History doesn’t repeat itself, but it often rhymes

Natuurcatastrofen komen uit het niets, gebeuren gewoon, en hebben weleens kwalijke gevolgen.

Zo overviel de Spaanse griep de wereld in het voorjaar van 1918, toen in Europa nog de Eerste Wereldoorlog woedde. Het virus veroverde de planeet en daar zou pas een einde aan komen in de zomer van 1919. Wereldwijd werd een derde van de wereldbevolking besmet. Het dodental overtrof dat van de wereldoorlog. Over de wereldoorlog werden meer dan 80.000 boeken geschreven, over de Spaanse griep enkele honderdtallen.

De toestanden van toen lijken erg op die van de huidige coronapandemie. Amerikaanse kranten waarschuwden de lezers: ‘Mijd hoestende of niezende mensen. Betreed geen ruimten die niet verlucht zijn. Blijf thuis als je je verkouden voelt. Hoed je voor bezorgdheid, angsttoestanden en uitputting. Draag een masker’. Ziekenboegen werden ingericht. Scholen, kerken en amusementsplaatsen, werden gesloten en te vroeg terug geopend, terwijl op veel plaatsen cafés en winkels toegankelijk bleven.

In een artikel vond ik dat de Spaanse griep gezien wordt als de trigger voor het opkomen van de filmindustrie naar kapitalistisch model. En het artikel gaat verder met de huidige coronacrisis uit te roepen tot trigger voor het einde van de huidige filmindustrie en bioscoopzalen. Vroeger waren het de filmstudio’s die films produceerden en deze in – vaak de eigen - bioscoopzalen toonden. Nu worden het de streamingaanbieders die films gaan produceren en tonen op de eigen platformen. Zo stelt het artikel. Of het ooit zover komt, valt af te wachten.

Om in de beide gevallen een zo grote rol toe te bedelen aan een natuurcatastrofe roept toch wel vragen op. Wellicht heeft de Spaanse griep wel het proces mee beïnvloedt, maar was de evolutie in kwestie er ook van zichzelf gekomen? En dat er een evolutie aan de gang is in verband met het bekijken van films, het lezen van boeken, kranten en tijdschriften of ook het doen van onze aankopen, is al van vóór Covid-19 het geval. Misschien zal corona dat proces versnellen of beïnvloeden?

Aan de hand van het artikel in kwestie zou men ook kunnen afleiden dat De Spaanse griep mee aanleiding heeft gegeven tot de “roaring twenties”, benaming voor de jaren twintig van de 20e eeuw als een zeer bewogen periode.

Staan wij thans voor de “roaring twenties” van de 21^ste eeuw en in voorkomend geval wat is de rol daarin van de pandemie?

“History doesn’t repeat itself, but it often rhymes”  of anders geformuleerd “History doesn’t repeat itself, but it looks alike”. Of de geschiedenis zich herhaalt of slechts in de vorm van een variante terugkomt, dat zullen we in 2030 of misschien nog wat later weten! Waarschijnlijk zijn we daartegen al lang vergeten dat er ooit een coronacrisis was. Alhoewel.

Bron: Der Spiegel – Heft 17/24.4.2021 – Filmriss - Von Lars-Olav Beier, Lothar Gorris, Wolfgang Höbel, Oliver Kaever, Hannah Pilarczyk.