In verband met de splitsing van BHV en de huidige communotaire fratsen nog even mijn mening . Als Vlamingen zitten we een beetje gevangen tussen gevoel en rede althans ik toch. Ik voel mij Vlaming in hart en nieren. Ik voel mij veel minder Belg en als ik goed nadenk eigenlijk helemaal niet en misschien toch een klein beetje. In elk geval veel minder dan toen de rode Duivels nog goed speelden! Alsof dit een argument is zeg nu zelf. Daarna voel ik mij Europeaan en tenslotte wereldburger. Op dit hoogste niveau is er momenteel nog niet veel competitie. Maar je weet maar nooit hoe ver of dichtbij de uiterste uithoek van het heelal is en welke gevaren er in melkweg Boo456 in de uiterste westhoek van de Andromedanevel schuilen? Soms denk ik dat het verkeerd is om zo in categorieën te denken. Zijn we niet allemaal mensen ? Natuurlijk wel maar moeten de dieren daarom van onze solidariteit verstoken blijven? Neen nietwaar. En de levenloze dingen zijn die niet waardevol? Je ziet waar je naartoe gaat!
Om het begrijpelijk en een beetje in de hand te houden heeft de mens nood aan naamgeving, klassificatie en eens men tot een zekere klasse behoort begint de solidariteit te spelen. Niet dat men de solidariteit met de andere klassen daarom laat schieten maar binnen een bepaalde groep die zich een bepaalde identiteit heeft aangemeten is de solidariteit naar de groepsmaten toch altijd groter dan naar buiten toe. Deze solidariteit en groepsverbondenheid zal des te hechter zijn naarmate ze op meer diepmenselijke waarden berust.
Ik neem als voorbeeld de familie. Waarom zien wij onze kinderen liever dan de buurjongen of -meisje. Diegene die beweert dat dit niet zo is, is naar mijn mening heel christelijk maar totaal ongeloofwaardig, wat niet wil zeggen dat dit hetzelfde zou zijn, alhoewel ik het toch wel een beetje denk, maar dat is een hoogst persoonlijke mening. Van in den beginne heeft de mens zich in sociaal verband gegroepeerd van familie naar sibbe, van sibbe naar clan van clan naar stam en van stammen naar volk. Dus ik denk uiteindelijk dat het wel goed is zich te catalogeren als Vlaming. Ik mag dus wel tot het groepje behoren dat zich Vlaming beschouwt.
Maar nu komt de moeilijkheid.Wat moet je doen of zijn om tot het groepje te mogen behoren? Wat is een Vlaming? In mijn (oude) editie van Van Dale staat er Vlaming: een persoon "geboortig" uit Vlaanderen ook Zuid-Nederlander genaamd. Volgens Van dale heeft het dus alles met territorialiteit te maken. Een jongetje geboren in Vlaanderen met een mama afkomstig uit Nieuw-Zeeland en papa uit Equatroiaal Guinea is dus bij geboorte op de Kalmthoutse heide Vlaming ook al gaat hij nadien in Oezbekistan wonen en spreekt huid uitsluiten Zuid-Nepalees? Ik denk dat we beter uitgaan van andere criteria. Maar welke ? Taal ?
Een Vlaming is een individu dat Vlaams praat. Ik vermijd hierbij vrijwillig de termen Nederlands en Zuid-Nederlands. De eerste omdat Vlaams misschien wel Nederlands maar Nederlands daarom nog geen Vlaams is en de tweede omdat Zuid-Nederlands bij de Noord-Nederlanders altijd al een beetje minachtend bijtoontje heeft gehad. Maar een jongetje wiens voorouders eeuwen aan het Oost-ende van de grote zandbank hebben geleefd en tegen de zee hebben gevochten voor een tuintje om hun prei in te planten en dat door omstandigheden in Zuid-Frankrijk is beland en daar school gelopen heeft en geen woord Vlaams spreekt is dus geen Vlaming meer ook al woont hij nu in Zottegem ?
Het is dus blijkbaar niet eenvoudig. Een genetisch patroon misschien ? Maar dan komt men al snel terecht in de rassentheorie en iedereen weet nog wel wat voor een monsterachtige aberraties hieruit ontstaan zijn. Dus van de rassentheorie spaar ons heer. De Vlaming zal wel ooit een genetisch patroon gehad hebben maar na de bezetting door de Romeinen, de Franken, de in lijving achtereenvolgens bij Frankrijk en Duitsland, Boergondië, Spanje, Oostenrijk, Frankrijk, Nederlanden en België; nog twee Duitse bezettingen en een koloniaal verleden zal er van de Vlaamse genetische code geen geentje ( of moet het gennetje zijn ?) meer overblijven gelet op de gewoonte van bezetters om zich met het plaatselijk vrouwvolk in te laten en zich er daarna mee te vermengen zoals dit zo plastisch heet. Ik zal dus Titi moeten gelijk geven er zijn graden in het Vlaming zijn. Naargelang we ons meer met bodem, taal en kultuur verbonden voelen zijn we meer Vlaming.
Daar is de oplossing zie :cultuur !! Vlamingen zijn zij die zich met de Vlaamse cultuur verbonden voelen. Alleen " there is a hole in the bucket, dear Lisa, dear Lisa a hole "* want we verschuiven het probleem alleen maar van de definitie van Vlaming naar die van de Vlaamse cultuur. Moeten we Charles Théodore Henri De Coster met zijn in het Frans geschreven roman "la Légende d'Ulenspiegel" (de legende van Uilenspiegel) tot de Vlaamse cultuur rekenen of niet? Zijn wij bereid Lamme Goedzak op de helling te zetten ? Zo zijn er talloze voorbeelden te geven.
Vlaming zijn blijft dus wat vaag, er zijn gradaties in het Vlaming zijn. Een Vlaming is dus iemand die ergens maar niet noodzakelijk in Vlaanderen woont en daar misschien geboren is; meestal, maar niet noodzakelijk altijd, Vlaams spreekt ( en in een bijzonder geval mag hij zelfs een beetje Vlaamsonkundig zijn) maar zich het grootste gedeelte van zijn tijd gedraagt ( en niet altijd even bewust - maar ook niet altijd even onbewust) overeenkomstig de normen van de Vlaamse cultuur, die niet echt goed defini ëerbaar is en in zijn breedst mogelijke zin moet worden opgevat. Een definitie waar men de prijs voor bondigheid en duidelijkheid niet zal mee winnen. Maar voorlopig zullen we het er hier moeten mee doen (in een volgende aflevering wordt dit nog uitgediept en zullen we spreken over nationaliteiten en de grote Vlaamse frustraties: het Frans,de Coburgers of de van Belgiës en talloze andere pietluttigheden. )
* Er is een gat in de emmer , beste Lisa, beste Lisa een gat. Een kringliedje ondermeer door Hendrik Schoonfontijn ( Harry Bellafonte) prachtig gebracht.
|