Alle weetjes over Wenduine en zijn historische achtergronden "Residentie La Plage" is een oord van rust, gelegen op de prachtige zeedijk van de familiebadplaats Wenduine
21-08-2010
Wenduine in de Romeinse tijd
Wenduine staat vermeld in de oude boeken, als een doorvoerhaven naar Engeland -- zie bijgaande kaart
Typerend voor Wenduine zijn de beboste duinen. Op één van die duinen, de Spioenkop (31 m hoog) geniet je van een adembenemend zicht op zee en het achterliggend vlakke polderlandschap.
De Spioenkop, afgeleid van spionheuvel, is een observatiepost uit de tijd van Napoleon. Je hebt er een panoramisch zicht over Wenduine en aan de voet van de heuvel kan je heerlijk uitrusten of spelen.
Kom en ontdek dit stukje Noordzeekust aan de hand van onze programma's!
Historiek van de Spionkop van Wenduine - andere versie
De Spioenkop
Ter hoogte van de rotonde groeit een uitloper van het westelijk duinmassief tot op enkele passen van de kom van de gemeente.
De waarde van dit wijdse vergezicht, dat vandaag de dag gelukkig alleen een toeristische functie heeft te vervullen, werd in het verleden herhaaldelijk om andere redenen benut. Landsvorst en bezetters hebben beseft welk een uitstekende observatiepost de natuur hier heeft neergezet. Onder het Oostenrijks bewind stond hier tussen 1771 en 1778 een "corps de garde". De Franse genie plaatste in 1795 een signaalmast, waarmee door middel van vlaggen, berichten werden doorgegeven. Vanaf 1798 was het de marine die verantwoordelijk was voor de goede werking van dit voor die tijd vernuftige communicatiemiddel. Met ingang van 1 juni 1806 werd een semafoor geïnstalleerd. Uit de stand der beweegbare armen was het mogelijk op grote afstand de mededelingen te lezen. Meestal waren die om veiligheids redenen in codetaal gesteld. De semafoormast, 13 meter hoog, was opgesteld sur dune de sable recouverte de terre vegetale et plantee d'oyats , op een zandduin bedekt met aarde en beplant met helm. Het personeel dat moest instaan voor de bediening van het toestel werd ondergebracht in houten keten opgetrokken uit materialen afkomstig van het vroegere corps de garde.
Ten tijde van Napoleon was het snel over brengen van berichten natuurlijk van het grootste belang. Ter beveiliging tegen een Engelse invasie werden sterke contingenten Franse troepen langs de kust gelegerd. In kritieke periodes overschreed hun getalsterkte te Wenduine het inwonertal, dat de tweehonderd niet bereikte. Natuurlijk gaf dit, mede door het onheus optreden der bezetters, aanleiding tot tal van conflicten met de ingezetenen en de plaatselijke overheid.
De semafoor- naar de uitvinder ook Chappe-telegraaf genoemd - maakte het mogelijk in een voor die tijd snel tempo het verloop der krijgsverrichtingen door te seinen en zo nodig om versterkingen te vragen. De Wenduinse semafoor hoorde administratief bij de eerste inspectie, die de strook tussen Lissewege en Middelkerke bestreek. Hiërarchisch ressorteerde dit toezichtsgebied tot het seinarrondissement Duinkerke, afhangend van de eerste maritieme prefectuur te Boulogne. Vandaar leidde een semafoorlijn naar Parijs. Het andere uiteinde, Vlissingen, had een semafoor verbinding die tot Antwerpen strekte. En vandaar gingen en kwamen dan weer optische signalen naar Brussel en Amsterdam.
In 1809 kreeg de semafoorpost Wenduine heel wat militaire berichten te verwerken. In dat jaar was dit gedeelte van de Noordzee inderdaad het toneel van verwoede zeegevechten.
De Belgische administratie, waarvan de fiscale interesses voldoende zijn bekend, heeft in de negentiende eeuw het hoge duin gekozen om er een wachthuis te plaatsen. Vandaar kon de douane een flink stuk van de kust overschouwen en beletten dat er clandestien waren en goederen werden ontscheept of ingeladen. De commiezen woonden ter plaatse, een tijdlang in de gebouwen van het huidige instituut G. Born. Het wachthuis heette in ambtelijk Frans aubette de la douane . Vandaar dat de volksmond het duin waarop de uitkijkpost was gebouwd bettenhul noemde. Hul is in de streektaal het woord voor duin; het is te vergelijken met het Engelse hill .
Rond de eeuwwende had het toerisme vaste voet gekregen te Wenduine dat een snelle gedaantewisseling onderging om zich naar behoren van zijn nieuwe taak te kwijten. Allerhande infrastructuurwerken werden uitgevoerd om er een moderne, leefbare badplaats van te maken.
Bovenop de hoogste top van de domeinduinen werd een paviljoentje gebouwd, waar men beschut tegen de wind even kon uitblazen om er te genieten van het merkwaardige panorama. Dat fraaie torentje met rieten dak kreeg de naam Spioenkop mee. Het heette voor sommigen ook de champignon, de paddestoel, of le pavillon Elisabeth, namen die men op oude prentkaarten treft, maar die thans vergeten zijn.
De Spioenkop kende een bewogen geschiedenis. Sinds zijn oprichting in maart 1902, werd hij tweemaal volledig vernield. De Duitse bezetter heeft het strategisch belang van het hoge duin benut om er tijdens de wereldoorlogen tuigen te plaatsen die een aanval uit zee moesten helpen verijdelen. In '14-18' hadden ze er een versterkte uitkijkpost gebetonneerd. In 1943 werd de Spioenkop dan weer vernield. Toen stonden op en rond het duin toestellen die de nadering van geallieerde vliegtuigen moesten verklikken. Maar zoals de feniks herrees de Spioenkop uit zijn as. Het in 1922 gebouwde huisje kreeg een schaliedak. In 1955 zou de versie die nu te zien is worden opgetrokken uit puur beton, oersterk, maar toch een tikje minder sierlijk.
Vanwaar komt de naam Spioenkop? Dat kop staat voor heuvel begrijpt men zo en vermits het vergezicht er uniek is, kan het een uitgelezen plaats zijn om te bespieden, gade te slaan wat er in een wijde omtrek gebeurt. Dat klopt allemaal, maar die combinatie werd niet voor Wenduine bedacht, maar voor een heuvel die tienduizenden kilometers hier vandaan ligt. In Zuid-Afrika. Kopje is trouwens een van de weinige woorden uit de Afrikaanse taalschat die in ons Groot Woordenboek der Nederlandse Taal, alias de dikke Van Dale, zijn opgenomen: hoge, alleenliggende heuvel.
Tijdens de Boerenoorlogen hebben de Britten enkele smadelijke nederlagen moeten incasseren. Een van de meest bekende overwinningen van de Boeren was die op de Spioenkop waar de Britten van generaal Redvers Buller op 24 januari 1900 het onderspit moesten delven tegen de strijdmacht onder het opperbevel van generaal Louis Botha.
In ons land leefde men intens mee met wel en wee van de Boeren. Toen op 4 april 1900 de boottrein uit Engeland stopte in het Brusselse noordstation, pleegde de anarchist Sipido een aanslag op het leven van de prins van Wales, zoon van koningin Victoria en toekomstig koning als Edward Vll, die met zijn gemalin, prinses Alexandra van Denemarken, onderweg was naar Duitsland. De moordpoging faalde, niemand werd geraakt en de jonge heethoofd werd gevankelijk weggevoerd.
Herbergen met de naam Kruger, Transvaal of Pretoria zijn er ongetwijfeld bij honderden geweest. Vele bierhuizen gingen dicht, maar er blijven er nog tientallen over die herinneren aan Oom Paul of zijn Boerenrepubliek. Straatnamen die verband houden met de Boerenoorlogen zijn er bij de vleet, zoals de P. Krugerstraat te Blankenberge.
Met zijn Spioenkop-toponiem heeft Wenduine dus ook een herinnering aan de Boerenoorlogen bewaard. De Spioenkop is uniek. Of toch niet? In de staat Montana, V.S., is een plaatsje dat Spion Kop heet. Ver van hier, maar ook de Nieuwe Wereld werd destijds door de golf van meevoelen met de Boeren gegrepen.
Sedert begin 1967 bezit de voetbalploeg Club Brugge, die o.a. kampioen speelde in 1972- 73, een zeer actieve supportersclub die zich de Spionkop noemt en een afgietsel is van de gelijknamige die het elftal van F.C. Liverpool aanmoedigt. De naam Spionkop werd daar gegeven aan de tribune, gebouwd in 1900, die er enigzins als een heuvel uitzag. Te Brugge werd intussen een café herdoopt in De Spionkop. Wenduine heeft dus zijn Spioenkop, Club Brugge houdt het bij Spionkop. Een letter meer of minder, het heeft niet zoveel belang. Op oude documenten en foto's ziet men nog meer spellingen en schrijfwijzen.
Niet alleen de toeristen appreciëren het lieflijk Spioenkopje. Ook de Wenduinenaars zien het als een onafscheidelijk stuk van hun bezit. Na de tweede wereldoorlog werden spontaan fondsen bijeen gebracht om de heropbouw te financieren.
Het gemeentebestuur is al eens té ondernemend. Zo werd voor enkele jaren tijdens de zomermaanden de Spioenkop met schijnwerpers belicht. Blijkbaar zeer tot ongenoegen van de vrijende paartjes. Er haperde alsmaar iets aan de projectoren. De administratie begreep de wenk en de proef werd niet herhaald.
Bronvermelding : Vin Dune an de Zee, Eric Lepeer
Uitgave Gemeentebestuur van Wenduine, 1974
EINDE VAN DE VISSERIJ
Uit haar vissershistorie heeft Wenduine zijn wapenschild overgehouden dat nu opgenomen is in het nieuwe wapenschild van de gemeente De Haan. In 1424 had de vissersgilde van Wenduine een nieuw vaandel nodig. Daarop beelde men de tekst: "Met 't harpoen, zonder pardoen". Het is op zijn minst verwonderlijk te noemen dat Wenduine zo lang heeft moeten wachten tot dit prachtige schild dat zoveel over zijn rijke geschiedenis vertelt officieel zijn wapenschild werd. Sedert 1904 immers werd het op heel wat documenten afgedrukt maar pas in 1936 werd het officieel toegekend.
Vanaf de 16de eeuw ging de visserij te Wenduine teloor omwille van verschillende oorzaken. We kunnen hier slechts zeggen dat Wenduine, eens een drukke vissersplaats, verviel tot een zeer klein dorpje in de 18de en 19de eeuw. Eens zou het weer bekend worden: nog wel als "prinses der Belgische badplaatsen".
Tot ongeveer 1870 leefde de bevolking zeer op zichzelf teruggetrokken: eenvoudige mensen die met weinig tevreden waren. Jongeren die wat meer in het leven wilden bereiken verlieten de gemeente om in de stad of in Frankrijk te gaan werken.
Uit bijgaande foto blijkt dat er ook in Wenduine garnaalvissers te paard waren, jammer dat die traditie teloor is gegaan, want de garnalen zijn thans nog steeds in overvloed aanwezig
Naam Hubertmolen
Adres Park Leopold II
Eigenaar Gemeente De Haan
Bouwjaar 1880
Type Staakmolen met gesloten voet
Functie Korenmolen
Kenmerken Speciaal type staakmolen, iets vergelijkbaar met de Hollandse wipmolens
Gevlucht/Rad Houten pestelroeden, vlucht 16 meter
Inrichting Eén steenkoppel op de enige zolder in de molenkast
Toestand Maalvaardig
Bescherming M: monument, L: landschap,
08.02.1946 (L) - 27.04.1993 (M)
Molenaar: Bart Engelen, uit Bekegem
Openingstijden: De openingstijden staan vermeld in Wenkende Wieken en zijn elke tweede zondag van de maand van Mei tot September (meestal het hele jaar door) en op aanvraag.
Info, tel. 059.242134 (Dienst voor Toerisme De Haan)
Foto: Donald Vandenbulcke, Staden
Beschrijving / geschiedenis
In Wenduine, aan de Ringlaan, staat een eigenaardig houten molentje dat als type enigszins te vergelijkenis met de Hollandse wipmolens. Het trekt daarom onmiddellijk de aandacht van de toeristen en van vele voorbijgangers.
In 1879 kreeg Jan Hubert de toestemming van de Bestendige Deputatie van West-Vlaanderen voor het bouwen van een molen op zijn grond, die hij twee jaar voordien had gekocht ten westen van de nieuwe badplaats. Hubert is de naam van een heel belangrijk mlenaarsgeslacht aan de Noordzeekust en de naam vinden we terug op tal van molens in de kuststreek. In Bredene waren er zelfs ooit drie Hubertmlens.
Het molentje kwam klaar in 1880. Ruim 50 jaar bleef de molen in gebruik, tot de molen in 1934 definitief stilviel.
Van dan af werd de Hubertmolen een toeristische pleisterplaats midden in een wijk die de naam Molenwijk meekreeg.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Hubertmolen in opdracht van de Duitse bezetter ontdaan van zijn wieken. Na de oorlog werd hij echter hersteld en samen met de bijhorende huisjes in 1946 reeds als landschap geklasseerd.
In 1992 werd het molentje door een voorjaarsstorm ernstig beschadigd, waarbij het wiekenkruis verdween. Dat was het moment voor het gemeentebestuur van De Haan om de molen aan te kopen en hem in zijn oorspronkelijke staat te herstellen door de molenbouwers Peel uit Gistel. De feestelijke inhuldiging gebeurde in 1996. In het najaar 2005 zal de molen opnieuw herstellingswerken ondergaan, met de aanbreng van een rolring om de houten molenkast beter te kunnen verkruien (naar een ontwerp van architect Sabine Okkerse, Horebeke). De vrijwillige molenaar Bart Engelen uit Bekegem brengt de molen tijdens de zomer soms in werking.
Provincie West-Vlaanderen
Persberichten
Bestendige deputatie adviseert gunstig over bescherming "Hotel Georges"
Brugge, 27/11/2000
De bestendige deputatie van West-Vlaanderen heeft een gunstig advies uitgebracht over de bescherming van het Hotel Georges in Wenduine. Het dorp Wenduine ontwikkelde zich vanaf het laatste kwart van de 19de eeuw langzaam tot badplaats. De aanleg van de Leopold II-laan en De Smet De Nayerlaan in 1895-1897 en de goedkeuring van een urbanisatieplan in 1902 waren belangrijke momenten binnen deze ontplooiing. Het Hotel Georges, dat nu als monument voorgedragen wordt, is gelegen langs de De Smet De Nayerlaan, een van de structuurbepalende straten in de badplaats Wenduine. Het pand werd opgetrokken in 1927 volgens de plannen van de lokale architect Charles Apel. Oorspronkelijk stond het bekend als het "Pension de Familles". Dit vrijstaande, gaaf bewaarde gebouw is een van de weinige resterende voorbeelden van de oorspronkelijke bebouwing langs de De Smet De Nayerlaan. Het beeldbepalende Hotel Georges is bovendien illustratief voor de ontwikkeling van het dorp Wenduine tot badplaats. De bestendige deputatie is van oordeel dat een bescherming als monument van dit voorbeeld van kustarchitectuur gerechtvaardigd is. De definitieve beslissing berust bij Vlaams minister Johan Sauwens.
Aanvankelijk was het gebouw een hotel met de naam "Hotel de la Plage" maar jaren nadien werd het toemalig hotel omgevormd tot een Residentie met de toemalige naam "Residence de la Plage".
Uit die tijd hebben we nog een opmerkelijk mooie foto gevonden van de gebouwenreeks - let ook op het oude Posthotel dat ondertussen het oorspronkelijke Hotel Beau Rivage had vervangen.
Vroeger stond op de plaats van de huidige Residentie La Plage een mooie familie-hotel met de naam "Hotel de la Plage" uitgebaat door de famile Dassonville.
Vandaar dat de naam van het huidige gebouw afkomstig is van dit vroegere hotel.
De Residentie La Plage ligt aan het einde van de Zeedijk, het vijfde laatste gebouw, met op de hoek het Posthotel, het sociale centrum van de Belgische postmannen.
Villa's Malvina en Wadi toch gered -- Standaard 25/12/2005
Villa's op zeedijk in Wenduine gered
Vlak voor de tijdelijke bescherming afloopt, gaat minister Van Mechelen toch overstag.
De minister van Monumentenzorg roemde gisteren, in een antwoord op een parlementaire vraag, de oudste zeedijkvilla's van Wenduine als uniek, gaaf en authentiek patrimonium. Van Mechelen (VLD) had daar veel tijd en aansporing voor nodig.
De twee villa's Wadi en Malvina, identieke villa's in spiegelbeeld, staan verdrukt tussen de hoogbouw. Maar ze zijn de laatste restanten van wat tot de Tweede Wereldoorlog de unieke zeefront van de Belgische Kust vormde, charmante huizen in aantrekkelijke neostijlen, vaak met een terras op het gelijkvloers. Op een dozijn na zijn ze gesloopt voor de muur van appartementsgebouwen.
De kwestie ging afgelopen juni aan het rollen. Van Mechelen wilde de belle epoque-villa's tegen het advies van zijn administratie in niet definitief beschermen. De kwestie was dringend. De ene villa werd verkocht aan een vastgoedmakelaar die wilde slopen. De eigenaars van de andere villa zijn erg gehecht aan hun familiehuis. Ze zetten een petitiecampagne op. De zaak kreeg ruime weerklank en groeide uit tot een symboolkwestie.
Maar Van Mechelen wil de bechermingspolitiek grondig hervormen. Hij wil af van het branden blussen en van beschermingen van verspreide monumenten. Thematisch beschermen is voor hem de toekomst, en feitelijk beschermen door herbestemming. De tweelingvilla kwam daar tussen.
Van Mechelen ging zelf kijken in Wenduine en vroeg een nieuw onderzoek. Een task force van monumentenzorgers stelde negen criteria op waaraan monumenten worden afgewogen, zoals zeldzaamheid, gaafheid en authenticiteit. Dat heet een ,,relictbescherming''.
De familie die aan de alarmbel trok, reageerde gisteren erg blij. De sloop van een van beide huizen betekende zo goed als zeker ook het einde van het andere. Ze willen onmiddellijk beginnen met de renovatie.
Tweelingvilla's Malvina in Wenduine worden beschermd
Op vraag van Vlaams volksvertegenwoordiger Bart Caron deelde minister Dirk Van Mechelen tijdens de plenaire vergadering van het Vlaams Parlement mee dat hij de definitieve bescherming van de tweelingvilla Malvina ondertekent. De minister moest immers tegen 29 december 2005 over de bescherming beslissen.
Ondanks het feit dat we slechts enkele dagen verwijderd waren van de voorlopige beschermingstermijn was er nog altijd geen beslissing genomen i.v.m. de uit de belle époque stammende, bedreigde tweelingvilla. Tot de Tweede Wereldoorlog stond de prachtige kust vol met huizen zoals deze, nu resten er slechts negen.
De eerste bebouwing op de dijk van Wenduine dateert van rond 1888, maar nog voor het uitbreken van W.O.I was de Zeedijk nagenoeg volledig bebouwd met o.m. enkele Grand Hotels en eclectische en neoclassicistische villas. Vanaf 1952 werd deze bebouwing in een snel tempo vervangen door de Atlantikwall, de Atlantische muur van smaakloze appartementsgebouwen langs de Vlaamse kust is een triest gevolg van het gebrek aan bescherming van ons erfgoed. Er is bijna niets over.
Pas enkele jaren geleden begon het sommige kustgemeenten te dagen dat ze met hun architecturale erfgoed hun ziel en stamboom aan het verkopen waren.
De tweelingvilla Malvina, de laatste van de negen overblijvers die nog niet beschermd zijn als monument, waren nog altijd bedreigd. Dit in tegenstelling tot De Haan, waar Wenduine een deelgemeente van is, waar in het centrum wel verschillende belle-époquevillas beschermd zijn.
Zolang er door de bevoegde minister geen definitieve beslissing genomen werd bleef de dreiging van de sloophamer en kon er weer een stukje kostbaar erfgoed verdwijnen. Omdat beide villas samen gebouwd zijn, zou de sloop van één villa het tweelinghuis onherstelbaar beschadigen. De familie die eigenaar is van één van deze allerlaatste villa's op de kustdijk in Wenduine vroeg uitdrukkelijk om de bescherming van hun huis.
Omdat de twee villas voorlopig beschermd waren tot 29 juni 05 door toenmalig minister Paul Van Grembergen, stelde spirit-volksvertegenwoordiger Bart Caron in de plenaire vergadering van het Vlaams Parlement, van woensdag 22 juni 05 omtrent de bescherming van de tweelingvilla's Malvina te Wenduine, een actuele vraag aan Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Dirk Van Mechelen. In zijn vraag drukte hij zijn bezorgdheid uit over de blijvende bedreiging van ons cultureel erfgoed. Hij vroeg de minister naar de redenen die hem tegenhouden om deze twee resterende villas te beschermen en niet te laten verdwijnen voor smaakloze hoogbouw.
In antwoord op deze vraag zei de minister dat hij de voorlopige bescherming van beide villas met 6 maand verlengde, tot 29 december 2005 dus. Dit om het debat in dit dossier een eerlijke kans te geven en het juiste referentiekader te creëren.
Ondertussen zijn we 6 maanden verder en resten er voor minister Van Mechelen nog enkele dagen om ofwel tot een definitieve bescherming over te gaan, ofwel om de bescherming te verwerpen. Daarom heeft Bart Caron vandaag in de plenaire van het Vlaams Parlement opnieuw een actuele vraag gesteld aan de minister en hem gevraagd naar de stand van zaken inzake de bescherming.
In antwoord op de vraag die Caron vandaag stelde zegt de minister het volgende: Na de actuele vraag in juni werd er een Task Force opgericht die bestond uit specialisten (administratie monumenten, de Koninklijke Commissie en de erfgoedverenigingen).
Er werden 9 criteria ingesteld om de kwaliteit van de gebouwen te toetsen in functie van een al dan niet bescherming. Deze toetsing werd vervolgens toegepast op de tweelingvilla Malvina in Wenduine. De villa doorstond de toets grandioos. De Task Force concludeerde dat de tweelingvilla wel degelijk een belangwekkend relict is van een bijzondere bouwstijl en dus de moeite waard is om definitief te beschermen.
De minister zal dan ook volgende week het beschermingsbesluit, m.a.w. de definitieve bescherming van de villas, ondertekenen.
Er staan ocharme nog negen villas uit de belle époque overeind op de dijk van onze kust. En daar zouden er nog twee moeten van sneuvelen? Tot de Tweede Wereldoorlog stond de hele kustlijn vol huizen zoals de nu met sloping bedreigde tweelingvillas Malvina in Wenduine.
Dat het anders kan, bewijst onze zuiderbuur. In Mers-Les-Bains in de baai van de Somme zijn er niet minder dan 300 belle époque huizen beschermd. De hele zeedijk staat er vol mee, en dat is ronduit prachtig. Zie de foto hierbij die je linkt naar de officiële site van het stadje.
Bij ons liep het helaas anders. In Wenduine werd de eerste stenen Zeedijk aangelegd in 1869. De eerste bebouwing op de dijk dateert van rond 1888, maar nog voor het uitbreken van W.O.I was de Zeedijk nagenoeg volledig bebouwd met o.m. enkele Grand Hotels en eclectische en neoclassicistische villas. Vanaf 1952 werd deze bebouwing in een snel tempo vervangen door hoogbouw van gemiddeld tien bouwlagen, zo typerend voor de smaakloze hoogbouw aan onze kust.
Van de negen overblijvers aan de kust zijn er twee die nog niet beschermd zijn als monument, die in Wenduine. Minister Dirk Van Mechelen wil de twee villas op de zeedijk van Wenduine niet definitief beschermen. En dat leidt onvermijdelijk tot de sloop van één villa die reeds verkocht is aan een projectontwikkelaar. De familie die eigenaar is van de andere villa vraagt uitdrukkelijk wel de bescherming van hun huis.
De minister gaat daarmee in tegen het advies van de diensten van Monumentenzorg. De twee villas zijn voorlopig beschermd sinds 4 juni 2004 door toenmalig minister Paul Van Grembergen. Tien dagen eerder, op 25 mei, werd één van de tweelingvillas verkocht aan de projectontwikkelaar, Verim. Die wil een nieuwbouw optrekken. En wat zegt de minister? Dat hij niet beschermt ,,omdat de huizen nu al bijna letterlijk verdrukt worden door hun omgeving en dat Vlaanderen reeds veel mooi bewaarde belle époque-woningen in veel gavere buurten heeft. Ach ja, dat zal wel, gelukkig maar. Maar is dat een argument om de prachtige villas zomaar te laten verdwijnen?
Kom zeg, mijnheer de minister, welke redenen of argumenten houden u toch tegen om deze twee resterende villas te beschermen en niet te laten verdwijnen voor smaakloze hoogbouw?
EINDE VAN DE VISSERIJ
Uit haar vissershistorie heeft Wenduine zijn wapenschild overgehouden dat nu opgenomen is in het nieuwe wapenschild van de gemeente De Haan. In 1424 had de vissersgilde van Wenduine een nieuw vaandel nodig. Daarop beelde men de tekst: "Met 't harpoen, zonder pardoen". Het is op zijn minst verwonderlijk te noemen dat Wenduine zo lang heeft moeten wachten tot dit prachtige schild dat zoveel over zijn rijke geschiedenis vertelt officieel zijn wapenschild werd. Sedert 1904 immers werd het op heel wat documenten afgedrukt maar pas in 1936 werd het officieel toegekend.
Vanaf de 16de eeuw ging de visserij te Wenduine teloor omwille van verschillende oorzaken. We kunnen hier slechts zeggen dat Wenduine, eens een drukke vissersplaats, verviel tot een zeer klein dorpje in de 18de en 19de eeuw. Eens zou het weer bekend worden: nog wel als "prinses der Belgische badplaatsen".
Tot ongeveer 1870 leefde de bevolking zeer op zichzelf teruggetrokken: eenvoudige mensen die met weinig tevreden waren. Jongeren die wat meer in het leven wilden bereiken verlieten de gemeente om in de stad of in Frankrijk te gaan werken.
Provincie West-Vlaanderen
Persberichten
Bestendige deputatie adviseert gunstig over bescherming "Hotel Georges"
Brugge, 27/11/2000
De bestendige deputatie van West-Vlaanderen heeft een gunstig advies uitgebracht over de bescherming van het Hotel Georges in Wenduine. Het dorp Wenduine ontwikkelde zich vanaf het laatste kwart van de 19de eeuw langzaam tot badplaats. De aanleg van de Leopold II-laan en De Smet De Nayerlaan in 1895-1897 en de goedkeuring van een urbanisatieplan in 1902 waren belangrijke momenten binnen deze ontplooiing. Het Hotel Georges, dat nu als monument voorgedragen wordt, is gelegen langs de De Smet De Nayerlaan, een van de structuurbepalende straten in de badplaats Wenduine. Het pand werd opgetrokken in 1927 volgens de plannen van de lokale architect Charles Apel. Oorspronkelijk stond het bekend als het "Pension de Familles". Dit vrijstaande, gaaf bewaarde gebouw is een van de weinige resterende voorbeelden van de oorspronkelijke bebouwing langs de De Smet De Nayerlaan. Het beeldbepalende Hotel Georges is bovendien illustratief voor de ontwikkeling van het dorp Wenduine tot badplaats. De bestendige deputatie is van oordeel dat een bescherming als monument van dit voorbeeld van kustarchitectuur gerechtvaardigd is. De definitieve beslissing berust bij Vlaams minister Johan Sauwens.
Villa's op zeedijk in Wenduine gered
Vlak voor de tijdelijke bescherming afloopt, gaat minister Van Mechelen toch overstag.
De minister van Monumentenzorg roemde gisteren, in een antwoord op een parlementaire vraag, de oudste zeedijkvilla's van Wenduine als uniek, gaaf en authentiek patrimonium. Van Mechelen (VLD) had daar veel tijd en aansporing voor nodig.
De twee villa's Wadi en Malvina, identieke villa's in spiegelbeeld, staan verdrukt tussen de hoogbouw. Maar ze zijn de laatste restanten van wat tot de Tweede Wereldoorlog de unieke zeefront van de Belgische Kust vormde, charmante huizen in aantrekkelijke neostijlen, vaak met een terras op het gelijkvloers. Op een dozijn na zijn ze gesloopt voor de muur van appartementsgebouwen.
De kwestie ging afgelopen juni aan het rollen. Van Mechelen wilde de belle epoque-villa's tegen het advies van zijn administratie in niet definitief beschermen. De kwestie was dringend. De ene villa werd verkocht aan een vastgoedmakelaar die wilde slopen. De eigenaars van de andere villa zijn erg gehecht aan hun familiehuis. Ze zetten een petitiecampagne op. De zaak kreeg ruime weerklank en groeide uit tot een symboolkwestie.
Maar Van Mechelen wil de bechermingspolitiek grondig hervormen. Hij wil af van het branden blussen en van beschermingen van verspreide monumenten. Thematisch beschermen is voor hem de toekomst, en feitelijk beschermen door herbestemming. De tweelingvilla kwam daar tussen.
Van Mechelen ging zelf kijken in Wenduine en vroeg een nieuw onderzoek. Een task force van monumentenzorgers stelde negen criteria op waaraan monumenten worden afgewogen, zoals zeldzaamheid, gaafheid en authenticiteit. Dat heet een ,,relictbescherming''.
De familie die aan de alarmbel trok, reageerde gisteren erg blij. De sloop van een van beide huizen betekende zo goed als zeker ook het einde van het andere. Ze willen onmiddellijk beginnen met de renovatie.
