Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
Categorieën
Natuurvereniging DEN BUNT vzw
Welkom op de blog van Natuurvereniging DEN BUNT. Onze vereniging is gestart in 1981 en bestaat nu dus meer dan 40 jaar en telt ruim 200 leden in de Kempense regio. Alles wat te maken heeft met milieu, natuur en natuurfotografie, activiteiten van onze vereniging...enz. vind je terug op deze blog. En deze blog is er voor en door de leden. Wil je een bericht plaatsen, dan kan dat door mij een mailtje te sturen met de te plaatsen tekst en foto's. Volg ons ook op onze Facebookpagina.
29-11-2022
GOED OM WETEN - BESSENETERS
Besseneters.... (Reactie van Roger DAMEN op artikel over de koperwiek dd 21/11/2022)
Er stond een mooie foto op de blog van een koperwiek die bessen at van de hulst. Koperwieken zijn verzot op deze bessen. In het darmstelsel wordt het vruchtvlees van de bes verteerd, de pit wordt uitgekakt. Mogelijk ontkiemd de pit en groeit daaruit een boompje. Andere bes dragende struiken hebben een soortgelijk verhaal. Bijgevoegd een beeld van een spreeuw die belust is op de bessen van de Zweedse lijsterbes (Sorbus intermedia).
Dit is een kleine tot middelgrote boom met een dichte, ronde kroon en donker glimmende bladeren, die aan de steelzijde gelobd zijn en aan de topzijde ruw getand. Viltige, gelig-grijze bladonderkanten. Scharlaken rode vruchten met een paar kleine lenticellen. Inheems in Scandinavië en het Balkangebied. Wordt aangeplant als sierboom en is bestand tegen vervuilde lucht.
Roger DAMEN
Koperwiek (Foto: Wim MARTENS)
Spreeuw op Zweedse lijsterbes (Foto's: Roger DAMEN)
Afgelopen weekend (11-12-13 nov) hebben wij vertoefd in Belgisch Limburg in de omgeving van Kinrooi. Wij hebben daar mooie wandelingen gemaakt door de natuur. Kijkt U maar even mee.....
Jef ADRIAENSEN
Klik op de "play-knop" om filmpje te bekijken (Geluid aan)
Is dit een “Eutanyacra picta” ….”Ctenichneumon panzeri”…. of “Spilichneumon occisorius” ??
Op 14/11/2022 ging Lief VAN SINAY wandelen in de Looiendse bossen (Retie) met leerlingen van de gemeentelijke basisschool. Onder de schors van een omgevallen den konden ze een mooi insect waarnemen en fotograferen.
Na contact met Fons VERHEYDE (validator sluipwespen op waarnemingen.be) werd het beestje gedetermineerd als een soort sluipwesp met de naam “eutanyacra picta” , een algemeen voorkomende soort in ons land maar voor het eerst genoteerd als “overwinterende waarneming” in de Lage Landen.
Dan stuurde Lief de foto door naar mij voor publicatie op de blog maar toen ik voor alle zekerheid de foto nog eens ging inbrengen op “waarnemingen.be” kreeg ik als antwoord: 100% zeker “ctenichneumon panzeri” ook een sluipwesp.
Bijgevolg ging ik dan maar te rade bij Buntleden Patrick Grootaert (entomoloog of insectenkenner) en Isabelle Van de Velde (bioloog). Identificatie alleen op basis van een foto blijkt bijna onmogelijk.…. want er zijn in Nederland en ons land niet minder dan 4000 soorten sluipwespen waaronder 1500 soorten gewone sluipwespen….. die dan ook nog heel erg op mekaar gelijken. Ze besluiten bijgevolg om een specialist te raadplegen……
…..en dat blijkt dan weer diezelfde Fons VERHEYDE te zijn (wat is de wereld van specialisten toch klein!). Zijn eerste validatie kwam tot stand na raadpleging van de foto op zijn smartphone en in overleg met W. PENIGOT (Frankrijk). Na het herbekijken van de foto op groot scherm en in overleg met G. ORSNES (Noorwegen) leverde dat als 2e determinatie op: “spilichneumon occisorius”.
Besluit: Er valt nog altijd veel te ontdekken in ons landje, wel geen nieuwe voor de wetenschap in dit geval…..maar wel een nieuwe vondst. En last but not least: heel veel dank aan alle medewerkers!!
Afgelopen weekend hebben wij vertoefd in Belgisch Limburg in de omgeving van Kinrooi. Wij hebben daar mooie wandelingen gemaakt door de natuur. Wat mij opviel is dat de meidoorn opnieuw bloeide terwijl de bessen van dit jaar er nog aanhingen(zie foto’s) De natuur is echt het spoor bijster.....
Bever gered uit het kanaal Dessel – Kwaaadmechelen
Onlangs toonden we U beelden van een beverdam in de Molse Nete aan het Molderbroek. Dit is een natuurgebied vlakbij het kanaal Dessel - Kwaadmechelen, tussen Mol en Balen. Naar aanleiding daarvan stuurde Buntlid Isabelle VAN DE VELDE ons een krantenbericht van “Het Laatste Nieuws” waaruit blijkt dat eerder dit jaar een bever werd gered die per ongeluk in datzelfde kanaal gesukkeld was. En zoals je weet: steile betonnen kanaaloevers zijn nefast voor zwemmende zoogdieren. Ze geraken niet meer aan wal. Met de hulp van de brandweer en enkele vrijwilligers van het “Wildlife Taxi Team” kon dit exemplaar toch worden gered. Het dier werd nadien uitgezet in een nabij gelegen natuurgebied. Mogelijks gaat het hier dus om dezelfde bever die nu zijn dam en burcht aan het bouwen is in de Molse Nete.
Klik op onderstaande afbeelding om het volledige krantenbericht van HLN te lezen.
Vuurgoudhaan - Regulus ignicapilla - Common Firecrest
Naast de gele kruinstreep geflankeerd door een zwarte zijkruin, heeft de vuurgoudhaan ook nog een spierwitte wenkbrauwstreep, een zwarte oogstreep en daaronder weer een witte veeg. Mannetjes zijn bovendien veel makkelijker te herkennen doordat de middenkruinstreep donker oranje is, bijna tegen het rode aan. Tot slot, als het te zien is, heeft de vuurgoudhaan een fraaie geelgroene kraag rondom zijn kop.
Klein, mosgroen vogeltje met een opvallende gele kruinstreep met zwarte zijbanen. Wat ook opvalt, is het zwarte kraaloog in een witgrijs gezicht. Ze vliegen vaak rusteloos door het (naald)bos, af en toe stilhangend. Het mannetje kenmerkt zich door een duidelijke felle oranje veeg in de gele kruinstreep.
Het goudhaantje is Europa’s kleinste vogel. Van snavel tot staartpunt meet hij slechts 8,5 cm, en ze wegen vaak niet meer dan 5 gram! Het is een zangvogel die vooral te vinden is in naaldbossen met lariksen en sparren. Ook al komen er grote aantallen goudhaantjes voor in ons land, ze worden in de broedtijd niet vaak gezien. Ze leven namelijk vooral in de toppen van naaldbomen. Hun aanwezigheid wordt meestal verraden door hun liedje of roepjes van hoge tonen. Ze leven in groepjes en trekken vaak op met mezen.
De wereldtoiletdag richt zich op het belang van goede sanitaire voorzieningen en voor toegang tot schone en veilige toiletten voor iedereen. Het is de WORLD TOILET ORGANISATION die sedert 2001 met deze dag de aandacht wil vestigen op de wereldwijde sanitaire crisis. Jaarlijks organiseert deze organisatie wereldwijd de World Toilet Summit. Zo vond in 2006 dit grote evenement plaats in Bangkok onder het motto “Happy Toilet, Healthy Live”. Sinds 2013 wordt deze dag door de Verenigde Naties ondersteund.
De Wereld Toilet Dag moet de verantwoordelijken in de politiek en het bedrijfsleven wakker schudden, taboes elimineren, en de strijd tegen wereldwijd verbreide sanitaire tekortkomingen opvoeren. Slechte sanitaire voorzieningen kunnen leiden tot darminfecties.
Stel je eens voor dat je geen toegang hebt tot een (schoon) toilet, en je ’s avonds alleen in het donker naar buiten moet om een privéplek te vinden. Wereldwijd is dit voor 2,4 miljard mensen de realiteit. Eén derde van de wereldbevolking moet zijn behoefte doen in de open lucht omdat er geen veilige toiletten zijn. Als je geen toegang hebt tot een schoon toilet en voorzieningen om je handen te wassen, loop je grote gezondheidsrisico’s, zoals besmettelijke ziektes door slechte hygiëne en uitdroging door diarree. Zonder de juiste sanitaire voorzieningen kan dit zelfs dodelijk zijn. Diarree is wereldwijd de op 1 na belangrijkste oorzaak van kindersterfte. Jaarlijks sterven er 526000 kinderen als gevolg van diarree. Dit is ook een item tijdens onze begeleide wandeling ‘stront, pis en kak’. Taboes elimineren, zeg maar!
Roger DAMEN
Klik op onderstaande afbeelding om Power Point te bekijken. Klikken op eigen tempo.
Kleine tere, grijsbruine, klok- of kegelvormige hoed (Ø 1-3 cm) met gegroefde rand. Naar de rand toe lichter gekeurd, soms helemaal wit (var. candida - zie foto)) of grijszwart (var. nigra)). Witgrijze, vrij ver uiteen staande plaatjes en ook de sporen zijn wit. Steel dun, lichtgrijs-wit, met fijne haartjes aan de voet die op wortels lijken. Bij het breken op afsnijden van de steel scheidt deze wit melksap af. Groeit op de bodem, op strooisel en tussen het mos in loof- en naaldbossen (augustus - november). Zeer algemeen.
Ook al hebben ze acht (heel lange) poten, hooiwagens zijn geen spinnen. Het grootste verschil zit hem in het lijf. Het lichaam van spinnen bestaat duidelijk uit twee delen (kopborststuk en achterlijf). Maar dat van hooiwagens is één geheel, en meestal ovaal. Ook hebben ze meestal maar twee ogen. Ze maken geen web, maar gaan op hun lange poten op zoek naar eten. Als een hooiwagen bedreigd wordt, kan hij snel een poot laten vallen. Of ze scheiden een soort stinkende melk af.
Bleek vleeskleurig tot geelbruin, koraalachtig vruchtlichaam (4-10 cm hoog), met vertakkingen als van een kandelaar. De top van de takeinden bekervormig met getande rand, lijkend op een kroontje. Sporen wittig. Aan de voet stronkachtig vergroeid. Vlees breekbaar. Groeit op dode stronken en stammen van loof- en naaldbomen (juli - november). Zeer zeldzaam in Nederland en België.
Aan de eenstijlige meidoorn groeien nu vruchten. Deze rode besachtige vruchten zijn erg populair bij vogels. Lijsters en mezen maar ook duiven smullen er nu al van, en in de winter kun je er ook kramsvogels en koperwieken op vinden. Vroeger werd meidoorn veel gebruikt als natuurlijke afscheiding van akkers. In oude cultuurlandschappen kun je eeuwenoude struiken met hele dikke stammen vinden. In zowat het ganse land komt meidoorn nog veel voor. Kijk eens of je vogels kunt zien eten van de vruchten......
Ze lijken er wat schutterig bij te staan, de blauwe reigers in de weilanden. Zo tussen het korte gras lijkt het of je nu extra veel reigers ziet. Geduldig loeren ze daar op een prooi, een kikker, sprinkhaan of muis. Maar het liefst eten ze vis, uit de sloot of van de markt. De jongen van dit jaar zijn volgroeid, maar je herkent ze nog aan hun rommelige verenkleed en grijze kruin. Met de volgroeide jongen erbij, zijn er aan het eind van de zomer ook echt veel blauwe reigers in ons land. In de winter zal een klein deel wegtrekken, zeker als het koud wordt.
Europese hanenpoot - Echinochloa crus-galli - Cockspur
Een gras met een opvallende bloeiwijze dat vooral te vinden is op zeer zwaar bemeste akkers (op de rand van maïsvelden bv) is de Europese hanenpoot. De kale grasplanten hebben een gevouwen bladschede en bladschijf. De bloeiwijze van de Europese hanenpoot is een tamelijk grote pluim, vaak groen of chocoladebruin tot paars van kleur. In de pluim staan op regelmatige afstanden aren die bezet zijn met veel eivormige aartjes.
.... en de meest bekende is ongetwijfeld de vliegenzwam. Als de bolvormige hoed uit de grond komt, is hij nagenoeg helemaal omhuld door het witte velum. Wanneer hij verder doorgroeit, scheurt het velum en wordt de hoed opvallend rood met witte stippen (velumresten). Vooral bij jonge exemplaren zijn die goed te zien. Als het erg veel regent verdwijnen die velumresten en wordt de vliegenzwam oranjerood van kleur zonder witte stippen. Dan wordt hij minder herkenbaar en kan verward worden met andere paddenstoelen. Maar dan kan je hem toch blijven herkennen aan de ring omheen de steel....en ook dat zijn nog resten van het opengescheurde velum.
Vliegenzwam in diverse groeistadia (Foto's: Karel VERBRUGGEN)
De paardenbijter is een prachtige, grote libel uit de familie van de glazenmakers. Je kunt hem vooral in de nazomer tegenkomen tot in november als het weer een beetje meezit, bij langzaam stromend of stilstaand water. Maar hoe komt deze soort aan zijn aparte naam?
De paardenbijter bijt, ondanks zijn naam, geen paarden. Hij dankt zijn naam aan het feit dat hij vaak jaagt op insecten in de buurt van paarden, waardoor het lijkt dat hij de paarden bijt. Overigens jagen de libellen ook vaak in groepjes op insecten die zich dichtbij het lijf van andere dieren of zelfs mensen ophouden. Het gaat de paardenbijter dus niet om de paarden zelf, maar om de insecten die ze aantrekken!
De reuzenzwam is een parasitaire paddenstoel die zowel loofbomen (beuk, eik, paardenkastanje) als naaldbomen (spar, fijnspar, larix) kan aantasten. De vruchtlichamen lijken op de grond te groeien, maar het mycelium is altijd verbonden met de wortels of de stamvoet van oude bomen. Reuzenzwammen veroorzaken wortelrot waardoor de stabiliteit van de boom in het gedrang komt met eventueel windval als gevolg. Reuzenzwammen dragen hun naam met ere. De paddenstoel bestaat uit een meervoudige toef van naast en boven elkaar staande, waaier- tot half cirkelvormige hoeden met een doorsnee van 20-80 cm.
