"I will walk beside you and be your friend" Welkom op de site van tinker Feija en Barbara
01-02-2009
weetjes en watjes over NH.
Technieken
Als iemand leert paardrijden, wordt die persoon onmiddellijk op de rug van een paard getild. Dit heeft als gevolg dat mensen angst krijgen, ongevallen gebeuren en men zijn pogingen om paard te leren rijden, meestal staakt.
Bij NH begint men met grondwerk, niet in het zadel! Door met je paard te spelen, leer je het paard zijn aandacht op jou te richten en men ziet het paard nadenken. Dit spelen met je paard is uiterst belangrijk voor zijn mentale ontwikkeling. In vaktermen noemt men dit "lateraal longeren".
Bij gewoon longeren wordt het paard enkel fysiek gestimuleerd. Om het paard te stimuleren gaat men bemoedigend of ontmoedigend te werk. Dit wil zeggen dat het gewenst gedrag gemakkelijk wordt gemaakt en ongewenst gedrag moeilijker wordt gemaakt. Als het paard doet wat je van hem vraagt, verdwijnt alle druk en krijgt het rust. Zoniet gaat men gewoon door tot het doet wat het moet. De stimulansen worden in oplopende sterkte gegeven tot het paard doet wat we van hem verwachten. Telkens men van het paard iets wenst, gaan de aanwijzingen van bijv. een suggestie naar een vraag, naar een verzoek en uiteindelijk naar een opdracht. Bij aanrakingen van het paard kan men het als volgt benoemen:
druk op de haren van het paard
druk op de huid van het paard
druk op de spieren van het paard
druk op het bot van het paard
Laat onmiddellijk de druk weg als er respons komt van het paard. Beloon hem en begin opnieuw. Belonen hoeft niet met hapjes te zijn. Het liefst doet men dit met de stem (goed zo, braaf) of door een masserende aai. De stemhulp mag enkel maar gegeven worden om te belonen. Luid praten, snauwen, grommen of blaffen zijn geluiden waar paarden niet van houden. Niet doen dus.
Splits de oefening op in kleine deeltjes en neem steeds kleine stapjes ineens. Kijk en luister naar je paard, drijf hem niet ineens te ver. Neem de tijd die nodig is voor jouw paard. Het is een investering naar de toekomst toe.
Dezelfde techniek wordt toegepast in het zadel. Je focust je op voorwaarts gaan, je lacht (open en sluit je billen), druk vervolgens het been kort aan en geef een stemhulp om vervolgens te eindigen met een tikje van het stokje. Belangrijk hierbij is de timing.
Lateraal denken, betekent ook dat wat je ook doet met je paard niet steeds rechtlijnig hoeft te zijn.
Tijd en timing
Neem de tijd die nodig is om tot een goed resultaat te komen. Haak niet halverwege een oefening af. Eens de gepaste respons, kost het steeds minder en minder tijd.
Timing is van cruciaal belang. De druk wordt langzaam maar zeker opgevoerd om het paard te motiveren een bepaalde handeling uit te voeren. Als het paard de gepaste respons geeft, dient daarentegen, in een fractie van een seconde, de druk weg te vallen (belonen). Hoe exacter de timing hoe beter de communicatie.
Creativiteit of verbeeldingskracht
Stel je een bepaald doel voor ogen en ga ervoor. Concentreer je op wat, waar, wanneer en hoe je iets wil bereiken.
Het leerprogramma van Parelli begint met het spelen van de "seven games". Dit is echter een basis om van te vertrekken. Pas dit toe op andere situaties aangepast aan de concrete noden van je paard en jezelf. Maak gebruik van spulletjes die je rondom U vindt zoals bijv. plastiek flesjes, een zeil, een bal, water, strobalen, springhindernissen enz Zie het telkens opnieuw als een uitdaging en geniet ervan, ook je paard zal enthousiast zijn.
Stem op Feija van Tinkerstal Mc Cloud op www.hollandsnexttophorse.nl en help ons in de finale! Mocht Feija een prijs winnen, dan gaat deze naar de Stichting Staps Steenwijk, aangepast paardrijden. Bedankt!
Nooit eerder werd er een glitter & glamour verkiezing voor paarden in Nederland gehouden zoals Hollands Next Top Horse. Volgend jaar zal het eerste Hollandse Next Top Horse 2009 gekroond worden tijdens het honderdjarig bestaan van Concours Hippique Hoofddorp op 28 juni 2009.
Stem op Feija van Tinkerstal Mc Cloud!
Door je stem uit te brengen help je niet alleen Feija van Tinkerstal Mc Cloud naar de finale, maar maak jezelf ook nog kans op een minilaptop!
stemmen kan op www.hollandsnexttophorse.nl . Mocht Feija naar de finale gaan, of mochten wij zelf in de prijzen vallen dan gaat deze naar een goed doel voor mensen die rijden met een beperking. Dus stem op Feija!
Vanmiddag hadden wij weer les van Aart. Ik vond het op zich wel goed gaan, er zit vooruitgang in dus maar sommigen dingen moet ik dus nog steeds leren.Feija werkte hartstikke goed mee, mijn snorreman had er zin aan. Zelf het aanraken met de zweep is gelukt, grote overwinnig alweer.Het lukte Aart ook om hem netjes te longeren, maar ja-wat lukt Aart niet?! Hij heeft natuurlijk ook een heleboel ervaring en ik wenste dat ik die al had!Komt tijd, komt raad dus. Hoop ik dan! Nej het was weer een hele goede en leerzame les vandaag, ik ben best tevreden. De discipline was goed zei Aart en de timing gaat ook goed, mijn paard heeft er wel zin in, dus wat wil de mens nog meer? En ik heb plezier, mooi meegenomen dacht ik zo! Begin volgende week weer les, ik kijk er naar uit, en mijn snorreman krijgt morgen een dagje vrij, ik laat hem morgen lekker paard zonder verplichting zijn, even dollen door de bak heen en even goed borstelen, ,maar ga geen dingen van hem vragen. Speeltip 17-het moet leuk blijven!
Afgelopen weekeind een menwagen weten te scoren, een concourswagentje om pcz te zijn. Voor weinig geld staat ons nu dus ons volgend project te wachten, het opknappen van dit pronkstuk! De bedoeling is dus dat Feija ook in het tuig wordt gezet en beleerd wordt voor de kar. Ben nu dus nog druk op zoek naar een ouder tuig, totdat hij beleerd is en dan wil ik graag een origineel zigeunertuig gaan kopen. Niet echt goedkoop, maar wel de moeite waard. Tevens heb ik twee echte antieke koetslampen weten te kopen, die komen dus straks aan de kar vast. Zijn nog van die hele oude, waar je kaarsjes in moet zetten. Geeft zeker een leuk beeld! Wordt vervolgt dus....
Het is ongelooflijk hoeveel mensen er kampen met een nerveus en angstig paard. Het ene paard is bang van landbouwplastic, een ander van boomstronken, een derde voor trekkers, en weer een ander paard freakt van van alles en nog wat en ziet achter iedere boom gremlins. Zelfs op de grond en in een vertrouwde opgeving gaat het vaak al mis: "Mijn paard is doodsbang voor vliegenspray". Bij sommige paarden is het zelfs zo erg dat er niet eens voorwerpen of zo nodig zijn om angst op te wekken, ze staan gewoon niet eens toe dat sommige lichaamsdelen worden aangeraakt. Vooral de oren zijn een bekend taboe. Pogingen het paard te laten wennen werken niet of pakken zelfs averechts uit. Meestal legt men zich er maar zuchtend bij neer...
Er zijn drie belangrijke oorzaken waardoor paarden angstig reageren: vertrouwen, focus, timing.
Vertrouwen
Veel paarden hebben weinig vertrouwen in de mens. Paarden zijn nou eenmaal prooidieren en dus zeer sceptisch van aard. Van nature zijn paarden heel goed in staat onderscheid te maken tussen ongevaarlijke prooidieren en hongerige roofdieren. Het onderscheid is voor een paard makkelijk: Alle prooidieren hebben de ogen aan de zijkant van het hoofd zitten, maar alle roofdieren hebben de ogen aan de voorkant van het hoofd. Ook de reuk is anders: vleeseters ruiken nou eenmaal anders dan planteneters. De mens is in alle opzichten een roofdier: Wij hebben de ogen aan de voorkant van het hoofd zitten, en onze geur verraad de consumptie van vlees. Paarden tolereren ons over het algemeen wel, maar blijven latent op hun hoede. Om het vertrouwen van het paard echt te winnen zul je door allerlei oefeningen moeten werken aan de opbouw van het vertrouwen van je paard. Maar hoeveel mensen nemen die moeite? En op wat voor manier denken ze dat vertrouwen te winnen?
Focus
Paarden zijn zeer bewust van het verschijnsel "focus": Waar wordt de aandacht op gericht? De meeste mensen richten hun aandacht op juist datgene dat het paard eng vindt, zowel tijdens het rijden als op de grond. Als er buitenrijdend "iets engs" wordt waargenomen blijft de ruiter vaak net zo gespannen naar het "enge object" staren als het paard zelf. Een leerzame oefening is om jezelf eens in te beelden dat er achter een boom "iets engs" zit: Kijk met een strakke blik naar die boom, pak de teugels iets steviger vast, begin al vast met het uitspreken van "bemoedigende" woorden (gek genoeg meestal iets als "hooo, goed zo, hooo, hooo") en wedden dat je paard flipt? Op de grond is het al niet anders. De vliegenspray wordt geintroduceerd ALSOF het iets engs is. Jezelf zien op een video is een leerzame ervaring: Veel mensen lopen met een "eng voorwerp" langzamer op hun paard af, bijna sluipend, proberen krampachtig het "enge voorwerp" buiten beeld te houden of doen gemaakt "nonchalant". Ondertussen wordt er strak gestaard naar de plek waar ze het "enge voorwerp" op willen gaan toepassen. Op die manier kun je zelfs een sappig worteltje "verdacht" maken!
Timing
Ook met de timing gaat het meestal fout: Mensen voeren langzaam de stimulus op, tot het paard "flipt", en nemen dan de stimulus weg: "O jee, dit gaat niet goed!". Ontwijkend en angstig gedrag wordt zo dus aangemoedigd, het paard leert dat "flippen" datgene is wat hij moet doen om "het enge" te laten doen verdwijnen!
!
De meeste mensen doen dus instinctief precies het omgekeerde als wat uiteindelijk zou moeten! Door deze verkeerde timing leren ze het paard dat "flippen" iets is dat "het enge" doet verdwijnen! Bij een volgende poging zal het dus nog slechter gaan!
Het moet dus anders, maar hoe? Aan alle drie de onderdelen, vertrouwen, focus en timing, kun je werken. Oefenen met allerlei "enge dingen" helpt zowel je paard dapperder te maken als je eigen focus en timing te ontwikkelen. Op de lange termijn betaalt deze investering zich terug: Toen mijn paarden onverhoopt een besmettelijke aandoening opliepen en ze dagelijks een injectie met antibiotica moesten krijgen voorspelde de dierenarts hele gevechten... Maar ik kon mijn paarden gewoon, zonder halster of iets dergelijks zelf hun dagelijkse intramusculaire injectie toedienen! Er was vertrouwen, er was geen alarmerende focus, en de timing had ik me door oefenen geheel eigen gemaakt...
Vertrouwen
Hoe meer "enge dingen" je met je paard doet, hoe groter het vertrouwen wordt. Iedere keer weer dat er blijkt dat de angst onterecht was neemt het vertrouwen van je paard toe, en stijg je bovendien in leiderschap. "Enge dingen" moet je dus niet uit de weg gaan! In de bak kun je prima oefenen: Maak er een spelletje van om je paard tussen wapperende vlaggetjes door te sturen, om hem te wennen aan openklappende paraplu's, over plastic te laten lopen, etc. In het Parelli Natural Horsemanship programma zitten tal van dit soort spelletjes ingebouwd... en het werkt! Zorg er hierbij wel voor dat je de juiste focus en timing toepast, anders werkt het alleen maar averechts!
Focus
Maak er tijdens het rijden een gewoonte van om zelf niet naar enge dingen te kijken. Blijf gewoon kijken waar je heen wilt. Stop ook niet voor enge dingen, hiermee geef je alleen maar aan dat je paard wat enge dingen betreft de leiding heeft... Wie bepaalt of er iets eng is? De kuddeleider toch zeker? Bij het hanteren van enge voorwerpen, kijk niet strak naar de plek waar je ze wil toepassen, kijk je paard niet strak aan, en neem geen "sluipende" houding aan. Doe gewoon alsof het zo hoort en je niet verwacht dat je paard iets eng vindt.
Timing
Wat timing betreft, stop nooit met een "enge handeling" als je paard probeert te vluchten. Stop juist als hij even vertwijfeld stil blijft staan! In een later stadium stop je pas wanneer hij zijn hoofd omlaag doet. Zodra je paard een angstreactie vertoont bouw je de druk juist op! Neem de veiligheid in acht, gebruik een lange leadrope, sta met je rug tegen de wand of zo, en laat je paard maar rennen en gek doen. Als je paard probeert te slaan naar een eng voorwerp gebruik dan een stok of zoiets om het voorwerp te indroduceren, je paard mag er dan best naar slaan zonder dat je het risico hebt dat je wordt geraakt. Stop zodra je paard rustig wordt. Hierdoor zal hij in de toekomst steeds vaker op enge voorwerpen reageren met "rustig worden".
Oefenen, oefenen, oefenen
Ik heb het hierboven al geschreven, maar ik herhaal het nog maar eens: Hoe meer "enge dingen" je met je paard doet hoe dapperder je paard wordt en hoe meer je zelf de juiste focus en timing aanleert. Voor mijn pagina "zwemmen met paarden" wilde ik een foto hebben van Harisha samen met een opblaaskrokodil in het water. Waarom? Het is gewoon een uitdaging, een goede oefening, en natuurlijk een leuke manier om samen met je paard bezig te zijn!
Uiteraard flipte deze hittepetit toen ze dat enge groene knisperende roofdier zag. Hoe gekker ze deed (proberen te vluchten) hoe hardnekkiger de krokodil bleef achtervolgen. Als ze even stilstond ging de krokodil naar de grond.
Op de eerste foto begint Harisha de krokodil te accepteren, al is ze nog steeds erg ongerust. Op de tweede foto doet ze haar hoofd wat omlaag (ze kent dat nu ook al van vorige oefeningen, ze weet dat het dan nog minder eng wordt) en hierop zakt de krokodil natuurlijk ook ineens omlaag en houdt op met bewegen. Na nog een paar herhalingen is ze zo rustig dat ik de krokodil tegen haar aan kan zetten, haar los kan laten en vanaf een afstandje de foto kan nemen.
Pas hierna is de foto "samen met krokodil in het water" gemaakt. Ze was al vertrouwd gemaakt met het water, nu ook vertrouwd gemaakt met de krokodil, dus nu tijd om deze voormalig "enge dingen" te combineren: Samen met de krokodil in het water...
De tong vastpakken
Of het nou de oren zijn, of de tong, of andere "gevoelige" lichaamsdelen, de aanpak blijft hetzelfde. De tong vastpakken is bij de meeste paarden niet zo makkelijk dus dit is een handig voorbeeld. Probeer niet meteen de tong te grijpen (focus!). Desensibiliseer eerst het gebied rond de mond. Begin bij een gebied waar het paard zonder problemen een aanraking accepteert. Ga af en toe "terloops" naar het meer gevoelige gebied toe. Als je paard het hoofd wegtrekt probeer je juist vast te houden, als je paard het hoofd stil houdt laat je direct weer los. Na een paar keer houdt het paard het hoofd al stil... ga dan langzaam verder op dezelfde manier. Het is aan te raden dit in opeenvolgende sessies op te bouwen. Na een tijdje raak je ook af en toe de binnenkant van de mond aan. Ook hier ga je pas weer weg als je paard rustig blijft staan zonder het hoofd weg te trekken, te kauwen, etc. Uiteindelijk pak je de tong op dezelfde manier vast... en laat weer los... Na een tijdje kun je je paard gewoon bij de tong pakken!
Vliegenspray
Bij dit kunstje draait het voornamelijk om timing. Om te oefenen gaat kun je het beste een oude flacon gebruiken en die vullen met water. Hiermee verspil je geen dure vliegenspray en het bespaart je wroeging als je eens wat langer door moet gaan met sprayen... Ga bij voorkeur met je rug naar de wand staan en hou je paard op twee meter afstand van het halster vast. Begin met sprayen van het paard af. Als je paard probeert weg te rennen ga je gewoon door met sprayen... Indien nodig loop je mee aan het touw, maar hou dezelfde afstand. Er komt een moment dat je paard even stil staat, en dat is het moment waarop je onmiddellijk stopt met sprayen. Herhaal dit een paar keer, tot je paard door heeft dat stilstaan het sprayen doet stoppen. Ga dan iedere keer iets langer door, bouw het langzaam op. Gaat je paard toch weer rennen dan stop je natuurlijk zowiezo niet. In een weer wat later stadium stop je pas als het paard het hoofd omlaag beweegt. Als dit allemaal goed gaat begin je pas met de spuit op het paard te richten, de kans is groot dat hij stil blijft staan, en uiteraard beloon je dit weer door gelijk te stoppen. Na een aantal van dit soort sessies heeft je paard geleerd dat ontspanning effectiever is dan ontsnapping, en dat het eigenlijk allemaal nog niet zo erg is. Door het juist toepassen van de correcte timing is ieder paard voor ieder eng object te desensibiliseren.
Vanmiddag in alle rust met mijn paardje gewerkt. Hij was zo blij en lief, was echt enorm leuk. Maar hij heeft vandaag een grote overwinning behaald. Feija is als de dood voor een zweep, maar deze is helaas onmisbaar voor de vrijheidsdressuur. Zodoende hem in alle rust en vrijheid (zonder touw etc) kennis laten maken. En ja-vandaag liep ie niet weg, eerst even een pasje terug waarop ik zelf ook een pasje naar achteren maakte om hem te laten merken, dat ik het niet kwaad bedoel. En ja-daar kwam hij weer! Dus maar weer de zweep naar zijn kant uitsteken en tegen hem blijven praten en toen raakte ik zijn neus aan en hij bleef! Zachtjes even rond zijn neus en hoofd aaien en steeds maar op hem inpraten en ook dit liet hij toe. Maar verder ook niet, maar dat vind ik niet erg.Hij heeft vandaag een grote stap naar mij toe gemaakt wat het vertrouwen betreft! Ik heb hem dan ook goed beloond, hij heeft geestelijk zwaar gewerkt vandaag...mijn dag kan niet meer stuk!
Vandaag even een mooi moment gehad, Feija was met mij in de binnenbak en maar een paar meter bij me vandaan ging hij liggen....lekker relaxed en ik kon even dichterbij....met tranen in de ogen nog even een foto kunnen maken....
Met heel veel plezier willen wij, Stoeterij Hof van Ede en Angelique Vinken-Ruijters, de RECORDPOGING van 2006 met 117 tinkers gaan overtreffen.
De datum van de rit is zaterdag 3 oktober 2009.
De vertrek plaats is in Vorden (exacte gegevens volgen nog) en de rit zal ongeveer 2 uur duren.
Wil je je aanmelden stuur dan een e-mail met je naam en de naam van je tinker plus je telefoonnummer. Inschrijfkosten voor deze rit zijn 5,00 euro. Na aftrek van alle kosten zal het overgebleven bedrag worden geschonken aan de Manege zonder Drempels. Mocht men meer willen doneren dan is dat uiteraard van harte welkom!
Aanmelden: e-mail aruyters@msn.com Info tel.nr.: 06-55886076 (Angelique) of 06-10793111 (Petra)
En toen kwamen de tranen...vanmorgen vroeg, tijdens een moment aan de koffie.Was muziek aan het branden voor mijn paardje.En ineens kwam van alles boven.De fijne momenten die ik nu al samen met hem heb, het lijkt wel een geschenk, zo onwerkelijk...en toch staat mijn "hynder" echt wel daar in Onna op stal.Er zit iets bijzonders achter dit paard, wat het is weet ik nog niet maar daar kom ik nog wel achter hoor. Wisten jullie, dat Feija's geboortedatum hetzelfde is dan dat van mijn overleden pa?Omdat hij bij de zigeuners geboren is en niemand dus pcz weet op welke dag, heb ik voor deze datum gekozen.Waarom? Ik zal het niet weten.Wellicht als eerbeton aan pa, wellicht omdat mijn gevoel dit zei, geen idee...maar we hoefen soms geen redenen te hebben in dit leven, om dingen te doen, het gebeurt gewoon. Een kennis van mij zei, dat hij net een paard uit een sprookje lijkt en ja, wellicht is dat ook zo.En ik ben ervan overtuigt dat mijn oude merrie Ymme over hem waakt. Ook dit kwam weer boven, en er gaat geen dag voorbij dat ik niet aan mijn vroegere maatje moet denken.Elke morgen kijk ik naar haar foto en zeg "goede morgen vriend, waar je ook bent". Het slijt wel, maar er zit nog veel zeer erachter.Feija is een geschenk en ik ga hem koesteren, naast mijn man en dochter is hij toch echt wel mijn kostbarste schat.Wel gek, die gedachte dat 5 jaar terug een paard wordt geboren, waar je nog niet eens van afweet, dat ie bestaat...maar je hebt heel lang al gevoelt, dat er nog iets in je leven zal komen en je weet nog niet, wat het was...ik weet het nu.En we gaan het beste van maken!
Vandaag was het dan weer zo ver-Feija en ik hadden weer les van Aart.Ik had de afgelopen week getrouw aan mijn knelpunten gewerkt, maar ook MET mijn paard, en er was dus wel degelijk resultaat te merken.Ik was er dan ook heel erg blij mee. Feija moet nog heel veel leren, dat wel maar in elk geval zijn wij wel op de goede weg zo. Tijd, tijd, tijd. En rust. Niets is zo belangrijker dan rust te creeeren als je met een paard werkt, dat heb ik vanmiddag duidelijk kunnen merken.Ik kan nog best eens druk worden in mijn hoofd, als ik t e veel informatie moet verwerken, dit heeft gedeeltelijk met de MS te maken, maar ook met mijn karakter...maar waar heb ik mijn paard voor, die mij duidelijk een spiegel voor de neus zet.Ja, paarden zijn goede leermeesters als je er maar open voor staat.In elk geval heb ik alweer een voldaan gevoel aan deze les overgehouden, en dat maakt me blij.Er hangt totaal geen stress of spanning tijdens de lessen van Aart. En dat is ontzettend fijn.Feija moest vandaag ook leren, om zijn voetjes netjes op te tillen, en dat was een beste klus ja. Het heeft gewoon met vertrouwen te maken.En daar moet je best wat voor doen bij een paard....de volgende les is zaterdag, ik kijk er naar uit!
Ik ben Feija van Tinkerstal Mc Cloud, en gebruik soms ook wel de schuilnaam Feija.
Ik ben een man en woon in Zuidveen, Overijssel (Nederland) en mijn beroep is een echte gipsy horse.
Ik ben geboren op 10/08/2003 en ben nu dus 21 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: het eten van lekkere wortels en appels.
Het allerliefst loop ik lekker los door de bak of in de wei en speel met mijn andere vriendjes! Maar borstelen en knuffelen vind ik ook heel erg leuk.
Dikke tuut van Feija!
Over mijzelf
Ik ben Barbara , en gebruik soms ook wel de schuilnaam Bar.
Ik ben een vrouw en woon in Zuidveen, Overijssel (Nederland) en mijn beroep is vrouwtje van tinker Feija.
Ik ben geboren op 18/06/1971 en ben nu dus 53 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: paarden, schilderen en muziek.
Paardrijden...? Ik kan niet zonder!
Liefs, Barbara
Gastenboek
Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
Vanmiddag hadden wij weer les van Aart. Ik vond het op zich wel goed gaan, er zit vooruitgang in dus maar sommigen dingen moet ik dus nog steeds leren.Feija werkte hartstikke goed mee, mijn snorreman had er zin aan. Zelf het aanraken met de zweep is gelukt, grote overwinnig alweer.Het lukte Aart ook om hem netjes te longeren, maar ja-wat lukt Aart niet?!
Hij heeft natuurlijk ook een heleboel ervaring en ik wenste dat ik die al had!Komt tijd, komt raad dus. Hoop ik dan!
Nej het was weer een hele goede en leerzame les vandaag, ik ben best tevreden. De discipline was goed zei Aart en de timing gaat ook goed, mijn paard heeft er wel zin in, dus wat wil de mens nog meer? En ik heb plezier, mooi meegenomen dacht ik zo!
Begin volgende week weer les, ik kijk er naar uit, en mijn snorreman krijgt morgen een dagje vrij, ik laat hem morgen lekker paard zonder verplichting zijn, even dollen door de bak heen en even goed borstelen, ,maar ga geen dingen van hem vragen. Speeltip 17-het moet leuk blijven!
Het moet dus anders, maar hoe? Aan alle drie de onderdelen, vertrouwen, focus en timing, kun je werken. Oefenen met allerlei "enge dingen" helpt zowel je paard dapperder te maken als je eigen focus en timing te ontwikkelen. Op de lange termijn betaalt deze investering zich terug: Toen 
Of het nou de oren zijn, of de tong, of andere "gevoelige" lichaamsdelen, de aanpak blijft hetzelfde. De tong vastpakken is bij de meeste paarden niet zo makkelijk dus dit is een handig voorbeeld. 
Tinkerrit 2009
Ik ben Barbara , en gebruik soms ook wel de schuilnaam Bar.
