Namen Nederlands: Stalkaars Frysk: Wolkrûd English: Dense-flowered Mullein Français: Molène faux-bouillon-blanc Deutsch: Großblütige Königskerze Wetenschappelijk: Verbascum densiflorum (Verbascum thapsiforme) Familie: Helmkruidfamilie, Scrophulariaceae Geslacht: Verbascum, Toorts Naamgeving: Verbascum is een verbastering van barbascum (gebaard), planten bedekt met vilt en voorzien van gebaarde meeldraden. Densiflorum betekent " met dicht opeenstaande bloemen" .
Beschrijving Afmeting: 30 tot 180 cm. Levensduur: Tweejarig. Hemikryptofyt (winterknoppen op of iets onder de grond). Bloeimaanden: Juli, augustus, september en oktober. Stengels: Stalkaars heeft 1 of meerdere stengels, die meestal niet vertakt zijn. Bladeren: De geelgroene bladeren zijn wollig behaard. Verder zijn ze langwerpig, vaak enigszins ruitvormig, gekarteld en hebben een lange spits. De stengelbladeren lopen vrijwel af tot het voorafgaande blad. De schutbladen zijn 1½ tot 4 cm lang. Bloemen: Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloeiwijze heeft onderaan korte zijtakken. De bloemen zijn lichtgeel, vrij vlak en 3 tot 5 cm groot. De onderste 2 meeldraden zijn langer dan de overige. Ze zijn aan de top vrijwel kaal. De bovenste 3 meeldraden hebben wit-wollige helmdraden. De stempel is knotsvormig. Vruchten: Een doosvrucht. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Biotoop Bodem: Zonnige, open plaatsen op droge, matig voedselarme, kalkrijke, verstoorde grond (rivierzand, duinzand, zavel, mergel en stenige plaatsen). Groeiplaatsen: Rotsachtige plaatsen, zeeduinen, ruigten (kalkrijke ruigten), tussen straatstenen, kapvlakten, rommelplekken in houtwallen, steile kanten, langs spoorwegen (spoorwegterreinen), haventerreinen, industrieterreinen, afgravingen (zandgroeven), braakliggende grond, bermen (open plaatsen) en grasland (ruige, begraasde kalkhellingen).
Verspreiding Wereld
Oorspronkelijk uit Zuidwest-Azië, Marokko en Zuid-, Midden- en Oost-Europa. Elders soms ingeburgerd.
Nederland
Vrij algemeen in het rivierengebied en in de Hollandse duinen. Elders zeldzamer. Niet in grote delen van Noord-Nederland. Rode lijst 2012. Thans niet bedreigd. Trend sinds 1950: stabiel of toegenomen. Algemeen. Oorspronkelijk inheems.
Vlaanderen
Vrij zeldzaam in het Maasgebied en in stedelijke omgeving. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam. Rode lijst. Thans niet bedreigd.
Wallonië Vrij zeldzaam in het Maasgebied en in Lotharingen. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
Wetenswaardigheden De bloemen zijn medicinaal in gebruik, onder meer in hoestsiroop.
|
|