13 maart 2013. Jorge Bergoglio, bisschop van Buenos Aires in Argentinië, werd paus Franciscus. Velen onder ons hadden uitgekeken naar de witte rook, na het ontslag van paus Benedictus XVI. En dan verscheen er op het balkon een nog onbekende man. Er werd even gezocht naar zijn naam, naar zijn identiteit. Wie was die jezuïet die verkozen was tot paus? Hij maakte indruk, niet alleen door zijn naamkeuze maar ook door zijn eenvoudige vraag: ‘Wil je voor mij bidden?’
Tien jaar pontificaat
Paus Franciscus heeft als geen ander een stempel gedrukt op de werking van onze Kerk, ook hier in Vlaanderen. Sinds 2013 hebben we met een grote regelmaat thema’s behandeld die verband hielden met zijn denken en doen. In 2013 verscheen de exhortatie Evangelii Gaudium waarin hij ons oproept om te evangeliseren, om met vreugde het Evangelie te verkondigen. In mei 2015 lanceerde hij met Laudato Si het ecologische denken vanuit onze katholieke traditie. We werden opgeroepen om mee te stappen in de dynamiek naar de synode over het zin, daarover verscheen in 2016 de postsynodale exhortatie Amoris Laetitita. Vervolgens kwamen de jongeren aan de beurt, wat in 2019 leidde tot een visie en pastorale aanpak, verwoord in Christus Vivit. En dan heb ik nog niet alles vernoemd! Nooit eerder heeft een paus zoveel sympathie opgeroepen. Hij kiest voor eenvoud: zijn woning, zijn auto, … alles getuigt van zijn keuze voor eenvoud. Hij is een paus die heel dicht bij de mensen staat, die naar gekwetsten toegaat en hen omhelst. Hij heeft aandacht voor elke mens, hoe klein ook. Zelf mocht ik dat ervaren in 2016, het jaar van de barmhartigheid. Met het bisdom Antwerpen gingen we naar Rome. Ik mocht samen met Ilse, die blind is, de paus begroeten. Ik zal nooit het tedere gebaar vergeten waarmee hij haar schouders vastnam en voorzichtig terug op haar stoel zette. Naast ons zat een jong meisje dat op termijn blind zou worden door een oogziekte. Zij had één grote wens: de paus zien! Ook hier voelde ik de intensiteit waarmee hij aandacht gaf aan het meisje en haar ouders. Momenten om nooit te vergeten!
Samen op weg
De laatste drie jaar hebben we ons, wereldwijd maar ook hier in Vlaanderen, regelmatig verdiept in het thema synodaliteit. In de bisdommen, in het Interdiocesaan Pastoraal Beraad (IPB) en in vele parochies en bewegingen zijn we synodaal met elkaar op weg gegaan! De samenwerking tussen gewijden en leken is een belangrijk thema in de Kerk. Je voelt dat er op heel veel plaatsen wordt nagedacht over de positie van de leken en de samenwerking met de gewijden. Enkele weken geleden mocht ik aanwezig zijn op het congres ‘Herders en leken geroepen om samen op weg te gaan’. om mee na te denken over de kansen en mogelijkheden tot samenwerking. Wereldwijd werden alle bisschoppenconferenties uitgenodigd om één bisschop en één leek af te vaardigen. Mgr. Hoogmartens (bisschop van Hasselt) en ik zouden gaan vanuit Vlaanderen. Hij was ziek op het moment van vertrek en kon niet deelnemen. Gelukkig vonden we snel een vervanger, Hilde Pex van IDGP, en konden we met twee leken naar Rome van 16 tot 18 februari. Aan de conferentie namen ongeveer 200 personen deel, de ene helft inderdaad leken en de andere helft priesters en bisschoppen uit Oceanië, Zuid-Amerika, Afrika, Europa en Noord- en Midden-Amerika. Het werd een unieke ervaring! De uitnodiging kwam van het Dicasterium voor Leken, Gezin en Leven. De prefect, kardinaal Farrell, lichtte het doel van het congres toe: ‘Het doel is zowel geestelijken als leken bewust te maken van het verantwoordelijkheidsgevoel dat voortvloeit uit het doopsel en dat ons allen verbindt. In het gemeenschappelijke gevoel van gewijden en leken is het nog niet normaal geworden om naast elkaar te werken, ieder vanuit zijn charisma en mogelijkheden. Op alle terreinen van het kerkelijk leven zou het een verrijking betekenen als … zij samen zijn en handelen in een geest van gemeenschap en samenwerking.’ Kardinaal Farrell duidde verder: ‘Samen-verantwoordelijkheid is precies wat er staat ... Het betekent niet dat leken in de kerk geestelijken moeten worden,
Doorheen lezingen en getuigenissen vanuit de hele wereld dachten we samen na over de spanning tussen gewijden en leken, de kansen tot samenwerking, het belang van goede (gezamenlijke) vorming … De gemoedelijke sfeer, de open dialoog en de luisterbereidheid om de diversiteit in de wereldkerk te laten binnenkomen maakte het congres tot een boeiend geheel. Voor de concrete lezingen(ook in het Engels) verwijs ik graag naar de website: http://www.laityfamilylife.va/ content/laityfamilylife/en/eventi/ 2023/pastori-e-fedeli-laici-chiamatia-camminare-insieme.html
Met zijn zegen gaan we verder
Na twee dagen van boeiende lezingen en het beluisteren van getuigenissen keken we uit naar de komst van Paus Franciscus. Op zaterdagmorgen sloot hij het congres af met een toespraak. Ik werd getroffen door zijn broze gezondheid. Hij werd binnengebracht in een rolstoel en kon moeizaam enkele stappen zetten tot aan zijn stoel. Nochtans was zijn blik even alert als enkele jaren geleden en verscheen opnieuw die warme glimlach op zijn gelaat. In zijn slotwoord stelde hij onder meer: ‘Beste vrienden, ik heb willen wijzen op een ideaal, een inspiratie om ons vooruit te helpen. Hoezeer wens ik dat wij allen deze mooie visie van de Kerk in gedachten en hart koesteren! Een Kerk die gericht is op zending, waar allen hun krachten bundelen en samen het Evangelie verkondigen. Een Kerk waarin wat ons bindt, is dat wij gedoopte christenen zijn, dat wij bij Jezus horen. Een Kerk die gekenmerkt wordt door broederschap tussen leken en herders, omdat allen elke dag zij aan zij werken op elk gebied van het pastorale leven, want zij zijn allen gedoopt. Ik moedig u aan om alles wat u in deze dagen hebt ontvangen in uw Kerken uit te dragen, om samen de vernieuwing van de Kerk en haar missionaire bekering voort te zetten. Vanuit mijn hart zegen ik u allen en uw naasten, en ik vraag u alstublieft voor mij te bidden. Dank u.” Nadien kregen alle deelnemers, ook wij, de kans om de paus persoonlijk te begroeten. Het werd een kort maar warm moment: een blik van verstandhouding, een moment vol eerbied voor een man die zoveel betekent voor onze Kerk vandaag! Laten we samen ingaan op zijn vraag, laten we voor hem en voor mekaar bidden in deze paastijd, uitkijkend naar het feest van Pinksteren. Het feest dat vuur brengt in ieder van ons om door te gaan, want het geloof in en het werken aan die wereld waarvan God droomt is zeker en vast de moeite waard!
Christa Damen
25-04-2023, 07:42
Geschreven door Parochie Sint-Martinus
|