|
Vera Dua over het racisme en het toenemende geweld in de samenleving
Beste collegas,
Op donderdag 11 mei werden Oulemata, een Malinese kinderoppas en de 2-jarige Luna neergeschoten en werd een Turkse vrouw Songül zwaar gewond door een extreem-rechtse jongere. Zomaar, omdat ze toevallig op het verkeerde moment op de verkeerde plek aanwezig waren. Het was een uitgesproken racistische moordaanslag en gelukkig kon de Antwerpse politie vermijden dat er meer slachtoffers vielen. Een verschrikkelijke gebeurtenis, in de eerste plaats voor de families maar ook voor Antwerpen en voor gans Vlaanderen.
Wij hebben toen gevraagd om naar aanleiding van deze gruwelijke aanslag een actualiteitsdebat te houden hier in het parlement. Omdat dit drama moet geplaatst worden in een reeks van gebeurtenissen die elke rechtgeaarde democraat koude rillingen geeft:
Er was de moord op de 26-jarige Mohammed in Antwerpen die werd opgejaagd en uiteindelijk in het water werd gegooid en verdronken is.
Er zijn de feiten in Brugge waar een Afrikaanse man werd afgetroefd door rechtse skinheads, het slachtoffer ligt trouwens nog steeds in coma.
Er was het geval van verkeersagressie waarbij terug een Afrikaan zeer hardhandig werd aangepakt omdat hij niet snel genoeg de baan ruimde.
Er zijn in het recente verleden een aantal brandstichtingen geweest in huizen van allochtonen enz, enz...
De lijst van racistische geweldplegingen wordt wel verontrustend lang.
Degenen die wat gebeurd is op 11 mei afdoen als een spijtig geïsoleerd voorval van een losgeslagen iemand die in een vlaag van waanzin mensen neerknalt, die maken er zich iets te gemakkelijk vanaf.
Er zit een lijn in, we zitten met een structureel probleem in onze samenleving waarbij er een verschuiving van waarden kan vastgesteld worden: bepaalde bevolkingsgroepen worden systematisch gestigmatiseerd en dit wordt ook meer en meer aanvaard. Dit gaat van kleine alledaagse gevallen van onverdraagzaamheid en kan uiteindelijk culmineren tot dergelijke zware vormen van racistisch geweld.
We leven in een multiculturele samenleving, dat is een gegeven, het is een realiteit en dit is onomkeerbaar. Wanneer men deze realiteit niet aanvaard en wanneer vanuit een soort misbegrepen heimwee naar een zuivere samenleving vreemdelingenhaat wordt rondgestrooid, dan kom je op een gevaarlijk en akelig hellend vlak terecht waarbij de democratische grondvesten van onze samenleving onder druk komen te staan.
Voor alle duidelijkheid: racisme is geen mening, het is een vorm van geweld, het is een misdrijf. Het is gebaseerd op een ideologie waarbij groepen van mensen als minderwaardig worden bestempeld en stilaan ook echt ont-menselijkt worden. En het is schokkend vast te stellen hoe racistische denkpatronen zich gaandeweg genesteld hebben in de geesten van mensen, in diverse lagen van de bevolking.
De voorbije dagen werden uitgebreide analyses gemaakt over het hoe en waarom van dit toenemend racisme en over de rol van extreem-rechts hierin.
Mijnheer De Winter, uiteraard hebt u de trekker niet overgehaald en blijft elke dader van een crimineel feit individueel en persoonlijk verantwoordelijk voor de daden die hij gepleegd heeft. Maar u weet als geen ander dat jarenlange haatcampagnes wel degelijk resultaten opleveren: je kan niet straffeloos blijven herhalen dat alle allochtonen luiaards zijn, ons werk afpakken, criminelen zijn en dan de handen in onschuld wassen als blijkt dat bepaalde individuen uw boodschap wel heel letterlijk interpreteren.
U kan niet straffeloos op uw veiligheidscongres oproepen tot het heft in eigen hand nemen, tot bewapening van winkeliers, tot het amputeren van de edele delen van verkrachters en dan verwonderd zijn dat uw aanhangers dit wel heel letterlijk opnemen en beide boodschappen omzetten in racistische geweldplegingen.
Uw partij draagt dus wel degelijk een verpletterende verantwoordelijkheid in het toenemend racisme in onze samenleving, ik denk dat niemand dit nog betwist.
Ik ben er ook van overtuigd dat een groot deel van uw kiezers heel goed weten waar uw partij voor staat, het zou van grote naiëviteit getuigen te geloven dat al de kiezers van het Vlaams Belang zich distantiëren van uw discours van vreemdelingenhaat.
Het grote probleem is dat het protest tegen de extreem-rechtse ideologie, tegen de toenemende onverdraagzaamheid zo stil geworden is, dat er een soort van gewenning is, want het is veel gemakkelijker om niet te reageren dan telkens terug de discussie aan te gaan. En dit is een collectieve verantwoordelijkheid. Ook vanuit de politieke wereld is de reactie minimaal, meer zelfs in een poging om kiezers af te snoepen van het Vlaams Belang wordt hun discours door sommigen zelfs met het grootste gemak overgenomen. Ik heb daar 2 weken geleden al voor verwittigd naar aanleiding van de actuele vragen over de moord op Joe en de ongenuanceerde reactie van o.m. Jean-Marie De Decker daarop.
Het is deze vorm van gemakzucht, misschien zelfs deze gewenning die er voor zorgt dat men altijd maar verder wegglijdt en altijd maar verder afdrijft van de democratische waarden die een samenleving juist overeind moeten houden. Waarden die gestoeld zijn op de onaantastbare rechten van de mens, en die iedereen het recht op religie en eigenheid garanderen. De anti-racismewetgeving is trouwens op deze waarden gebaseerd.
Het signaal vanuit de politieke wereld is ook in het verleden zeer dubbelzinnig geweest: er is een antiracisme-wet en er is een reglement dat stelt dat partijen die veroordeeld worden voor racisme hun dotatie kunnen verliezen. Als het Vlaams Blok dan uiteindelijk veroordeeld wordt voor racisme trekt iedereen zijn staart in met als boodschap naar de kiezers: dat dit op niveau van de politieke instellingen toch niet zo ernstig wordt.
Het enige positieve van de voorbije dagen is dat er nu overal volop wordt gediscuteerd over racisme, dat democraten in de samenleving rechtstaan en opkomen voor solidariteit en respect voor elkaar: burgers, wetenschappers, verenigingen en politici. (cfr. De petitie-actie tegen racisme) En dit is meer dan nodig.
Dit moet ons aanzetten om effectief iets te doen om die racistische golf in te dijken. Er moet terug een massaal en maatschappelijk gedragen signaal komen dat uitgaat van het principe van zero-tolerantie ten aanzien van racisme, ongeacht uit welke hoek dit komt.
Want het ergste wat kan gebeuren is dat gedurende enkele dagen na deze moordaanslagen grote verklaringen worden afgelegd, uitvoerige analyses worden gegeven in de media, dat er één of ander nieuw ideetje wordt gelanceerd dat we dan allemaal samen vrijdag nog eens een stille mars houden en dat we dan overgaan tot de orde van de dag.
De wil moet bestaan bij elke rechtgeaarde democraat én zeker bij elke democratische politicus om effectief in te gaan tegen de huidige gedoogsfeer, tegen de nonchalance waarmee men racistische praat rondstrooit en vooral: er moet effectief opgetreden worden tegen elke vorm van racisme en discriminatie.
Er moet dus een krachtig en volgehouden signaal worden gegeven waardoor onverdraagzaamheid niet langer gebanaliseerd wordt.
Wij zouden vanuit Groen! willen voorstellen dat de Minister-president, als voorzitter van de Vlaamse regering, hier het initiatief neemt en effectief als bezieler en coördinator optreedt voor een doorgedreven Vlaams anti-racisme- beleid, waarbij dit echt wordt opgenomen als prioritaire horizontale lijn in gans het beleid.
En dit hoeft niet noodzakelijk veel nieuwe maatregelen te omvatten, er moet alleen werk van gemaakt worden:
zero-tolerantie t.a.v. racisme moet op het terrein toegepast worden. En dit is nu niet het geval. Er zijn diverse stedelijke meldpunten voor racisme. Die werken niet, zijn onderbemand. Het stedelijk meldpunt voor racisme in Antwerpen heeft 800 klachten ontvangen, daarvan werden er 500 geseponeerd, uiteindelijk kwamen er slechts 29 voor de rechter; van de racismezaken die voor de rechtbank van eerste aanleg komen worden ongeveer 70% geseponeerd. Het is dan ook normaal dat dergelijke initiatieven binnen de allochtonengemeenschap weinig geloofwaardigheid hebben opgebouwd. Dus een versterking van de lokale meldpunten waar klachten ook echt au serieux worden genomen, gekoppeld aan het engagement van het ganse politionele en gerechtelijke apparaat dat men er effectief ook wil voor gaan, is nodig. De Vlaamse regering kan zorgen voor een soort politieke opvolging en monitoring van de klachtenbehandeling.
Een rigoureus optreden tegen allerlei vormen van discriminaties die schering en inslag zijn: bij aanwervingen op de arbeidsmarkt, op de woonmarkt, in het onderwijs, in het uitgaansleven. Dit moet stoppen. Een aantal van de noodzakelijke maatregelen zijn federale bevoegdheden, maar de Vlaamse overheid kan op diverse terreinen hetzij zelf optreden, hetzij een belangrijke signaalfunctie vervullen (VDAB, wooninspectie, lokale politie).
Het zou ook goed zijn dat een debat wordt gevoerd over de rol van de media, over de beeldvorming en de berichtgeving, uiteindelijk zullen alle actoren in de samenleving moeten nadenken over hun eigen functioneren, het is immers een gedeelde verantwoordelijkheid. Wij stellen voor dat dit in ieder geval als expliciet aandachtspunt mee wordt genomen in de onderhandelingen over de beheersovereenkomst met de VRT en dat met alle media een soort deontologisch charter wordt uitgewerkt.
En tenslotte zullen er ook specifieke maatregelen moeten genomen worden naar de groep allochtonen. Ik ben het dan ook niet eens met Bart Somers wanneer hij zegt dat we het groeps-denken moeten verlaten. Wij moeten effectief uit het wij tegenover zij denken, maar we mogen onszelf ook geen blaaskes wijsmaken.
Er is een achterstelling van allochtonen, en gelukkig zijn er een beperkt aantal die toch vooruit geraken (en Bart Somers somt ze graag op: de dokters, de advocaten, de universitair afgestudeerde allochtonen), ze zijn er inderdaad, maar het is absurd te ontkennen dat allochtonen omwille van hun huidskleur, omwille van hun afkomst geen gelijke kansen hebben op diverse maatschappelijke terreinen.
We moeten stoppen met de vrijblijvende verklaringen en engagementen op vlak van toegang van allochtonen tot de arbeidsmarkt, wij zullen moeten overschakelen naar verplichte diversiteitsplannen waaraan duidelijke engagementen verbonden. Er zijn ondertussen genoeg aanwijzingen en bewijzen dat mensen met een donkere huidskleur of met een vreemde naam in vele gevallen effectief gediscrimineerd worden bij aanwervingen, dit moet echt stoppen.
Ook op vlak van onderwijs zal een inhaalbeweging moeten gemaakt worden, zodat de achterstand van allochtonen die zo immens groot is ingehaald wordt, zodat deze kinderen dezelfde kansen krijgen als iedereen. En dat gaat ven kleinere klassen tot intensieve zorgsystemen, met individuele begeleiding, coaching van de ouders enz. En dit zal geld kosten, veel geld!
Maar vooral zal er een krachtig signaal moeten gegeven worden naar iedereen die hier woont in Vlaanderen dat racisme gewoonweg niet kan, dat dit fundamenteel in strijd is met de basispeilers van een democratische samenleving; dat wij samen in solidariteit en in respect deze samenleving vorm moeten geven.
Deze Vlaamse regering manifesteert zich graag als een investeringsregering. Voorlopig zijn deze investeringen vooral gebeurd in stenen, in wegen, in economie, in de harde sectoren. Ik zou een oproep willen doen om nu als Vlaamse regering volop te investeren in het samen leven, in het zorgen dat iedereen, van gelijk welke afkomst, met gelijk welk kleur op een volwaardige manier behandeld wordt.
Of men het nu wil of niet: de toekomst zàl veelkleurig zijn. Opbouwend en constructief werken aan die toekomst, beste collegas, is de opdracht van elke democraat.
En dit was ook de boodschap die de grootmoeder van Luna ons heeft gegeven: Als je zoveel haat van dichtbij hebt gezien, dan zal er heel veel liefde nodig zijn om het evenwicht te herstellen Ik ben er van overtuigd, als er een krachtig signaal komt van de politieke wereld, de overgrote meerderheid van de Vlamingen daar ook voor kiest.
29-05-2006 om 19:00
geschreven door groene kriebel 
|
