Waaruit bestaat een kruis? Uit twee stukken hout: een balk en een dwarsbalk. Waar die twee balken elkaar raken, daar doet het pijn. Het kruis heeft geen zachte tekening, geen vloeiende lijn. Niets in de natuur groeit of bloeit spontaan in de vorm van een kruis. Een kruis maak je niet zonder nagels of koord, zonder kloppen of boren. Een echt kruis is altijd opgelegd of aangedaan.
In elk kruis zit weerwerk en agressie ingebouwd. De dwarsbalk zit dwars, dwars op het leven, dwars op het geluk of dwars op de waarheid.
Binnenkort beginnen wij de veertigdagentijd of de vastentijd. Het zijn veertig dagen die ons langzaam voorbereiden, stap na stap, op de Goede Week en op Pasen. Voor Jezus komt steeds duidelijker het kruis in het vizier, het kruis van zijn lijden en sterven. Wat gebeurt op Goede Vrijdag? Twee tegengestelde krachten botsen pijnlijk op elkaar, de balk van de liefde en de dwarsbalk van de haat.
Jezus’ hele leven was gedreven door een kracht van liefde.
In Hem was enkel goedheid en verbondenheid. Die kracht dreef Hem voort, steeds verder, tot het uiterste. De kracht van de liefde hield Hem recht, maar het mocht niet duren. De dwarsbalk was te sterk. Een dwarse kracht van vijandschap werd Hem fataal. Ze maakte een gewelddadig einde aan zijn leven. Jezus kon geen kant meer op. Met nagels werd Hij vastgeslagen bovenop de kruising van balk en dwarsbalk. Dat was voor Hem het uur van de Passie.
In elk leven zitten dwarsbalken.
Zodra wij eerlijk durven te spreken, komen ook tranen of verdriet naar boven. Ze gaan over het kruis of over de nagels in ons leven. De ziekte of het verlies van een kind. De eindeloze carrousel van armoede, huurachterstand en gezondheidsproblemen. De roofbouw van het werk op het gezin en de relaties. Het langzame uitdoven van een vertrouwensrelatie. De ongelijke strijd tegen een gewenning of verslaving. De onmacht om een juiste beslissing ook uit te voeren en vol te houden. Het knagen van de eenzaamheid. De opstandigheid tegen te veel onrechtvaardigheid en gemakzucht in de wereld. Het naderen van onze eigen dood. Waar ons leven op een dwarsbalk stoot, daar voelen wij ons machteloos en daar doet het pijn. Daar ook zoeken wij naar herkenning. Wie kan mij begrijpen en voorthelpen?
Voor christenen staat elk kruis geplant in de schaduw van het kruis van Jezus.
Over ons kruis hangt de schaduw van zijn kruis. Hoewel, geen schaduw zonder licht erachter. Zou over ons kruis niet hetzelfde licht kunnen stralen als over het kruis van Jezus? Met eigen handen kon Jezus de nagels niet uit de dwarsbalk trekken, evenmin als Hij de steen van het graf kon wegrollen. Dat kon enkel „God, mijn God”, in wie Hij zijn vertrouwen had gesteld. Op paasochtend werd de dwarsbalk gelicht en de steen van het graf weggerold. Jezus stond op uit de dood. De weg van het leven was weer vrij. Achter elk kruis straalt het licht van Pasen, versluierd nog door de nevel, als de zon bij dageraad.
Dit jaar staat de veertigdagentijd in het bisdom Antwerpen gericht op de uitvoering van De Passie, op zaterdag 24 maart in Lier.
De Passie is een multimediaal spektakel, bestemd voor jongeren en volwassenen. Het wil op een eigentijdse manier het kruis van Jezus verbinden met het kruis van mensen vandaag. Bekende Vlamingen en lokaal talent werken aan de uitvoering, samen met een grote groep enthousiaste vrijwilligers.
Alle informatie (inhoud, medewerkers, inschrijving, ondersteuning) over De Passie vindt u op www.depassie.be.
Graag wil ik alle medewerkers uitnodigen om in deze veertigdagentijd het lijdensverhaal van Jezus ter sprake te brengen, het verhaal van zijn lijden, sterven en verrijzen. De uitvoering van De Passie in Lier kan daarbij best aansluiten.
Ik wens u allen een stevige veertigdagentijd, in voorbereiding op Pasen!
Johan Bonny, bisschop van Antwerpen
