Schuld en boete

Aasgierkapitalisten

Lelijk maar... niet strafbaar.

Als gieren hangen ze boven landen en bedrijven die nog ternauwernood in leven zijn. Als eenmaal duidelijk is dat hun prooi niet meer aan schuldverplichtingen kan voldoen en aanstuurt op een regeling met zijn schuldeisers, slaan ze toe. Voor een schijntje vreten ze zich vol met de restanten van hun prooi.

Enkele maanden geleden kreeg het grote publiek goed zicht op de werkwijze van aasgierfondsen, toen het bedrijf Donegal Corporation de staat Zambia voor de Britse rechter sleepte. Terwijl Zambia twee jaar geleden nog in aanmerking probeerde te komen voor schuldsanering – wat werd toegezegd door de G8 in Gleneagles (juli 2005) en sindsdien werd uitgevoerd door de Wereldbank – probeerde Donegal, van de Amerikaanse zakenman Michael Sheehan, de regering van Zambia zo ver te krijgen een oude schuld aan Roemenië te voldoen.
Donegal had die schuld enkele jaren eerder voor vier miljoen van Roemenië gekocht.

In 1979, nog in de tijd van Ceausescu, hadden de Roemenen zo’n dertig miljoen dollar aan Zambia geleend om (Roemeense) landbouwwerktuigen aan te kunnen schaffen. Zambia zou op termijn terugbetalen, maar bleef in gebreke. De landbouwwerktuigen hadden onvoldoende groei gegenereerd, om het zacht uit te drukken. Eind jaren negentig begreep de postcommunistische Roemeense regering dat er weinig meer te halen viel bij Zambia, een land waar inwoners gemiddeld niet ouder worden dan 37,5 jaar, één op de vijf inwoners besmet is met aids en het jaarinkomen per hoofd van de bevolking vijfhonderd dollar bedraagt.
In 1999 kwamen de landen tot een overeenkomst: met een betaling van drie miljoen dollar was Zambia er vanaf.

Maar vlak voor de handtekeningen werden gezet, bood Sheehan de Roemeense regering vier miljoen dollar voor de schuld. Roemenië ging op het aanbod in en zelfs de toenmalige regering van Zambia, onder leiding van president Frederick Chiluba, erkende de transactie gek genoeg onder het Britse recht.

Dit jaar stapte Sheehan, wiens Donegal Corporation is geregistreerd op de Britse Maagdeneilanden, naar een rechtbank in Londen. Hij eiste aanvankelijk meer dan het totale bedrag dat de G8 Zambia heeft toegezegd aan schuldverlichting en aasde op een 1400 procent rendement op zijn aanvankelijke investering van vier miljoen. En hoewel de rechter het gedrag van Sheehan ‘moreel laakbaar’ noemde, zijn getuigen ‘oneerlijk’ en zelfs ‘deliberately evasive’ (moedwillig ontduikend), kon hij niet anders dan Sheehan in het gelijk stellen. Want illegaal was de gang van zaken allerminst.
Totdat er een nieuwe regeling met Zambia zou worden getroffen – uiteindelijk moet het Afrikaanse land zo’n 15 miljoen euro aan Sheehan betalen – werd op last van de rechter beslag gelegd op alle Zambiaanse bezittingen in Engeland.

De handel in tweedehands schulden biedt hoge rendementen.
Het is ook niet nieuw. Zo kochten aasgierfondsen een belangrijk deel van de door Argentinië uitgegeven staatsobligaties, vlak voordat een financiële implosie dat land economisch platlegde. Omdat de gangbare vermogensbeheerders, zoals grote banken en pensioenfondsen, in die dagen graag van hun Argentijnse schuldpapieren af wilden, betaalden de aasgierfondsen soms niet meer dan twintig procent van de oorspronkelijke waarde.

Maar de gevolgen van de aasgierfondsen komen soms ook dichterbij.
In april dit jaar liet Kensington International beslag leggen op 10,3 miljoen euro Belgisch ontwikkelingsgeld bestemd voor Congo-Brazzaville. Kensington kocht een schuld van Congo voor 1,8 miljoen en eist nu meer dan honderd miljoen euro!
Een deurwaarder in het internationale kredietwezen werkt niet voor niets.
Sinds een gewonnen rechtszaak laat Kensington wereldwijd beslag leggen op gelden bestemd voor Congo, waaronder dus die 10,3 miljoen euro aan Belgische belastingcenten.

Al in 26 gevallen trokken de aasgieren bij de rechter aan het langste eind. Daarbij werd in totaal een miljard dollar opgehaald. Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben op dit moment nog eens 44 gieren een claim lopen tegen 11 ontwikkelingslanden met een waarde van nog eens één miljard dollar.

De aasgierfondsen wekken verontwaardiging onder de organisaties die lang hebben gestreden voor schuldverlichting. Ze vrezen dat de effecten van de 37 miljard dollar aan beloofde schuldkwijtschelding door het werk van deze gierkapitalisten teniet worden gedaan. Gordon Brown, de nieuwe premier van Groot-Brittannië, sprak na de rechtszaak van Sheehan versus Zambia over een ‘morally outrageous outcome’ en over de ‘perversiteit’ van de handelaren in schuld. Hij benadrukte dat de gieren geld weghalen dat besteed had kunnen worden aan zorg en onderwijs.
De Belgische staatssecretaris voor Financiën, Hervé Jamar, deed in harde taal tegen de gieren voor hem niet onder.
Zelfs de Wereldbank, voor veel activisten een kwade genius in de gebrekkige ontwikkeling van arme landen, probeert de aasgierfondsen tegen te werken, met een fonds dat giften verstrekt aan halfdode landen – mits redelijk bestuurd – die de snavel van de gier al voelen. Samen met het IMF stelde de ontwikkelingsbank ook een lijst op van commerciële schuldeisers om ze op die manier publiekelijk in diskrediet te brengen, hoewel het de vraag is of de gieren daar werkelijk wakker van liggen.

Ingekort artikel van Pieter van Os,
De Groene Amsterdammer

Een vereniging is geen 'BENDE'!

'We eisen ons recht op vereniging en vrije meningsuiting.'

27 juni 2007

België heeft een lange democratische traditie van actieve participatie van het maatschappelijk middenveld in het politieke debat. Doorgaans bestaat er een vrij brede interpretatie van het recht op vereniging en het recht op vrije meningsuiting, die beide grondwettelijk zijn verankerd. Sociale actie is onlosmakelijk verbonden met deze rechten.

Nu blijkt dat vrijheid van vereniging en vrije meningsuiting nog altijd niet definitief verworven zijn. In het kader van de strijd tegen de georganiseerde criminaliteit en het terrorisme zijn de bevoegdheden van de politiediensten de laatste jaren enorm uitgebreid. De nieuwe instrumenten maken het mogelijk om sociale bewegingen te controleren en hun actievrijheid in te perken.

Het werkveld van ngo's dreigt te worden gecriminaliseerd. Legitieme vragen en kritiek worden gezien als een bedreiging. Zij komen vaak in conflict met het recht op eigendom of met de openbare orde. Telkens wanneer een zakelijk belang in het gedrang komt, wordt al snel naar middelen gegrepen om het recht op sociale actie in te perken. De recente beschuldiging van bendevorming aan het adres van Greenpeace Belgium door Electrabel, is een gevaarlijke evolutie.

Sinds 11 september is er daarenboven ook in België een tendens om radicale standpunten te koppelen aan terrorisme.

De gerechtelijke actualiteit in ons land (de beschuldiging van drie Luikse andersglobalisten voor lidmaatschap van een criminele organisatie, de affaire-Bahar Kimyongür) doet de indruk ontstaan dat de antiterrorismewetgeving zware straffen mogelijk maakt voor daden die onder geen enkele vorm gewelddadig, laat staan terroristisch waren.

De verenigingen ondervinden dat hun grondwettelijk recht op vereniging en vrije meningsuiting op ontoelaatbare wijze wordt aangetast. Het gaat dan om:
– misbruik van procedure (voorbeeld: verwijzing naar artikels uit het strafrecht die niet van toepassing zijn, zoals artikel 322 over bendevorming);
– strafrechtelijke vervolging van acties (intimidatie door zware beschuldigingen);
– een antiterrorismewet die fundamentele rechten aantast;
– uitbreiding van bevoegdheden van politie- en inlichtingendiensten;
– eenzijdige verzoekschriften die acties stopzetten;
– het afdreigen met schade-eisen of klachten voor laster en eerroof;
– arrestaties en huiszoekingen.

Militanten van vakbonden, politieke partijen, ngo's, de andersglobalistische beweging en de vele anderen die zich inzetten voor sociale en ecologische vooruitgang, internationale solidariteit of mensenrechten kunnen gecriminaliseerd en disproportioneel zwaar veroordeeld worden. De bescherming van de grondwettelijke vrijheden behoort tot de essentie van de rechtsstaat. Ondergetekenden vragen dan ook aan de volgende federale regering om deze trend te corrigeren en wetgevende initiatieven te nemen om de interpretatie over wat behoort tot het gebied van de sociale contestatie in al haar vormen, te verduidelijken en uit de sfeer van de strafwet, van misdadige of terroristische actie te halen.

www.greenpeace.be

Goed Nieuws, om te beginnen!

Schoonmaakmiddel spoelt ziekenhuisbacterie weg.

Een nieuwe generatie schoonmaakmiddelen met toegevoegde onschadelijke bacteriën bestrijdt met succes hardnekkige en ziekmakende ziekenhuisbacteriën.
Dat blijkt uit tests in het Algemeen Ziekenhuis Lokeren, de Universiteit van Gent en het Lommels bedrijf Cristal.
Het effect van het nieuwe product blijkt gigantisch.
Na één dag daalde het aantal coliformen, bacteriën die een indicatie geven van de hygiëne en fecale besmetting, al met de helft. Bij de infectieveroorzaker Staphylococcus aureus is dat 80 procent. Het aantal Clostridium difficilebacteriën nam af met 90 procent. Die laatste bacterie veroorzaakt diarree.

Het nieuwe product, dat PIP Healthcare heet, is zo effectief omdat er aan het gewone reinigingsmiddel probiotische bacteriën zijn toegevoegd. Dat zijn bacteriën die niet schadelijk zijn voor de mens, maar wel alle plaats en voeding overnemen van de schadelijke exemplaren. Bovendien kunnen ziekenhuisbacteriën er nooit resistent tegen worden. Een bijkomend voordeel is dat PIP healthcare een biologisch en milieuvriendelijk product is.

Ziekenhuisbacteriën vormden de laatste jaren een hardnekkig probleem, waarop maar geen antwoord gevonden werd. Ze werden niet alleen resistenter tegen desinfectiemiddelen, maar ook tegen antibiotica.

TS uit 'De Morgen' van 30 mei 2007.

Belgisch Staatsblad publiceert wet tegen uraniumwapens.

Op 20 juni 2007 publiceerde het Belgisch Staatsblad een wet waarvoor de Belgische Coalitie 'Stop Uraniumwapens!' sinds 2004 geijverd heeft. Friends of the Earth Vlaanderen & Brussel was de initiatiefnemer en de drijvende kracht achter dit samenwerkingsverband van Niet Gouvermentele Ondernemingen (NGO's). Het doorgedreven lobbywerk en een hoorzitting met experten gaf aanleiding tot een nieuw wetsvoorstel dat door de Kamercommissie voor de Landsverdediging meermaals besproken en uiteindelijk in plenaire Kamerzitting unaniem goedgekeurd werd op 22 maart 2007. Ook de Senaat gaf zijn zegen waarna op 11 mei Koning Albert II zijn handtekening plaatste.

Wapens met verarmd uranium werden gebruikt in de Golfoorlog (1991), in de oorlogen in Bosnië (1994-1995), Kosovo (1999) en opnieuw in Irak (2003). Dit militair gebruik is een schending van het internationaal humanitair recht omdat de effecten van deze anti-tankgranaten geen onderscheid kunnen maken tussen oorlogvoerenden en burgers (cfr. Conventie van Genève).

De gepubliceerde wet zet 'inerte munitie en bepantsering die verarmd uranium of elk ander type van industrieel uranium bevatten' op de lijst van verboden wapensystemen. Wanneer de wet over twee jaar in werking treedt zal het in België niet mogelijk zijn om deze munitie en bepantsering te gebruiken, te produceren, op te slaan, te verhandelen of te transporteren. Deze wet voorziet ook een termijn van drie jaren voor de vernietiging van eventuele Belgische voorraden.

België is het eerste land in de wereld dat een wettelijk verbod instelt op deze wapens die door hun chemische giftigheid en radioactiviteit lange termijn gezondheidsproblemen veroorzaken.

Meer info: http://motherearth.org

Antilichamen houden vogelgriepvirus tegen.

Wetenschappers zijn er in Zwitserland in geslaagd muizen immuun te maken tegen het H5N1-vogelgriepvirus, door gebruik te maken van menselijke antilichamen van overlevenden van de vaak dodelijke ziekte.
Dat blijkt uit een recent gepubliceerde studie.
De antilichamen verhogen ook in hoge mate de overlevingsgraad van geïnfecteerde dieren. Dat opent de weg naar een behandeling voor zieken, aldus Antonio Lanzavecchia, medeauteur van de studie. “We zijn ervan overtuigd dat dit element kan worden gereproduceerd bij de mens”, stelt hij.

Lanzavecchia toonde zich opgetogen over het brede neutraliserende effect en de lage noodzakelijke dosis van de antilichamen. De onderzoekers zijn er ook enthousiast over dat de antilichamen tot 72 uur na de infectie werkzaam blijven.

Tegelijk echter stelde Lanzavecchia dat het niet zeker is dat het onderzoek nuttig zal zijn bij een eventuele toekomstige grieppandemie.
Experts vrezen dat het vogelgriepvirus muteert als een makkelijk overdraagbaar virus voor de mens.

Het vogelgriepvirus heeft al aan miljoenen vogels het leven gekost en leidde, voor zover bekend, tot de dood van 185 mensen.

KRH uit De Morgen van 30 mei 2007.

Stralende toekomst nadert met Blauwen en Tjeven!

De commissie Energie 2030, die onder impuls van witte (blauwe) ridder Marc Verwilghen tot stand kwam, houdt een pleidooi om de kerncentrales open te houden en er nieuwe bij te bouwen.
En dat is niet eens zo ongewoon, gezien de voorzitter van die commissie, professor W. D'haeseleer, projectleider was voor Suez-dochter Tractebel bij de revisie van de kerncentrales.
De enig waardevolle uitspraak komt dan ook van een voornaam lid van die commissie, klimatoloog J.P. Van Ypersele, die het niet eens is met dit pleidooi. Hij wil hooguit toestaan dat de kerncentrales vijf jaar langer openblijven dan gepland, omdat de federale regering in de vijf jaar na het goedkeuren van de wet op de kernuitstap, niets heeft gedaan om te investeren in hernieuwbare energie.
Voor deze klimatoloog moeten de opbrengsten van de rente uitsluitend naar hernieuwbare energie gaan.
Bovendien kan er voor hem geen sprake meer zijn van nieuwe kerncentrales want dat is geen oplossing voor ons klimaatprobleem: “We moeten zo snel mogelijk een milieuvriendelijk energiesysteem uitwerken dat ons bevrijdt van fossiele brandstoffen”, vindt Van Ypersele.

-----------------------------------------

Stralende toekomst!

Ik wees al op het onschatbaar gevaar van kernenergie (zie ‘Stralende toekomst’ in www.JefVergif.be januari 2006 en januari 2007), vooral door het noodzakelijke opslaan van hoog radioactieve afval, waar geen aanvaardbare oplossingen voor bestaan.

Kort nog waar het om gaat. In een kernreactor wordt splijtstof met uranium-235 en -238 beschoten met neutronen; het uranium splijt dan, maar vangt ook neutronen op. Daardoor ontstaan zwaardere restproducten waaronder plutonium, dit is dan weer de grondstof voor plutoniumbommen…
Deze reststoffen, de zogenaamde actiniden, twee procent van het totaal aan splijtstoffen, blijven honderdduizenden (sommige geleerden gewagen van meer dan één miljoen) jaren levensdodend hoogradioactief en moeten voor die reusachtige tijdsspanne buiten het bereik van mensen blijven. Nog eens drie procent splijtingstoffen met jodium-129, blijft meer dan tienduizend jaar radioactiviteit uitstralen in dodelijke hoeveelheden.

Er waren in ons land twee politieke partijen die de afbouw van kernenergie in hun kiesprogramma hadden (het was een programmapunt van de hele vorige regering). De socialisten, één ervan, gingen zowel in Vlaanderen als in Wallonië kopje onder; de andere, de groenen in beide landsgedeelten, komen maar net boven de kiesdrempel.
Ik wil hiermee niet zeggen of ge ja dan nee verkeerd gestemd hebt, er zijn namelijk niet zoveel partijen die echt rekening houden met de noden van hun kiezers. Maar nu gaat het over hoe zullen wij en onze kinderen, nee sterker nog, onze nakomelingen dit beleid kunnen overleven?

De christelijk geïnspireerde partijen samen met de liberalen, zullen dus het goede (maar ook het slechte) politieke weer gaan bepalen in ons land.
En dat ziet er voor veilige energievoorziening meer dan bedenkelijk uit.
Nu reeds zingen ze in koor bij CD&V om de huidige kerncentrales langer in gebruik te houden. Ze zijn betaald en nu kunnen we er ten volle van genieten, klinkt het als vorm van ‘goed bestuur’. Misschien kunnen we zo sparen voor alternatieve energie, was het flutrefrein.
Enne, voegden de blauwe zetelzitters er onwetenschappelijk aan toe, in de niet zo verre toekomst zal het huidige hoog radioactief afval zeker zoveel verder afgebroken worden, dat alle huidige grote zorgen in een kleine rugzak kunnen gestoken worden.
Stralende huidige en toekomstige energie dus, die als nucleair doekje voor het bloeden, moet instaan voor minder broeikasgassen en een beter leefmilieu.

Er zijn echter levensgrote, maar weggemoffelde bezwaren. Om met het blauwe argument te beginnen: voor transmutatie, zoals dat verder opsplitsen tot veiliger proporties van hoog nucleair afval heet, zijn alle wetenschappers het eens, dat het nog minstens twintig jaar zal duren eer de technische mogelijkheden en middelen beschikbaar zullen zijn om een ernstig onderzoek op te starten. Het resultaat, de transmutatie in een wel verre toekomst, kan alleen in het beste geval, de sterk groeiende en bijna eeuwig levensbedreigende afvalhoop, misschien wat verkleinen. Of beter gezegd, de groei ervan eventueel wat minder groot maken.
Natuurlijk gaat dat onderzoek een enorme som geld kosten, en wie zal dat ophoesten, denkt ge: Electrabel (SUEZ), die bij ons de kerncentrales bezit en formidabele winsten maakt? (nog lang niet genoeg vindt Electrabel, want ze wilde de elektriciteitsprijs voor maatschappijen opslaan met 5 procent en de gasprijs met liefst 20 procent voor gewone gebruikers!) Nee hoor, dit zal door de gemeenschap dienen betaald te worden.

Ondertussen blijven we zitten, ook al wil men het niet graag hardop zeggen, met de vraag: waar steken we die alsmaar groter wordende berg dodelijk stralend kernafval?

Er is, voor zover bekend, mondiaal 270.000 ton hoog radioactief kernafval, dat men eerst in vaten en dan in verschillende soorten, dikwijls betonnen, bunkers heeft geplaatst maar waar men niet echt blijf mee weet.
Ondertussen produceren wereldwijd zowat 400 kerncentrales jaarlijks twaalfduizend ton extra splijtstof, waarvan vijfduizend ton in Europa.
De enige mogelijkheid lijkt ergens diep in de aarde, maar dan wel liefst veilig, wegstoppen voor honderdduizenden jaren.
Maar hoe kan men dat realiseren?

Er zijn meerdere studies en proefprojecten uitgevoerd, in binnen- en buitenland. Het gaat vooral over de mogelijkheid van het opbergen in diepe zoutlagen, of in dikke kleilagen. De druk vanuit de Europese Commissie is daarbij zeer belangrijk om effectief met het opbergen te beginnen.
In elk geval staat vast dat de opslag van kernafval diep in de ondergrond, bovengronds zal moeten leiden tot een praktisch eeuwige, zwaar bewaakte vesting. Er lopen heden ten dage vele, al dan niet godvruchtig geïnspireerde gekken rond om niet te denken aan sabotage. En vergeten wij de ‘gewone’ gevaren niet, ik bedoel erge regenval, overstromingen, aardverschuivingen, oorlog, politieke veranderingen, enz. Want vergeet niet dat wij het hier hebben over veilig opbergen gedurende zowat een miljoen jaar…
Dus het moet hier gaan over bedrijfsgebouwen, die liefst boven de diep begraven splijtstof staan. Het terrein moet goed afgeschermd en dag en nacht bewaakt zijn, met camera’s maar ook met betrouwbare manschappen. De opslagruimte moet bovengronds ook goed bereikbaar zijn met weg- en spoorverbinding. Helikopters moeten er kunnen landen. Er is een stralingsdienst nodig, EHBO-diensten, kantoren enz.

In België vormt de Boomse klei de geschiktste mogelijkheid.
Het studiecentrum voor kernenergie (SCK) heeft daar op 225 meter diepte een laboratorium gebouwd. Er wordt eerstdaags een in 2002 gebouwde betonnen galerij van dertig meter lang, gedurende tien jaar verhit. Die tien jaar moeten volstaan als simulatie voor de honderdduizenden jaren durende verwarming van de veel hitte afgevende, radioactieve splijtstof.
De verwachtingen zijn, zoals kan verwacht worden van zulke organisaties, positief.

De nieuwe regering is in de maak. De plannen voor het behoud van oude – eigenlijk afgeschreven – kerncentrales komen pertinent in het nieuws, onder de goedkeurende christelijke en blauwe ogen van de komende bewindvoerders.

De Leuvense professor W. D'haeseleer overhandigde op 19 juni een gesloten enveloppe op het kabinet van minister van Economie Marc Verwilghen (Open VLD), met daarin het definitieve rapport van de commissie 'Energie 2030' over de toekomst van kernenergie in België.
De grote lijnen zijn nu al duidelijk. Net als in haar voorlopige rapport, dat eind vorig jaar veel stof deed opwaaien, wijst de commissie Energie 2030 erop dat er grote voordelen verbonden zijn aan het langer openhouden van de kerncentrales. Die opportuniteiten niet benutten, zeggen deze verdachte deskundigen waarvan de voorzitter D’haeseleer werkte als projectleider bij de revisie van de kerncentrales bij Suez-dochter Tractebel, betekent dat het klimaatbeleid dat nodig is om de uitstoot  van broeikasgassen te doen dalen, veel duurder wordt.

Bron: Belga

Kernenergie moet alternatieve energie doen rijpen

Op 8 januari 2007 schreef Erik Pompen van TRENDS.be ondermeer dit:

Het uitdoofscenario van kernenergie blijft in 2007 bestaan, maar de deadline verschuift. Ondertussen kan de markt van de hernieuwbare energie rijpen.
Naar Nederlands voorbeeld, waar de kerncentrale van Borssele open blijft tot 2033, zal de nieuwe regering in België het sluiten van de kerncentrales verschuiven naar een nader te bepalen datum. Spelen met tijdslijnen behoort tot de finesse van het politieke compromis.
Zo kun je liegen zonder je woord te breken.

Op zoek naar alternatieven

Uitstel betekent geen afstel. Op termijn moeten we naar een duurzame en betaalbare oplossing overschakelen zonder ons geopolitiek afhankelijk te maken van landen buiten de Europese Unie.
Aangezien de hoeveelheid uranium ook beperkt is en kernafval een probleem blijft, biedt alternatieve energie de beste toekomstperspectieven.
Maar tot nu toe raakte deze sector maar niet uit de startblokken. Telkens fnuikte monopolist Electrabel – eigenaar van alle kerncentrales in ons land – elk initiatief. Wie met een project op de proppen kwam, werd geboycot of overgenomen. Vraag dat maar off the record aan de kleinere marktspelers – zoals Interelectra (zuivere intercommunale), Electrawinds (windmolens) of Ecowatt (hydrocentrales). Pas ná de principiële regeringsbeslissing om uit de nucleaire optie te stappen, kreeg hernieuwbare energie een echte kans.

Maar op 19 juni 2007 pleit ‘Trends’ via de blog van zijn hoofdredacteur zonder schroom voor:

Kernenergie: de sleutel tot lagere energieprijzen

Nu al gaan specialisten ervan uit dat de energievraag tot 2030 nog met 60 procent zal stijgen. Paradoxaal genoeg wordt er zowel hier als in het buitenland veel te weinig geïnvesteerd in extra productie en transport. Het huidige politieke klimaat (de uitdoofscenario's voor kernenergie, weinig beschikbare sites voor nieuwe centrales, de CO2-problematiek) schrikt investeerders af.
En ondertussen blijft Electrabel als een kip op haar gouden nucleaire eieren broeden. Niet de goedkope stroom uit kerncentrales bepaalt de internationale marktprijs, wel de elektriciteit uit gas- en steenkoolcentrales (zoals in Duitsland). Elke megawattuur die aan 50 à 60 euro op de groothandelsmarkt komt, kan Electrabel tegen 10 tot 15 euro produceren.
Dé sleutel tot lagere energieprijzen en een effectieve liberalisering in dit land ligt in de kernenergie. Breek je de markt voor nucleaire stroomproductie niet verder open, dan zal de dominantie van Electrabel nooit worden gekraakt. Hef je de uitstap uit kernenergie niet spoedig op, dan worden we de speelbal van (dure) invoer vanuit het buitenland.

Piet Depuydt

Dit is inderdaad de trend die de mensen via alle media ingepompt zullen krijgen.
Men vergeet, of wil vergeten dat er serieuze redenen voor waren en zijn, om de beslissing van de vorige regering om de kernenergie af te bouwen, en dat die ten volle verantwoord waren.

DE CONTROLE VAN KERNCENTRALES (herhaling)

Volgens kamerlid Philippe De Coene (SP.A) loopt het grondig mis met de controle op de nucleaire installaties.
De overheid waakt via het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) over alle nucleaire installaties in ons land.
Na een vernietigende doorlichting werd eind 2005 de top van het agentschap opzijgezet. Een speciale kamercommissie onder leiding van klokkenluider De Coene levert dit voorjaar haar eindrapport af.
– “De toestand is nog veel erger dan we dachten”, zegt De Coene.
– “Niet alleen verlamden interne stammentwisten het FANC, bovendien was er onvoldoende personeel van niveau om alle opdrachten naar behoren uit te voeren. Eén voorbeeld: één enkel iemand controleert, niet eens voltijds, de zeven kernreactoren in Doel en Tihange plus de kerninstallaties te Mol.
Volgens experts is er nood aan zowat tien controleurs van dat formaat.”
– De controle van Doel, Tihange en Mol is in eerste instantie uitbesteed aan de privésector: ANV (Associatie Vinçotte Nucleair).
De Coene: “ANV stelt zelf de controleprogramma’s op zonder inspraak van het FANC en het rapporteert niet altijd op zeer doorzichtige wijze. ANV wordt betaald door de exploitanten van de kerncentrales. In die driehoeksverhouding loopt de overheid dus altijd in de buitenbaan.”

Kortom, de toekomst ziet er onder het komende bewind ongewoon en verschrikkelijk ‘stralend’ uit.

Jef Vergif

KRONING VLAAMS MINISTER-PRESIDENT

Milieuminister Peeters verwaarloosde Vlaamse natuur,
dus wordt hij Vlaams Minister-President!

Vlaamse natuur verwaarloosd.

Van de 51 planten- en diersoorten die moeten worden beschermd, verkeren slechts 14 in een ‘gunstige’ staat van instandhouding.

Vlaanderen lapt de Europese verplichtingen voor natuurbescherming aan zijn laars.
"De staat van de Vlaamse natuur is belabberd, op enkele natuurreservaten na", stelt Eckhart Kuijken, de aftredende administrateur-generaal van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). "We missen kansen waar natuurbeheer kan verweven worden met andere functies zoals landbouw en recreatie. Er is dringend een inhaalbeweging nodig."

Het INBO presenteerde zopas de eerste resultaten van een analyse van de toestand van de Vlaamse natuurgebieden die Europese bescherming genieten. Van de planten- en diersoorten die moeten worden beschermd, verkeren slechts 14 van de 51 onderzochte soorten in een 'gunstige staat van instandhouding', zo blijkt. Het lot van 30 anderen, zoals de otter, de hamster, het vliegend hert en de boomkikker is onvoldoende tot slecht.

In het kader van de Europese Habitat- en Vogelrichtlijnen zijn in alle Europese lidstaten gebieden en soorten aangeduid die in de Europese context zo waardevol zijn dat ze moeten worden beschermd.
"De Vogelrichtlijngebieden zijn al in 1988 afgebakend," zegt Kris Decleer van het INBO.
"Er is genoeg tijd geweest om het nodige te doen. Maar het ruimtelijke beleid loopt slecht. Nog steeds worden bij gewestplanherzieningen gebieden als pure 'landbouwzone' bestendigd, zonder ecologisch karakter, hoewel ze een Europees beschermingsstatuut genieten. Daardoor hebben minstens 20.000 hectaren met een beschermingsstatuut een ruimtelijke bestemming die geen duurzaam natuurbeleid toelaat. De doelstellingen van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen om 38.000 hectaren bijkomend natuurgebied af te bakenen tegen 2007, zijn ook niet bereikt."

"Onder de vorige Vlaamse regeringen stegen de investeringen voor de aankoop van natuurgebied nog. Maar in de huidige regeerperiode, (met minister Kris Peeters die zonet afgetreden is als minister voor Leefmilieu, red.), is die trend gestopt en verminderen de kredieten voor de aankoop. Nochtans is Vlaamse steun noodzakelijk om landbouwgrond te kunnen kopen en als natuurgebied te beheren."

Organisaties zoals de natuurvereniging Natuurpunt kunnen bij het Europese Hof van Justitie een klacht indienen wegens het falende Vlaamse beleid, waardoor de overheid een veroordeling riskeert.
"We hebben tekortkomingen al aangekaart bij de Europese Commissie", zegt Willy Ibens van Natuurpunt, "onder meer het verlaagde waterpeil in het gebied van de Blankaert en de watervervuiling in de Zwarte Beek."

"Europa is bijzonder waakzaam. Ik verwacht dat het rapport over de Habitat- en Vogelrichtlijnen een vermanende vinger zal opleveren", aldus Eckhart Kuijken.

Kim De Rijk, De Standaard, 1 juli 2007

Milieuminister Peeters wou Doel dood!

Doel moest weg voor het Saeftinghedok, dat er naar alle waarschijnlijkheid niet eens komt. Toch moet Doel weg, zei Peeters gevolgd door de Vlaamse Regering, want het dorp is nu onleefbaar (er is van alles aan gedaan om het zo te maken).
Maar er wonen nu nog steeds meer dan 300 mensen, en er willen er nog veel meer komen wonen. Die weten toch best of hun dorp leefbaar is?

Is het misschien een voorbeeld van het beruchte 'Goed Bestuur' dat men een lief levend dorpje langzaam wurgend wil kapot maken?

Jef Vergif

Armste landen hardst getroffen door klimaatopwarming.

Klimaattop Verenigde Naties.

06/04/2007 15:05
Op de klimaattop van de Verenigde Naties in Brussel hebben honderden experts een akkoord bereikt.
De hoofdconclusie van de conferentie is dat de opwarming van de aarde nog veel ingrijpendere gevolgen zal hebben dan tot nu toe was gesteld. Daarbij wordt het armste deel van de wereldbevolking het hardst getroffen.
Op de klimaatconferentie debatteerden honderden wetenschappers en beleidsverantwoordelijken van het IPCC, het Intergovernmental Panel on Climate Change, vijf dagen lang.

Overstromingen en aardverschuivingen

De eindconclusie van het rapport
"Klimaatverandering 2007: Impact, Aanpassing en Kwetsbaarheid" van het IPCC luidde:
dat Antarctica, de Sub-Sahara, kleine eilanden en de Aziatische megadelta's het meest te lijden hebben onder de klimaatverandering, aldus het panel van het IPCC. Daarbij wordt vooral het armste deel van de wereldbevolking het hardst getroffen. Het probleem dreigt ontegensprekelijk te escaleren.

Volgens de klimaatexperts zullen de gevolgen van de opwarming van de aarde in de toekomst immers alleen maar groter worden.
Concreet betekent dit een verdere stijging van de gemiddelde temperatuur met zo'n 2,5 graden waardoor tal van planten- en diersoorten met uitsterven bedreigd zullen worden. Ook natuurrampen als overstromingen, zware stormen en aardverschuivingen zullen frequenter voorkomen. Verwacht wordt dat ook de voedselproductie in tal van Afrikaanse landen met zowat de helft zal dalen.

Verantwoordelijkheid opnemen

Natuurorganisatie Greenpeace had eerder al laten weten dat we op de rand van een catastrofe staan, maar dat politieke beslissingen de klimaatverandering nog kunnen inperken. Volgens Greenpeace moet de uitstoot van broeikasgassen in Europa tot vier keer verminderen.

"De arme landen zullen het meest lijden onder de opwarming van de aarde terwijl ze er net het minst verantwoordelijk voor zijn en niet het geld hebben om te reageren. Industrielanden zoals België moeten hun verantwoordelijkheid opnemen en oplossingen doorvoeren", reageerde Sam Van den Plas van WWF-België (World Wide Fund for Nature).

Geen extra maatregelen

Federaal minister van Leefmilieu Bruno Tobback (SP.A) liet al weten geen specifieke maatregelen te zullen nemen naar aanleiding van het nieuwe rapport. "België zal zich gewoon aan de vooropgestelde reductiescenario's houden. Concreet betekent dat dat we de uitstoot met minstens 18 procent willen terugschroeven", aldus Laurent Winnock, woordvoerder van minister Tobback.
De minister is het eens met de werkgroep wat de grootste slachtoffers van de klimaatwijzing betreft.
"We beseffen dat de niet-Westerse landen het meest te lijden hebben onder de klimaatverandering en dat het onze verantwoordelijkheid is om bij te springen", aldus Winnock. Een "klimaatminister met de nodige bevoegdheden" behoort voor de minister nog steeds tot de mogelijkheden.

(KVDA/Belga)

Zonnepanelen... en wat dan nog !?

Vroeg of laat zijn er hopelijk evenveel zonnepanelen als schotelantennes te zien.

Je hoort het de laatste tijd steeds meer: “Er moet toch iets mis zijn met het klimaat, er zijn geen winters meer, dat loopt nog slecht af, we maken ’t milieu om zeep…”
Maar de relativering komt even vlug: “Klagen over het weer is van alle tijden, en ‘t is altijd iets en ‘t zal wel van zelf in orde komen, zoals met het fameuze gat in de ozonlaag …”
Maar als je met een beetje gezond verstand op lange termijn durft denken, zijn er toch groeiende redenen om echt ongerust te zijn ... en dan heb ik het (nog) niet over het laatste VN-rapport. Neen, hier gaat het er me om wat we zelf concreet kunnen doen – buiten klagen en naar anderen wijzen natuurlijk.

Ik zal maar naar mezelf kijken; het is al een tijdje dat ik probeer wat te doen: afval recycleren; oude brol naar het kringloopcentrum doen; mij meer met de trein en de fiets verplaatsen; zuinig zijn met water; met LPG-gas rijden in plaats van diesel; eigen groenten (proberen) kweken; spaarlampen gebruiken; wassen met nachttarief; plus die dingen ook aanpraten bij andere mensen.
En wat heeft het opgebracht? Blijkbaar niet genoeg als je kritisch naar het milieu en het klimaat kijkt. Wat kan ik nog meer doen?
Misschien moeten die kleine stappen op veel ruimere schaal en internationaal toegepast worden. Of misschien moet ik een stap verder gaan en ‘propere’ energie aanspreken...?

Het gaat hier niet hoofdzakelijk over het omzetten van zonne-energie in warmte (warm water voor boiler en vloerverwarming); daarbij gaat het over een ander soort panelen. Hiermede kan de helft van het jaarverbruik (+/-3000 kWh) bereikt worden.

Nieuwe stroom maken kan met fotovoltaïsche cellen, in teksten als “PV” afgekort.
Deze tekst gaat over een evaluatie hoever de huidige techniek gevorderd is om de gewone mensen toe te laten zonne-energie te laten omzetten in stroom, wat handiger, duurzamer en praktischer is dan warm water produceren. Het zou goed zijn en al een pak schelen voor de Kyotonormen, dat er in het straatbeeld evenveel zonnepanelen te zien zijn als schotelantennes.
En het opwekken van zuivere stroom is principieel waardevoller en nuttiger dan het aanbieden van een ‘service’ van 50 tv-kanalen of meer met schotelantennes of kabel.
Vertel me niet dat de overheid in deze tijd van ‘An Inconvenient Truth’ niets doet op dit vlak!? Akkoord, maar je moet het wel zoeken met een vergrootglas.
Minister Peeters heeft het bedrag van subsidies voor 2007 opgetrokken tot 1.600.000 euro (DS 20.20.07) Hoe die verdeeld worden staat er niet bij, wel dat er twee andere voordelen zijn voor wie zonnepanelen plaatst. Een éénmalige premie van 450 euro per 1.000 kWh en een fiscaal voordeel voor X aantal jaren, wat kan oplopen tot 2.600 euro. Dat zijn de ‘groenestroomcertificaten’ die fiscaal jaarlijks aftrekbaar zijn.
Plaats daartegen de installatiekosten en ik laat het oordeel aan u over. Een voorbeeld maakt het duidelijk.
Neem installateur X: hij raadt aan zoveel panelen op je dak te plaatsen als nodig is om uw jaarverbruik aan stroom volledig te dekken, neem bijvoorbeeld 4.000 kWh.
Daarvoor heb je dan ongeveer 40 m² nodig, waarmee je dak goed vol ligt. Uiteraard kan dit enkel werken als je dak naar het zuiden gericht is en niet in de schaduw van appartementen of bomen ligt. En dit kost je, volgens firma X ongeveer 33.000 euro of 1,6 miljoen oude franken (aanschaf, plaatsing en administratieve regelingen, want je moet een bouwaanvraag indienen, inbegrepen). Dat maakt ongeveer een 750 euro per m². Als installatiepremie trek je dan 1.800 euro en samen met de fiscale aftrek, heb je na 10 jaar je kosten terug gewonnen, zo berekent de firma u voor.
De panelen zijn voorzien om 25 - 30 jaar mee te gaan, en per jaar rekent de firma u een opbrengst van 2.700 euro, zodat na ongeveer 10 jaar de investering er uit is. Ten slotte voel je de ‘terugbetaling’ enkel via jaarlijkse fiscale aftrek: een ondoorzichtige en mogelijk terug te schroeven formule.
Als de zon meezit kan je dan met de zuiver gewonnen elektrische stroom je eigen verbruik dekken.
Wanneer je uw stroomteller ziet terug draaien doordat zuivere energie aan het net geleverd wordt, is het alsof je geld terugkrijgt op je rekening in plaats van te moeten betalen. Een leuk gevoel. Maar je kunt de leverancier niet voorbij.
Technisch laat het huidige systeem echter niet toe om meer stroom op te wekken dan je effectief ook gebruikt; een meerwaarde produceren mag blijkbaar niet.
Het voordeel voor u is vooral financieel en ook moreel doordat je door je eigen stroomproductie een effectieve en meetbare bijdrage levert aan het milieu – ik zou bijna zeggen: eigen stroom eerst.
Ondanks die schijnbare klemtoon of sfeer van ‘wat ik zelf doe, doe ik beter’ heeft voor mij de collectieve inspanning, het solidaire effect voorrang. Immers alléén redden we het niet om een leefbaarder aarde te verkrijgen.

Maar ook de stroomleverancier (Electrabel, Eandis, enz.) heeft er financieel belang bij want uw stroombijdrage telt mee voor het percentage ‘groene stroom’ dat zij volgens Kyotonormen moeten leveren. M.a.w. zonder enige kosten profiteert de stroomleverancier of -verdeler DIRECT van uw investering, in ons voorbeeld 1.600.000 oude franken.

Terwijl volgens de huidige regeling het ongeveer 10 jaar duurt voor jij je investering hebt terug gewonnen... En om die grote investering rond te krijgen is er alleen van de overheid een zeer beperkte tegemoetkoming!
Wij steken er fors veel geld in, wat normaal de taak is van de stroomleverancier, terwijl deze zelf ons initiatief niet steunt (subsidies komen enkel van de overheid) en gewoon verder forse winsten blijft maken. Ge kent het verhaal van de grote stukken van de taart en de kruimels...

Deze regeling zal pas echt structureel interessant worden indien de drempel, of het plafond van het eigen verbruik kan doorbroken worden. Anders is die regeling, en heel het huidige aanbod, een nuloperatie, een dweilen met de kraan open, die op lange termijn (dus voor de Kyotonormen) geen vooruitgang betekent. Want enkel het behoud van de verdeling wordt gerealiseerd, dus geen vergroting van het relatieve aandeel van de groene energie.

Het overzetten van stroom op het net moet zonder plafond kunnen!

Misschien overdrijf ik, maar nu we toch bezig zijn met grote plannen: wanneer de zon weg is, rendeert het natuurlijk niet, maar dan kunnen we misschien een windmolen gebruiken, die mogelijkheid kunnen we niet onbenut laten. Voor het zover is dient het één en het ander te veranderen: de combinatie moet haalbaar zijn, het overzetten van stroom op het net moet zonder plafond kunnen. En ja, waarom moeten we dan nog langs de leverancier passeren? Kunnen we niet autonoom ‘draaien’ enkel op zelfgewonnen groene stroom? Maar dat is wellicht een droom te ver.

Ja ondertussen heb ik je toch mijn mening verklapt, maar het blijft aan u lezer, om me tegen te spreken, terecht te wijzen of te overtuigen dat ik toch maar de zonnepanelen op mijn dak zet. Maar zeg me dan ook waar ik aan de nodige centen geraak (de warmte valt uit de lucht, maar de centen niet) of hoe die kosten haalbaar kunnen gemaakt worden zodat de ingreep iets wordt in de orde van grootte als het plaatsen van een LPG-tank in je wagen (3.000 euro).
Ik ben nog vergeten vermelden dat plaatselijk (enkel in provincie Limburg en enkele steden) er nog bijkomende overheidsubsidies mogelijk zijn. Maar deze bijdrage verandert niets aan mijn principiële vraag.
En er zijn ook (nog) bitter weinig firma’s die zonnepanelen voor stroom installeren – voor warm water zijn er reeds meerdere firma’s actief. Deze kunnen dus de vraag niet volgen – ook al komt deze heel weinig van particuliere kant.

In de eerste plaats is het belangrijk dat ook dit aspect meer bekend is en ter sprake kan komen in de lopende discussie.
Maar we mogen de moed niet opgeven, vroeg of laat zijn er hopelijk evenveel zonnepanelen als schotelantennes te zien, en is het nog op tijd...
Denk daaraan wanneer je aan de toog hoort klagen over de zachte winters en de hete zomers.

Voor meer informatie hier een paar websites waar je meer uitleg kunt vinden en bij sites van firma’s (o.a. Natec) kun je zelfs prognose maken.
www.energiebesparen.be
www.eandis.be (de stem van Electrabel)
www.dekleineaarde.nl
www.insnet.org
www.colruyt.be: En dan zijn er de sprekende voorbeelden: neem nu Colruyt die in Ninove met 570 m² zonnepanelen een hele winkel van groene stroom voorziet. Hun bijdrage aan Kyoto is een terugdringing van 740 ton C0₂.
Dan zijn er de verzamelsites: www.underECOconstructs.be; www.ode.be (Organisatie Duurzame Energie, o.a. lijst installateurs); www.envirodesk.be

Ook vind ik dat organisaties als de BBL, de vakbonden, Oivo enzomeer deze kwestie eens grondig en kritisch zouden mogen bekijken, zeker in het perspectief van de mogelijkheden van een kleine verbruiker tegenover het monopolie van de grote stroomleverancier of stroomverdelers die met de overheid zoete broodjes bakken of rond hun vinger draaien.

Zopas lazen we de bevindingen van Testaankoop (in nr° 508) (die spijtig genoeg alleen maar over verwarming gaan) over verwarming met zonnepanelen: te duur en te vroeg.
Dat zal dus zeker gelden voor stroomverkrijging door zonnepanelen. Hoe goed en efficiënt het ook kan zijn, het blijft een elitekwestie en juist wie centen heeft zal ze daarin niet investeren... Niet iedereen denkt en handelt zoals de firma Colruyt.
Verontschuldig me als mijn betoog soms nogal technisch is; daarmee wou ik aantonen dat dit meer is dan een oppervlakkige droom. Onthoud vooral dat ook hier de grootste belanghebber op een geraffineerde manier een zinvol gebruik afremt – of mogen we zeggen stokken in de wielen steekt en alles bij het oude laat, om het enge eigen belang (?) veilig te stellen?

Leo
6.4.07

1e - 2e - 3e - 4e en nu ook 5e Wereld op komst!

Armoede en Vijfde Wereld.

"Meer dan de helft van de allochtonen in Vlaanderen leeft onder de armoedegrens.
De vrouwen zijn de grootste slachtoffers van armoede, in het bijzonder die van Marokkaanse en Turkse afkomst. De allochtonen, in het bijzonder de vrouwen, hebben de laagste inkomens."
Dat zijn de meest saillante conclusies van het onderzoek van Bea Van Robaeys en Nathalie Perrin in opdracht van de Koning Boudewijnstichting.
De resultaten van het laatste onderzoek vormen opnieuw een stevige bevestiging van wat men 16 jaar geleden reeds met zeer deskundige onderzoekers heeft vastgesteld. De les is dat men onderzoeken financiert, de conclusies beluistert, men belooft ook, maar uiteindelijk gebeurt er niets, noch op nationaal, noch op gewestelijk, noch op stedelijk niveau.

Interessant aan deze conclusies is dat de wetenschappers een nieuwe benadering hebben gehanteerd, nl. vanuit de armoedegrenzen. Misschien zullen de politieke wereld, de hulpverleningsdiensten, de welzijnsorganisaties, de scholen en in het bijzonder de werkgevers, steden en gemeenten nu wakker geschud worden.

Wetenschappers zoeken immers de oorzaken in sleutelfactoren als studieniveau, studierichting, taalkennis, discriminatie, etnische origine, enz. Anderen, vooral uit de politieke wereld, zoeken de toevlucht in de onderdrukking van zowel de Marokkaanse als de Turkse vrouw door hun gemeenschappen. Sommige politieke partijen proberen daarenboven de cultuur en godsdienst te betrekken bij de verklarende factoren, maar ze vergeten meestal dat zijzelf wel eens aan de basis van deze situatie zouden kunnen liggen.

Na 50 jaar migrantenbeleid volgt nog meer dan 50 procent van de migrantenleerlingen het beroeps- en technisch onderwijs, meestal in studierichtingen met beperkte tewerkstellingsmogelijkheden. Slechts 2 procent van de migrantenjongeren van de tweede en derde generatie, voltooit hoger onderwijs (buiten en binnen de universiteit).
De werkloosheidscijfers onder migrantenjongeren die hier geboren zijn en in Vlaamse scholen werden gevormd, liggen bijna viermaal hoger dan bij hun Vlaamse leeftijdsgenoten.

Dit heeft niets te maken met de onderdrukking van de vrouw door haar gemeenschap of de islam, maar is wel een bewijs van ongelijke maatschappelijke behandeling en in het bijzonder van het falen van het migrantenbeleid.
Er wordt ook geopperd dat het aanleren van het Nederlands zou helpen bij het vinden van een job. Het verwerven van het Nederlands biedt echter weinig kans op werk, vooral voor diegenen die geen hoog diploma hebben behaald.

Discriminatie is gewicht aan het been!

Discriminatie, zowel op scholen als op de werkvloer, is meestal een zwaar gewicht aan het been. Voeg daarbij dat, na de toepassing van het inburgeringsdecreet op het einde van de jaren negentig, het integratiebeleid naar de provinciale en stedelijke niveaus werd overgeheveld. Dit leidde tot de afschaffing van alle integratiecentra en van hun integrale werking.
Zo ontstonden hoge drempels, ook voor de cursussen Nederlandse taal en maatschappelijke oriëntatie. Velen haken af omwille van praktische moeilijkheden, zoals bijvoorbeeld de afstand tussen woonplaats en cursusplek.
Daarenboven beperkt de werking van integratiediensten en OCMW’s van vele steden zich tot het opmaken van mooie rapporten om subsidies binnen te rijven.
Bovendien bestaat er angst om een actief integratiebeleid te voeren omwille van de vrees voor verlies van stemmen.
Dus eigen belang eerst.

De nieuwkomers worden daarbij meestal geconfronteerd met een lesgever of een begeleider die niets weet over hun migratietraject, hun cultuur, hun taal of de drama’s waarmee ze geconfronteerd werden. Vandaar ook de inefficiëntie van het beleid.

Ja, Vlaanderen en België hebben veel geïnvesteerd om diegenen die tot de Vierde Wereld behoren uit de klauwen van (kans)armoede te bevrijden, maar door de inefficiëntie van het beleid is er een Vijfde Wereld op komst. Deze zal uitsluitend bevolkt zijn door kinderen, gezinnen, mannen en vrouwen uit de immigratie, in het bijzonder van moslimse en Afrikaanse origine.

Youssef Ben Abdeljelil, historicus en geograaf (oud-onderzoeker OASeS) te Aalst.
(Ingekort artikel uit Mondiaal Magazine van 11.11.11.)

Trappen

Toenmalig Europees parlementslid Willy Kuypers, beleefde angstige ogenblikken, als hij geblinddoekt
aan de arm van een blinde, een roltrap afdaalde in Antwerpen 1986, tijdens een actie van het Olympiakomitee.

Trappen.

Een trap – al dan niet beweegbaar; uit- en intrekbaar – is een constructie om een hoger of lager niveau te bereiken.
Het simpelste is een vaste of loshangende ladder, maar daar wil ik het niet over hebben.
Wél ook over die éne trede op het voetpad, die er teveel aan is voor rolstoelgebruikers, als ze een trottoir willen op- of afrijden. Men kan die stoephoogte natuurlijk op een goede manier afschuinen (voor de overgrote meerderheid van de garages doet men dat automatisch) maar dat is voor mensen in een rolstoel niet zo gemakkelijk te verwezenlijken, al weten de bevoegde autoriteiten deze noodzaak al vele jaren. En nog al te dikwijls staat de rolstoeler na een goeie afrit van een stoep voor een onmogelijke oprit vast te midden van de gevaarlijke straat die, heden ten dage onnatuurlijk overal, alleen voor auto’s beschikbaar is.

Maar tevens worden rolstoelers gewoon en gemakshalve vergeten als volwaardige mensen. Zo heeft men nog in 2006, bij het heraanleggen van de markt in Wenduine – een deelgemeente van De Haan – geen afschuining gemaakt van de trappen voor de openbare bibliotheek, die daar op de markt gelegen is. Voor die gemeentebestuurders hoeven mensen die niet kunnen gaan ook niet te lezen blijkbaar.

Trams en autobussen.

Trappen kunnen ook gewoon een levensgevaarlijke val-strik zijn. Denk maar aan de dalende trappen – al dan niet automatisch – van metro’s en dergelijke. Als daarvoor geen door blinden en slechtzienden met de voeten voelbare waarschuwing aangebracht ligt, dan riskeren deze visueel gehandicapten ook nog een diepe val met ernstige kwetsuren als gevolg. Na enkele acties van het toenmalig Olympiakomitee uit Antwerpen in 1985 en 1986, heeft men aldaar dan toch, in meerdere stations verende tegels of waarschuwingsnoppen aangelegd. Maar voor rolstoelers zijn er, nu nog steeds, slechts in een beperkt aantal tramstations liften beschikbaar in de premetro van Antwerpen.

Nochtans reeds in begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw, bracht een actiegroep een rolstoelpatiënt in de Antwerpse premetro naar beneden, om aandacht te vragen voor rolstoelgebruikers. De man, een vrijwilliger, heel zwaar gehandicapt, kon niet anders dan vastgebonden in zijn zware, door batterijen aangedreven rolstoel deelnemen aan de actie. Tussen haakjes: nooit heb ik tijdens een actie een gelukkiger mens gezien. Dan werd de politie en de directie van de trammaatschappij ingelicht dat er een zwaar gehandicapte in de katakomben van de metro zat en er alleen nooit uitkon.
Er waren vier personen voor nodig om hem via de roltrap trap voor trap terug naar boven te brengen!

Ook in Brussel ondervinden rolstoelgebruikers (volgens de ‘Toeristische Gids voor gehandicapten’) grote moeilijkheden om zich met het openbaar vervoer te verplaatsen. Er zijn slechts een tiental metrostations toegankelijk. De ruimte echter tussen het perron en het metrostel blijft nog een belangrijk obstakel (en dat is niet alleen waar voor Brussel).
Wel zijn er op vele plaatsen plannen om veel meer metrostations, trams en bussen toegankelijk te maken. Maar men spreekt in die plannen dat het toch nog tot 2010-2012 zal duren …

Voor Vlaanderen komt er in mei 2007 een proefproject voor aangepast vervoer voor rolstoelgebruikers in twee gebieden: één in de Kempen en één in Limburg. Minister Kathleen Van Brempt benadrukt dat ook mensen in een rolstoel recht hebben op basismobiliteit.
Bussen en halteplaatsen worden trouwens wel reeds hier en daar aangepast aan deze specifieke noden. Toch is er nog veel speciaal vervoer nodig om mensen met een rolstoel ook hun recht op verplaatsen te gunnen. En zulk vervoer moet dan op voorhand aangevraagd worden en kent ook de nodige financiële problemen.

Treinen.

De treinen dan, zijn die vlot bereikbaar voor rolstoelgebruikers?

Voor heel veel stationperrons geldt dat de opstaphoogte niet aangepast is aan de noden van oudere mensen, of aan personen die wat moeilijker kunnen gaan.

In nauwelijks 1/6 van het totaal aantal treinstations kunnen rolstoelers terecht (Bron: Helga Stevens, Vlaams Parlementslid N-VA op 13 maart 2006).

Op 16 maart 2006 kreeg Greet Van Gool, volksvertegenwoordiger voor SP.A, een antwoord op haar vraag in de plenaire vergadering van de staatssecretaris voor Overheidsbedrijven. Van Gool vroeg o.m.: Hoe zit het met het vroeger aangegane engagement van de regering om 93 stations toegankelijk te maken?
“Tegen eind 2008 zullen 24 stations volledig aangepast zijn voor mensen met beperkte mobiliteit”, antwoordde staatssecretaris Bruno Tuybens. “24 treinstations gaan we tegen eind 2008 volledig toegankelijk maken door alle perrons uit te rusten met liften, hellingen of gelijkwaardige inrichtingen, door de toegang tot het station en alle perrons aan te passen en door geschikte sanitaire voorzieningen te maken...”
- “De 24 zijn uiteraard een begin. De uitvoering van de integrale toegankelijkheid kost veel geld. In de 93 stations waar u naar verwijst, blijft de service voor minder mobiele mensen gelden. Ook in andere stations zorgen hulpvaardige personeelsleden vaak voor de minder mobiele mensen, wat ook waardering verdient.” Aldus Bruno Tuybens.

Natuurlijk zijn er voor de toegankelijkheid van de treinstations vele acties gevoerd, ook en vooral door de gehandicapten zelf en dit in meerdere stations.
Toch geldt heden nog in de overgrote meerderheid van de stations dat, wanneer een rolstoeler al tot op het perron geraakt, ze dan een onhandig gevaarte (men noemt dit lompe toestel zeer ongepast een ‘perronvlinder’), dat overal in de weg staat, met één of meerdere personeelsleden moeten aanrollen tot tegen de opstap van de trein. Daarmee wordt dan de helling gemaakt waarop de rolstoelgebruiker de trein wordt ingerold.
Eigenlijk zou een aangepaste heftruck hier zeer handig zijn, met als voordeel dat men dit toestel ook voor veel andere zaken kan gebruiken.

En terwijl ik toch bezig ben met voorstellen: waarom bouwt men in de nieuw aan te leggen treinstations geen roltrappen – eigenlijk royale glijdende trottoirs - genre Macro in Deurne? Daarop kunnen met groot comfort zowel reizigers met valiezen als rolstoelers en kinderwagens van de ene verdieping naar de andere gebracht worden. Men heeft daarvoor dikwijls plaats zat, zoals bijvoorbeeld in het nieuwe treinpaleis in Antwerpen-Centraal, waar men deze kans weer gemist heeft. En in Brugge zijn ze aan het vernieuwen en Gent zal volgen en nog vele andere. Waar zitten die vernuftelingen van ingenieurs in deze? Zijn de managers helemaal benomen door hun gage? Of mankeert het bij de politiekers weer aan visie?

Van trappen gesproken. In Antwerpen-Zuid zijn er vijftig trappen te beklimmen, om van het spoorniveau tot het straatniveau te raken.
In de jaren tachtig vorige eeuw, is daar langs weerkanten van beide sporen een heuse roltrap aangelegd. Ze deden wat roltrappen horen te doen, maar spijtig genoeg niet lang. Meer dan enkele maanden hebben die niet gewerkt.
Men heeft ze dan in een houten bekleding gestopt en als dusdanig kan men die ook vandaag nog op Antwerpen-Zuid bekijken als een volwassen blunder van de NMBS.
De reizigers die Antwerpen-Zuid aandoen, blijven ook die vijftig trappen doen. Ze moeten wel, er is niets anders.

Om te sluiten nog een triestigheidje. In Brugge, ik zei het al, zijn ze al een paar jaar bezig met het station te vernieuwen. Daarvoor leggen ze noodtrappen vooraleer de definitieve er komen. Dat is normaal, alleen zijn er sommige noodtrappen waarvan de treden te hoog uit elkaar zijn en dus moeilijker te betreden. De meeste leuningen, die vooral gebruikt worden door mensen die moeilijker kunnen gaan, zijn van hout, sommigen zelfs van ongeschaafd hout gemaakt, waar de splinters uitpieken. Gezien die verbouwingen nog een twee jaar zullen duren had men daar toch gewone gladde en handige kunststofleuningen voor kunnen gebruiken?
Eigenlijk geeft de NMBS hier blijk van bitter weinig achting voor haar cliënten.
Mensen die moeilijk te been zijn kunnen het station Brugge beter nog wat vermijden.

Jef Vergif