Het is druk rond de kerststal. Zoals de evangelist het vertelt, komen ze allen daarnaartoe: de engelen, de herders en de drie wijzen. De herders hebben hun kudde meegebracht, hun schapen en een waakhond. De drie wijzen hun lastdieren, wellicht paarden of kamelen. Wie past daar eigenlijk bij wie? Het is geen geplande bijeenkomst. Ze zijn niet voor elkaar gekomen. En toch lopen zij elkaar niet in de weg. Er ontstaat onder hen geen spanning of gekibbel. Ze vormen geen partijen of bewegingen. Ze gunnen elkaar de tijd en de ruimte om bij Jezus te zijn. Ze staan er als een nieuwe gemeenschap, per verrassing op dezelfde plek bijeen. Er straalt vrede en verzoening van hen uit.
Niet enkel het kind in de kribbe is nieuw. Het hele plaatje rond Hem is nieuw. Alles spreekt er van God die begint aan een nieuw verhaal.
Hoe vlug lopen wij elkaar niet in de weg? Zo moeilijk verdragen wij elkaars gedachten en gevoelens. Onze samenleving lijkt op een schaakspel. Op een aaneenschakeling van strategische sprongen en tactische zetten. Jouw schaakstuk moet op mijn vierkant komen. We spelen tot alle schaakstukken weg zijn of veroverd, behalve de mijne. Als ontspanning kan het tellen, in de werkelijkheid is het erg.
De leegteplekken in de wereld worden steeds talrijker en ruiger.
Ik ben onder de indruk van een tv-serie over een groep Vlaamse jongeren. Ze gingen in diverse landen leven en werken met mensen, tewerkgesteld als hedendaagse slaven in de productie van goedkope exportproducten voor het Westen. De ongelijkheid kan niet groter zijn. Alle schaakstukken zijn verschoven naar de ene kant. Kerstmis gaat niet enkel over een nieuw kind. Het gaat ook over een nieuwe gemeenschap. Wie brengt de verdeelde hoofdrolspelers van deze wereld weer samen? Wie brengt tegenstrijdige groepen, partijen en volken weer bijeen?
Jezus is geen mens geworden om ons verder uit elkaar te spelen. Hij is mens geworden om ons opnieuw met elkaar te verbinden.
Waarom staan er dieren rond de kerststal? Misschien moet je wel een schaap, een ezel of een kameel zijn om nog te geloven dat het kan: mensen die elkaar niet voor de voeten lopen en elkaars plek niet betwisten. Wat hebben de dieren al niet met de mensen meegemaakt? En toch staan ze er nog. Naïef en goedgelovig.
Wat wens ik je voor Kerstmis? Enkele verrassende ontmoetingen, thuis of op straat. Ontmoetingen met mensen die zijn gekomen – of teruggekeerd – omdat het Kerstmis is. Mensen uit je familie of vriendenkring, of zomaar ongekend, misschien zelfs uit het Oosten of het Zuiden.
Op Kerstmis verricht Jezus zijn eerste wonder, nog zonder woorden: Hij brengt mensen samen die misschien wel naar Hem, maar niet naar elkaar op zoek waren.
Zalig kerstfeest!
Johan Bonny
