Trein en bus, wandelen en weer, en van die hobby's meer
11-07-2024
11 juli 2024 - Vloesberg - Frasnes-lez-Buissenal
De wandeling. Wandelnetwerken zijn niet meer weg te denken uit het wandelaanbod. Ook wij hebben uiteindelijk mondjesmaat toegegeven aan de lokroep van tochten van zogezegd vrije keuze langs knooppunten. Met enkele jaren vertraging zijn ze ook in Wallonië opgedoken en wij stappen vandaag over het netwerk van het Pays de Collines¸ en wel van Vloesberg tot Frasnes-lez-Buissenal. Beide kernen liggen iets meer dan 18 km van elkaar; de TWQ bedraagt 42%. Het is een afwisselende tocht geworden, langs mooie voet-, veld- en boswegen maar de TWQ wijst er spijtig genoeg ook op dat we langere stukken asfalt of beton voorgeschoteld kregen. Mijn vrouw laat zich hierdoor minder beïnvloeden dan ik, zodat onze quoteringen toch wel uit elkaar lagen (9/10 en 7.5/10), maar 16.5/20 is toch een veelbelovende uitslag voor wie in onze voetsporen van wandelpaal naar wandelpaal wil stappen: 42 - 98 - 37 - 52 - 54 - 55 - 57 - 69 - 70 - 13 - 91 - 16 - 22 - 12 - 1 - 39 - 32 - 27. Je kunt natuurlijk ook gewoonhet kaartje gebruiken. De hele tocht is behoorlijk bewegwijzerd, maar op 2 plaatsen is het toch even opletten: de Sentier des Fusillés lijkt even dood te lopen (zelfs op de stafkaart van het NGI), omdat de palen blijkbaar op 2 plaatsen weggenomen zijn, maar via twee gerecycleerde elektriciteitspalen kom je over een beekje in een weide terecht; ook als je de weide verlaat ontbreekt de wandelpaal. Ook bij knooppunt 16 is de paal verdwenen.
Net buiten Vloesberg deze mooie kapel langs een schattig wegje.
Het weer. Aangenaam warm (22°) met vrij snel toenemende cumulusbewolking, die alleen bij het fotograferen wat storend kon zijn.
De stafkaarten. 30/5-6 Brakel (2019) voor beginpunt Vloesberg - 38/1-2 Lessines (2020) - 37/3-4 Frasnes-lez-Anvaing (2021)
Hoe we er geraakten. We proberen het zo eenvoudig mogelijk te houden en de verbinding Halle - Vloesberg kan nog altijd het gemakkelijkst via Lessines: toch hebben we 2 treinen en 1 bus nodig. Voor de terugreis kiezen we ook de eenvoudigste oplossing: bus 9 tot Ath en dan rechtstreeks naar Halle. Andere buslijnen die in aanmerking zouden kunnen komen: lijn 70 Ninove - Lessines, lijn 86b Leuze - Ronse.
Een beetje geschiedenis. Ons eindpunt van vandaag kreeg in 1901 een tramverbinding met Tournai, die in 1903 verlengd werd tot Ath. Het reizigersverkeer op de lijn Tournai - Ath werd stopgezet in 1954. Men is altijd spaarzaam omgesprongen met tramritten. Even kuieren door enkele spoorboekjes maakt dat snel duidelijk: in 1931 waren er 4 heen-en-terugritten uit Frasnes, zowel naar Tournai als naar Ath. Frasnes fungeerde als kaduke draaischijf: de diensten werden hier opgesplitst en van echte overstapmogelijkheden was er geen sprake. Dat was nog altijd het geval in 1952, twee jaar voor het verdwijnen van de tram. Zoals op veel andere plaatsen was de verbussing niet noodzakelijk een verslechtering over de hele lijn: het aantal ritten nam toe en er werden antennes toegevoegd naar o.a. Houtaing Centre en Mont de Mainvault. Belangrijk ook: 5 ritten leggen het hele traject Tournai - Ath af. In de jaren 50 dook het lijnnummer 9, dat tot vandaag gebruikt wordt, op. Maar blijkbaar was de lijn toch onbelangrijk in de ogen van de verantwoordelijken. In 1974 was er nog één doorgaande rit en de zondagdienst was wel erg uitgedund. Frasnes werd al die tijd gebruikt als eindstation voor de ritten uit Tournai en Ath. Het zou tot de jaren 1990 duren voor de doorgaande ritten Tournai - Ath opnieuw verschenen. Vandaag blijven er maar 3 over en de weekenddiensten zijn al lang verdwenen. Omdat nu snel duidelijk wordt dat de TEC's even stevig inhakken op de bediening van landelijke gemeenten als de basisbereikbereikbaarheid van De Lijn, is het weinig waarschijnlijk dat de bediening hier nog veel toekomst heeft.
En nog even dit: fusiegemeenten klinken aantrekkelijk in de ogen van sommige politici, maar de toestand ter plekke wordt er niet altijd eenvoudiger op. Neem nu de in 1977 ontstane fusiegemeente Frasnes-lez-Anvaing. Eén van de deelgemeenten is het vroegere Frasnes-lez-Buissenal, dat vandaag ons eindpunt is. Dat dit zelfs voor de NMBS gevolgen heeft gehad is af te leiden uit het volgende: op het gedeelte Leuze - Ronse vond je stations of halten in Grandmetz, Frasnes-lez-Buissenal, Ellignies-lez-Frasnes, Anvaing en Dergneau. Enkele jaren na de fusies van 1977 zag de NMBS zich verplicht een aantal stationsnamen aan te passen aan de nieuwe realiteit: zo werd Frasnes-lez-Buissenal in 1981 Frasnes-lez-Anvaing. Lang zou die benaming trouwens niet overeind blijven. Met IC-IR verdwenen op Anvaing en Frasnes-lez-Anvaing na alle stops; de IR met strakke 2-uurdienst (62'ers met M2-rijtuigen) was al bij voorbaat ten dode opgeschreven. In 1988 verdween de reizigersdienst tussen Leuze en Ronse. Dat laatste station werd meteen een kopstation.
De verbinding.
Halle - Ath
3230 (IC LK)
08:58 09:26
stipt
76015 (FML) - 73091 (FML)
M7
controle: N
Ath - Lessines
4880 (L FGRA)
10:00 10:15
+9
08047 (GCR)
mr08 Desiro
controle: N
Lessines - Flobecq
[87] (Ronse)
10:36 10:53
+7
ab3002-08
Mercedes Citaro C2
Voyages François Lenoir
-
Frasnes-lez-Buissenal - Ath
[9] (Ath)
17:19 17:47
+3
ab3006-07
Iveco Urbanway 12
Roman
Ath - Halle
1917 (IC FBNL)
18:08 18:36
stipt
1845 (FSD) - 61044 (FBMZ)
M6
controle: J
En wat we beleefden.
We zouden niet graag 1 uur en 24 minuten verspelen in Lessines als we onze aansluiting trein/bus zouden missen en dus komt het er vooral op aan om tijdig in Ath te geraken: vandaar een half uur reserve. Je weet maar nooit. IC 3230 heeft net te weinig vertraging voor ons seniorenbiljet en dus valideren we nog twee ritten Halle - Edingen op een KeyCard. De samenstelling die gegeven wordt in de app is fout: een eersteklasrijtuig zou in eerste positie zitten, maar dat is uiteraard het gemotoriseerde stuurstandrijtuig. Ook de virtuele omroepster maakt deze fout en op de perronschermen prijkt ze ook. Op haltelink en hyperrail wordt zelfs helemaal geen samenstelling gegeven. Het lijkt wel alsof het openbaar vervoer vandaag alleen voor ons rijdt: we zijn de enige reizigers in één van de 3 gemengde M7-rijtuigen. Wat er in Ath aan de hand is met de L-treinen Mons - Geraardsbergen is niet duidelijk. Onze L-trein zal met 9 minuten vertraging vertrekken, blijkbaar opgelopen in Brugelette en ook de tegenrit zal met vertraging vertrekken. Zelfs de treinen naar het (dieren)paradijs rijden dus niet op tijd. Die 9 minuten slepen we mee tot Lessines. De trein rijdt door tot de voet van een van die voor heel velen onbruikbare trappen over de sporen; we veronderstellen dat het de bedoeling is om die trap te beklimmen en af te dalen op weg naar perron 1 en de uitgang. Vroeger liep hier nog personeel rond dat voor een veilige oversteek van de sporen kon zorgen, vandaag wagen de meeste reizigers de oversteek blijkbaar op eigen initiatief.
De bus laat even op zich wachten en verlaat Lessines ook niet via de voorziene reisweg. Dat wordt nochtans nergens vermeld op de website van de TEC of in de app. We komen in Vloesberg aan met 7 minuten vertraging en dat komt echt niet door een toevloed aan reizigers. We verkennen alleen dorpjes als Ogy en Ghoy en pas als wij uitstappen, stapt een andere reizigster in.
Maar het kan nog erger: de bus van lijn 9 pikt ons op en tot Ath zullen we de enige reizigers zijn. Deze bussen van lijn 9 bedienen sinds jaar en dag het dorpje Houtaing en dat kost veel tijd: 6 minuten voor het heen-en-terugje, geen wonder dat de reizigers wegblijven.
In Ath staat op perron 3 een stel M6-rijtuigen; ik kan het niet zo meteen thuisbrengen - eigenlijk moet de trein ons thuis brengen - maar dan blijkt het om de IC van 18:08 te gaan, die uit Ath zal vertrekken i.p.v. Tournai. Het stel heeft al een bewogen dag achter de rug: als 1910 gestrand in Brussel-Zuid, wat de afschaffing van 3733 (Luchthaven - Mons), 3714 (Mons-Luchthaven) en 1937 (Luchthaven - Tournai) heeft geïmpliceerd. Is de trein alsnog uit Brussel-Zuid of uit Mons in Ath geraakt? Voor ons maakt het allemaal niet veel uit. We komen op tijd in Halle aan.
De treinlectuur. Saul BELLOW, The adventures of Augie March. Charles DICKENS, Onze wederzijdse vriend.
Of het nu op tv, in de radio, op internet of in de gazetten is, het doet er blijkbaar niet toe: op dinsdag 9 juli beleefden we nog eens een storm! Nee, dames en heren, dit was geen storm: dit was een reeks onweders van zwaar kaliber! Het is niet omdat het fel waait, dat je van een storm moet spreken, ook al doen de Engelsen met hun (thunder)storm dat wel. Hou het dus voortaan bij (hevig) onweer,de echte stormen komen er pas later aan.
Uitgedrukt… Zwijgen dat je zweet. Dat spreekt wel voor zichzelf: je zou maar al te graag iets zeggen, maar je gezond verstand dicteert je dat je beter zwijgt. Zouden ze beter ook op de asociale media toepassen…
Waar Abraham de mosterd haalde. Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over deBelgische spoorlijnen en een overde bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.
De wandeling. De laatste editie van de topogids van de GR129 dateert van 2006: Wandelen van Brugge naar Ronse. Deze GR loopt ondertussen al door naar Arlon (beschreven in Franstalige topogidsen). Wie dacht dat de promotie van deze GR (VRT en Arnout Hauben) geleid zou hebben tot een versnelde nieuwe publicatie, komt bedrogen uit. Wel staan er op de GR-site ondertussen uitgebreide wijzigingen en het is op een bijna volledig nieuw traject dat wij vandaag van Doomkerke naar Kanegem stappen. Doomkerke kwam ook al voor in 2006, van Kanegem is er pas tamelijk recent sprake, in het kader van een belangrijke routewijziging. Op de site is er sprake van een verbeterd traject, met veel meer paadjes en paden en dat geldt zeker tot Ruiselede. Spijtig genoeg stort de GR op weg naar Kanegem als een pudding in elkaar: typisch verharde wegen nemen veelal de taak van de trage wegen over en Ruiselede is niet interessant genoeg om als eventuele tussenstop te fungeren. Op hetkaartje merk je dat de tocht zich in een wat spastisch uitgevallen vraagteken van noord tot zuid uitstrekt. Het mooiste deel zit onmiskenbaar in de krul. Was de wijziging dan een slag in het water? Niet echt: we stapten het oude traject (langs Poeke) in 1994 en nog eens in 2014 en onze commentaren van destijds liegen er niet om: vrij veel verharding, te veel zwakke stukken (11.5/20), allemaal wat gewoontjes en te veel asfalt, enkele pogingen om wat onverhard in te lassen, maar zelfs dan opdringerige bebouwing… Onze quotering ligt nu op 13.5/20, maar vooral: de TWQ is met 58% bijna verdubbeld. En dus is het nu wachten op een nieuwe topogids…Foto's vind jehier. Bekijk alvast deze:
Je zou dit typisch kunnen noemen, maar het lijkt eerder zeldzaam (geworden).
De Mevrouwmolen in Kanegem.
Het weer. Licht bewolkt en eigenlijk op het randje van te warm (27°) om aangenaam te blijven.
De stafkaarten. 21/1-2 Tielt (2016) - 21/3-4 Aalter (2016)
Hoe we er geraakten. Sinds de invoering van de basisbereikbaarheid kun je een regelmatige bediening van een dorp als Doomkerke wel vergeten. Je kunt/moet wel terugvallen op de flexbus van de regio Midwest - anders dan in de regio Far West worden de ritten niet uitgevoerd met paard en diligence… De enige functionele lijn is lijn 882 Aalter Station - Doomkerke De Zande, een soort schooldienst, die volgens mij veel te vroeg in de namiddag rijdt (naast een ochtendrit) en in de voor ons verkeerde richting. De flexbus reserveren met de app leidt alleen tot belachelijke verbindingen met aansluitingen en minstens een uur later dan gevraagd. En dus wordt het bellen, waar ik vlot geholpen wordt. In Aalter komen we aan om 9:12 en dus lijkt een rit om 9:30 een haalbare oplossing. (Het is in eerste instantie natuurlijk niet echt 9:30, want je krijgt een tijdspanne van een half uur, het kan dus best dat je pas om 10:00 opgepikt wordt… Waar is de tijd dat je een belbus kreeg met een tot op de minuut exact vertrekuur?)
Een beetje geschiedenis. Kanegem heeft lange tijd moeten wachten op degelijk openbaar (bus)vervoer. Voor WO II was er dan wel al een lijn Nevele - Ruiselede - Tielt - Aalter, met één halte op Kanegems grondgebied, nl. Kanegem Westhoek. Die ligt meer dan 2 km ver van het centrum en heet tegenwoordig Kanegem Viggezelestraat. Kanegem blijft op zijn honger zitten tot lang na WO II, nl. tot 1964, wanneer er een buslijn verschijnt (tabel 727 - lijn 9) die Kanegem enkele keren per dag bedient met een uitbreiding uit Aarsele, dus Van Aarsele naar Kanegem en terug. Erg veel succes lijkt deze "oplossing" niet gehad te hebben, want vanaf 1979 wordt de reisweg tussen Aarsele en Tielt gewijzigd en krijgt Kanegem een "normale" bediening, in tabel 727/1, al blijft die bediening beperkt tot wat men tegenwoordig eufemistisch een functionele bediening noemt. Met de invoering van de basismobiliteit wordt lijn 727/1 lijn 53, maar in 2001 wordt het aantal belbussen sterk uitgebreid: er verschijnt een belbus 77, Tielt Noord-Oost, die Kanegem elk uur binnen bereik brengt, o.m. met Tielt en Aalter. De basisbereikbaarheid ten slotte bracht ons een lijn 13 Waregem - Dentergem - Tielt, met een uurdienst die er kort na 18:00 al de brui aan geeft. Ook nu zorgt de flexbus voor aanvullend vervoer: de flexbus Regio Midwest zorgt voor de verbinding tussen Ardooie, Dentergem, Hooglede, Ingelmunster, Izegem, Ledegem, Lichtervelde, Meulebeke, Moorslede, Oostrozebeke, Pittem, Roeselare, Ruiselede, Staden, Tielt, Torhout, Wielsbeke en Wingene.
De verbinding.
Halle - Brussel-Zuid
1556 (S FSR)
07:58 08:08
+4
08086 (FML)
mr08 Desiro
controle: N
Brussel-Zuid - Aalter
2829 (IC FKK)
08:29 09:12
stipt
1841 (FSD) - 61026 (FSD)
M6
controle: J
Aalter - Doomkerke
flexbus
nummerplaat T-XAM-925
Hendriks
-
Kanegem - Waregem
[13] Waregem
15:21 15:58
-5
ab5000
VDL-Jonckheere Transit 2000
Kortrijk
Waregem - Brussel-Zuid
0416 (IC GWK)
16:30 17:24
+1
1891 (NK) - 61067 (LK)
M6
controle: J
Brussel-Zuid - Halle
3438 (IC LBH)
17:32 17:41
+5
1833 (FSD) - 61003 (FCL)
M6
controle: N
En wat we beleefden. S 1556 zou ons op tijd naar Brussel-Zuid moeten brengen en dat we nog op tijd zijn voor P 7802 zit er dik in. Alleen, het is maandag en dan rijden er niet zo veel treinen met M5-rijtuigen, gekend euvel sinds vele, vele jaren. De andere treinen hier in Halle lijken het wel goed te doen. S 1556 vertrekt perfect op tijd, maar in Lot duurt het een tijdje voor we van lijn 96E naar lijn 96 kunnen. Maar kom, met 4 minuten vertraging in volle ochtendspits zijn we al tevreden. IC 2829 naar Knokke vertrekt ook met een vertraging van 5 minuten in de Luchthaven maar komt vrij vlot door de NZV. In Aalter komen we precies op tijd aan.
De flexbus zal ons oppikken aan perron 1. Een klein uur voor vertrek wordt als vertrekuur 9:30 gemeld, een meevaller, maar plots komen er berichten die het vertrek wat uitstellen. Erg lijkt het allemaal niet. Maar dan volgt een surrealistische rit van 28 km en bijna een vol uur. Je zou natuurlijk kunnen zeggen dat de chauffeur totaal onvoorbereid aan de rit is begonnen, maar het echte probleem ligt bij de talrijke wegenwerken in de regio. Het wordt een eindeloos zoeken en wat de functie van een gps is, wordt niet meteen duidelijk. Dat de chauffeur eerst nog een klant moet oppikken aan De Zande helpt de zaak niet vooruit. Wij worden daar enigszins het slachtoffer van, maar de nieuwe klant wordt evengoed slachtoffer van het eindeloze zoeken naar een manier om in Doomkerke te geraken. In Doomkerke zelf wordt er trouwens ook gewerkt aan de weg en de haltepaal is - zoals zo vaak bij wegenwerken - verdwenen. Na enkele honderden meters over afgeschraapt asfalt kunnen we eindelijk uitstappen en met een half uur vertraging aan onze tocht beginnen.
De terugrit kunnen we gelukkig met een minder bang hart tegemoet treden. Het is autobus 5000 die ons probleemloos van Kanegem naar Waregem brengt. We komen zelfs een vijftal minuten te vroeg aan bij het station. We kunnen nu eigenlijk snel weg, weliswaar met een overstap in Gent-Sint-Pieters en dat is de reden waarom we liever wat later vertrekken met de IC naar Welkenraedt, die in één ruk naar Brussel-Zuid rijdt. Ook IC 3438 heeft het tot nog toe vrij goed gedaan, maar de IC naar Quiévrain heeft vertraging en die zou de rit van de IC naar Binche wel eens kunnen hinderen. IC 1738 is met veel moeite door de NZV geraakt en vertrekt met 9 minuten. Dat we zelf in zijn zog maar 5 minuten vertraging oplopen is een meevaller.
Conclusie: de flexbussen lijken altijd weer een gok te zijn. Nu eens verloopt het perfect, maar vaak is de afhandeling weinig vlot.
De treinlectuur. Karl MAY, De dood van Winnetou. Charles DICKENS, Onze wederzijdse vriend.
Zo een twee jaar geleden kochten we nog nog maar eens 6 (leg)kippen die alleen onder toezicht op de grote wei mochten en voor de rest onder netten en binnen een afsluiting het volgende ei moesten afwachten. Wees gerust: zelfs dan hadden ze voldoende speelruimte. Bilan na 2 jaar: 1 buizerd, 1 havik, 3 keer een vos en een kip die langzaam weggedeemsterd is. Eindresultaat: 0 kippen maar nie' meer… En toch groen stemmen, het is gekkenwerk…
Uitgedrukt… Goesn es kuup, of goesting is koop. Wanneer je twijfels hebt bij de opportuniteit van iemands aankoop. Houdt in dat je zelf zo iets nooit zou kopen.
Waar Abraham de mosterd haalde. Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over deBelgische spoorlijnenen een overde bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.
De wandeling. In Limburg heeft men in 2017 het goeie idee gehad om zowat alle mogelijke wandelingen te bundelen in een box Wandelen in Limburg, met 8 steekkaarten die garant zouden moeten staan voor 2000 km wandelplezier. Wij gebruiken vandaag de steekkaart Hoge Kempen en hebben ons voorgenomen vanuit Sparrendal naar de Driepaalhoeve en terug te stappen. Dat is een lus van bijna 11km, voor het grootste deel door het (Dilser)bos. De TWQ bedraagt dan ook 98%, inbegrepen enkele trappen die het stijgen (tweemaal) en het dalen (eenmaal) gemakkelijker zouden moeten maken. Voor de rest duiken er onderweg weinig of geen hindernissen op langs dit keurig met een rode driehoek bewegwijzerd pad, dat eigenlijk aan de Driepaalhoeve zou moeten beginnen; het sterk beperkte openbaar vervoer in de regio verplicht ons om bij Sparrendal te beginnen.Kaartje.
Een slecht onderhouden reeks trappen brengt ons in hogere sferen.
Maar meestal is het aangenaam stappen over mooie boswegen.
Nog twee meer foto's vind jehier. Het weer. Het zou de enige zo goed als droge dag van deze zomerweek moeten worden en dat bleek ook het geval: het bleef wisselend bewolkt en er stond nogal wat wind, de temperatuur piekte rond 20°. Goed wandelweer, dus.
De stafkaarten. Grotendeels 26/1-2 Opglabbeek (2019), maar ook even 26/3-4 Dilsen-Stokkem (2019)
Hoe we er geraakten. Met de komst van de basisbereikbaarheid en de flexbussen bleef als enige mogelijkheid nog een rit met overstap in Genk over. Tenminste als je alert genoeg bent om niet in de val de trappen van ritten met overstap van een reguliere buslijn op de flexbus, want die worden soms ook aangeboden.
Een beetje geschiedenis. Toen ik deze wandeling verleden jaar uittekende, werd de halte Sparrendal nog bediend door een belbus, tegenwoordig is dat een flexbus. In een verder verleden werd de halte Dilsen Sparrendal bediend door de reguliere buslijn 9 (Hasselt) - Genk - Maasmechelen - Eisden - Stokkem - Lanklaar - Genk - (Hasselt). Dat was een lusvormige lijn, meestal kon je niet rechtstreeks uit Hasselt vertrekken, al stond in de dienstregeling wel aangegeven welke ritten (1, 8 of 11) dan wel het deel Hasselt - Genk verzorgden.
Het haltebord van de halte Sparrendal verwijst nog altijd naar de vroegere belbus.
De verbinding.
Halle - Brussel-Zuid
3407 (IC FTR)
08:21 08:32
+2
1812 (FSD) - 61042 (FCL)
M6
controle: N
Brussel-Zuid - Genk
1507 (IC FKG)
09:11 10:51
+5
76032 (FHS) - 61049 (FHS)
M6
controle: N
Genk - Lanklaar
flexbus
nummerplaat: T-XAN-328
Hendriks
-
Lanklaar - Genk
flexbus
Keolis 3500??
Mebis
Genk - Brussel-Noord
1539 (IC FBK)
16:07 17:38
+16
76011 (FHS) - 61035 (FHS)
M6
controle: J
Brussel-Noord - Halle
1589 (S FZT)
17:41 18:02
+45
08057 (FML)
mr08 Desiro
controle: N
En wat we beleefden. Het was ons tweede avontuur met een flexbus. De eerste keer was dat nog in de testperiode voor een heen-en-terugreis van Ronse naar Kwaremont, vandaag komt Limburg aan de beurt. En dus wordt het een treinreis naar Genk, met overstap in Brussel-Zuid. We rijden met de auto naar het station van Halle (nu ja, naar de een dikke kilometer verder gelegen parkeerplaatsen langs de Welkomstlaan) want onze bussen zijn nu echt te onbetrouwbaar geworden, deels door het nog groeiende aantal afgeschafte ritten, deels door het verlammende en verlamde autoverkeer in de buurt van het station. En tijdens de avondspits rijden er minder bussen dan overdag zodat je ook nog eens het risico loopt een uur tijd te verliezen. Maar vandaag gaat het allemaal vlotter dan verwacht en dus kunnen we nog mee met IC 3407. Die loopt tussen Halle en Brussel-Zuid 2 minuten vertraging op, maar onze overstap is nu zo ruim geworden dat we zelfs nog naar de Exki kunnen. IC 1507 vertrekt stipt uit Brussel-Zuid, maar heeft in Brussel-Centraal al 5 minuten vertraging. Er lijken weer veel groepen op pad - hoe zat dat ook alweer met dat gebrek aan lestijd én het te dure onderwijs? In Landen zal de vertraging gekrompen zijn tot 1 minuut, maar dan groeit die weer, tot 5 minuten. Uiteraard heb ik de flexbus gereserveerd met enige treinvertraging in het achterhoofd, maar de flexbuscentrale doet daar nog een flinke schep bovenop: we zullen worden opgepikt tussen 11:39 en 11:45, ruimschoots later dan in het voorziene halfuur gestructureerd geduld dat de flexbusreiziger wordt opgelegd. Sterker: op een bepaald moment krijgen we een melding dat we om 11:56 zullen worden opgepikt, en dan gaat het geleidelijk van kwaad naar erger: het is rond 12:15 als een flexbus op perron 13 aankomt. Het is een type dat we nog nooit eerder hadden gezien of gebruikt: hoge instap, lange bank waar plaats is voor 3 reizigers en dus geen tussengang, je wordt verondersteld zelf de deur te openen en weer dicht te doen… geef ons maar een goeie ouwe belbus zoals we die gewend waren. We komen bij de halte Sparrendal een uur later aan dan gepland, mogelijk heeft de drukke markt het aantal reserveringen zo opgedreven dat we daar de dupe van zijn geworden. De chauffeur weet trouwens niet waar hij ons moet afzetten, maar bij de ingang komt ons goed uit. We beginnen namelijk stilaan te vrezen dat we de terugrit te vroeg hebben gereserveerd. Eten al stappend en flink doorstappen zouden de zaak nog enigszins kunnen redden. Gelukkig is de wandeling ook onberispelijk bewegwijzerd en zelden moeilijk. Naarmate we vorderen, zien we dat we onze flexbus wel zullen halen. Tijdens de wandeling nog krijgen we een bericht dat de bus ons zal oppikken om 15:06. Want dat moet gezegd: je wordt als klant goed op de hoogte gehouden. Alleen is het niet duidelijk waar de flexbus ons zal oppikken. Een eindje voorbij de ingang ligt een bushalte en we besluiten dat het best is dat we daar postvatten. Het blijkt een oude belbushalte te zijn, langs de vreselijk drukke N75. Hoe een bus daar kan stoppen is een groot vraagteken, maar de grasberm is blijkbaar net breed genoeg om ons te laten instappen. Het is een belbus van de oude soort en dat verzoent ons met het idee van de flexbus. De stand is voorlopig 75% tevredenheid…
IC 1539 staat zoals verwacht ruim op tijd aan het perron. Van het eerste rijtuig (een M7 Bmx) is het volledige UIC-nummer verdwenen, van het NMBS-nummer zijn de contouren nog net zichtbaar. Zalig graffitiland, toch België? Het gaat eigenlijk vrij goed tot Leuven (+4) maar dan krijgen we opnieuw te maken met een toestand waarin NMBS en Infrabel zich lijken te verkneukelen omdat op die manier de gewone vertragingen weggemoffeld kunnen worden. Éen idiote spoorloper in Brussel-Zuid veroorzaakt een chaotische avondspits, het zal wel te lang geduurd hebben voor de fluwelen handschoenen gevonden en aangetrokken waren om dit stuk verdriet van de sporen te halen. (Het hele incident heeft 20 minuten geduurd, de vertragingen en afschaffingen zetten zich door tot ver na 18:00.) Wij staan stil in Schaarbeek, uiteindelijk komen we in Brussel-Noord aan met 16 minuten vertraging. En dan wordt het gokken wat eerst in Halle aankomt. S 1589 is nog niet in Schaarbeek geraakt en ziet zijn vertraging groeien maar we besluiten toch dat we de beste kansen hebben met deze trein. Uiteindelijk vertrekt hij in Brussel-Noord met 35 minuten vertraging, al blijft de tbg tot Halle volhouden dat we 28 minuten vertraging hebben als gevolg van spoorlopers. Misschien heeft hij 7 minuten van die 35 afgetrokken, de gewone vertraging van alledag. Vlot gaat het uiteraard niet: Centraal +41, Zuid +40, Halle +45. In Halle blijkt dat drie treinen uit Brussel bijna gelijktijdig aankomen. We hebben met onze S 1589 niet ons zo slecht gegokt. En dat we met de wagen zijn, verlost ons van een klein uur wachten op onze bus, als die al rijdt.
Conclusie van vandaag: de flexbus kan meevallen maar ook flink tegenvallen, als er te veel reserveringen tegelijk zijn. En die spoorlopers, tja, het verschijnsel is van alle tijden, alleen waren de gevolgen veelal verwaarloosbaar in een ver verleden. Maar in onze in sommige gevallen te paniekerige samenleving is het verschijnsel en de reactie daarop blijkbaar een blijver.
De treinlectuur. Carmen KORN, Zeitenwende. Charles DICKENS, Onze wederzijdse vriend.
Ontex luiers staakt. Het zit in de productnaam…
Uitgedrukt… Die zou je de communie geven zonder biechten. Hij ziet er erg onschuldig uit, maar vermoedelijk heeft hij wel wat op zijn kerfstok. (En voor wie niet meer weet wat communie en biechten betekenen: opzoeken!)
Waar Abraham de mosterd haalde. Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over deBelgische spoorlijnenen een overde bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.
De wandeling. Een wat miskende reeks grote lussen in de Gaume vind jehier. Dat er geen papieren versie is van deze wandelingen, zal er ongetwijfeld toe bijdragen dat alles een beetje op de achtergrond geraakt. En toch, we hebben nu al enkele tochten van La Lorraine Gaumaise achter de rug en de kwaliteit is vrij hoog. Dat kan ook moeilijk anders, in deze gaaf gebleven regio, helemaal in het zuiden van België. We volgden tot nog toe boucle 4 (La terre du milieu et ses légendes), vandaag van Buzenol tot Èthe en dat is iets van een 17 km. Het is een echte boswandeling, op het begin en de afdaling naar Èthe na, en het verbaast dan ook niet dat de TWQ 73% bedraagt. Het traject zorgt voor voldoende afwisseling en onderweg kom je zowaar enkele ruïnes tegen, o.a. van een hoogoven. Alomtegenwoordig zijn ook de beekjes en de ietwat grotere Ruisseau de la Neuve Forge, hoogoven, weet je wel.
Het weer. Vermoedelijk wisselend bewolkt: de bomen belemmeren het zicht op de hemel. Toch zonnig en aangenaam fris, met af en toe wat wind.
De stafkaarten. 71/1-2 Virton (2017). Deze kaartreeks kan op geen enkele manier tippen aan de vorige reeksen, zelfs niet aan die van 50 jaar geleden en meer. Er ontbreken te veel wegen om nog van een wandelkaart te spreken.
Hoe we er geraakten. Toen enkele maanden geleden op de site van de TEC de plannen voor de reorganisatie van het aanbod in de Gaume verscheen, was het toch wel even schrikken. Buzenol, dat nu nog enkele keren per dag bediend wordt door een variant van lijn 155b Virton - Marbehan, zou onbereikbaar worden, althans dat kon ik opmaken uit het kaartje, waar de informatie over de schooldiensten uiterst karig was. Vervoer op vraag zou er wel zijn, maar deze basisbereikbaarheid op zijn Waals, snoeit wel erg driftig in het aanbod: dat vervoer op vraag beperkt zich tot één verplaatsing heen en terug. Het al geplaatste haltebord spreekt in dit verband boekdelen.
En dus was het een beetje een race tegen de tijd, tegen het begin van de Waalse zomervakantie zou het doek vallen over een min of meer regelmatige bediening van Buzenol. Het wispelturige weer hielp al evenmin. Maar vandaag kon het nog: via Marbehan naar Buzenol reizen met een bus van lijn 155b. En eindpunt Èthe, een kilometer verwijderd van het te volgen traject, zal wel regelmatig bediend blijven. Uit Èthe ging de terugreis het snelst via Arlon, wat ons meteen de gelegenheid gaf lijn 162 nog eens in al haar glorie te gebruiken.
Een beetje geschiedenis. Èthe lag op de spoorlijn 155 Marbehan - Virton - Montmedy en was ook het eindpunt van een tramlijn Arlon - Èthe. Een lang leven was die laatste niet beschoren: ze werd geopend in 1892 en al gesloten in 1935. Je zou denken dat Èthe een ideaal aansluitingspunt tussen trein en tram was (ziekaartje - je kunt zelfs zien aan welke zijde van de weg de tram reed!), maar in werkelijkheid was de trambediening ondermaats en werd er op geen enkele manier rekening gehouden met aansluitingen, al heette de halte (met stelplaats) Èthe Staatsspoorweg. Oordeel zelf: uit Arlon arriveerden de trams om 8:40, 15:20 en 19:35. Naar Arlon kon je om 5:20 (op zondag!), 6:00 (niet op zondag), om 9:30 en 15:53. De treinen naar Marbehan bedienden Èthe om 5:00 (niet zondag), 6:44, 9:24, 12:29, 15:51, 18:05 (niet zondag), 19:45. Die naar Virton(-Saint-Mard) om 3:42, 7:17 (niet op zondag), 8:45, 11:54, 14:29, 18:54, 21:08 (niet op zondag), 22:58. Bij de opheffing van de tramdienst kwamen er bussen, net iets meer dan trams, maar van bruikbare aansluitingen was er evenmin sprake.
De verbinding.
Halle - Brussel-Zuid
1555 (S Schaarbeek)
06:57 07:07
+4
08098 (FML)
mr08 Desiro
controle: N
Brussel-Zuid - Marbehan
2107 (IC Luxemburg)
07:33 10:09
stipt
1348 (FNND) - 11813 (FSD)
I11
controle: J
Marbehan - Buzenol
[155b] (Virton)
10:23 10:47
stipt
ab4908-23
Mercedes Citaro C2
Transports Penning
-
Èthe - Arlon
[19] (Arlon)
15:49 16:18
+2
ab4841
Solrais Urbino 12 Hybrid
Arlon (??)
Arlon - Brussel-Noord
2139 (IC BRussel-Zuid)
16:36 19:17
stipt
1347 (FNND) - 61037 (FBMZ)
M6
controle: J
Brussel-Noord - Halle
3440 (IC Binche)
19:23 19:52
+4
803 (GCR)
mr75 (vierledig)
controle: J
En wat we beleefden. Onnodig te zeggen dat we vandaag liefst niet ergens zouden stranden, maar we moesten al zo vroeg op pad dat we toch niet al te veel reserve inbouwden. De 14 minuten overstap tussen trein en bus moesten maar volstaan. Lijn 162 is nog altijd op vele plaatsen een werf, zoals in Mont-Saint-Guibert, waar niet gewerkt wordt, maar wel een snelheidbeperking van kracht is, en op de enkelsporige baanvakken, zoals tussen Ciney en Haversin en tussen Jemelle en Hatrival. Toch stijgt de vertraging nergens boven de 2 minuten uit. Zoals altijd staan er bij het station van Marbehan een viertal bussen het vertrek af te wachten. Een wat oudere dame probeert vier keer te ontwaarden, tot de chauffeur het er op zijn heupen van krijgt. Ze stapt daar maar weer uit. De volgende bus gaat 3 uur later…
Voor de terugreis maken we gebruik van lijn 19, Virton (eigenlijk Saint-Mard) - Arlon. Het aantal reizigers ligt hier beduidend hoger dan in de bus van de heenreis. We zitten een tijdje achter een legertank aan, het station van Aarlen bereiken we 2 minuten later dan voorzien. Zowel haltelink als hyperrail geven voor de 2139 een samenstelling met I10/I11 aan; de voorziene samenstelling is nochtans M6. Die staan al te wachten op spoor 5, veel vroeger dan voorzien. En inderdaad, op spoor 4 komt een stel I11/I10-rijtuigen binnen, dat blijkbaar de rit uit Luxemburg tot Arlon verzorgd heeft. Er komt controle tussen Libramont en Rochefort-Jemelle en ook nog eens na Namur: 8 reizigers zitten in 1ste klas met een biljet 2de klas. Er is er zelfs één die we net voordien in de telefoon hebben horen zeggen dat ze zich in eerste klas gezet heeft: de chique madam uithangen maar er niet voor willen betalen. Ze is zogezegd op zoek naar een stopcontact: de tbg verwijst haar naar het platform. Als de tbg later nog eens langskomt, mag ze opnieuw op haar oude plaatsje plaatsnemen. Uit een ander telefoongesprek blijkt het om een Spaanse te gaan die uitstapt in Schuman. Zouden die Europeeërs zo slecht betaald worden dat ze ook nog grijs moeten reizen? Door de vertraging van IC 3440 hoeven we niet te lang te wachten, anders zou het S 3690 geworden zijn. IC 3440 is al met 11 minuten vertraging vertrokken en is blijkbaar net op tijd voorbij Eppegem geraakt, waar spoorlopers het verkeer nog maar eens stilleggen. Overigens twijfelen we nog even of we toch niet de S-trein zouden nemen, maar die is dan weer opgehouden in Schaarbeek. In Brussel-Zuid zal de 3440 met 9 minuten vertraging vertrekken, maar de geïnjecteerde minuten n.a.v. de werken tussen Zuid en Halle, die blijkbaar ongeveer achter de rug zijn, laten toe de vertraging bij aankomst in Halle tot 4 minuten te beperken. En nog dit: graffiti en het ruimen ervan hebben de gele streep boven de eersteklasafdeling van stel 803 volledig onzichtbaar gemaakt. Geen wonder dat ook hier reizigers verkeerd zitten, al is dat op deze verbinding schering en inslag.
De treinlectuur. Carmen KORN, Zeitenwende. Charles DICKENS, Onze wederzijdse vriend.
Als vegetariërs en consorten weigeren vlees te eten, mogen ze dan wel nog planten eten? Dat zijn toch ook levende organismen? En zo zal het mensdom verdwijnen door versterving en verhongering, wat dan weer een oplossing is voor de milieuproblematiek…
Uitgedrukt… Ne pei me' nen 'oed, es veu alles goed. Een vent met een hoed, is voor alles goed.
Waar Abraham de mosterd haalde. Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over deBelgische spoorlijnenen een overde bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.