Littekens op een stierenhuid Net zoals de Vlamingen streven de Basken naar onafhankelijkheid. Hier is een deel van hun verhaal.
05-08-2008
Represaille
Las Trece Rosas De dertien rozen +5 augustus 1939
Niet alleen Basken hadden het hard te verduren tijdens en na de burgeroorlog. Ook wie zich wat links opstelde, mocht rekenen op een brutale repressie. Na de val van Madrid (30 maart 1939) in handen van de Franquisten, en na het einde van de burgeroorlog (Franco proclameerde het einde van de oorlog op 1 april 1939: La guerra ha terminado) probeerde de JSU-Juventudes Socialistas Unificadas (eenheidsfront van jongsocialisten) zich clandestien te reorganiseren. Op 27 juni 1939 werden Isaac Gabaldón, commandant van de Guardia Civil (belast met het opstellen van zwarte lijsten tegen socialisten, communisten en nationalisten), zijn dochter en hun chauffeur in duistere omstandigheden vermoord in Talavera la Reina. Drie militanten van de JSU en de PCE (communistische partij) werden, al dan niet terecht, in beschuldiging gesteld (bewijslast was in die tijd niet nodig). Als represaille werden 56 jongeren gearresteerd, onder hen de Trece Rosas (een groep van 13 jonge meisjes). Zij werden beschuldigd van rebellie. In de vroege ochtend van 5 augustus 1939 werden de 56 tegen de omheiningmuur van het kerkhof van Almudena (Madrid) geplaatst, en gefusilleerd.Las Trece Rosas is de naam die gegeven werd aan een groepje van 13 jonge meisjes (7 onder hen waren minderjarig) die de bloedige repressie niet overleefd hebben. Het zijn:
Carmen Barrero Aguado Martina Barroso García Blanca Brisac Vázquez Pilar Bueno Ibáñez Julia Conesa Conesa Avelina García Casillas Elena Gil Olaya Virtudes González García Ana López Gallego Joaquina López Laffite Dionisia Manzanero Salas Victoria Muñoz García Luisa Rodríguez de la Fuente
Het feest van Vitoria-Gasteiz ter gelegenheid van de Virgen Blanca (5 augustus) wordt ingezet op 4 augustus met de Bajada de Celedón op de Plaza de la Virgen Blanca. Een immense menigte feestvierders ontvangt Celedón door sigaren aan te steken en ontelbare flessen champagne te ontkurken. De Bajada (neerdaling) start vanaf de toren van San Miguel, om 18.00u.
In Vitoria-Gasteiz, de regeringszetel van Baskenland, gaat de feestweek Virgen Blanca op 4 augustus 2004 van start en gelukkig voor hén regent het niet, maar blijft het ook niet "droog"! Een half uur voor de vuurpijl wordt afgeschoten spuit de champagne al boven het volk uit. Als Celedón, dé figuur van de stad, hangend aan een koord en met een open paraplu van de kerk van San Miguel over het plein "La Virgen Blanca" naar het balkon aan de overkant wordt getrokken (als een koorddanser, maar onder het koord!), zag je al overal Baskische vlaggen en spandoeken die het dichter bijbrengen van de Baskische gevangenen eisten. De Ikurriña is sinds 25 jaar de officiële Baskische vlag en de dictator die ze verbood is al geruime tijd dood, maar toch werd het de leden van het (illegale) platform "Gasteiz Izan" verboden de vlag aan het balkon te spannen. Als Celedón dan in de buurt van het balkon kwam, leek het alsof alle hoogwaardigheidbekleders plots weg waren.
Wat bleek: burgemeester Alfonso Alonso van de Partido Popular (wie zou er anders de Ikurriña verbieden) werd verschrikkelijk bekogeld met ballonnen en eieren, gevuld met rode en gele verf, de "geliefde" kleuren van de Spaanse vlag! De politie "beschermde" hem met hun plastieken schermen. Op het ogenblik dat de vuurpijl afgeschoten werd, deed Alonso teken dat de schermen weg moesten. Op dat ogenblik werden ongeveer 25.000 sigaren aangestoken en ongeveer 38.000 flessen champagne ontkurkt! De massa op het plein verdween onder een wolk van rook en champagnemist! Ook de hoogwaardigheidbekleders waren terug verdwenen, nu in de rook.
In de gemeente Busturia (Bizkaia) wordt vandaag, 3 augustus 2008, voor de tweede opeenvolgende maal een hommage gehouden ter nagedachtenis van de Gudaris (Baskische soldaten), militieleden en slachtoffers van het Franquisme. De homage wordt georganiseerd door het gemeentebestuur en door de associatie Ahaztuak 1936-1977 (Ahaztuak betekent, zij die vergeten worden). De plechtigheid vindt plaats op de Plaza de Ispillueta, in de wijk Axpe. Op die plaats werd een paar jaar geleden een monoliet opgericht als nagedachtenis.
Een dertigtal inwoners van Busturia sneuvelden, verdwenen of werden gefusilleerd in 1937.
Hoofd antidrugbrigade gearresteerd 3 augustus 1999
Op 3 augustus 1999 wordt de Luitenant-Kolonel van de Guardia Civil, Máximo Blanco López, in Taragona gearresteerd op beschuldiging van drugstrafiek. Blanco was commandant in de Guardia Civil-kazerne van Intxaurrondo (San Sebastián) onder Generaal Enrique Rodríguez Galindo, waar hij tot 1992 aan het hoofd stond van de antidrugbrigade. Bij de arrestatie werden in een yacht 5.400 kg hasjiesj ontdekt. Verscheidene keren werd hij door de krant EGIN in verband gebracht met drugstrafiek (met sluiting van die krant tot gevolg).
De Luitenant-Kolonel streek niet alleen al het aardige bedrag op van 1.600.000 Pesetas op vanwege zijn drugsvrienden, in de week die zou volgen na zijn arrestatie zou hij nog eens een gelijkaardige som mogen incasseren (Europa Press).
De kogel is eindelijk door de kerk 2 augustus 2008
Om 07:26u in de morgen van 2 augustus 2008 kon Inaki De Juana Chaos de gevangenis van Aranjuez als een vrije man verlaten. Alles verliep tot nu toe zonder incidenten (de omgeving was door tientallen Guardia Civiles afgegrendeld), en nu is hij op weg naar Donostia-San Sebastián.
Begin vorige week stuurde de uitzonderingsrechtbank Audiencia Nacional een getekend vonnis naar de verantwoordelijke van de Spaanse Penitentiaire Instellingen met de opdracht Iñaki De Juana Chaos, na 21 jaar cel, vrij te laten in de nacht van 1 op 2 augustus 2008, om 24.00u. In de loop van deze morgen was het dan zo ver. Blijkbaar waren alle toverformules uitgeput om hem nog verder in de cel te houden. De voorbije twee weken kregen wij dagelijks een smerige intoxicatie in de kranten ABC en El Mundo, de Spaanse Le Monde, die nog niet tot aan de tippen van die laatstgenoemde kwaliteitskrant komt. Alles registers werden opengetrokken en leugens werden niet geschuwd. Walgelijk. Een staaltje van de regerende journalistieke deontologie bij bepaalde kranten.
Iñaki De Juana Chaos was inderdaad geen doetje, maar Inaki had de vrijheid lief en deed alles om die te verkrijgen, en daarbij riskeerde hij zijn leven. Dat het bij sommige acties "niet goed afliep voor de tegenstander" (die een vertegenwoordiger was van de vreemde, bezettende macht), valt te betreuren, maar hij werd daarvoor gevonnist en veroordeeld. Hij moest volgens het van kracht zijnde strafwetboek al op 25 oktober 2004 vrijgelaten worden, maar de superdemocraten hebben er met spitstechnologische creativiteit een paar dubieuze wetten doorgejaagd om hem langer te kunnen vasthouden. Toen die termijn verstreken was, werden 2 krantenartikels aangewend om hem nog eens 3 jaar langer vast te houden. Maar ook de inhoud van een trukendoos raakt wel een opgesoupeerd.
Het zootje ongeregelden van de fascistische Falange vond er niet beter op dan zijn huis in Donostia-San Sebastián, als sinistere verwelkoming, te bekladden met hun tolerante handtekening (zie foto).
Hoe zijn recyclage in de maatschappij zal verlopen, is een groot vraagteken. Hij zal constant geprovoceerd worden, en als hij daarop zou durven reageren, zal hem een nieuwe gevangenisstraf wachten. Leve de rechtstaat!
Juan Mari Otegi Elizegi, Txato werd op 21 april 1942 in Itsasondo geboren. Hij was al erg jong betrokken bij de Ikastola, de volksdansgroep en het jeugdhuid. Hij startte de discussiegroep Oargi op. Van beroep was hij koperslager, maar in zijn vrije tijd hielp hij op de ouderlijke boerderij, of studeerde hij elektriciteit en elektronica. In 1973 trad hij toe tot ETA maar twee jaren later, op 33-jarige leeftijd, diende hij de wijk te nemen naar het Noorden. Samen met vier andere vluchtelingen huurde hij een flat in Bayonne. Txato, zo genoemd door de grootte van zijn neus, trok in 1982 met zijn vriendin, Karmele, naar een boerderij in Donibane Garazi-St.-Jean Pied de Port. In de zomer van 1984 begon hij te werken in de coöperatieve Denek in Arrosa. De activiteiten van GAL zorgden ervoor dat hij intussen nog maar af en toe het huis verliet. Toen hij op 2 augustus 1985 van zijnwerkplek naar huis terug reed, werd hij door een moordcommando van GAL doodgeschoten. Hij was 43 jaar oud.
Het Hoogste Spaanse Tribunaal besliste op 1 augustus 2007 dat aan alle openbare gebouwen die onder haar jurisdictie vallen de Spaanse vlag moet wapperen. "La Rojigualda" (de roodgele) die pas sinds 1981 in deze vorm bestaat, heeft twee smalle strepen rood en daar een brede streep geel doorheen. Tijdens de dictatuur (en nog enkele jaren later) stond op het wapen van Spanje een zwarte adelaar. Nu staat er enkel een kasteel en een leeuw, die "Castilië en León" voorstellen, de "kettingen en de smaragd van Navarra" en de "roodgele strepen" van Aragón. Verder staat er nog een kleine granaatappel op voor Granada en drie lelies van de tak van Anjou waarvan de Borbons afstammen.
In de jaren 80 ontstond er in Baskenland (en in mindere mate in Catalonië en Galicië) een regelrechte vlaggenoorlog omdat een aantal gemeentebesturen geen Spaanse vlag aan hun raadhuis wensten. Dit werd, afhankelijk van de regerende meerderheid, vaak opgelost door enkel de gemeentevlag te laten wapperen of helemaal niets.
De Spaanse Justitie, blijkbaar nog bevolkt door PP-adepten, zet de klok dus een heel eind terug. In Baskenland vraagt men zich meteen af wat er gaat gebeuren aan de gevels van de zetel van de Baskische regering of aan de academie van Arkaute, waar de Baskische politiemannen worden "opgeleid". Sinds 1981 schrijft de wet voor dat aan de officiële gebouwen waar de Baskische vlag hangt er ook een Spaans dundoek moet hangen. Daarom hangt er meestal niets meer. De PP wrijft zich in de handen en maant meteen de Baskische Lehendakari aan "de wet toe te passen"! Batasuna meent dat deze maatregel niet meer thuis hoort in de 21ste eeuw en dat de Spaanse vlag de rechten van de Basken miskent.
