Dezer dagen kan niet over samenleven en politieke keuzes worden nagedacht zonder daarin de figurant Pim Fortuyn te betrekken, die op een hoofdrol lijkt af te stevenen. Hij is geen eenduidige politicus, om het zacht uit te drukken. Veeleer de koning van de simpele waarheid, die zich voegt naar de conjunctuur van het moment. Hij lijkt uit op verwarring en provocatie. Wel is hij duidelijk in zijn streven. Fortuyn wil de macht, als premier. In een democratie is die ambitie ieder gegund en wie zich die opdracht stelt, is in beginsel welkom. Toch dringen zich in de eerste week van mei beelden op die zich niet makkelijk laten uitwissen. Staat straks Fortuyn als premier met een krans op de Dam, de man die de islam `achterlijk’ vindt en mensen uit Marokko en Turkije niet behorend tot `de moderniteit’? Deze dagen symboliseren de heroprichting van het vrije Nederland, waar je mag zeggen wat je wilt, geloven wat je wilt, ongeacht huidskleur, ras of nationaliteit. Het is de trots van Nederland dat we hier juist niet de ene cultuur beter vinden dan de andere. Dat we hier mensen gelijk behandelen in een open samenleving. Dat we ons hier de xenofoben en racisten van het lijf wensen te houden. Het is een grote schande dat we zestig jaar na dato een politicus in ons midden daaraan moeten herinneren.. [bron]
Fragment uit het hoofdredactioneel commentaar van NRC Handelsblad, op 6 mei 2002, de dag dat Pim Fortuyn werd vermoord. Een commentaar waarin Fortuyn wordt weggezet als iemand die uit is op provocatie en de macht, tegen het licht van de bevrijding van Nederland uit de handen van het fascisme. Als je tussen de regels doorleest zegt NRC: Fortuyn is de nieuwe Hitler. De stuitende Ubermensch-arrogantie van de gutmenschen met hun zelfuitgereikt patent op de moraal en het Grote Gelijk die uit dit soort teksten druipt is onbegrijpelijk.
Nog maar 10 jaar geleden. Maar ze zijn nog steeds onder ons. Zelfs op een dag als vandaag krijgt stekkerdoos Sap van de gemarginaliseerde partij die de voedingsbodem legde voor mensen als Volkert van der Graaf, de volgende vullis uit haar strot:
Hij was een gevaarlijke opportunist, bereid de golf van maatschappelijk ongenoegen te gebruiken voor zijn eigen beperkte politieke idealen. Hij nam vrij laconiekjes het risico daarmee iets los te maken wat bijna niet meer te beheersen is.
