Aan
de Rijnkaai in Antwerpen is sinds 28 september het museum van de
scheepsmaatschappij Red Star Line geopend. De vroegere loodsen van waaruit tussen
1873 en 1934 meer dan twee miljoen emigranten naar De Nieuwe Wereld vertrokken,
zijn door de stad Antwerpen aangekocht en gerestaureerd. In deze loodsen werd
ook beslist wie mocht vertrekken en wie moest achterblijven!...
Onder
deze emigranten bevonden zich de mechelse kunstschilder Karel Verschaeren
(Mechelen 1881-1928). Toen in 1914 de oorlog uitbrak vluchtte bijna heel de
familie richting Londen. Bertha De Blezer (Mechelen 1890- 1962) de verloofde
van Karel volgde hem. Samen wilden ze naar Amerika. In januari 1916 vertrok
Karel vanuit London naar New York. Bertha volgde en op 23 mei trouwden ze. Ze
werkte daar samen met de Engelse kantexperte Marion Powys en nam deel aan talrijke tentoonstellingen voor
kunstambachten. Zij was leerlinge van de kantschool door Juf. Van Costenoble in 1902 te Mechelen gesticht. Na de oorlog in 1919 kwamen ze weer naar Mechelen en openden er
een kunst- en antiekzaak .
Eind
oktober 1920 vertrokken ze terug aan boord van de Finland naar New York. Dat
het geen plezierreis was blijkt uit de bewaarde correspondentie van Karel met
de beeldhouwer Ernest Wijnants en uit de schetsen die hij en zijn broer tijdens
de overtocht maakten. In 1924 keerden ze wegens ziekte van Karel met de
Belgenland terug naar Mechelen en openden terug een boeken- en antiekzaak. Na
het overlijden van Karel op 24 october 1928 zette Bertha De Blezer de
kunsthandel in Mechelen nog een tijd voort.
Bron: Leo Van Damme, Kunstschulder
Karel Verschaeren, Mechelen 1989
affiche met afbeelding van de "Belgenland"
Bertha De Blezer, schilderij van K. Verschaeren (1911) privébezit
Tobie
Claes werd in 1865 te Mechelen geboren en stierf te Antwerpen in 1949. Hij
bracht zijn jeugd door in de wijk van de Ham. Tobie ging naar het Pitzemburg
atheneum, was uitzonderlijk begaafd en werkte dag en nacht om zijn diplomas te
behalen. Hij werd Inspecteur - Generaal van Bruggen en Wegen. Hij bracht
veranderingen aan in de loop van de Schelde, werkte aan spoorwegen en kanalen
en dacht als eerste aan een tunnel onder de Schelde. Tijdens W.O. I verbeef hij
in Den Haag. In vele landen werd beroep gedaan op zijn kennis, niet alleen
in Europa, ook in Afrika en Amerika. Talrijk zijn zijn publicaties over stroom-
en vaartuigwezen. In zijn vrije tijd schreef hij gedichten en zijn
levensverhaal: Frans Notelaars, Staatsingenieur, verscheen in 1930. Een
heruitgave door het Willemsfonds kwam er in 1949 en die vonden we op de rommelmarkt! Uit dit boek, waarin hij zijn
leven met pittige details vertelt in een gemoedelijke stijl met filosofische
beschouwingen, blijkt zijn liefde voor zijn stad en de dankbaarheid aan zijn
ouders. VaderLambert
Claes,was schrijnwerker,
zijn moeder, Marie-Anne Van den Bosch spellewerkster. We lezen we op pagina
37: Moeders vingers rammelden met de boutjes op het kantkussen, alsof ze er
mee speelden en toverwerk verrichtten, maar eenpen was voor dezelfde vingeren een handboom, die het alle kracht vergde
om in beweging te brengen.
In
die periode was de kanthandel in Mechelen nog lonend! ..
Wie
mij kent, kent ook mijn belangstelling voor borduurwerk en kant.
En
zo gebeurde het dat ik een boekje uit 1928 in handen kreeg: Les Coiffes
Bretonnes. De tekst is van Maurice Bigot en het is geïllustreerd met fotos
van 100 verschillende kappen.
Wie
denkt dat dit alles bij het verleden hoort, vergist zich. Nog ieder jaarwordt in Pont-l-Abbé
(Bretagne) het Fêtedes
Brodeuses gevierd. Het tweede weekend van juli is er de optocht met prachtige
kostuums en daarbij ontbreken de Bretonse kappen niet.Werkelijk een lust voor het oog!
Alle
Coiffes zijn rijkelijk versierd met verschillende borduurtechnieken die klos- of naaldkant
in schoonheid evenaren. Er is geborduurd op linnen of op tule, er is filet- en
doorstopwerk, haakwerken aplicatie.
Volgens de streek of de plaats krijgen ze steeds een eigen naam: la Copeline, la Catiole,
le Capot, le Bavolet, la Poupette, la Kornek, enz .
De
zomermaanden waren zonnig en mooi en Mechelen, mijn geboortestad, mocht zich
weer verheugen om het grote aantal toeristen dat een bezoek bracht aan onze
historische stad. Met onze kantclub werken wij nog steeds aan het promoten van
de kloskant en tijdens onze demonstraties was er veel belangstelling. Ook
toevallige voorbijgangers kwamen kijken en waren heel enthousiast. Wij gaan
ermee door!.....
Ga opnieuw UiT zonder
uitlaat op zondag 22 september en beleef Mechelen zonder auto. In de
bruisende en verkeersveilige binnenstad voel je je meteen als een vis in het
water. Kom met de fiets of te voet en geniet mee van een zee van ruimte. De binnenstad wordt die dag overspoeld door meer dan 60
standhouders die alle zeilen bijzetten om je te laten kennismaken met hun
cultuur- en vrijetijdsaanbod. Mis de boot niet en kies je hobby voor het
komende jaar. Profiteer ineens van de nuttige verkeersveilige en duurzame
transporttips.
Zoals elk jaar zijn wij met onze kantclub ook weer aanwezig.
Kom kennismaken met de verschillende soorten kloskant en
ontdek de mogelijkheden van deze techniek in traditionele en moderne
uitvoeringen.
Zelf de basisslagen van dit eeuwenoude ambacht uitproberen
kan ook. Groot en klein is welkom.
Sinds 1738 gaat in Mechelen elke 25 jaar de Hanswijkcavalcade uit. De twaalfde editie vond plaats op zondag 25 augustus en 1 september 2013. Van voor de middag
stroomden de mensen toe: terrasjes werden ingenomen, stoelen werden uitgeklapt
en leuningen in beslag genomen. Geduldig werd er dan gewacht tot de Belleman aankondigde
dat de Cavalcade, gevolgd door de Ommegang in aantocht was.
Het
wachten werd beloond, er was maar een woord voor: prachtig! Al die groepen met
mooie kostuums, de paarden netjes
opgetuigd, de wagens vernieuwd. Wat een organisatie, wat een werk een
reuzenwerk! Alle medewerkers mogen er fier op zijn.
Mijn
aandacht ging vooral naar de kledij. Geen echte kant voor de reuzen, en
de kinderen, maar wel een prachtig effect. Ik heb mogen meewerken aan de
kostuums voor de Ommegang. Het was een echte belevenis om te zien hoe alles
groeit. Hoe het soms misloopt maar hoe alles uiteindelijk goed komt. Hoe de
stress soms toeslaat, maar ook hoe een groep mensen, vreemden eerst, samenwerken en vrienden worden.
..
Mechelen maakt plannen voor een nieuw stadsmuseum.
Plannen voor een nieuw stadsmuseum.
Op zaterdag 4 mei 2013 kwamen vertegenwoordigers van diverse organisaties
uit het Mechelse erfgoedveld en verwante sectoren in Lamot samen om na te denken over de invulling van
een nieuw stadsmuseum voor Mechelen.
Deelnemers werden in groepen verdeeld en kregen o.a. volgende vragen te
beantwoorden: hoe ziet jouw ideaal stadsmuseum er uit;wat moet er in het stadsmuseum te zien zijn;
wat moet er in het stadsmuseum gebeuren?
Ik was aanwezig op die eerste denkdag. Als vertegenwoordiger van de kantclub
Etterjefke wilde ik vooral de aandacht vestigen op de ambachtenen de beiaard, twee belangrijke zaken voor
onze stad.
Op vrijdag 31 mei was de volgende bijeenkomst en werden de ideeën van de denkdag van 4 mei
verder verfijnd en geconcretiseerd. Tot mijn grote voldoening bleek datvoor velen de ambachten ( kant, goudleder,
tin, meubels, enz)en de beiaard,een absolute must waren.
Hopelijk wordt hiermee bij
de invulling van het vernieuwde museum rekening gehouden.
We kijken uit naar de
volgende stap in het museumtraject!
Tentoonstelling in de crypte van de Hanswijkbasiliek.
Vergeten
juweeltjes, geschenken voor Maria.
Nog tot 2
juni kan men in de crypte van de Hanswijkbasiliekjuwelen en andere schenkingen bewonderen die
in de loop der tijden aan Onze Lieve Vrouw van Hanswijk geschonken werden. Ook
lithurgische gewaden en gebruiksvoorwerpen zijn er tentoongesteld, samen met
een collectie votiefschilderijen.
Naar
aanleiding van de 12e Cavalcade worden deze pronkstukken
uitzonderlijk aan het publiek getoond.
Kantclub Etterjefke op de Erfgoeddag 21 april 2013 in de Lamotsite
De tijd is niet te stoppen
Een voordeel hiervan is dat alles evolueert. Het nadeel
is
dat zaken
verouderen, veranderen, worden aangetast door de omstandigheden waarin ze
bewaard worden of door blootstelling aan allerlei invloeden van buitenaf.
Om ons erfgoed (de kant) door te kunnen doorgeven aan de
volgende generaties moet hij in goede staat blijven. Hij moet gereinigd,
gerestaureerd en goed verpakt worden.
Kant is luchtig, fijn, delicaat en moet met voorzichtigheid behandeld worden. Bij het reinigen, restaureren (= repareren) en bewaren moet daarmee rekening gehouden worden.
Wij wilden dit op de EGDvisueel met voorbeelden en uitleg aan de bezoekers tonen.
schepen Nobels bij de opening
de stand van onze kantclub
de basistechnieken van het kantklossen worden uitgeprobeerd.
Als je in de kersttijd door het Ertsgebergte en Vogtland rijd, kan je genieten
van een prachtig schouwspel. Achter bijna ieder raam stralen de lampjes van de
lichtbogen je tegemoet. Deze lichtbogen vertellen ieder hun eigen verhaal uit
de rijke traditie van het Ertsgebergte. De oorsprong van de lichtbogen stamt
uit de mijnbouw. De mijnwerkers hingen vroeger na de laatste ploegendienst voor
kerstavond, hun lampen in een halfronde cirkel bij de ingang van de mijn
waardoor deze helemaal verlicht werd.
De
traditionele motieven zijn meestal twee bergbewoners met het Saksische wapen: 2
gekruiste zwaarden, het mijnwerkerswapen met 2 gekruiste hamers, een
houtsnijder en een kantwerkster. In modernere lichtbogen kan de maker zijn fantasie
volledig uitwerken. Heel dikwijls wordt nu het kersttafereel uitgebeeld.
postkaart
deel van een lichtboog in Chemnitz
lichtboog uitgewerkt naar een model uit het Ertsgebergte foto's H. Vermeir
Voor iedere dag in
het nieuwe jaar:
een goede engel aan je zijde,
een ster die veilige wegen wijst,
en een hart dat blij kan zijn om vele kleine dingen.
Eeva-Lisa Korthelathi: de engel Uriel
Uriël,
een van de 12 aartsengelen.
Hij is de aartsengel van het Noorden, heerser van de planeet Venus en wordt meestal afgebeeld met vlammen in zijn
hand.
Uriël is de engel van het lot en kent de geheimen van onze toekomst en ons
verleden. Hij heerst over: Stier - Maagd Steenbok, heeft magische krachten,
energie en bestrijdt lusteloosheid.
Dit
jaar wilden wij nog eens echte witte Kerstdagen en een Kerstsfeer met nog iets
anders dan eten en drinken. Dresden, het Firenze aan de Elbe genoemd, heeft
onze verwachtingen overtroffen: er lag een prachtig sneeuwtapijt waarop de historische
monumenten stonden te pronken, we bezochten tentoonstellingen
en musea en liepen over de sfeervolle kerstmarkten waar hemelse muziekklonk. Genoeg om de batterijen weer op te laden
Mijn
hobby, kant en handwerk, moest natuurlijk ook zijn deel krijgen. In het museum
voor volkskunde was er een ambachtenmarkt
en waren er ook kantwerksters! We hebben natuurlijk ervaringen uitgewisseld en
werk van vroeger en nu bewonderd. Dresden hoort bij het Ertsgebergte, de
streek is gekend voor het kantwerk .
Toen
we later tijdens een wandeling op de Theaterplatz belandden, bewonderden we er het
ruiterstandbeeld van Koning Johann von Sachsen ( 1801 1873). Het werd gemaakt
in 1889 door Johannes Schilling (1828 - 1910 ) en gegoten in de Dresdner Kunst- en
Klokkengieterij. De hoge sokkel is met mooie reliëfs versierd en ja, tussen al
die figuren vonden we een jonge kantwerkster...
kantkussen uit het Ertsgebergte
stalenboek in het museum voor volkskunde
Dresdner borduurwerk
standbeeld van koning Johann van Saksen
jonge kantwerkster op de sokkel van het ruitersstandbeeld foto's H.Vermeir
Joz.
Beeck zoals hij kortweg genoemd werd, werd geboren in 1912. Honderd jaar
geleden dus en voor François Van der Jeught, secretaris van de Koninklijke
Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen, een gelegenheid om
deze veelzijdige kunstenaar weer in de belangstelling te brengen. Dinsdagavond
ll. 4 dec. gaf hij in het Stadsarchief een lezing: Joz. Beeck (1912-1986),
kunstschilder en glazenier, Mechelaar met wereldfaam. Werkelijk heel interessant
wat hij ons leerde en toonde over het werk van Joz. Beeck. Hij was schilder,
restaurateur, ontwerper van glas-in-loodramen, tapijten. Maakte keramiek,
smeedwerk, beeldhouwwerk en muurschilderingen. Tentoonstellingen van hem waren
er in binnen- en buitenland.
Enkele
jaren geleden bewonderde ik van hem de prachtige glasramen in het Huis De
Zalm. Ze zijngeschonken door het E.V.M.
(Economisch Verbond Mechelen), en stellen
Mechelse beroepen voor, o.a. metsers, houtbewerkers, loodgieters, modeontwerpers,
kantwerkster. Tijdens deze lezing leerde ik de man achter de naam kennen: een
gedreven kunstenaar en mens!
Het
huis de Zalm aan de Zoutwerf werd in 1943 van de erven van Willem Geets door de
stad Mechelen aangekocht. In 1959 werd het opengesteld als Museum der Mechelse Kunstambachten. Op
gelijkvloers en eerste verdieping waren onze kunstnijverheden tentoongesteld:
kant, goudleder, tin, ijzer, koper en brons.
Het
museum werd gesloten door een beslissing van het schepencollege op 16 oktober
1991. De collectie is nu in het Hof van Busleyden.
Veel tradities in het huidige sinterklaasfeest gaan terug
tot Nicolaas van Myra. Hij is geboren in Patara te Lycië dat tegenwoordig in Turkije ligt, maar in het jaar 280 bij het toenmalige Byzantijnse Rijk hoorde. Hij werd bisschop van Myra, de hoofdplaats van Lycië. Hij stierf op 6 december 342. Als oosterse kerkheilige werd Nicolaas oorspronkelijk alleen in het oosten van Europa geëerd, in
het bijzonder in Griekenland en Rusland.
In de 13e eeuw werd zijn naamdag vastgesteld op 6 december. Vanaf dat moment verspreidde zich de
Nicolaasverering over heel Europa.
Verschillende legendes vermelden
Sint-Nicolaas als beschermer van armen en zwakken. Zo is er de legende van de drie
scholieren die door een herbergier werden gedood maar door Sint-Nicolaas weer
tot leven werden gewekt, de legende van de drie arme dochters die dankzij
giften van Sint-Nicolaas een bruidschat kregen en konden trouwen, of de legende van het kind dat in het
bad door Sint-Nicolaas werd behoed voor verbranding.
Ik vond in mijn verzameling 2 afbeeldingen vandrie arme (?) zusjes kantwerksters:
Cornelis De Vos (B. 1584-1651) De liefdadigheid van Sinterklaas, ca 1640
Henri II de Vermay (Fr.) Sinterklaas gooit een geldbeurs door het raam van een kamer waar 3 meisjes kantklossen ( Fr. 17e eeuw - Musée des Beaux-Arts, Valenciennes )
Halle in Vlaams Brabant, is sinds eeuwen een bedevaartsoord. O.L.Vrouw wordt er vereerd in de Sint Martinus-kerk. Zij is voorgesteld als moeder die haar kind voedt. In de crypte zijn waardevolle kunstschatten te bewonderen, o.m. kelken, missalen, kronen, een geborduurd kleed en kanten voor het Mariabeeld. Een faliekant (hoofd- en/of schouderdoek) werd geschonken in 1751 door een Broederschap uit Brussel, zoals de ingewerkte tekst bewijst. Een andere falie dateert ook uit de 18e eeuw en vermeld het monogram Maria en B B. Op een kanten mantel werd o.a.de hemelvaart van Maria uitgewerkt. Al deze kanten zijn in delen gemaakt, naald- en kloskant samen verwerkt en verbonden door stroken drochelgrond, siergronden of spijltjes. Het zijn prachtige kanten! Hoeveel uren zijn er aan gewerkt? Wij kunnen het ons niet voorstellen en alleen in bewondering staan!
Snuisteren
op de rommelmarkt vind ik zalig. En regelmatig ontdek ik mooie en interessante
dingen. De laatste keer vond ik weer een kadertje met een kantwerkster getekend door Cesar Horsten (of Korsten?). Ze
kwam mij weer bekend voor. Thuis ging ik direct in mijn verzameling
kijken... en ja, de oude postkaart van een Mechelse kantwerkster op het Klein
Begijnhof, werd nagetekend. Wel goed gedaan! Ik wil
natuurlijk graag weten wie de tekenaar is. Googlen maakte mij nog niets
wijzer. Kan iemand mij helpen?
Op8 en 9 september, tussen 10 en 18 u. kan je
leden van onze kantclub aan het werk zien in het Moreelshuis in het Groot
Begijnhof van Mechelen. Voor meer informatie over deze site kan je terecht op
Museum
voor het Kostuum en de Kant. Pruiken,
korsetten en kniebroeken, mode in de 18e eeuw. Dit is de titel van
de tentoonstelling die nog tot het einde van het jaar loopt in het Museum voor
Kostuum en Kant in Brussel. Echt een aanrader!
De
toelichting op de folder luidt: De mode in de Eeuw van de Verlichting met zijn
zijden weefsels, schitterende damesjaponnen, verfijnd borduursel op
herenkostuums, delicaat kantwerk, waaiers en andere accessoires, spreekt tot de
verbeeldong en blijft een bron van inspiratie voor hedendaagse ontwerpers.
De Belgische Kantorganisatie (B.K.O.) in de Sint-Gorikshallen te Brussel.
De
Belgische Kantorganisatie (B.K.O.) in de Sint-Gorikshallen te Brussel.
Naar
aanleiding van haar 25 jaar bestaan is er een tentoonstelling van de B.K.O. te
Brussel. Van 05/07 tot 12/08/2012 kan je prachtige kanten uit de verzameling
van Jacques Rooryck en werk van de leden bewonderen op de bovenverdieping van
de Sint-Gorikshallen.
Er
zijn zowel traditionele als moderne kanten
te zien. Enkele leden van onze kantclub leverden ook hun bijdrage. Er zijn ook
demonstraties, zodat leken in het vak kunnen zien, hoe kantwerk gemaakt wordt.
Reeds enkele jaren zijn wij met onze kantclub in juli
en augustus bij Uit-in-Mechelen, in de Hallestraat, te gast. Sinds het museum
Hof van Busleyden zijn deuren sloot, is er in Mechelen niet veel kant meer te
bewonderen. Wij zijn dan ook blij dat wij elke vrijdagnamiddag iedereen met kant, en specifiek de Mechelse kant,
kunnen laten kennismaken. Heel dikwijls klinkt
het: wij dachten dat dit alleen nog maar in Brugge gemaakt werd! Wij zijn dan
heel fier dat we dit kunnen tegenspreken! Bij de Toeristische Dienst zijn er
ook enkele oude stukken Mechelse Kant te bewonderen.
Verder zijn we ook aanwezig op:
-de Ambachtendag in Het Molenijzer te Putte
( zo. 12 aug. Van 13.30 tot 18.00 u.)
-de Hoevefeesten aan de Midzeelhoeve te
Sint-Katelijne-Waver
(za. 18 aug. van 18.00 tot 22.00 u. en zo. 19
aug. van 10.00 tot 18.00 u.)
-de Oogstfeesten in het Vrijbroekpark te
Mechelen (zo. 26 aug. van 10.00 tot 18.00 u.)
affiche met afbeelding van de "Belgenland"
Bertha De Blezer, schilderij van K. Verschaeren (1911) privébezit
foto uit zijn boek
grafmonument perk 26 C 11 Schoonselhof
foto's H.V.
affiche 2013
in het atelier: bespreken...
knippen...
afwerken
de mechelse kolveniersgilde
reus en reuzin
Mieke 
mantel van O.L.Vrouw van Hanswijk
kroon van O.L.Vrouw van Hanswijk
votiefschilderij
schepen Nobels bij de opening
de stand van onze kantclub
de basistechnieken van het kantklossen worden uitgeprobeerd.
postkaart
deel van een lichtboog in Chemnitz
lichtboog uitgewerkt naar een model uit het Ertsgebergte 
kantkussen uit het Ertsgebergte
stalenboek in het museum voor volkskunde
Dresdner borduurwerk
standbeeld van koning Johann van Saksen
jonge kantwerkster op de sokkel van het ruitersstandbeeld
glasraam voor de modeontwerpers
glasraam voor de kantwerksters
Cornelis De Vos (B. 1584-1651)
Henri II de Vermay (Fr.)
foto's H.Vermeir
oude postkaart
tekening van Cesar Horsten
affiche
ontwerp en uitvoering van Nadine Jacobs
vitrine met o.a. Mechelse kant
demonstratie van kloskant
foto's H.Vermeir
Vitrine bij Uit-in-Mechelen
Foto's H.Vermeir
