4.8.8.2 Inge de Raad: het verhaal van de vergulde man.
28 december: Leen heeft nogal wat vragen open gelaten hí¨. Hij heeft ook wel een beetje te negatief gedaan over alles, wat wij hebben mogen verrichten in dienst van Jezus. Zeker, het had nóg stralender gekund; maar ook veel váler. Leen en ik hebben in het verre verleden teveel van onze denkkracht laten opslurpen door conflicten. Het betrof tegenstellingen, die wij ten dele zelf hadden opgeroepen door een zekere arrogantie. Wij wisten het alléén. Wíj waren per definitie gróót! Zíj behoorden altijd net iets kleiner te blijven. Nu ja, wat doet het er allemaal toe. Moet een gelovige zijn kracht verliezen: - door te kijken naar eigen fouten in het verleden. - door verbitterd te blijven over al of niet vermeende fouten van anderen. Achteraf zeg ik: "It is s all in the game". ... dat is weer die â?engelse ziekte: " ' t Hoort er allemaal bij". Beginfouten zijn niet te voorkomen. Ik heb mij echter wel het volgende voorgenomen: mocht ik ooit weer eens in een geschil voor vijfennegentig procent gelijk hebben, dan zal ik nóg: - voor die vijf procent excuus vragen - uit die vijf procent lering trekken.
Overigens: wij hebben het zwaar gehad; ongelooflijk zwaar. Het is gebeurd tijdens een campagne in Thailand. We hadden grote zegen van de Heer. Maar- samen op onze hotelkamer -overviel ons het bittere verdriet over wat er gebeurd was in Nederland. Zo hevig was dat verdriet, dat we een ogenblik hebben overwogen: .....och nee, laat ik die zin niet afmaken. Juist op dát moment kwam er bezoek van een van de organiserende echtparen. Die vrouw begon het gesprek en vertelde, dat God haar duidelijk had gemaakt, dat wij in grote nood waren. Zij wilde ons een boodschap van hem doorgeven, deze: "De weg van Gods liefde zou terugvoeren over een bijna onbegaanbaar pad vól rotsblokken, afgrond-diepe kloven en bijna onneembare steiltes. Maar het was de moeite waard om die weg van vergeven en - nog moeilijker- vergeving vragen, te gaan. Op de duur zouden wij dan het doodse gebied van de aardse werken achter ons laten. Toch nog onverwacht zou de vallei van de levende hemelse werken voor ons liggen". Toen ging de man verder en zei, met bloemrijke woorden, zoals dat ís met deze mensen: "Broeder en zuster, wij hebben u lief, wij genieten van uw gaven in deze meetings. Aan mij echter toonde Jezus, dat u voort schuifelt op ongeschikt schoeisel en dat u gehuld bent in veel te dunne en te zwakke kleding. Er komen nog hoogvlakten met nu nog ongekende strijd, rechtstreeks tegen de boze machten. Dan hebt u stevig schoeisel nodig en dikke, sterke kleren" Leen zweeg perplex, maar ik heb uitgeroepen: "Ja, het is waar, wat jullie zeggen. Uiterlijk lijken wij dezer dagen niet te verwrikken rotsen; maar innerlijk zijn wij zó geteisterd. Het is zo'n grote ontdekking voor me, die ik nú doe. God wil niet alleen óns gebruiken om ánderen te troosten, Hij wil ook ánderen inzetten om óns te verkwikken (Rom. 1:12). Misschien was dat wel onze grote fout in het verleden: altijd klaar staan met goede raad vóór anderen, maar onszelf te hoog achten voor goede raad ván anderen; terwijl Mozes het in het geval Jethro toch zo goed had voorgedaan (Ex. 18:24)". Wij hebben gevieren gebeden en werden uitgeleid uit dat wanhoopsdal. Maar niet te begrijpen: de woorden van die mensen en onze ermee instemmende gedachten van dat moment verváágden. Even hadden wij contact gemaakt met een dieper hemels principe: alleen sámen met medegelovigen kan de volle waarheid worden ontdekt (Ef. 3:18). Dat contact verflauwde evenwel weer. We hadden allebei onze tactloosheden, die ook nog eens parallel liepen. Ook hadden wij beiden een overdreven roeping- en onfeilbaarheidbesef. Daardoor bleven wij goedbedoelde kritiek zien als een satanische aanval. Door dat gebrek aan tact lieten wij die mening dan ook nog eens grof blijken. Zo raak je natuurlijk van de wal in de sloot. Er was nog een lange weg nodig. De hoogvlakte van zware verzoeking, waarvan die broeder had gesproken, kwam! Wij hadden onszelf niet gecorrigeerd. Daardoor viel die hoogvlakte samen met het doodse gebied van aards bezig zijn''. Daarvan had die zúster gerept. Onze bediening verloor aan glans. Nu zeg je misschien: "Maar Inge; van jullie twee trad je mán toch het meest naar buiten. Híj kon de meeste brokken maken. Had jíj hem niet kunnen afbrengen van die verkeerde dingen. Zág je dat dan niet" Och: zien.... zíen.... ik vereerde hem en was daardoor verblind. Ook zweeg ik wel eens uit gemakzucht. Ik was lief voor hem. Echter: lief zijn vóór iemand' kan een vijand zijn van 'namens God liefde betonen áán iemand'.
Toen gingen we terug naar Holland voor enkele jaren van retraite. Paulus was zeventien jaar in retraite (Gal. 2:1; 1:18), voor hij met zijn kernwerk begon. Hij hád veel nut ván en wás van veel nut dóór die bezinning vooraf. Wíj hebben nut ván en zijn van heel veen nut dóór die verlate, maar net nog niet té late bezinning. Tot die bezinning behoorde: vergeven en vergeving vragen. Dat was: afdalen in kloven, beklimmen van steiltes, verwrikken van rotsblokken. En daarnaast: een tijdlang niet actief zijn op de manier, waarop wij die kénden. Maar na die bezinning kwam er nieuw werk.
Of wij nog veel actieve jaren voor de boeg hebben, ik weet het niet. Maar wij lopen nu in ieder geval op ferme stappers in stevige kledij in de vallei van goed, hemels werk. En actieve jaren... actieve jaren... je hoeft toch niet per se in la Paz massameetings toe te spreken. Zou 'de aula' ons laatste station niet kunnen zijn. Het zijn hier niet zulke grote aantallen als in campagnes, maar je kunt intensiever begeleiden. Laatst nog was dat het geval met die jonge vrouw... Carla... Carla... nu ja, de achternaam ben ik kwijt.
O ja, nog één raad: wij hadden 'succes. Vanuit dat succes wuifden wij kritische opmerkingen weg. Dat was ónze fout. Wij braken er bijna onze nek over. Dit is een gevaar, dat de enkele 'zogenaamde succeshebbers' bedreigt. Maar er is ook een gevaar, dat de vele 'zogenaamde niet-succeshebbers' bedreigt. Niemand heeft dat gevaar in de gaten. Laat ik -hier en nu- proberen die mensen te helpen. Stel: jij zit jaar na jaar te luisteren en kunt ogenschijnlijk niet zoveel doen voor Jezus. Impressie zonder expressie leidt dot depressie. Op de duur word je -volledig ten onrechte- razend jaloers op de (volgens jou) wél actieven. Ten onrechte, want met je 'tienden' doe je over de hele wereld goed werk (Luk. 16:9). Het gevolg van die geïrriteerdheid en jaloersheid kán zijn, dat je de predikers en zendelingen gaat afkammen uit kinnesinne. En dat, terwijl jijzelf middellijk via je geldelijke bijdrage toch óók een prediker en zendeling bent. Kijk, al die benijdenden werden voor Leen en mij tot een extra strik. Wees voortaan wijzer, als het zo met je gesteld is. Geef blij je gaven, prakkiseer niet over 'gemiste kansen'. God heeft je lief (Deut. 33:3) Al zou je nooit op een podium staan, wat dan nóg. Tuimel niet in de valkuil van het 'je onbehaaglijk voelen'. Dan sleep je ook anderen niet meer mee.
Waarom ik nu zo op de tirade kom? Laatst ontmoetten Leen en ik in het kader van een campagnevoorbereiding de vertegenwoordiger van de kapelgemeente, ene Jan Donker. Heel verborgen bespeurden wij bij deze nog jonge man wéér het verschijnsel, dat zoveel schade veroorzaakt: het minderwaardigheidscomplex van de 'thuisblijvers' ten opzichte van de 'er op uit trekkers'. Frustratie door onderschatting van de eigen mogelijkheden, afgunst jegens de 'bevoorrechten'. Daardoor geen gebed, maar een begin van kritiek als gevolg van een zich ten onrechte schuldig voelen. O, allemaal heel onderhuids hoor. We hebben deze aangelegenheid vrij goed kunnen uitpraten. Veel blijer en meer gemotiveerd dan hij gekomen was, ging hij weg. Toen wij weer alleen waren, zei Leen: "In het verleden zijn wij hier bijna aan kapot gegaan: - hoogmoed bij ons, uitgezondenen - naijver bij de uitzendenden. Laten wij toch allemaal leren, altijd blij te zijn (Philipp. 4:4)".
Ik ben al ver heen over mijn 'A4 aan twee kanten'. Maar dit móest even gezegd worden. Ger zal het er wel mee eens zijn. Hij weet ook wel, dat de begrenzing niet verheven is boven de inhoud. Wanneer de inhoud heel belangrijk is, moet die grens dan maar even van elastiek zijn.
Hé, begrenzing en inhoud. Ik maak even een sprong naar een heel andere gedachte. Ik kom daarop vanuit die terloopse denkflits van zonet.
Weet je dat geval, dat Jezus eens een keer zei: "De mens is niet voor de sabbat, maar de sabbat voor de mens". Vlak daarna staat: "Jezus is de Baas van de sabbat (Mark. 2:27, 28)". Volgens mij is het verband als volgt:
Natuurlijk is het zo, dat de mensen in eerste aanleg geneigd waren om te roepen: "Hoera, hozee, we hoeven ons niet meer te richten naar de sabbat met zijn zeshonderd drieëntwintig harde, zware wetten. Wij zijn onze eigen norm". Om nu te voorkomen, dat ze allerlei gekke dingen zouden gaan denken, zeggen en doen, wordt er dan evenwel bij gezegd: Nee, dát is te ruim. Er blíjft een Norm. Weliswaar Iemand, die een zácht juk oplegt en een líchte last (Matth. 11:30), maar tóch: een Norm". Dus: ruimte, maar niet oeverloos. Veel christenen zijn zó bang voor de ruimte, dat zij alleen maar grenzen markeren. Hoge grenzen, zonder ruimte daartussen: dat is dictatuur. Veel, veel ruimte; echter niet onbepaald; met wijde, maar stevige dijken, dát is het.
Sorry hoor, voor dit uitstapje; terug naar mijn bijdrage.
Ik rond alles nog even af met het verhaal van de 'vergulde man'. Hij was hét grote succes bij het carnaval in een warm land. Had níets aan dan een laag van gouden verf over zijn héle lichaam. 's Avonds was hij dood: gestikt in het poriën verstoppende goud. Leen en ik hadden ook veel verguldsel: van door onszelf bij anderen aangefokte roem, eer en kritiekloze aanvaarding. We stikten er niet in, zo erg was het niet, maar we kregen het er allengs toch knap benauwd door. Ik ken iemand uit de bijbel, ook 'verguld', hoewel anders dan wij: die rijke jongeman, wet je wel. Jezus zei tegen hem: "Zou je dat verguld niet liever er áf boenen?". (Matth. 19:21). Maar, in ieder geval op dat moment, had hij daar niet zoveel goesting in (Matth. 19:22). Wij eerst ook niet, maar nu zijn we wát blij met onze schoongeschrobde lijfjes.
En júllie, waren alleen Leen en ik maar zo dom?! Kom nou, een béétje die stikkensbenauwde 'vergulde man' zijn we allemaal wel.
