De vijand bezette met een dichte troepen -massa dus al de dorpen, die hij bij Diksmuide bereiken kon.Aldus verscheen hij ook spoedig te Woumen, de eerste gemeente op den weg van Diksmuide naar Iperen. Aan Jonkershoeve kwamen een tietal burgers om. Op 't dorp zelf schoot men een hagelbui kogels af; een jongeling en een meisje, die op straat waren, werden aldus gedood. Tusschen Woumen en Diksmuide stuitten de aanrukkende benden op hevigen weerstand van de onzen en de Fransche fusilier-mariniers.Zij konden zich meester maken van het kasteel van ridder Henderickx, welk gebouw in hun handen zoo'n geduchte sterkte werd. Maar aan het kerkhof bleef geruime tijd de linie schommelen. Zoo vormden de belegeringstroepen een kring rond Woumen en Eessen. 't Kanaal van Handsame, Beerst tot Keiem rond het IJzerstedeke, dat toch geen moderne vesting was,slechts een open plaatsje hetwelke in vredestijd zelf nog geen garnizoen telde. Daar nu stelde de vijand zijn zwaar geschut op en Diksmuide lag aan de monsterkanonnen overgeleverd. Dit ervoeren de bewoners dus dien dinsdag morgen 20 October. En al dadelijk stortten daken in, botsten gevels neer, vlogen de keien uit de straten en verhieven zich de vlammen, die wijder en wijder om zich heen grepen.Een verschrikte menigte rende naar de hooge Brug, den eenigen uitweg naar Veurne-Ambacht. Maar zooals ze reeds zeiden, bleven velen nog. De politie-kommisaris Foeke, zorgde dat menschen uit getroffen huizen in sterke kelders werden geleid, o,m. onder 't stadhuis of onder de brouwerijen en kloosters, want al spoedig ging het geweldig in het dtedeke toe.Ziehier eenige tooneelen van dien dag, geteekend in het treffend werk van M.Baudu:"La Bataille de I'Yzer"."De Groote Markt werd in 't bijzonder bestookt.Elk oogenblik vedween ze al sidderend in het geweld van een zwarte wolk, door vlammen verlicht, waaruit ze dan weer te voorschijn kwam met een droevig uizicht van vernieling; reeds maakten hoopen steenen en pannen en balken den doortocht moeilijk. Tegenover het stadhuis bij de herberg de Concorde, speelde een muzikant, op de saxophone, bij een fusilier, toen een granaat, die op een meter van hem terecht kwam, den matroos op den slag doodde en de beide beenen van den muzikant verbrijzelde. De weinige voorbijgangers waren haastig de Concorde binnengeloopen waar de muzikanten van het 12° voetvolk hun vleesch braadden en met fusiliers koutten. Het was bijna middag en de toestand scheen reeds nog vreeselijker te worden. Naar Zarren op hoorde men op dat oogenblik een hevige fusillade: het was de achterhoede van de Fransche ruiterij, die terug geslagen werd.Ten Noorden klonk een langgerekt geroffel op den IJzedijk. Bij elke ontploffing schommelde de stad op haar turfachtigen ondergrond."Het regent flink" zei de muzikant Leroy tot de waardin van het koffiehuis de Concorde ."Latenn we naar den kelder gaan ?" ( vervolg op (9)( foto Duitsche verkenners aan den Yzer)
|