Van de paardentram naar de Dampoort tot de Hermelijn naar Flanders Expo
25-01-2008
Op. vervoer Gent (514)
Een laatste opname langs het traject van de buurtlijn Gent - Zomergem. Motorrijtuig 9749 met bijwagen op eigen bedding ter hoogte van Lovendegem-dreef, rijdend in de richting van het kanaal en verder naar Gent.
Een foto die meteen duidelijk maakt waarom de NMVB het voortdurend had over "treinen" en niet over trams ! We hebben hier een fraai zicht op een volzet konvooi ter hoogte van de stelplaats langs de Dendermondsesteenweg te Destelbergen, gevormd door een niet nader te identificeren motorrijtuig en vijf aanhangwagens van hetzelfde type. Het gaat hier duidelijk over een georganiseerde uitstap waaraan massaal werd deelgenomen, zoals een bedevaart naar Lourdes of één of andere festiviteit aan Overmere-Donk of in Wetteren
Ten afscheid van dit buurtspoorwegenhoofdstuk een opname die ongetwijfeld een niet geïdentificeerde tramgeleider en arbeider in de kijker wil stellen. Ze poseren voor een motorwagen waarvan de rolfilm in de positie "Gent-St.-Pieter - O doorstreept - Lourdes" staat.Een tramloods in de stelplaats te Destelbergen fungeert als decor.
De Gentse Feesten zijn achter de rug. Zoals steeds weer erg geslaagd, dank u! De combinatie van het massaal gebruik van het openbaar vervoer en het feit dat het gedeelte van tramlijn 4 tussen de Limburgstraat en de terminus "Moscou" tussen 14 uur en het einde van de diensttijd geïsoleerd was van de rest, leidde er toe dat twee rijtuigen van de drie welke op dat traject werden ingezet Siemenstrams waren. Aangezien enkele scholingsritten niet meegeteld op lijn 4 geen dubbelgelede lagevloertrams worden ingezet, het moment bij uitstek voor kiekjes die een plaats verdienen in het "rariteitenkabinet" !
(Foto: hermelijntram 6308 met de rolfilm op "4 Korenmarkt" en PCC 6223 met vermelding "4 Moscou" aan de halte "Van Ooteghemstraat" te Ledeberg. Op de achtergrond de viaduct van de E17 en de aanloop naar Moscoubrug - E. De Keukeleire - 23 juli 2007)
De in 2005 uit de omloop genomen niet-gerenoveerde PCC's sterven meer dan ooit een stille dood. "Breek mij af" staat op het dashboard van één der slachtoffers te lezen. De bijgevoegde foto geeft ons een kijk op de binnenafdeling van PCC 50, die samen met enkele andere lotgenoten uitgerangeerd staat achterin de stelplaats. Terzelfdertijd worden in een atelier aan de noordkant systematisch onderdelen verwijderd uit de rijtuigen 36 en 49...
"Le nouveau tram est arrivé !" Opgemerkt in werkplaats nummer twee: de zopas uit Duitsland geleverde Siemenstram 6335. Zoals alom bekend, is een derde generatie dubbelgelede lagevloertrams in aantocht, na de eerste reeks (6301-6314 uit 1999-2000) en de tweede (6315-6331, geleverd in 2005). In het najaar zouden ze op het Gentse net worden ingezet, samen met enkele exemplaren die seizoensgebonden wisselen tussen het kustnet en het Gentse. Het gloednieuwe rijtuig lijkt als twee druppels water op de vorige, enkele details en een licht gewijzigde stuurcabine niet in acht genomen.
AFLEVERING 46 (WEEK VAN 12 TOT 18 AUGUSTUS 2007) TERUG BESCHIKBAAR !!! ==========================
DE EERSTE GENERATIES BUSSEN VAN DE ETG / MIVG (1932 - 1962)
Een Minervabus van de ETG in dienst op de lijn Gent-Sint-Pieters - Korenmarkt - Dampoort, gestationeerd op de Korenmarkt. (foto: archief MIVG)
'...Gisteren werden in Gent proefritten gehouden met nieuwe Minerva-bussen, vervaardigd uit Belgisch materiaal. De zeer grote en comfortabele rijtuigen zullen alle 20 minuten van 7 uur 30 's morgens tot 7 uur 30 's avonds het reizigersvervoer verzekeren tussen de statie Gent-Sint-Pieters en Dampoort langs de Koornmarkt. Geen twijfel of het Gentse publiek zal de onderneming met genoegen tot stand zien komen. De dienst zal later uitgebreid worden naar alle kanten van de stad en vooral langs straten en wijken waar geen trams rijden. Eenvormige prijs: 1 frank. Reisduur 15 minuten..." ("Het Volk" - 17 november 1932).
Op 20 december werden ze officieel in dienst gesteld.
Boven: opname van een Minerva-bus aan de daartoe ingerichte loods aan de noordkant van de stelplaats te Gentbrugge. Let op de enkele klapdeuren voor- en achteraan en de vorm van de motorkap. Op de band onder de vijf ramen staat in het Frans en het Nederlands de reisweg "Korenmarkt - Justitiepaleis - Rozemarijnbrug - Akkergem - Rooigemlaan (zie verder). Onder: een bijna identieke pose, nu wel met een autobus welke voorzien is van dubbele klapdeuren voor- en achteraan en een andere vorm van motorkap. Lijnaanduiding: Gent - Sint-Denijs - Deurle (zie verder). Foto's: archief MIVG.
In "Het Volk" van 21 december 1932 lezen we dat de dienst beschikt over 8 Minerva-bussen, waarvan er 3 heen en terug rijden, 2 in reserve blijven en nog 3 andere kunnen ingezet worden bij bijzondere gelegenheden zoals de foor, voetbalwedstrijden, feestelijkheden, onderbrekingen in de tramdienst, enz. Dit is enigszins in tegenstrijd met de archiefgegevens van de trammaatschappij, waarin wat de vooroorlogse periode betreft melding wordt gemaakt van 3 bussen van het type "Minerva" (nrs. 111, 113 en 114), 4 van het type "Dasse" (nrs. 102 tot 105) en 14 grote en kleinere rijtuigen van het type "Brossel" (de reeks 116 tot en met 118: groot model BC SAU 6S , de reeks 120 tot en met 127 en de reeks 131 tot en met 133).
Boven: autobus 118 van hetgrote type "Brossel BC SAU 6s" aan de rijtuigenloods in de stelplaats te Gentbrugge. Lijnaanduiding: Gent - Sint-Denijs - Deurle" Onder: panoramisch zicht op de noordkant van de stelplaats met links de busloodsen en rechts twee drie-assers. (foto's: archief MIVG)
Voor de exploitatie van buitenstedelijke lijnen beschikte de groep Empain over de maatschappij S.A.T.T.R.A., die bussen leverde voor verschillende tramnetten, waaronder Gent, de Belgische kust en Charleroi.
Autobus type "Brossel", groot model op het Maria-Hendrikaplein omstreeks 1935, in dienst op de lijn Gent - Sint-Denijs - Deurle - Astene - Deinze - Petegem - Olsene - Zulte - Sint-Eloois-Vijve - Waregem. Rechts drie-asser 351, klaar voor een rit langs lijn 8 naar "De Sterre". (Foto: archief MIVG)
Wat het stadsnet betreft werd tussen juli en september 1933 een dienst ingericht tussen Gent-Sint-Pieters, "Het Patijntje" en "Den Anker" aan de Leie die een groot succes kende. (tarief: 1,50 frank).
Wegens de werken voor de nieuwe Bargiebrug en de daaruit voortvloeiende inkorting van tramlijn 3, werd op 14 november 1933 gestart met een buslijn tussen de Korenmarkt en de hoek van de Rooigemlaan met de Brugsesteenweg (zie bovenste foto bij rubriek 517a). Die verbinding werd reeds op 15 februari 1934 afgeschaft.
Autobus 31-42, een "Ford-Jockheere" uit 1946, in maart 1948 overgebracht naar de maatschappij "Liège-Seraing". Let op de vermelding "St. Denijs". (Foto: archief MIVG)
Op 8 november 1939 werden 12 van de 14 rijvaardige bussen door het Belgisch leger opgeëist: 105 type "Dasse", 116, 120 tot en met 122, 124 tot en met 127 en 131 tot en met 133 type "Brossel". De bussen 104 (Ford motor) en 123 bevonden zich op dat ogenblik in revisie. Tien dagen later werden ze alle teruggebracht, maar de geschiedenis herhaalde zich in mei 1940 en bij het begin van de oorlog bleven er in de stelplaats nog maar 4 over. De firma De Swaef stelde zo goed als de omstandigheden het toelieten zelf een tweetal bussen en chauffeurs ter beschikking. Na de oorlog waren vermoedelijk enkel de Brossels 116 en 131 nog in Gent. In een nota van 28 november 1944 meldde de toenmalige ETG: "Voor de oorlog hadden we 17 bussen ter beschikking, gebruikt voor de stadslijn en de exploitatie van de buitenstedelijke lijnen Gent-Deurle, Gent-Deinze, Gent-St.Denijs-Latem-Deurle, Gent-Eke-Nazareth en Gent-Kruishoutem. Twee werden gerecupereerd, dateerden van 1932 en verkeerden in zeer slechte staat" Dus ging men op zoek naar vervangbussen, o.a. bij het leger. In het archief van de MIVG spreekt men van een "Büssing" die in september 1950 buiten dienst zou gesteld zijn, van een "Auto-Traction", een "Renault" en een kleine "Brossel", geleend van de maatschappij "Liège-Seraing" die in juni 1950 teruggegeven zou zijn en van twee voertuigen uitgeleend door Oostende en teruggegeven op 31 december 1953. Rond 1946 begon men in Gent opnieuw een eigen buspark op te bouwen. Ook werden toen de provinciale nummers ingevoerd. Voor de regio Gent was dat nummer 31. De behouden gebleven Brossels 116 en 131 bekwamen de nummers 31.2 en 31.4 en volgens sommige bronnen werden de "Büssing", de "Renault" en de "Auto-Traction" voorzien van de nummers 31.3 tot en met 6. Verder staat een "Ford-Jonckheere" uit 1946 vermeld onder het nummer 31.42, in maart 1948 naar "Liège-Seraing" overgebracht.
Een "Brossel A 65 DS" met daaraan gekoppeld één van de twee voorhanden zijnde bijwagens 74 en 85, gebouwd in 1946 en in dienst tot 1963. (Foto: archief MIVG)
De autobussen 31-130 en 31-132, twee van het type "Brossel A 65 DS / Ragheno" waren bij de trammaatschappij in dienst van 1946 tot 1965, om dan aan een nieuw leven te beginnen als werfwagens 1 en 2. Ze vormden een merkwaardige verschijning in het straatbeeld, telkens als er in de buurt spoorwerken aan de gang waren. (auteur onbekend)
In de archieven van de MIVG is er verder sprake van 5 autobussen type "Brossel", gebouwd in 1951 en in leen van de maatschappij uit Charleroi, vermoedelijk tot juni 1957. Ze droegen de nummers (31) 209, 223, 225, 238 en 239. 31-249 en 31-256 waren twee bussen van het type "Chausson", bouwjaar 1946, aangekocht van de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen, groep Oostende, in dienst tot 1963. In beide gevallen is zover bekend geen fotomateriaal beschikbaar.
Een ex-"Brossel A 65 DS / Ragheno", als werfwagen aan de ingang van het Gravensteen opgesteld tijdens spoorwerken nabij het Veerleplein. (Auteur onbekend)
Zicht op een gedeelte van de ateliers binnen de stelplaats te Gentbrugge, met links een autobus type "Brossel A 65 DS" en rechts één van de bijwagens 74 of 85. (auteur onbekend)
Drie opnamen van autobus 31-222: het prototype "Mack C 41", aangekocht in 1955 en in dienst tot november 1963. Boven: terminus "Heuvelpoort", kant Citadelpark. Midden: aan de Verlorenkostbrug, richting Coupure Links. Onder: aan het kruispunt Verlorenkost - Nederkouter.
Op 8 april 1955 werd de sedert midden 1954 ingerichte busdienst van de ETG tussen Zwijnaarde en de Heuvelpoort uitgebreid tot de Rooigemlaan. De reisweg liep langs Bijlokenhof, de Rozemarijnbrug, het eiland Malem en het kruispunt met de Brugsesteenweg. De krant "Het Volk" maakte gewag van "..het nieuwste en hypermoderne type autobus. Het voertuig werd een paar maanden terug rechtstreeks uit Amerika ingevoerd, waar hij gemonteerd werd als prototype voor de uitrusting van het openbaar vervoer in New York. Op zijn beurt zal de bus hier als prototype dienen voor de montage van andere, die elders in België eveneens zullen ingezet worden voor het vervoer van reizigers op de openbare netten. Gent krijgt daarvan de "primeur". De autobus wordt aangedreven door een motor van 170 pk, die een maximumsnelheid van 75 km per uur kan ontwikkelen en in het achtergedeelte van het voertuig is ingebouwd..." b
Boven: autobus "Mack C 41", kenletters 31-222, aan de Heuvelpoort, kant Citadelpark. Midden en onder: op het eiland Malem.
"...De bus betekent het neusje van de zalm wat technische uitrusting en comfort betreft. Er zijn 33 zit- en 44 staanplaatsen. In de zomer wordt het voertuig verfrist en in de winter verwarmd door een vernuftig luchtleidingssysteem. Op het gebied van de veiligheid voor de reizigers en bestuurder kent deze bus in België zijn gelijkenis niet. De wagen kan niet starten zolang de druk op de remmen onvoldoende zou zijn en zolang de deuren geopend blijven. Wordt een reiziger bij het uitstappen tussen de automatisch sluitende deur geklemd, dan kan de autobus niet starten, maar de deur gaat vanzelf weer open. Is het een arm of een tip van een kledingstuk die tussen de deur geklemd zit, dan slaat eveneens automatisch een alarmschel aan..." ("Het Volk" - 9 april 1955)
Autobus 31-261, type "Mack C 37", uit een reeks van 10 rijtuigen, genummerd van 31-260 tot en met 269, gebouwd in 1957 en in dienst tot 1969. Locatie: terminus van de lijn "Heuvelpoort - Rooigemlaan" aan de Heuvelpoort.
"...Voor de buschauffeur blijkt het besturen van dit tien meter lange "salon" een sinecure, want de wagen gehoorzaamt aan het minste prikje dat bij het rijden aan het soepel stuurwiel wordt gegeven. Dat is trouwens hoogstnodig, gezien de scherpe bochten op het parcours. Daarover hadden zij die met de reiswijzer vertrouwd zijn, zich wel eens zorgen gemaakt, maar bij de officiële rit van vrijdagnamiddag kon worden vastgesteld hoe vlot de chauffeur alle handelingen kon uitvoeren..." ("Het Volk" - 9 april 1955)
In 1955 werden door de ETG twee buslijnen uitgebaat: deze van Zwijnaarde naar de Heuvelpoort en verder naar de Rooigemlaan en vanaf 2 oktober de lijn tussen het Heirnisplein te Sint-Amandsberg, Gentbruggebrug, het Arsenaal, Melle-Vogelhoek en Merelbekestation.
"Archeologische ontdekking" tijdens een toevallige rit langs de Midden-Darsen in het Gentse havengebied: het wrak van wat ooit een "hypermoderne bus" van het type "Mack" is geweest...
Drie-asser 325 met aanhangwagen uit de reeks 65-72 geparkeerd op het Emiel Braunplein, richting Klein Turkije, klaar om de rit langs lijn 4 naar het Sint-Pietersstation aan te vangen. Foto uit 1958, kort voor de afbraak van de huizenrij. Rechts een gedeelte van het belfort.
NOG VEEL MEER OVER HET GENTSE OPENBAAR VERVOER!!!
Bekijk ook het blog "MIVG" van Dany !!!! ________________________________________
