Het onderwijs

 Jozef, buiten!

De “meester” nam me bij de arm en sleurde me naar de kolenkelder een paar meter verderop in de gang. Ik had wat veel gebabbeld en niet opgelet. Na enkele verwittigingen van de leraar volgde steevast: het kolenhok!

Was dat erg? Neen, je steeg zelfs in aanzien bij de medeleerlingen wanneer je in het kolenhok had gezeten! In de kelder was het rustig en kon je op ontdekking gaan. Hij werd ook gebruikt als archief voor oude schoolboeken , dus je vervelen was er niet bij. Je moest alleen opletten voor je kleren.  Wanneer je thuis kwam als Zwarte Piet zwaaide er wat.

Wij waren inderdaad soms roetpieten, jaren voor die politiek correcte term in zwang kwam.

Heb ik er trauma’s aan overgehouden? Ik dacht het niet! 

Waarom deze inleiding?

De media hebben het de laatste dagen over de teloorgang van ons onderwijs.

Testen van leerlingen over de ganse wereld hebben uitgewezen dat het onderwijs in België de laatste jaren zowat in vrije val is!

Als bezorgde grootvader moet ik dit al jaren met lede ogen aanzien.

Onderwijs moet vandaag vooral plezant zijn. Iedereen moet zich goed voelen. Iedereen moet goede punten hebben. Iedereen intelligent! Niemand herexamens. 

Waarom bewijzen wetenschappelijk onderbouwde studies meestal zaken die de man in de straat al jaren weet of aan den lijve ondervindt?

Er is een verschil in intelligentie, een verschil in nieuwsgierigheid, een verschil in werklust tussen leerlingen, tussen mensen. Daar kan toch geen discussie over bestaan dacht ik? 

Hoe werd er in de jaren ’60 onderwezen? Daarvoor kan ik putten uit eigen ervaring.

Eén leraar gaf in de gemeentelijke jongensschool les aan twee klassen tegelijkertijd!

Het eerste en tweede studiejaar zaten samen. De leerlingen van het eerste jaar links, het tweede studiejaar rechts in de klas, idem voor het derde en vierde jaar en het vijfde en zesde jaar.

Hoe die leraren dat deden is mij nu trouwens nog altijd een raadsel. Feit is dat wij werden gedrild in basiskennis. Tafels van vermenigvuldiging? Dagen aan een stuk opzeggen en opschrijven tot je alles foutloos kon “aframmelen”. Nederlands: woorden schrijven en herschrijven tot je ze met je ogen dicht kon gebruiken. 

In de humaniora mocht je, wat betreft inhoud, de perfecte  verhandeling -nu wordt dat blijkbaar een paper genoemd- afleveren:  één dt-fout en je haalde maximum 5/10. Twee dt-fouten stond gelijk aan 0/10.

Streng? Zeker, maar je leerde er wel van. Je leerde je te concentreren, na te denken, regels toe te passen! 

Op de rapporten werd niet de mediaan vermeld, maar de plaats die je innam in de rangschikking. Was je laatste? Oké, dan stond er duidelijk dat je 21^ste was op 21 leerlingen. Niet omfloerst. De zaken benoemen zoals ze zijn.  Er werd zelfs een boekje uitgegeven met de resultaten van alle klassen van de school met, per klas,  de resultaten gerangschikt van hoog naar laag. Iedereen kon gewoon je resultaten bekijken. En oh ja, de beste leerlingen kregen een boekenpakket. Was je de beste in een bepaald vak kreeg je nog een boek extra. De laatsten van het peloton kregen 1 (één) leesboek(je)! 

Was deze manier van werken ideaal? Natuurlijk niet,  we moeten de werkwijze in  het verleden ook niet mooier maken dan ze was. 

Maar, ......begin van deze eeuw wilden politici het onderwijs hervormen. Kennis werd minder belangrijk. Er zou meer belang worden gehecht aan vaardigheden. Men voerde de zogenaamde eindtermen in. Verkeerslessen? Oké, kan ik inkomen.

W.O. (werkelijkheidsonderricht)? Oke, kan ik inkomen.

Maar is het nu echt nodig om kinderen van 9 jaar les te geven over Mondriaan? 

Met het invoeren van de fameuze invulboeken ging men nog een stap verder om het leren makkelijker en plezanter te maken. Hier en daar een woordje invullen, een sommetje maken. En vooral staan er veel  mooie kleurplaatjes in om het geheel aantrekkelijker en luchtiger  te maken. 

Samen met de hervormingen in het onderwijs vond ook een nieuwe manier van opvoeden zijn weg in onze maatschappij. Het begon eind jaren ’80 van de vorige eeuw.

Wij baatten in die periode een krantenwinkel uit, tegenover de gemeentelijke jongens- en meisjesschool, in een klein en rustig gehucht in de Zuiderkempen.

Wanneer we aan het einde van het schooljaar aan de ouders vroegen, hoe de zoon of dochter het had gedaan, kregen we steeds een eerlijk antwoord. Zelfs als de ouders niet tevreden waren over het resultaat van hun kroost, werd er niets verbloemd.

Begin jaren ’90 kwam hierin plots, zonder aanwijsbare reden, verandering. Opeens kregen we aan het eind van het schooljaar nietszeggende antwoorden zoals: zij/hij heeft het goed gedaan, we zijn tevreden, ...... 

Niets concreet, zeker niks ‘negatief’, zeker geen percentages. Het leek alsof de kinderen plots moesten beschermd worden. Tegen wie of wat?

Opvoeden werd verwennen en vooral werden de kinderen plots ook over beschermd! Alle kinderen waren plots fantastisch. Alle kinderen bleken plots geniën te zijn. Niemand had nog herexamens? 

Bij VTM wordt in deze periode weer de Rode Neuzen actie opgestart. Er wordt geld ingezameld om projecten op te starten ter verbetering van het psychisch welzijn van kinderen. Zou het niet kunnen dat wij door het extreem verwennen van onze kinderen zelf aan de basis liggen van de vele  psychische problemen bij onze kinderen? 

Eigen kind, schoon kind. Kinderen horen van hun ouders alleen nog hoe fantastisch en mooi ze zijn. Tegelijkertijd werd de lat in de scholen zo laag gelegd dat de kinderen natuurlijk meegaan in het idee dat zij bekwaam en intelligent zijn. Negatieve kritiek tijdens het oudercontact wordt niet meer geduld. Wanneer de leraar in de klasagenda schrijft, ‘uw zoon/dochter pest andere kinderen’,  komt de klasagenda ’s anderendaags gegarandeerd terug met een aanvulling door de ouders: ‘onze zoon/dochter pest geen andere kinderen’! Overbeschermd dus!

Einde van de discussie. 

Het bizarre is dat de ouders anderzijds wel voor alles en nog wat de verantwoordelijkheid bij de school leggen. Beleefde omgangsvormen, gedrag in het verkeer: moet de school maar oplossen. Kleuters die nog niet zindelijk zijn: daarvoor dient toch de kleuterjuf. 

Veel van onze kinderen worden door hun ouders ook gepusht om naar de universiteit te gaan. The sky is the limit! Tot ze op een dag botsen op een keiharde realiteit wanneer blijkt dat ze toch niet allemaal bekwaam zijn om ingenieur te worden en hun zelfvertrouwen een serieuze knak krijgt. 

Een ander teer punt in ons onderwijssysteem is de kwaliteit van het lerarenkorps. De jonge leerkrachten van nu  zijn zelf afgestudeerd in ons nieuw, minder kwaliteitsvolle onderwijssysteem.

Zo kon het gebeuren dat onze kleindochter van 10 jaar onlangs een briefje meekreeg van de zorgjuf voor haar ouders waarin één DT-fout en twee andere schrijffouten stonden!  In een handgeschreven tekst van vier lijntjes! Deze mensen moeten onze kinderen opleiden? 

Je vraagt je af waarom de lat in scholen plots zo laag werd gelegd, terwijl het onderwijs in Vlaanderen toch jarenlang internationaal zeer hoog stond aangeschreven? 

Een eerste reden was dat kinderen van migranten onze taal niet machtig waren omdat thuis altijd de moedertaal werd gesproken. Zij moesten worden beschermd en meegetrokken in ons onderwijssysteem. Terwijl men eerder had moeten inzetten op het aanleren van onze taal. Kennis van de taal is een eerste vereiste om te communiceren, te studeren, kortom de basis van alles. 

Een tweede reden was, zoals al eerder aangehaald: het onderwijs moest vooral leuk, tof, plezant en  ontspannend zijn!

De leraar moest plots met de voornaam worden aangesproken. Geen “afstand” meer, geen respect meer. Respect, trouwens ook iets dat veel ouders hun kinderen niet meer aanleren. 

Ik mag hopen dat met de nieuwe bedroevende resultaten  van de recente internationale studie er eindelijk actie wordt ondernomen om ons onderwijs terug naar een aanvaardbaar niveau te brengen.

Blogaholic