langwerpige vorm van de knop is op de tast herkenbaar. Er is een grote toets om de knoppen te doen oplichten.

Van mij krijgt Logitech de prijs voor het meest gebruiksvriendelijke toestel van het jaar. En neen ik heb geen aandelen van het bedrijf en mijn blog wordt niet gesponsord :o)

Maak gebruik van de eerstvolgende feestdag of verjaardag, of neen, haast u naar de winkel en schaf zo'n apparaat aan. Het leven is te kort om tijd te verknoeien aan de chaos van afstandsbedieningen.

U kent ongetwijfeld het fenomeen: op uw salontafel liggen drie afstandsbedieningen. Het kunnen er ook meer zijn. Om digitale TV te bekijken hebt u naast het bakje van het TV toestel ook nog de afstandsbediening van de kabeltuner (settopbox, Digibox) nodig. U moet beide toestellen inschakelen, het juiste kanaal kiezen op de kabeltuner, de juiste ingang op de TV. Met welk bakje regel je het volume? Met welk bekijk je Teletext? Het is een ware chaos. Wil je een andere digitale zender bekijken en neem je uit gewoonte het bakje van de TV, dan kijk je plots weer analoog en moet je weer de digitale ingang selecteren; een oefening in frustratie, enkel voor technisch geschoolden met masochistische neigingen weggelegd.

Er bestaan al sinds lang zogenaamde universele afstandsbedieningen. Daarmee kun je alle afstandsbedieningen vervangen door één bakje. Met een druk op de knop kies je welk toestel je wil bedienen.

Maar zulke afstandsbedieningen zijn slechts cosmetische en oppervlakkige oplossingen. Ze lossen het fundamentele probleem niet op, namelijk dat je voor de ene taak afstandsbediening 1 moet gebruiken en voor de andere taak afstandsbediening 2. Integendeel, de universele afstandsbediening introduceert een nieuw probleem: ze maakt gebruik van modi. De term modus (meervoud modi) wil zeggen dat het toestel zich in verschillende toestanden kan bevinden waarbij de bedieningsknoppen een andere functie hebben. Dit is een bron van vergissingen. Je wil zappen op de settopbox maar vergeet dat de afstandsbediening nog op TV ingesteld is. Resultaat: ergernis. Het gebruik van modi wordt door specialisten in mens-machine communicatie beschouwd als slecht ontwerp. Ze hebben gelijk.

Wat is de oplossing? In de volgende aflevering weet u er alles over!