Alle weetjes over Wenduine en zijn historische achtergronden "Residentie La Plage" is een oord van rust, gelegen op de prachtige zeedijk van de familiebadplaats Wenduine
28-08-2010
Historiek van Wenduine - de Princes der Badsteden
Wenduine is slechts rond 1180 een zelfstandige parochie geworden alhoewel het beslist ouder is, maar tot dan toe was het afhankelijk van de kerk van Uitkerke. Het belangrijkste aspect van zijn geschiedenis is zeker en vast: de bloeiende zeevisserij.
In 1378 bezat Wenduine een vissersvloot van 43 boten 178 vissers waren aan deze vloot verbonden 121 waren lid van het ambacht der oude vissers en 37 van dat der jonge vissers. Pittig detail: zij zochten vertier in 24 tavernen.
Uit de rekeningen van de koninklijke tollenaars te Scarborough blijkt dat de Wenduinse vissers in 1305 deelnamen aan de haringcampagne in de zee van de Noordover (waarschijnlijk bedoeld: de kust van Noord-Engeland). Deze "ter visvangst varende luyden" hebben, naast moeilijkheden met kapers en oorlog voerende schepen, meer dan hun lief was, van dichtbij kennis gemaakt met de bruinvis die toen veel voorkwam in de ondiepe wateren en een vervelende klant was voor onze Vlaamse vissers die deze vis "Meerzwijn" (Marswin) noemden. In 1340 komt men tot het besluit dat deze vis heel wat schade berokkende aan de netten van de Wenduinse vissers. Daarom werd een afgevaardigde van de gilde naar de proost van Sint Donaas te Brugge gestuurd om daar te melden welke ellende dit dier wel berokkende. Het was duidelijk dat schade voor de vissers ook schade voor de Heer betekende. Daarop ontvingen de verzoekers van Wenduine een brief waarin zij toelating kregen om geheel het jaar door op de bruinvis te jagen "met 't harpoen zonder pardoen!".
Wellicht waren de Wenduinse vissers daarvoor dankbaar. Wanneer te Brugge een nieuwe proost wordt aangesteld zijn ze daar aanwezig om hem, bij aankomst aan zijn huis, een "Marswin" aan te bieden dit uit dankbaarheid voor de bekomen gunst en toelating. Ze werden ook heel vlug vertrouwd met het verbruik van de buit. De lamp van het "Torrekin" bijvoorbeeld, de vuurtoren van Wenduine, werd gevoed met bruinvistraan. Dit blijkt uit een boekhoudkundig gegeven uit 1428 waarin de volgende post voorkomt: "geleverd: een kist bruinvisolie voor de nieuwe vierbake."
EINDE VAN DE VISSERIJ
Uit deze vissershistorie heeft Wenduine zijn wapenschild overgehouden dat nu opgenomen is in het nieuwe wapenschild van de gemeente De Haan. In 1424 had de vissersgilde van Wenduine een nieuw vaandel nodig. Daarop beelde men de tekst: "Met 't harpoen, zonder pardoen". Het is op zijn minst verwonderlijk te noemen dat Wenduine zo lang heeft moeten wachten tot dit prachtige schild dat zoveel over zijn rijke geschiedenis vertelt officieel zijn wapenschild werd. Sedert 1904 immers werd het op heel wat documenten afgedrukt maar pas in 1936 werd het officieel toegekend.
Vanaf de 16de eeuw ging de visserij te Wenduine teloor omwille van verschillende oorzaken. We kunnen hier slechts zeggen dat Wenduine, eens een drukke vissersplaats, verviel tot een zeer klein dorpje in de 18de en 19de eeuw. Eens zou het weer bekend worden: nog wel als "prinses der Belgische badplaatsen".
Tot ongeveer 1870 leefde de bevolking zeer op zichzelf teruggetrokken: eenvoudige mensen die met weinig tevreden waren. Jongeren die wat meer in het leven wilden bereiken verlieten de gemeente om in de stad of in Frankrijk te gaan werken.
PRINSES DER BADSTEDEN
Daar bracht het opkomend kusttoerisme verandering in. Toeristen uit Blankenberge ondernamen wel eens een stevige wandeling naar Wenduine, zij het dan "per ezel". Enkele snuggere geesten hadden vlug begrepen dat een boterham met hesp of een "koekestutte" (krentenboterham) met een geurige tas koffie bij dat soort wandelaars zeer gegeerd waren. Het duurde niet lang of ze konden daarvan genieten in het "Café des étrangers" het "Bienvenue aux étrangés" het Pavillon des dunes of het Cafe de la gare. In 1876 werd in de gemeenteraad een schuchtere poging teniet gedaan om van Wenduine een badstad te maken. Er werden een paar drogredenen gevonden: Wenduine was daarvoor niet geschikt en er waren geen deftige toegangswegen. Tien jaar later was een vernieuwd gemeentebestuur heel wat dynamischer. In 1884 komt er een weg naar Blankenberge, in 1886 verbond de stoomtram Oostende en Blankenberge, daarvoor had het bestuur zelfs de gigantische som van 57.000fr. samengescharreld. In de jaren 1878-1880 was ook reeds het eerste herstellingsoord voor kinderen van ons land, het instituut "Born" hier gebouwd. In 1888 worden de eerste percelen bouwgrond op de dijk aan particulieren verkocht en een jaar daarvoor had men reeds gezorgd voor de in iedere Belgische badstad onontbeerlijke "badkarren" waarin baders tot in het water werden gevoerd.
Rond 1895 werden dan de grote openbare werken gestart. Er kwam werkgelegenheid, de bevolking groeide aan en Wenduine was flink op weg om, dankzij de grote werkkracht van eigen bestuur en eigen mensen, zonder de stuwkracht van machtige financiële groepen, een aantrekkelijke badplaats te worden. De moed en wilskracht der voorvaderlijke vissers leefde blijkbaar nu ook verder en nog voor de 1ste wereldoorlog was het bescheiden Wenduine als badplaats bekend.
(Bron: Lepeer, E., Vin Dune an de Zee, uitgegeven door Gemeentebestuur Wenduine, 1974)
De "Prinses van de badplaatsen" oftewel Wenduine betekent
"witte duin" in het Keltisch.
Als 'Prinses der badplaatsen' heeft Wenduine vaak gediend als inspiratiebron voor verschillende kunstenaars. Eén van de mensen die hun stempel gedrukt hebben op deze badplaats is de gewezen Eerste Minister en Minister van Openbare Werken, Graaf de Smet de Naeyer, die onder koning Leopold II voor de aanleg van ondermeer de Rotonde, Park Prins Albert en de Koninklijke Baan gezorgd heeft.
Wenduine is niet voor niets gekend als de princes de badgemeenten. Deze familiebadplaats combineert de charme van de kleinschaligheid met de uitgebreide keuze aan toeristische faciliteiten Met haar verkeersvrije zeedijk en rotonde, het prachtige brede zandstrand, het aangename winkelcentrum, de duinen, het bos en het hinterland leent Wenduine zich ongetwijfeld tot een zorgeloze en boeiende vakantie. Er zijn voor vakantiegangers tal van mogelijkheden: zwemmen; wandelen, tennis, golf, mini-golf, fietsen, zeehengelen, paardrijden, windsurfen, ... Verder biedt deze badplaats alle mogelijkheden van natuurrecreatie: de bewegwijzerde boswandelingen, polderfietstochten en ontspannende strand- en duinwandelingen.
Wenduine heeft vooral een familiaal karakter. Kinderen zijn steeds welkom. Ze kunnen er stoeien, paardrijden, forten bouwen op het vier km lange fijnzandstrand. In het Wielingenbad kunt u naar hartelust zwemmen en is er ook een speciaal kinderbad.
Wenduine beschikt over een uiterst charmant winkelcentrum waar terrasjes en leuke winkeltjes nooit ver weg zijn. Vanaf de Paasvakantie tot en met september worden bovendien om de haverklap speciale activiteiten georganiseerd waarvan de inhoud kan worden geraadpleegd in de toeristische agenda van de gemeente De Haan-Wenduine die maandelijks uitgegeven wordt.
Verder is Wenduine uitstekend gelegen op amper een kwartier rijden van historische gemeenten zoals Brugge, Damme en Sluis.
"Wenduine Memories van een Princes" dat is de titel van een schitterend boek van de auteurs Remi Mouton en Benoît Wauters uitgegeven in December 2004.
Voor iedereen die van Wenduine houdt, en wat meer wenst te weten over haar evolutie en geschiedenis is dit boek een absolute aanrader.
Sommige gegevens van deze website komen van dit boek.
Voor meer informatie kunnen julle terecht op hun website
http://www.tempus-belgium.com/dutch/107a.htm
Wat is de geschiedenis van het wapenschild van Wenduine ?
In een boek over Wenduine uit 1974 van Eric Lepeer:"Vin Dune an de Zee", een uitgave van het toenmalig gemeentebestuur van Wenduine, vond ik een uitgebreide beschrijving in vier talen.
Jammer dat het niet meer te koop is, maar daarom maken we hier graag gebruik van de inhoud.
Met dank aan de schrijver en zij die fotomateriaal ter beschikking stelden
MED TARPOEN SONDER PARDOEN
Een koninklijk besluit van 12 juni 1936 heeft de gemeente Wenduine gemachtigd gebruik te maken van een wapen, dat in heraldieke termen wordt beschreven als van sabel met een bruinvis van zilver, doorboord met twee harpoenen van goud, schuinkruiselings geplaatst, de punt naar beneden.
Het kan verwondering wekken dat een gemeente die in het verleden toch een relatieve bekendheid en welstand heeft gekend, die zich sinds het einde van de vorige eeuw als badplaats heeft ontwikkeld, zo lang heeft moeten wachten om een eigen schild toegewezen te krijgen. De oorzaak daarvan is in de eerste plaats te zoeken bij de territoriale inrichting tijdens het oud regime. Stedelijke rechten heeft Wenduine nooit gekregen; de prochie was er een uit het vlakke land in het Brugse Vrije. Het grootste deel behoorde tot de heerlijkheid van de proost van de St.-Donaaskerk te Brugge, het Proosse. Wenduine is zelf nooit een heerlijkheid geweest en had noch schepenbank, noch wapen. Toen de Brugse schilder Pieter Pourbus op een panoramisch zicht van het Vrije, dat dateert van 1562, de wapens van stad en dorp naast de woonkernen afbeeldde, liet hij het schild van Wenduine effen blank.
Later, onder het Franse bewind, werd Wenduine een zelfstandige gemeente. Het Belgisch bestuur volgde het Nederlands op, zonder dat er daarom een mentaliteitswijziging plaatsvond in het tot een povere vlek verkommerde Wenduine. Der vaadren fierheid was veel te ver gevaren, dat men zich zou inspannen om de eigenheid van lokale gemeenschap te affirmeren door een wapen. Navraag van hogerhand stuitte op de plaatselijke onverschilligheid.
Het huidige gemeentewapen is ontleend aan dat van de vroegere vissersgilde. Meer dan vijf eeuwen geleden, om precies te zijn in 1424, kwam de eed van deze beroepsvereniging inderdaad tot de vaststelling dat er dringend een nieuwe banier moest worden gemaakt, daer de jeghenwoordige in eene vermyncten staet es ende up haer gheheel hochte bi den standaert boirt en stic ontbrickt, sodanich dat teerste wort van de spruecke weghevollen es ende meteen oic en stick dat tjaertal drough. Het oude vaandel had dus zijn beste jaren gekend. In een tekst over het jaar 1382 was er sprake dat de vissers stoetsgewijze, twee per twee, naar de kerk togen metter banere voraen om mis te horen en daarna naar het strand op te stappen.
De vissersgilde had een eigen wapenspreuk en de banier droeg ook een jaartal dat spijtig genoeg niet werd meegedeeld. Het bestuur was van oordeel dat de gildebroeders best zouden samenleggen om een nieuwe banier te bekostigen.
Het wegkwijnen van de oude vissersnering had tot gevolg dat vissersgilde en schuttersgilde in een genootschap versmolten in 1587. Ter herinnering waaraan de St.-Sebastiaansgilde, wier oudst vermelde stichtingsoorkonde tot 1480 teruggaat, in haar eigen wapen dat van de vissergilde opnam. Een waardevol spoor daarvan is het nog bestaande beloenberd of gildebord uit 1664 dat in het gemeentehuis hangt.
De bruinvis is dus de wapenfiguur van Wenduine. In 1340 hadden de vissers klachten over het gedrag van wat men toen meerzwijnen noemde. Deze beesten, die toen vrij algemeen in onze wateren voorkwamen, werden er van beschuldigd de netten te scheuren. Een afgevaardigde werd naar de proost van St.-Donaas gezonden om de zaak voor te leggen. Schade voor de vissers betekende uiteindelijk ook nadeel voor de heer en prompt kregen de verzoekers eene lettere inhoudende dat de zeeman consent van hem hadde met tarpoen als van outs ten marswin vanckste te voerene tjaer deure.
Meerzwijn of bruinvis, geen zinnig mens die het in zijn hoofd krijgt om er de dagelijkse boterham mee te beleggen. Vroeger was het blijkbaar een delicatesse. Bruinvissen zijn eigenlijk geen vissen, maar zoogdieren. De Phocoena phocoena (LINNAEUS, 1758), zo heet hij wetenschappelijk, is de kleinste der walvisachtigen. Tot voor enkele tientallen jaren kon men, met een beetje geluk, af en toe een kudde buitelende bruinvissen voor onze kust waarnemen. Maar na de tweede wereldoorlog was het verschijnsel in zoverre zeldzaam, dat een dergelijk gebeuren enige opschudding veroorzaakte, zodanig dat het van mond tot mond werd overgezegd en men er speciaal ging naar kijken. Nu moet zoiets bij de uitzonderlijke evenementen worden gerangschikt.
Voor wie het niet weten mocht: de Wenduinse carnavalvereniging heet Orde van de Bruinvis en er is, sinds begin 1969, ook een Bruinvisstraat. De walvisfamilie heeft trouwens voor meer straatnamen gezorgd want er zijn nog een Dolfijn straat, een Tuimelaarstraat en een Walvisstraat. Namen die niet zomaar lukraak werden gekozen, maar die integendeel verband houden met een specifiek aspect van het strandgebeuren.
De zeemeermin van Wenduine.
Het was een dag als alle andere. De vissersvloot van Wenduine lag in volle zee, toen plotseling een zeemeermin opdook.
Dit was een voorbode van noodweer.
Een jonge visser, wiens boot naast die van zijn vader lag, riep hem toe:
'Vader, kom mee! Ik heb de meermin gezien.' De vader, die over zijn netten stond gebogen, antwoordde:
'De wind staat goed, jongen.Je hebt je vergist.'
'Ik weet wat ik zeg,' riep de zoon terug, 'ik blijf hier niet langer.' De jongen bereikte de veilige kust en was gered. Maar alle andere boten, drieëntwintig in getal, vergingen.
In hetzelfdejaar is Wenduine in een springvloecl verzonken.
Tot op de huidige dag voelen de garnalenvissers bij laag water gladde stenen onder hun voeten. Het zijn de grafzerken van de oude kerk, die toen een prooi werd van de golven
Wenduine is slechts rond 1180 een zelfstandige parochie geworden alhoewel het beslist ouder is, maar tot dan toe was het afhankelijk van de kerk van Uitkerke. Het belangrijkste aspect van zijn geschiedenis is zeker en vast: de bloeiende zeevisserij.
In 1378 bezat Wenduine een vissersvloot van 43 boten 178 vissers waren aan deze vloot verbonden 121 waren lid van het ambacht der oude vissers en 37 van dat der jonge vissers. Pittig detail: zij zochten vertier in 24 tavernen.
Uit de rekeningen van de koninklijke tollenaars te Scarborough blijkt dat de Wenduinse vissers in 1305 deelnamen aan de haringcampagne in de zee van de Noordover (waarschijnlijk bedoeld: de kust van Noord-Engeland). Deze "ter visvangst varende luyden" hebben, naast moeilijkheden met kapers en oorlog voerende schepen, meer dan hun lief was, van dichtbij kennis gemaakt met de bruinvis die toen veel voorkwam in de ondiepe wateren en een vervelende klant was voor onze Vlaamse vissers die deze vis "Meerzwijn" (Marswin) noemden. In 1340 komt men tot het besluit dat deze vis heel wat schade berokkende aan de netten van de Wenduinse vissers. Daarom werd een afgevaardigde van de gilde naar de proost van Sint Donaas te Brugge gestuurd om daar te melden welke ellende dit dier wel berokkende. Het was duidelijk dat schade voor de vissers ook schade voor de Heer betekende. Daarop ontvingen de verzoekers van Wenduine een brief waarin zij toelating kregen om geheel het jaar door op de bruinvis te jagen "met 't harpoen zonder pardoen!".
Wellicht waren de Wenduinse vissers daarvoor dankbaar. Wanneer te Brugge een nieuwe proost wordt aangesteld zijn ze daar aanwezig om hem, bij aankomst aan zijn huis, een "Marswin" aan te bieden dit uit dankbaarheid voor de bekomen gunst en toelating. Ze werden ook heel vlug vertrouwd met het verbruik van de buit. De lamp van het "Torrekin" bijvoorbeeld, de vuurtoren van Wenduine, werd gevoed met bruinvistraan. Dit blijkt uit een boekhoudkundig gegeven uit 1428 waarin de volgende post voorkomt: "geleverd: een kist bruinvisolie voor de nieuwe vierbake."
EINDE VAN DE VISSERIJ
Uit deze vissershistorie heeft Wenduine zijn wapenschild overgehouden dat nu opgenomen is in het nieuwe wapenschild van de gemeente De Haan. In 1424 had de vissersgilde van Wenduine een nieuw vaandel nodig. Daarop beelde men de tekst: "Met 't harpoen, zonder pardoen". Het is op zijn minst verwonderlijk te noemen dat Wenduine zo lang heeft moeten wachten tot dit prachtige schild dat zoveel over zijn rijke geschiedenis vertelt officieel zijn wapenschild werd. Sedert 1904 immers werd het op heel wat documenten afgedrukt maar pas in 1936 werd het officieel toegekend.
Vanaf de 16de eeuw ging de visserij te Wenduine teloor omwille van verschillende oorzaken. We kunnen hier slechts zeggen dat Wenduine, eens een drukke vissersplaats, verviel tot een zeer klein dorpje in de 18de en 19de eeuw. Eens zou het weer bekend worden: nog wel als "prinses der Belgische badplaatsen".
Tot ongeveer 1870 leefde de bevolking zeer op zichzelf teruggetrokken: eenvoudige mensen die met weinig tevreden waren. Jongeren die wat meer in het leven wilden bereiken verlieten de gemeente om in de stad of in Frankrijk te gaan werken.
PRINSES DER BADSTEDEN
Daar bracht het opkomend kusttoerisme verandering in. Toeristen uit Blankenberge ondernamen wel eens een stevige wandeling naar Wenduine, zij het dan "per ezel". Enkele snuggere geesten hadden vlug begrepen dat een boterham met hesp of een "koekestutte" (krentenboterham) met een geurige tas koffie bij dat soort wandelaars zeer gegeerd waren. Het duurde niet lang of ze konden daarvan genieten in het "Café des étrangers" het "Bienvenue aux étrangés" het Pavillon des dunes of het Cafe de la gare. In 1876 werd in de gemeenteraad een schuchtere poging teniet gedaan om van Wenduine een badstad te maken. Er werden een paar drogredenen gevonden: Wenduine was daarvoor niet geschikt en er waren geen deftige toegangswegen. Tien jaar later was een vernieuwd gemeentebestuur heel wat dynamischer. In 1884 komt er een weg naar Blankenberge, in 1886 verbond de stoomtram Oostende en Blankenberge, daarvoor had het bestuur zelfs de gigantische som van 57.000fr. samengescharreld. In de jaren 1878-1880 was ook reeds het eerste herstellingsoord voor kinderen van ons land, het instituut "Born" hier gebouwd. In 1888 worden de eerste percelen bouwgrond op de dijk aan particulieren verkocht en een jaar daarvoor had men reeds gezorgd voor de in iedere Belgische badstad onontbeerlijke "badkarren" waarin baders tot in het water werden gevoerd.
Rond 1895 werden dan de grote openbare werken gestart. Er kwam werkgelegenheid, de bevolking groeide aan en Wenduine was flink op weg om, dankzij de grote werkkracht van eigen bestuur en eigen mensen, zonder de stuwkracht van machtige financiële groepen, een aantrekkelijke badplaats te worden. De moed en wilskracht der voorvaderlijke vissers leefde blijkbaar nu ook verder en nog voor de 1ste wereldoorlog was het bescheiden Wenduine als badplaats bekend.
(Bron: Lepeer, E., Vin Dune an de Zee, uitgegeven door Gemeentebestuur Wenduine, 1974)
De "Prinses van de badplaatsen" oftewel Wenduine betekent
"witte duin" in het Keltisch.
Als 'Prinses der badplaatsen' heeft Wenduine vaak gediend als inspiratiebron voor verschillende kunstenaars. Eén van de mensen die hun stempel gedrukt hebben op deze badplaats is de gewezen Eerste Minister en Minister van Openbare Werken, Graaf de Smet de Naeyer, die onder koning Leopold II voor de aanleg van ondermeer de Rotonde, Park Prins Albert en de Koninklijke Baan gezorgd heeft.
Wenduine is niet voor niets gekend als de princes de badgemeenten. Deze familiebadplaats combineert de charme van de kleinschaligheid met de uitgebreide keuze aan toeristische faciliteiten Met haar verkeersvrije zeedijk en rotonde, het prachtige brede zandstrand, het aangename winkelcentrum, de duinen, het bos en het hinterland leent Wenduine zich ongetwijfeld tot een zorgeloze en boeiende vakantie. Er zijn voor vakantiegangers tal van mogelijkheden: zwemmen; wandelen, tennis, golf, mini-golf, fietsen, zeehengelen, paardrijden, windsurfen, ... Verder biedt deze badplaats alle mogelijkheden van natuurrecreatie: de bewegwijzerde boswandelingen, polderfietstochten en ontspannende strand- en duinwandelingen.
Wenduine heeft vooral een familiaal karakter. Kinderen zijn steeds welkom. Ze kunnen er stoeien, paardrijden, forten bouwen op het vier km lange fijnzandstrand. In het Wielingenbad kunt u naar hartelust zwemmen en is er ook een speciaal kinderbad.
Wenduine beschikt over een uiterst charmant winkelcentrum waar terrasjes en leuke winkeltjes nooit ver weg zijn. Vanaf de Paasvakantie tot en met september worden bovendien om de haverklap speciale activiteiten georganiseerd waarvan de inhoud kan worden geraadpleegd in de toeristische agenda van de gemeente De Haan-Wenduine die maandelijks uitgegeven wordt.
Verder is Wenduine uitstekend gelegen op amper een kwartier rijden van historische gemeenten zoals Brugge, Damme en Sluis.
Wat is de geschiedenis van het wapenschild van Wenduine ?
In een boek over Wenduine uit 1974 van Eric Lepeer:"Vin Dune an de Zee", een uitgave van het toenmalig gemeentebestuur van Wenduine, vond ik een uitgebreide beschrijving in vier talen.
Jammer dat het niet meer te koop is, maar daarom maken we hier graag gebruik van de inhoud.
Met dank aan de schrijver en zij die fotomateriaal ter beschikking stelden
MED TARPOEN SONDER PARDOEN
Een koninklijk besluit van 12 juni 1936 heeft de gemeente Wenduine gemachtigd gebruik te maken van een wapen, dat in heraldieke termen wordt beschreven als van sabel met een bruinvis van zilver, doorboord met twee harpoenen van goud, schuinkruiselings geplaatst, de punt naar beneden.
Het kan verwondering wekken dat een gemeente die in het verleden toch een relatieve bekendheid en welstand heeft gekend, die zich sinds het einde van de vorige eeuw als badplaats heeft ontwikkeld, zo lang heeft moeten wachten om een eigen schild toegewezen te krijgen. De oorzaak daarvan is in de eerste plaats te zoeken bij de territoriale inrichting tijdens het oud regime. Stedelijke rechten heeft Wenduine nooit gekregen; de prochie was er een uit het vlakke land in het Brugse Vrije. Het grootste deel behoorde tot de heerlijkheid van de proost van de St.-Donaaskerk te Brugge, het Proosse. Wenduine is zelf nooit een heerlijkheid geweest en had noch schepenbank, noch wapen. Toen de Brugse schilder Pieter Pourbus op een panoramisch zicht van het Vrije, dat dateert van 1562, de wapens van stad en dorp naast de woonkernen afbeeldde, liet hij het schild van Wenduine effen blank.
Later, onder het Franse bewind, werd Wenduine een zelfstandige gemeente. Het Belgisch bestuur volgde het Nederlands op, zonder dat er daarom een mentaliteitswijziging plaatsvond in het tot een povere vlek verkommerde Wenduine. Der vaadren fierheid was veel te ver gevaren, dat men zich zou inspannen om de eigenheid van lokale gemeenschap te affirmeren door een wapen. Navraag van hogerhand stuitte op de plaatselijke onverschilligheid.
Het huidige gemeentewapen is ontleend aan dat van de vroegere vissersgilde. Meer dan vijf eeuwen geleden, om precies te zijn in 1424, kwam de eed van deze beroepsvereniging inderdaad tot de vaststelling dat er dringend een nieuwe banier moest worden gemaakt, daer de jeghenwoordige in eene vermyncten staet es ende up haer gheheel hochte bi den standaert boirt en stic ontbrickt, sodanich dat teerste wort van de spruecke weghevollen es ende meteen oic en stick dat tjaertal drough. Het oude vaandel had dus zijn beste jaren gekend. In een tekst over het jaar 1382 was er sprake dat de vissers stoetsgewijze, twee per twee, naar de kerk togen metter banere voraen om mis te horen en daarna naar het strand op te stappen.
De vissersgilde had een eigen wapenspreuk en de banier droeg ook een jaartal dat spijtig genoeg niet werd meegedeeld. Het bestuur was van oordeel dat de gildebroeders best zouden samenleggen om een nieuwe banier te bekostigen.
Het wegkwijnen van de oude vissersnering had tot gevolg dat vissersgilde en schuttersgilde in een genootschap versmolten in 1587. Ter herinnering waaraan de St.-Sebastiaansgilde, wier oudst vermelde stichtingsoorkonde tot 1480 teruggaat, in haar eigen wapen dat van de vissergilde opnam. Een waardevol spoor daarvan is het nog bestaande beloenberd of gildebord uit 1664 dat in het gemeentehuis hangt.
De bruinvis is dus de wapenfiguur van Wenduine. In 1340 hadden de vissers klachten over het gedrag van wat men toen meerzwijnen noemde. Deze beesten, die toen vrij algemeen in onze wateren voorkwamen, werden er van beschuldigd de netten te scheuren. Een afgevaardigde werd naar de proost van St.-Donaas gezonden om de zaak voor te leggen. Schade voor de vissers betekende uiteindelijk ook nadeel voor de heer en prompt kregen de verzoekers eene lettere inhoudende dat de zeeman consent van hem hadde met tarpoen als van outs ten marswin vanckste te voerene tjaer deure.
Meerzwijn of bruinvis, geen zinnig mens die het in zijn hoofd krijgt om er de dagelijkse boterham mee te beleggen. Vroeger was het blijkbaar een delicatesse. Bruinvissen zijn eigenlijk geen vissen, maar zoogdieren. De Phocoena phocoena (LINNAEUS, 1758), zo heet hij wetenschappelijk, is de kleinste der walvisachtigen. Tot voor enkele tientallen jaren kon men, met een beetje geluk, af en toe een kudde buitelende bruinvissen voor onze kust waarnemen. Maar na de tweede wereldoorlog was het verschijnsel in zoverre zeldzaam, dat een dergelijk gebeuren enige opschudding veroorzaakte, zodanig dat het van mond tot mond werd overgezegd en men er speciaal ging naar kijken. Nu moet zoiets bij de uitzonderlijke evenementen worden gerangschikt.
Voor wie het niet weten mocht: de Wenduinse carnavalvereniging heet Orde van de Bruinvis en er is, sinds begin 1969, ook een Bruinvisstraat. De walvisfamilie heeft trouwens voor meer straatnamen gezorgd want er zijn nog een Dolfijn straat, een Tuimelaarstraat en een Walvisstraat. Namen die niet zomaar lukraak werden gekozen, maar die integendeel verband houden met een specifiek aspect van het strandgebeuren.
