Wat geweld doet bij het weerloze kind is door identificatie een blinde vlek creeren voor het geweld in zichzelf. Een andere mogelijkheid is de letterlijke vernietiging van het kind door zelfvernietiging omdat het in zijn machteloosheid niet anders kan dan overtuigd geraken van de eigen schuld. Het tegengif is de erkenning van de eigen geschiedenis en Alice Miller wijst op het belang van de wetende getuige. Van wat zoiets concreet kan betekenen, heb ik een voorbeeld, zoals ik daar letterlijk getuige van was. Een vrouw was getuige van de vernedering van een kind in een gezinssituatie. Tijdens de toevallige ontmoeting op een later tijdstip waarvan ik getuige was, spreekt de vrouw het ongeveer 10 jarig kind heel sterk toe als een volwaardig persoon en zij zegt heel concreet dat ze de hele behandeling waarvan beiden kennis dragen vanuit een heel ander standpunt onwaardig vond en onterecht. Het kind zal waarschijnlijk ook in de toekomst niet gespaard blijven van een onwaardige en onterechte behandeling maar misschien kan het die nu totaal anders tegemoet treden, bevestigd in zijn integriteit. Dit is heel concreet een handelswijze in een situatie van onrecht waarvan ik geloof dat die, hoe klein ook, een daadwerkelijk verschil maakt.
In Vrij van leugens, van Alice Miller, stelt de schrijfster, een bekende Zwitserse psychoanalytica, dat het niet erkennen van een kind in zijn 'integriteit' de voorwaarde schept voor een samenleving van individuen die niet gruwen van geweld en onder de juiste omstandigheden zelf ook in staat zijn tot het plegen van geweld. Een kind dat in zijn opvoeding gerespecteerd werd als mens, is ook in gewelddadige situaties nooit in staat tot het plegen van geweld. Het is ook als volwassene gewend te handelen als een integer persoon. Niet iedereen die als kind geweld werd aangedaan, groeit op tot een geweldenaar maar iedere geweldenaar werd als kind mishandeld. Op die manier verklaart Miller het niet herkennen van het geweld in een mens als Hitler en ze schuwt ook niet de waarschuwing dat geweld nog lang niet gebannen is uit de hedendaagse samenleving, met alle destructieve en autodestructieve gevaren vandien.
En nog eens Obama verrassend in het nieuws. Bij het begin van het Amerikaanse schooljaar wil hij in navolging van presidenten Reagan en Bush senior de Amerikaanse studenten bemoedigend toespreken. Sommige ouders protesteren om verschillende redenen. Ik wil niet dat mijn kind aangezet wordt om een of ander sociaal werkertje te worden, was de reactie van een geinterviewde ouder. In het nieuws ook een stukje uit de speech. Obama zet de schoolgangers en studenten aan om zichzelf niet teleur te stellen en goede schoolresultaten te halen. Iedere gave en ieder talent is nodig om de problemen van de toekomst aan te pakken. Nergens, ook niet tussen de regels, heb ik gehoord dat sociaal assistent het beroep van de toekomst is.
Zou het kunnen dat het leven zelf niets anders inhoudt, dan het telkens weer anders ervaren van tijd. Laat ons hopen dat zoiets toelaat om met datzelfde leven zinnige dingen te verwezenlijken.
Op 23 september gaat Serisse in première, een coproductie van het Mechelse 't Arsenaal van Michaël De Cock en het Senegalese Fotti, een theatergroep rond theatermaker Younouss Diallo. Het gaat om een vrije bewerking van De Kersentuin van Tsjechov, een theaterstuk van meer dan een eeuw oud. De vraag die Tsjechov in het stuk stelt is zowel actueel als universeel, volgens Michael De Cock, namelijk: Is vooruitgang een goede of een slechte keuze? De wereld verandert en nieuwe keuzes dringen zich op. Vraag is hoe je dit aanpakt en hoever je daarin gaat. Wat betekent 'vooruitgang'? Iemand die de zee oversteekt om in Lampedusa te geraken, geeft andere codes en betekenissen aan een begrip als vooruitgang. De Cock reisde naar Senegal in het kader van theaterworkshops, journalistieke research over bootvluchtelingen en zijn vorige productie Febar. Serisse is zijn eerste volwaardige samenwerking met het Senegalese gezelschap Fotti. De keuze om uitgerekend De Kersentuin te brengen is organisch gegroeid. In eerdere workshops was er al met het stuk gewerkt, de Senegalese acteurs hadden er nog nooit van gehoord, wat leidde tot veel debatten en gesprekken die het verschil in denkbeelden blootlegden. Juist omdat we die denkbeelden gesloopt hebben, zijn we tot een volwaardige samenwerking gekomen met de bedoeling een echte universele interpretatie van de Kersentuin te maken. Wie op 23 september gaat kijken, kan oordelen. Overgenomen uit MO, 09.2009
Onrecht is een omgekeerde driehoek, die rust op pijlers, die de bedoeling hebben het onrecht in stand te houden. Als je de pîjlers van het onrecht wegneemt, kantelt de driehoek en herstelt zich een natuurlijke orde.
Een journalist vroeg indertijd aan Mahatma Mohandes Gandhi: Hoe denkt u over de Westerse beschaving? Dat zou een fantastisch idee zijn, luidde het antwoord
Inclusie is een begrip in de hulpverlening. Het betekent dat je een woon- werkomgeving creeert rond een persoon met beperkingen die hem in staat stelt te functioneren zonder telkens opnieuw tegen de grenzen van zijn kunnen op te botsen. We zijn in zekere zin allemaal mensen met beperkingen. We hebben sociaal weefsel nodig om ons over die beperkingen te zetten en te functioneren alsof onze mogelijkheden eindeloos waren.
