De wandeling.
We stapten bijna 12 km langs GR 14 die het Duitse Monschau verbindt met het Franse Sedan, maar wel grotendeels over Belgisch grondgebied loopt. Het werd een deugddoende tocht die grotendeels door bosgebied liep, met het dorpje Odeigne als referentiepunt onderweg en Dochamps als eindpunt. De TWQ bedraagt 70%. De trajecten door o.a. het Bois d'Odeigne staan in voor het gros van de onverharde wegen. Foto's en kaart.

Dit zijn al meteen 2 foto's:

Terugkijken op Odeigne.

In loving memory....

Het weer.
Zomer zoals we hem wel lusten: fris (16°) en wisselend bewolkt.

De stafkaarten.
55/7N Odeigne - 55/7S Tailles - 55/6S Samrée - 55/6N Dochamps. Wie liever met recentere kaarten op stap gaat, weliswaar met een kleinere schaal, kan kiezen voor de kaarten 55/5-6 (Rendeux) en 55/7-8 Odeigne.

Hoe we er geraakten.
Ons beginpunt is strategisch gekozen: de halte Manhay Bellaire, echt in het midden van nergens, die bediend wordt door de expresslijn 1011 Liège - Athus. (Daar waren we de vorige keer om dezelfde strategische reden ook gestopt.) Ook de keuze van Dochamps École is gemaakt in functie van het beschikbare openbaar vervoer. Lijn 11 Manhay - Melreux bedient 4 keer per dag (2 keer in elke richting) deze halte. Mochten we voor een terugreisweg via Manhay gekozen hebben, dan zouden we 's avonds heel erg lang hebben moeten wachten op alweer een bus van lijn 1011 in datzelfde Manhay. Dus kiezen we voor de vroege mogelijkheid, wat betekent dat we bus 11 in de richting van het station van Melreux-Hotton kunnen nemen. Daar is de overstap perfect, en bij een gemiste overstap kunnen we na een half uur mee met een trein in de andere richting.

Een beetje geschiedenis.
De tramlijn die hier ooit Melreux met Comblain-au-Pont verbond behoorde samen met de lijn Melreux - La Roche tot de groep Melreux. (Een uitbreiding La Roche - Baconfoy werd nooit gebouwd.) Beide lijnen liepen samen tot Hotton. Het gedeelte Melreux - Dochamps kwam geleidelijk tot stand tussen 1908 en 1910 maar verdween al in 1954. Op dat ogenblik waren de wegen in de Ardennen blijkbaar goed genoeg geworden voor het vervoer van hout en de reizigers lieten het afweten, ook na de invoering van autorails in 1934. In 1939 werd de reizigersdienst zelfs stopgezet, maar WO II zette eigenaardig genoeg de trams weer op de rails. Sinds 1966 wordt het gedeelte Erezée - Forge à l'Aplez uitgebaat als museumlijn: de Tram Touristique de l'Aisne functioneert nog altijd. Op hun site lees je nog veel meer over dit typisch Ardense tramlijntje. Spijtig genoeg kun je de tramlijn met de huidige busdienst niet bereiken, laat staan dat je een ritje erop zou kunnen maken…
Ter vervanging kwam de buslijn 11, in het spoorboekje van 22.05.1955 terug te vinden onder tabelnummer 648. Een tweede buslijn verbond Manhay met La Roche. Die figureert als tabel 1070 in hetzelfde spoorboekje; het hoge nummer wijst erop dat het hier om een zogenaamd particuliere buslijn gaat.
Beide buslijnen houden nog altijd stand; lijn 11 heeft nog altijd de povere dienstregeling van toen; de 3 ritten heen en terug zijn zelfs gereduceerd tot 2, en dat ondertussen alleen op weekdagen. De particuliere buslijn is als lijn 55 uiteraard opgenomen in het net van de NMVB en later de TEC (en ondertussen OTW) maar meer dan een schooldienst blijft er niet over.

De verbinding.

En wat we beleefden.
We zouden natuurlijk kunnen kiezen voor een overstapvrije rit Halle - Liège-Guillemins, maar als we overstappen op de snellere IC naar Eupen, sparen we nog wat minuutjes uit, dat wil zeggen dat we wat vroeger in Liège-Guillemins aankomen. De aangewezen trein zou trouwens de IC 405 naar Welkenraedt geweest zijn, met 16 minuten overstaptijd in Liège, maar je kent ons: als je maar één mogelijkheid hebt om je bestemming te bereiken, neem je beter wat reserve. Stel 403 kan ons trouwens ook geen aangename rit garanderen: graffiti ontsieren de ramen van de eersteklasafdeling en dus zijn we eigenlijk blij en tevreden dat we er in Brussel-Zuid al uit mogen.
De rit van Brussel-Zuid en Liège-Guillemins had alleen wat aangenamer gekund als rijtuig 11825 niet zo een vervelend geluid had geproduceerd bij hoge snelheden.

De bus van lijn 1011 vertrekt van perron D. De exploitatie van de lange Luxemburgse lijn is sinds kort in handen gegeven van een andere pachter n.a.v. de toekenning van nieuwe contracten. Voor ons is het een eerste rit aan boord van een echt comfortabele bus, zeg maar autocar. Hij rijdt nog maar een goeie maand en de lederen zetels zijn kraaknet. De bus rijdt hemels zacht en aan het stuur zit een chauffeur die behulpzaam en klantvriendelijk is, maar tegelijk ook onmiskenbaar baas is op zijn bus. Halfweg de bus is een bagageruimte. Dat is alleszins al een stuk geruststellender dan de kofferruimte die we vroeger verplicht moesten gebruiken. De chauffeur komt zelfs even van zijn plaats om er me op te wijzen dat ik mijn rugzak ook in de étagère mag plaatsen, maar ik doe dat liever niet, omdat onze portefeuilles erin zitten. Zijn laconieke antwoord: Faut pas le dire! Vlak na ons vertrek wordt er al gebeld. Nochtans is de eerste halte waar uitgestapt mag worden Werbomont Carrefour (na 36 minuten!) maar de chauffeur weet al wat er aan de hand is: de belknopjes zijn slecht geplaatst en voor je het weet heb je gebeld met je schouders. De dame voor ons maakt haar eerste rit ooit van Liège naar Werbomont; ik veronderstel dat ze tevreden zal zijn over het ritje, al kon het goedkoper als ze niet in de bus betaald had. Geleidelijk bouwt de bus vertraging op, tot 8 minuten. Dat ziet er misschien niet goed uit voor de reiziger die in Manhay moet overstappen naar Vielsalm (lijn 14); tot overmaat van ramp schrijft de chauffeur eerst nog een half epistel op het biljet van de jongeman ten gerieve van de chauffeur van de aansluitende bus. Ik zie niet echt het probleem - en de reiziger ogenschijnlijk evenmin - want zo een biljet is 90 minuten geldig, ook in aansluiting. Maar de aansluiting lukt toch. Eén halte verder moeten wij er uit. De halte Bellaire ligt langs de N30, tussen de dorpen Malempré en Odeigne, maar die liggen wel een heel eind ervanaf. Voor ons is ze uiterst geschikt, maar je kunt je afvragen of hier voor de rest ooit wel eens reizigers in- of uitstappen. Op de bus is geen contractnummer te bespeuren; ik geef dan maar door wat ik heb gevonden, o.a. op zone01: het is een Setra S419 UL, met nummerplaat 1-WML-015 en Keolisnummer 19042.

Voor de terugrit moeten we de bus van 14:08 naar Melreux halen, maar we hebben meer dan genoeg staptijd. Het enige wat ons kan overkomen is, dat de bus van lijn 11 met vertraging rijdt en we dus onze krappe aansluiting in Melreux naar Liège missen. Een echte ramp is dat niet: dan rijden we een half uur later gewoon naar Marloie. De bussen van de TEC geven sinds enkele maanden via de niet altijd even vlotte app van de TEC gegevens in realtime door en de bus rijdt al een tijdje met 3 minuten vertraging, net genoeg om de trein naar Liège te missen. Maar de vertraging wordt erg geleidelijk afgebouwd, in Soy rijden we zelfs al wat te vroeg. Die twee minuten voorsprong komen ons erg goed uit, want in Hotton wordt er aan de weg gewerkt en verkeerslichten staan in voor beurtelings verkeer. We komen stipt in Melreux-Hotton aan.

De trein naar Liège vertrekt van spoor 2: je vraagt je af waarom. De treinen in beide richtingen zouden overdag moeiteloos van spoor 1 kunnen vertrekken. De rit is tot Liège stipt. Het is wel spijtig dat je zo een rit langs deze prachtige lijn in een Desiro moet maken, want je zit eigenlijk nooit goed om van het landschap te genieten. Al kan ik me voorstellen dat ik dit op een hete zomerdag als een bijkomstigheid zou beschouwen.
Ook met IC 538 lijken we af te stevenen op een perfect stipte rit, maar net voor Schaarbeek loopt het fout. Blijkbaar is een trein door een rood licht gereden en het raderwerk stokt. (Het zou nogal wat zijn mocht het wegverkeer stilvallen telkens als een of andere autobestuurder door rood rijdt…) Maar dat is nog niet alles: onze aansluitende trein, die we gezien onze vertraging van 11 minuten toch al niet gehaald zouden hebben, vertrekt uit Brussel-Zuid i.p.v. Brussels-Airport, en dit na een eerder probleem tussen Jurbise en Soignies. Daar ging het om een defecte trein , mogelijk IC 3714 die Brussel-Zuid bereikt met 58 minuten vertraging. Begrijpelijkerwijze rijdt die trein dan niet meer naar Brussels-Airport, maar hij kan dan uiteraard ook niet vandaar als IC 1938 terugkeren. Op de app is het een zootje: dat de trein afgeschaft is een aantal stations niet bedient, staat wel aangegeven, maar voor Zaventem, Diegem, Brussel-Noord en Brussel-Centraal staan de uren wel nog altijd aangeduid; de trein zou er zowaar stipt vertrekken. Enfin, zo zie je maar weer hoe je met wat geluk de lusten en de lasten van twee storingen kunt combineren…
Ook al door de vertraging van IC 538 doen we geen poging meer om IC 1938 in Brussel-Zuid te halen; P 8802 is meestal een erg rustige P-trein. Die zal met toch niet meer dan 8 minuten vertraging in Halle aankomen en dat is gezien de problemen onverwacht goed.

De treinlectuur.
Jonathan Safran FOER, Hier ben ik.
Tom WOLFE, Het vreugdevuur der ijdelheden.

Een scheutje oprisping.
Nu roken in auto's (soms) verboden wordt, krijgen de onverlaten de kans om x overtredingen tegelijk te begaan: wat een sport! Roken, drinken, telefoneren, te snel door het rood rijden, wie biedt meer?

Een verkneukelinkske.
Ik had liever de andere De Wever op Pukkelpop van zijn wolk zien vallen…

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

14-08-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Vandaag stappen we nog eens langs een wandelnetwerk, en wel dat van de Meetjeslandse Kreken, in de illusie dat we dan helemaal zelf een wandeling uitstippelen. Dat is natuurlijk maar gedeeltelijk waar: we volgen trouw de nummers 69 68 71 27 57 38 37 28 29 30 32 33 34 en die brengen ons van het Mollekot, waar Watervliet (en België) aan Nederland grenst, naar Bassevelde. De lage TWQ van 17% laat al vermoeden dat de uitgestippelde tocht niet over de hele lijn een succes was. Pièce de résistance waren ongetwijfeld de 2 km langs het Leopoldkanaal, met als extra attractie het ten behoeve van de wandelaars op het wandelnetwerk opgetrokken voetveer, maar voor de rest was het vooral een betonnen wandeling. Gelukkig is het landschap in al zijn platheid vrij gaaf en interessant gebleven, wat deze 16 km dan toch nog de moeite waard maakt. Maar wie het niet zo heeft voor lange rechtlijnige stukken, kan beter andere oorden opzoeken. Overigens vonden we ook geen kreken uit de titel op ons pad. Foto's en kaartje.

Watervliet vanaf de oevers van het Leopoldkanaal

Kaprijkestraat, Bassevelde wenkt in de verte

Het weer.
Eerst licht, dan zwaar bewolkt, met soms dreigende luchten, maar het bleef droog. Wel vrij winderig, wat de zomerse temperatuur milderde.

De stafkaarten.
6/5Z Watervliet - 14/1N Bassevelde - 14/1Z Lembeke (die laatste maar voor enkele tientallen meters). Je kunt ook de hort opgaan met de recent uitgebrachte kaarten op 1:25.000, nl. 5/8-6/5 Watervliet (dat is één kaart) en 14/1-2 Assenede.

Hoe we er geraakten.
Het vrij afgelegen mini-gehucht van Watervliet met de intrigerende naam Mollekot is alleen te bereiken met de belbus 195 van het Meetjesland. Het eenvoudigst is dus naar Eeklo te sporen (met overstappen in Brussel-Zuid en Gent-Sint-Pieters) en in Eeklo in de belbus te stappen.
Voor de terugrit uit Bassevelde kunnen we wel gebruik maken van een reguliere lijnbus, nl. de 96 die Zelzate met Eeklo verbindt. Vanuit Eeklo verloopt de terugreis opnieuw via Gent en Brussel.

Een beetje geschiedenis.
Bassevelde is ooit zowel het eindpunt geweest van een tramlijn als een station op de lijn Zelzate - Eeklo - (Gent). Voor de tramlijn en vooral voor de resten van het tramstation verwijs ik naar de site van Onroerend Erfgoed. Voor de spoorlijn is de site van Paul Kevers de aan te spreken bron, maar ook hier kom je ruimschoots aan je trekken.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik zelf niet veel meer gevonden heb dan een fietssnelweg, die onderbroken is in Bassevelde, en een straatnaambord dat naar de vroegere tram verwees. Op die plaats verrezen een aantal vrij recente woningen.

De spoorlijn werd vervangen door bus 55a, die later vernummerd werd tot 96. De bus die de tram verving reed ooit onder film E (tabel 679) Gent - Evergem - Bassevelde, die nu als bus 53 rijdt. Meer dan een schooldienst is die laatste niet meer.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Gewoontegetrouw zijn we ruimschoots op tijd voor de S naar Schaarbeek i.p.v. de IC naar Sint-Niklaas. Die laatste nemen we bijna uitsluitend als we naar Jette of verder willen. We krijgen zelfs controle tussen Halle en Brussel. Blijkbaar heeft de NMBS een blik verse treinbegeleiders opengetrokken, want net zoals de laatste keer worden we gecontroleerd door een kersvers exemplaar.
De IC 2828 rijdt met één break en dat is ongetwijfeld minder dan voorzien. Erg veel problemen levert dit niet op. Treinstel 303 maakt op bepaalde plaatsen wel vervelende wiebelende bewegingen. Netjes schrijven is dan wel niet meer van deze tijd, maar hier is het onmogelijk. En met wat onhandige vingers kun je ook geen bericht zonder fouten typen.
De S naar Eeklo is net aangekomen uit Ronse en wordt van 2 motorwagens ontdaan. Alles staat correct aangegeven. We moeten wel een (lege) trein op spoor 1 laten voorgaan, wat tot 3 minuten vertraging leidt. Die vertraging zal geleidelijk oplopen tot 7 minuten bij aankomst in Eeklo, zonder voor de reiziger aanwijsbare reden. Net voor we aankomen krijgen we trouwens excuses te horen van de treinbegeleider omdat er geen controle geweest is - om technische redenen - tussen Gent en Eeklo.
Zowat meteen na aankomst van de trein duikt ook de belbus op. Samen met ons neemt nog een treinreizigster de belbus. Ze zal uitstappen bij de Kruiskenshoeve. Het wordt een erg aangename belbusrit met een bus die niet rammelt en een chauffeur die zich erg klantvriendelijk opstelt. Dat is eens iets anders dan sommige belbusritten waar het de chauffeur soms om te doen lijkt om zijn levering zo snel mogelijk ter plaatse af te kappen. Ook aan het Mollekot staat er een keurig onderhouden bushokje. Later op onze tocht zullen we merken dat alle belbushalten er hier over beschikken. Nu nog hopen dat de belbus over de basisbereikbaarheid geheven kan worden.

De chauffeur kijkt nog even na waar men hem nu verwacht…

De terugrit uit Bassevelde rijdt met wat vertraging, maar de 6 minuten zijn futiel in vergelijking met het kwartier van de bus in de tegenrichting. Mooi is dat er voor beide richtingen in- en uitstappende reizigers zijn. In de bus is het ijskoud; mogelijk heeft de chauffeur zijn airco wat scherper gesteld, want hij heeft ook twee heerschappen mee die zich aan de geur te oordelen sinds de laatste hittegolf niet meer gewassen hebben. En misschien ook al niet meer sinds de voorlaatste. We stappen uit bij de halte Eeklo Overweg, de motorwagen die ons naar Gent brengt staat al te pruttelen.

Opnieuw valt op hoeveel succes deze treintjes hebben in Gent-Dampoort, zowel bij uit- als bij instappers. Deze keer rijden we wel stipt, en dat zal ook IC 415 naar Welkenraedt doen. Ook de IC naar Binche zal met nauwelijks een minuutje vertraging in Halle aankomen.

De treinlectuur.
Ken Follett, Edge of Eternity. (Helemaal uit, de volledige trilogie van een kleine 3000 bladzijden, die begint in Wales op het eind van de negentiende eeuw en eindigt met de verkiezing van Obama in 2008.)
Tom Wolfe, Het vreugdevuur der ijdelheden.

Een scheutje oprisping.
Wanneer gaan ze in onze media eens leren dat een onweer geen storm is. Alleen in het Engels spreken we van thunderstorm, in het Nederlands is dat tot nader order nog altijd een onweer, een onweersbui. Dat volstaat om te beseffen dat er ook hevige rukwinden, geen storm, mogelijk zijn. Tussen haakjes: onze weermannen en -vrouwen weten wel waarover ze spreken.

Een verkneukelinkske.
De zomers van vroeger zijn even terug. I'm singing in the rain, I'm happy again…

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

06-08-2019 om 00:00 geschreven door overweg13