Betekenis van de Antwerpse straatnamen + wetens -en bezienswaardigheden
20-06-2017
Vlaaikensgang
VLAAIKENSGANG
Wist U dat ...?
- dit schilderachtig steegje met een ingang bezijden de Oude Koornmarkt en een doorgang naar de Pelgrimsstraat ligt.
- het een L-vormige, gekasseide doorgang is, bestaande uit elf achterhuizen met oude kern in traditionele bak- en zandsteenstijl,
- de gang dateert van het jaar 1591, maar voordien was deze plaats al toneel van belangrijke Antwerpse historie. Waar zich nu de verbreding bevindt, stonden de stallingen en woningen van een gasthof uit de 15de eeuw, genaamd De Roode Schild. De beroemde waard van dit gasthof was in 1453 Niklaas Rockox en zijn echtgenote Margareta de Brueckere. Zij waren de overgrootouders van Niklaas Rockox, de bekende burgemeester en vriend van Rubens.
- de naam Vlaaikensgang jonger is dan de gang zelf. Twee versies van een anekdote menen de naamgeving te verklaren. Beide versies verwijzen naar een vlaaien- of wafelhuis dat hier in de gang van de schoenmakers en de klokkenluiders zou hebben bestaan.
- meer precies duidt de tweede versie de rijstpelderij aan, gevestigd in het aanpalende pand Hoogstraat 15.
- de Vlaaikensgang liep immers naar de westkant door tot dit pand, de Groten Gulden Schildt, dat sinds 1561 bestond, ooit eigendom van de Legrelles en Moretussen.
- in de jaren 60 van de 20ste eeuw er plannen bestonden om dit idyllische steegje te slopen en er een parking neer te zetten. De Vlaaikensgang werd in 1969 van de ondergang gered toen antiquair Axel Vervoordt dit historische stukje Antwerpen kocht en herwaardeerde als typisch Antwerpse stadswijk.
VLAAIKENSGANG
beide foto's zijn van Alfons Van Camp
- deze gang beschermd wordt door het KB van 20.6.1973.
- als bron de site van het inventaris onroerend erfgoed werd geraadpleegd.
- de kaai zich bevindt aan de gedempte zuiderdokken, tussen de Waalsekaai en de Gerlachekaai.
- zij aan de zuidelijke kaai van de voormalige Zuidersluis ligt en aan de noordelijke kant begrensd wordt door de IJzerenpoortkaai.
- het dempen van de Zuiderdokken en de Zuidersluis gebeurde in 1969.
- de Zuidersluis vormde de toegang tot de Zuiderdokken vanaf de Schelde.
- het terrein van de gedempte Zuidersluis, tussen Vissers- en de IJzerenpoortkaai, ook een paar jaar onbebouwd bleef, tot men hier in 1973-74 het Hof van Beroep en het Arbeidshof bouwde naar ontwerp van de architecten Marc Appel en Jan Welslau.
Het Hof van Beroep en Arbeidshof met ingang aan de Waalse kazai (foto van Alfons Van Camp)
- in dit gebouw tegen de vonnissen van de rechtbank van eerste aanleg en de rechtbank van koophandel hoger beroep worden behandeld.
- zo'n uitspraak "arrest" wordt genoemd en de rechters "raadsheren" zijn.
- er in België 5 Hoven van Beroep zijn, nl. in Antwerpen - Bergen - Brussel - Gent en Luik
- deze straat gelegen in de wijk "Stuivenberg", tussen de Pothoekstraat en de Touwstraat.
- P.S. : bijkomende gegevens van onze medewerker en freelancer Frits Schetsken :
.Titel: VLAGSTRAAT - TOUWSTRAAT - ZEILSTRAAT
Dit trio hoort bijeen en is in 1901 geopend. Het gaat hier dus over onderdelen die op dat moment nog kenmerkend zijn voor veel schepen die de haven van Antwerpen aandoen. Bij de Vlagstraat gaat het dus om de vlag waaronder schepen varen als herkenningsteken van het land waar zij ingeschreven staan.
- deze laan gelegen is in de "Tentoonstellingswijk", tussen de Jan De Voslei en de Jan Van Rijswijcklaan.
- P.S. : gegevens bekomen van onze medewerker en freelancer Frits Schetsken :
Titel: VLAAMSE KUNSTLAAN
Bij de Wereldtentoonstelling van 1930 is de Kristus Koningkerk aan de Jan De Voslei speciaal gebouwd om er een retrospectieve van oude Vlaamse kunst te kunnen onderbrengen. Omdat het om kostbare kunstwerken van o.m. Rubens, Van Dijck, Memling en de gebroeders Van Eyck ging, kon dat niet in een tijdelijk gelegenheidspaviljoen gebeuren, maar moest er een duurzamere ruimte komen, waar ook veiligheidsvoorzieningen aangebracht konden worden. Er is toen, met het oog op de reeds geplande nieuwe woonwijk op de expoterreinen, geopteerd om alvast twee permanente gebouwen op te richten: de kerk en het naburige schoolgebouw. (Vandaar dus de naam Vlaamse Kunstlaan.)
- deze straat zich bevindt in de wijk "Stuivenberg", tussen de Trapstraat en het Stuivenbergplein.
-ze in 1877 geopend werdp de bedding van de vroegere zogenaamde Hollandse spoorweg en Oostenrijksestraat.
- ze in 1919 Viséstraat genoemd werd naar de in de Eerste Wereldoorlog zwaar geteisterde gemeente Visé, gelegen in de provincie Luik, aan de rivier de Maas.
- er op de hoek van de eerste straat links, de Viséstraat, een knap art-deco gebouw staat , waar vroeger de BRANDWEERKAZERNEwas.
( foto van Alfons Van Camp )
Wist U dat ... ?
- dit gebouw duidelijk de tekens van de Glasgowschool en Amsterdam's Berlage (1913 van architect Van Averbeke) draagt en als uithangbord dient voor de omgeving en een deel van de skyline van Antwerpen vormt.
- de kazerne buiten gebruik werd gesteld sedert 1947.
- deze doodlopende straat zich bevindt bezijden de Lange Lozanastraat.
- ze aanvankelijk een pad was - zogenaamd Vinkenstraatje - en leidde naar het hoveniershof (Lange Lozanastraat) van grondeigenaar Vinck.
- heden de straat uitmondt in de tuin van het verzorgingstehuis Lozanahof.
- er op het einde van de straat, aan het nr 29, de vroegere kraamkliniek was gelegen
(foto van Kris Vandevorst - Vlaamse Gemeenschap)
- dit gebouw in de late jaren 1870 en de jaren 1880 gebouwd werd in opdracht van het Bestuur den Burgerlijke Godshuizen, naar een ontwerp door de ingenieur-architect Walter Van Kuyck.
- het voorontwerp dateert uit 1905, het definitieve ontwerp uit 1906, en het gebouw werd ingehuldigd op 15 september 1909.
- verschillende instellingen gesloopt werden waartoe o.a. het Gesticht Bogaerts-Torfs (1872, gesloopt) en het Ouderlingentehuis (1876, gesloopt) behoorden, en dat in 1930 werd aangevuld met het Godshuis P. Creutz..
- het in 1968 heringericht werd tot bejaardentehuis "Romi Goldmuntz", is het gebouw vandaag onderdeel van het Woonzorgcentrum Lozanahof.
- de Vijverlaan deel uitmaakt van de Nieuw-Parkwijk "Den Brandt", een prestigieus villapark in 1910 aangelegd op het grondgebied van Antwerpen en Wilrijk.
- het Park Den Brandt verbindt, met de kruising van Cederlaan, Groenenborgerlaan en Sneeuwbeslaan, achtereenvolgens gekruist door Della Faillelaan, Sorbenlaan en Ahornenlaan.
- de naamgeving aan de laan vermoedelijk te maken heeft met een vijver (?)
- deze kaai zich bevindt aan het Bonapartedok, dat in 1811 en 1812 samen met het Willemdok werd ingegraven.
- het Bonapartedok en het Willemdok tot 1903 respektievelijk 'Klein Dok' en 'Groot Dok' werden genoemd.
- de dokken werden ontworpen en aangelegd in 1803-12 door ingenieur Mengin ingevolge decreet van 26 juni van Napoleon.
DECREET van NAPOLEON
(foto van Alfons Van Camp)
Wist U dat ...?
- deze zuil een hoogte heeft van 5 meter en bestaat uit graniet met brons.
- dat het een ontwerp is van Alexis Van Mechelen (° Pulle 1864 en + Antwerpen 1919) en Jean Baptist Kerkckx (Antwerpen 1853 - 1911), dat onthuld werd op 10.8.1903.
- het ter ere van Napoleon werd opgesteld, en herinnert aan zijn decreet van 26.7.1803, die het bevel gaf tot het graven van het Bonaparte - en Willemdok en Keizer Willem I die deze dokken in 1815 aan de stad schonk.
- er op de zuidzijde volgende tekst te lezen valt : "100ste verjaring / van / Bonapartes drecreet / het delven der dokken / uitvaardigend / 10.8.1903.
- het in 1903 voorlopig ingehuldigd werd en op 30.12.1904 in het college beslist werd het te vervangen door het huidige.
- het gegoten werd door A. Bellens - Peeters van Antwerpen.
- dit een beschermd monument is bij definitief besluit van 13.9.1996, besluit dat op 28.11.1996 verscheen in het Belgisch Staatsblad
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
P.S. : nvdr : zie ook bij de letter "H" Hanzestedenplaats.
- de Vestingstraat is gelegen in de diamantwijk van Antwerpen, vlakbij het Centraal Station, tussen de Pelikaanstraat en de Appelmansstraat.
- de straat een gedeelte is van de vroegere Hogeweg, een veldweg die het Hof van Spangen (Terlist) met de Kipdorppoort verbond over het glacis van de vesting heen.
- toen de spoorweg Brussel-Mechelen in 1846 werd aangelegd, het afgesneden en rechtgetrokken gedeelte van de Hogeweg een nieuwe naam, verwijzend naar de vesting waarover de weg liep: de Vestingstraat.
- deze straat zich bevindt ophet Zuid, tussen de De Gerlachekaai en de Waalsekaai.
- de Verviersstraat deel uitmaakt van het verkavelingsplan dat rond 1875 voor deze wijk werd opgemaakt.
- verschillende straten in de buurt van de Zuiderdokken en van het voormalige Zuidstation genoemd werden naar een Belgische stad die in die tijd omwille van economische redenen belangrijk was voor de Antwerpse haven.
- Verviers een stad is in de Provincie Luik(wapenschild van Verviers)
in de 19de eeuw een belangrijk centrum was voor de textielindustrie.
- deze rui zich bevindt in het Schipperskwartier, tussen de Vingerlingstraat en het Falconplein.
- de naam daterend uit de 15de eeuw herinnert aan de wasplaats van de blauwververs; ook genoemd "Blauw-Handscherui" naar een ververij van die naam. Overwelfd in 1830.
- deze plaats zich bevindt in de wijk "Zurenborg" waar verschillende straten, zoals Wolf, - Walvis - Bosdiofstraat - Schorpioen -en Lange Altaarstraat op uitkomen.
(foto van Alfons Van Camp)
- de plaats genoemd werd naar de Belgische kunstschilder van landschappen, Theodoor VERSTRAETE.
-hij geboren werd te Gent op 5 januari 1850 en overleed te Antwerpen op 8 januari 1907.
- enkele werken van hem zijn: - Naar de dodenwaker / - natuur, zee en grote horizonten van de Kempen.
- er in het midden van het plein dit beeldje van 1951 van de Zweedse beeldhouwer Axel Wallenberg (1874-1963) staat.
- dit meisje naar de zang van de vogels luistert, en het leven symobolyseert
(foto van Alfons Van Camp)
Meisje op rozenkrans op de Door Verstraeteplaats
- er op de hoek Wolfstraat en Bosduifstraat het gebouw van het stadsarchief "'t Jare 1906" gelegen is.
(foto van Alfons Van Camp)
- ter ere een herdenkingsmonument voor de kunstschilder Theodoor Verstraete, ontworpen en uitgevoerd werd door de beeldhouwer Guillaume Charlier in 1908, en ingehuldigd op 16 mei 1909 in het stadspark te Antwerpen .
- deze gelegen is op het Zuid tussen de Gillisplaats en de Leopold De Waelplaats.
- men vanuit deze straat een zicht heeft op twee monumenten, namelijk de Waterpoort
en
het Museum voor Schone Kunsten
(foto's van Alfons Van Camp)
- de straat deel uitmaakt van het oorspronkelijke verkavelingsplan van het Zuid van 1875.
- de naam van de straat werd toegekend in 1876 en verwijst naar de verschansing in de vorm van een bomvrije kazerne die in 1852 in de Zuidcitadel werd ingebouwd.
Ik ben een gepensioneerde Hoofdinspecteur van eerste klasse bij de politie, officier van gerechtelijke politie en hulpofficier van de Heer Procureur des Konings, van 81 jaar. Mijn hobby's zijn vooral Antwerpen in beeld brengen en voetbal.