3/10 20.39 - Pr Daniel

1. Meditatie

John Henry Newman tegen het liberalisme

De Kerk heeft wellicht nooit meer dan nu de behoefte gehad aan voorvechters tegen het liberalisme in het godsdienstig leven zoals J.H. Newman. Vermits zijn feestdag op 9 oktober valt willen we zijn uitspraken nu belichten.

John Henry Newman (Londen, 1801-1890) was een invloedrijke Engelse theoloog, een Anglicaans priester, die zeer actief was in de Oxford-beweging, die de Anglicaanse kerk dichter bij haar katholieke wortels wilde brengen. Hij studeerde in Oxford en werd er later ook professor. Door zijn studie van de vroege Kerk en de kerkvaders kwam hij tot de overtuiging dat alleen de katholieke Kerk de Kerk was die Christus gesticht heeft. In 1845 trad hij toe tot de katholieke Kerk en schreef daarvoor zijn beroemde geloofsverdediging Apologia pro vita sua (1864).

Hij werd de eerste rector van de katholieke universiteit van Dublin (de latere University College Dublin) en ere-fellow van het Trinity College in Oxford. In 1879 werd hij tot kardinaal verheven door paus Leo XIII en koos als wapenspreuk: Cor ad cor loquitur (van hart tot hart). Meer dan een halve eeuw na zijn dood had hij veel invloed op het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965). In 2019 werd hij heilig verklaard door paus Franciscus. Paus Leo XIV zal hem op 1 november de titel van kerkleraar verlenen.

Newman heeft sterk de vitale betekenis van de openbaring in de samenleving verdedigd. Bij het aanvaarden van zijn kardinaalstitel sprak hij in zijn Biglietto toespraak over zijn levenslange strijd tegen het liberalisme in de religie (Rome, 12 mei 1879). Na bijna 150 jaar hebben deze uitspraken nog niets aan actualiteit verloren, wel integendeel. Ziehier enkele citaten.

“Dertig, veertig, vijftig jaar lang heb ik met alle kracht van mijn kunnen weerstand geboden tegen de geest van het liberalisme in de religie. Nooit heeft de Heilige Kerk zo dringend behoefte gehad aan verdedigers als nu, nu deze dwaling helaas als een valstrik de hele aarde overspoelt…

Liberalisme in de religie is de leer dat er geen positieve waarheid in de religie bestaat, maar dat het ene geloof even goed is als het andere, en dit is de leer die dagelijks aan kracht en inhoud wint. Het is onverenigbaar met elke erkenning van enige religie als waar. Het leert dat alles moet worden getolereerd, want alles is een kwestie van mening… en het is het recht van ieder individu om er precies datgene in te zien wat hem bevalt…

Tot nu toe was de wereldlijke macht christelijk. Zelfs in landen die gescheiden zijn van de Kerk, zoals het mijne, gold toen ik jong was het gezegde dat ‘het christendom de wet van het land was’. Nu werpt dat mooie maatschappelijke raamwerk, dat door het christendom is gecreëerd, overal het christendom van zich af… In plaats van het gezag en de leer van de kerk willen zij in de eerste plaats een universele en volledig seculiere opvoeding invoeren …Om vervolgens, ter vervanging van de religie, grote werkbare principes te kunnen aanbieden aan de aldus zorgvuldig opgeleide massa’s, voorziet het in de brede fundamentele ethische waarheden van rechtvaardigheid, welwillendheid, waarachtigheid en dergelijke…bijvoorbeeld in het bestuur, de handel, de financiën, de volksgezondheid en de betrekkingen tussen naties. Wat religie betreft, dat is een persoonlijke luxe, die een mens mag hebben als hij dat wil, maar waarvoor hij natuurlijk moet betalen en die hij niet aan anderen mag opdringen of beoefenen tot hun ergernis.

De algemene aard van deze grote geloofsafval is overal dezelfde, maar in detail en karakter verschilt zij van land tot land. Zelf zou ik er liever over spreken in mijn eigen land, dat ik ken… Op het eerste gezicht zou men kunnen denken dat Engelsen te religieus zijn voor een beweging die op het continent lijkt te zijn gebaseerd op ongeloof, maar het ongeluk met ons is dat, hoewel het net als elders in ongeloof eindigt, het niet noodzakelijkerwijs voortkomt uit ongeloof. We moeten niet vergeten dat de religieuze sekten die drie eeuwen geleden in Engeland zijn ontstaan en nu zo machtig zijn, altijd fel gekant zijn geweest tegen de eenheid van kerk en staat en pleiten voor de ontkerstening van de monarchie en alles wat daarbij hoort…

Vervolgens wordt het liberale principe ons opgelegd door de noodzaak van de zaak. Bedenk wat volgt uit het feit dat er zoveel sekten zijn. Zij vormen, naar men aanneemt, de religie van de helft van de bevolking, en bedenk dat wij een volksregering hebben… hoe kunnen zij dan samenwerken in gemeentelijke of nationale aangelegenheden, als ieder van hen de erkenning van zijn eigen religieuze denominatie eist?...

En ten derde moet men bedenken dat er veel goeds en waars schuilt in de liberale theorie … Pas wanneer we ontdekken dat deze reeks principes bedoeld is om religie te vervangen, te blokkeren, noemen we ze slecht. Nooit heeft de vijand een zo slim plan bedacht dat zo veel kans van slagen had…

Zo staat de zaak er in Engeland voor, en het is goed dat wij ons daar allemaal van bewust zijn; maar men moet geen moment denken dat ik er bang voor ben. Ik betreur het ten zeerste…maar ik vrees geenszins dat het werkelijk ernstige schade kan toebrengen aan het Woord van God, aan de Heilige Kerk, aan onze Almachtige Koning… Het christendom heeft zo vaak in wat een dodelijk gevaar leek verkeerd, dat we nu niet bang hoeven te zijn voor nieuwe beproevingen… Wat daarentegen onzeker is… is de specifieke wijze waarop de Voorzienigheid uiteindelijk zijn uitverkoren erfdeel redt en behoudt. Gewoonlijk heeft de Kerk niets anders te doen dan haar eigen taken voort te zetten, in vertrouwen en vrede; stil te staan en de redding van God te aanschouwen.“Mansueti hereditabunt terram, et delectabuntur in multitudine pacis. ”[Psalm 36: “De zachtmoedigen zullen de aarde beërven en zich verheugen in de overvloed van vrede”

P. Daniel

2. Spiritualiteit: Vereniging van de ziel met God (15)
Derde verblijfplaats: Het verstand (4) – de vrede van het hart bewaren

“Aan wie op U vertrouwt, geeft U volmaakte vrede” (Jesaja 26,3). Het doel van onze pelgrimstocht naar de vereniging met God is het bereiken van innerlijke vrede, deze “vrede van God, die alle verstand te boven gaat” (Filippenzen 4,7).

In deze innerlijke zoektocht – want het Koninkrijk van God is in ons (vgl. Lucas 17,21) – zijn wij aangekomen bij de derde verblijfplaats van ons innerlijk kasteel: het domein van de rede. Daar moeten wij een strijd aangaan tegen onze gedachten, die ons beurtelings beschuldigen of verdedigen (vgl. Romeinen 2,15). Laten wij deze week verder mediteren over de strijd tegen de gedachten, om zo “veranderd te worden door de vernieuwing van ons denken” (Romeinen 12,2). Wij luisteren naar Moeder Agnès Mariam van het Kruis.

De vrede van het hart bewaren

De kerkvaders leren ons de stroom van gedachten voorbij te laten gaan, hen heen en weer te laten gaan zonder iets vast te houden, zoals een bewaker in een museum de stroom van bezoekers observeert zonder met hen in contact te treden. Het is essentieel onderscheid te maken tussen het hart en de stroom van gedachten. We kunnen niet altijd verstrikt zitten in onze gedachten. Ik ben hier, aanwezig, en de gedachten zijn er ook. Het bewustzijn neemt ze waar, maar mag zich er niet door laten meeslepen. Dat is moeilijk. Heel moeilijk. Beetje bij beetje leren we ons er niet meer aan te hechten.

Wanneer we overspoeld worden door een gedachte die ons dreigt vast te grijpen, is het belangrijk snel te reageren en te vluchten. In het begin is het moeilijk deze sprong te maken; wat er in ons hart gebeurt, sleept ons vaak ondanks onszelf mee. Het is cruciaal het onderscheid te maken tussen onszelf en onze gedachten. Ik ben een persoon, ik verschil van mijn gedachten. Wanneer onze gedachten ons grijpen, vallen we in een gat. Wat moeten we op dat moment doen? We moeten ons ergens aan vastklampen, bijvoorbeeld aan een korte gebedsroep: “Heer Jezus, ik heb U lief.” Door ons zo op Jezus te concentreren, wenden we onze aandacht af van de gedachte die ons verstoort, want onze geest kan niet op twee plaatsen tegelijk zijn. We moeten uit het gat komen door onze gedachte te veranderen, of beter nog: door aan iets anders te denken. Het bidden van het Jezusgebed: “Heer Jezus, ontferm U over mij, zondaar, en red mij” is bijvoorbeeld een heilzame daad die ons innerlijke veiligheid biedt. Het is een eerste stap naar bevrijding.

De tweede stap bestaat erin onze aandacht op de Heer te richten. Dat heet “de anagogische daad”. ‘Anago’ betekent “omhoog gaan”. Toch is het niet altijd mogelijk om onmiddellijk anagogische daden te verrichten, omdat wij nog niet duidelijk kunnen onderscheiden tussen onszelf en onze gedachten. Vaak raken wij in verwarring zonder het te beseffen, zonder te weten waar de verwarring vandaan komt. Dat gebeurt omdat onze waarneming nog grof is. We moeten echt helemaal in het water onderdompelen om te beseffen dat we nat zijn. Maar gaandeweg leren we opmerken dat onze vinger nat wordt – het is een geleidelijk leerproces.

Elke gedachte waarop wij blijven stilstaan, is verloren tijd met de Heer. Gedachten zijn niet alleen van intellectuele aard; ze zijn ook doordrongen van gevoelens, beelden, dialogen, herinneringen en alle verbanden die wij hebben gelegd tussen onszelf en het heden, of tussen onszelf en het verleden. Er is een psalm die over een vogel spreekt die ontsnapt is aan de strikken van de vogelvanger (vgl. Ps. 91,3). De vogelvanger staat voor de duivel; hij maakt gebruik van onze gedachten, want vaak bereikt het gebeuren ons alleen via de gedachte.

Wanneer we slapen en iemand ons beledigt, is het alsof die belediging ons niet geraakt heeft: we hebben ze niet gehoord. Maar als we wakker zijn, dringt die belediging door tot ons innerlijke wezen: ze vermengt zich met onze wonden, ons gemoed, onze herinneringen en onze angsten. Soms kan een kwetsuur veel meer pijn veroorzaken dan nodig, door de manier waarop wij erop reageren.

De strijd tussen de oude mens en de nieuwe mens

De gedachte die door onze geest trekt voert onze oude mens met zich mee, “die te gronde gaat door bedrieglijke begeerten” (Efeziërs 4, 22). De strijd van de gedachten stelt onze oude mens tegenover “de nieuwe mens, die vernieuwd wordt, tot volle kennis, naar het beeld van zijn Schepper” (Colossenzen 3,10). Dat is precies wat er gebeurde toen de Israëlieten, achtervolgd door de Egyptenaren, voor de Rietzee stonden en niet wisten waarheen te vluchten. Mozes stelde het volk gerust: “Wees niet bang, houd stand, en aanschouw de redding die de Heer u vandaag zal schenken; want de Egyptenaren die u vandaag ziet, zult u nooit meer terugzien. De Heer zal voor u strijden, en gij wees stil” (Ex. 14,13-14). Toen stuurde de Heer de hele nacht een sterke wind, die de zee in tweeën spleet. De Israëlieten konden de zee oversteken, maar de Egyptenaren verdronken erin. De splitsing van de Rietzee gebeurt symbolisch tussen ik en ikzelf Wanneer ik een gedachte die mij dreigt te verdrinken verwerp – daar zie ik de overwinning en zie ik de Egytenaren (de slechte gedachte) verdrinken.

Soms zijn de oude mens en de nieuwe mens in onze gedachten niet te onderscheiden, omdat de gevoelens te sterk worden en ons blind maken. Op dat moment, wanneer er verwarring, onrust en chaos heerst moeten wij stilstaan. Neem nooit een beslissing in een moment van verwarring, want “God is geen God van wanorde, maar van vrede” (1 Korintiërs 14, 33).

Conclusie

De Heer Jezus, verrezen uit de dood, verscheen in het midden van zijn leerlingen en zei tot hen: “Vrede met u!” (Lucas 24, 36). De vrede van Christus “gaat alle verstand te boven” (Filippenzen 4, 7). Deze vrede is niet die van de wereld (vgl. Johannes 14, 27), maar een diepe vrede, die alleen van Hem komt. Jezus heeft zijn leven gegeven opdat wij zijn vrede zouden kunnen erven: “Dit heb Ik tot u gezegd, opdat gij in Mij vrede zoudt hebben. In de wereld zult gij verdrukking hebben; maar houdt moed, Ik heb de wereld overwonnen” (Johannes 16,33).

De grootste vijand van de innerlijke vrede zijn de gedachten die ons kwellen. Wij hebben gezien dat het essentieel is dit gedachtenmechanisme te leren onderscheiden: wanneer wij innerlijk gekweld zijn, betekent dat vaak dat wij gegrepen zijn door een gedachte. Het is aan ons om ons er geleidelijk aan op te oefenen te onderscheiden of wij in vrede zijn of dat we innerlijke geplaagd worden door een gedachte. Dat maakt deel uit van onze innerlijke strijd, van de overgang van de oude mens naar de nieuwe mens “geschapen naar Gods beeld, in ware gerechtigheid en heiligheid” (Efeziërs 4, 24). Door ons hiervan bewust te worden, kunnen wij de valkuilen van de derde innerlijke verblijfplaats (de rede) overstijgen en opstijgen naar de geestelijke sferen van de vierde, vijfde, zesde en zevende verblijfplaatsen van ons innerlijk kasteel, om zo op weg te gaan naar de vereniging van de ziel met God.

“De Heer van de vrede geve u voortdurend en op elke wijze vrede!” (2 Thessalonicenzen 3,16).

P. Jean

3. Kerk en wereld

Volgens Thomas Debesse vindt de recente moord op Charlie Kirk zijn oorsprong in de “godsdienstoorlog” die werd ontketend door de Franse Revolutie, uitgedrukt in haar oorspronkelijk motto: “Eenheid, onzichtbaarheid van de republiek, vrijheid, gelijkheid, broederschap of de dood“. Dit zou de revolutionaire leer ertoe hebben gebracht een criminele theologie en praktijk te ontwikkelen: “Volgens deze Franse revolutionaire leuze ben je óf broeder, gelijk en vrij, óf je bent dood.” Deze revolutie had tot doel een nieuwe wereld en een nieuwe mensheid te creëren, gebaseerd op het religieuze dogma dat mensen één, gelijk en vrij zullen worden door hun trouw aan het maatschappelijk verdrag: “De Franse Revolutie is een godsdienstoorlog; de revolutionaire religie heet het contractualisme.”

Het contract zelf vervangt de godheid, en het is dit goddelijke contract dat de nieuwe wereld schept. Iedereen die in een persoonlijke God en in Jezus-Christus als de Weg, de Waarheid en het Leven zelf gelooft, is volgens het dogma van het revolutionaire contract schuldig aan het mislukken van de creatie van de nieuwe supermens en moet worden gedood. Deze supermens, of supernatie, wordt gecreëerd door degenen die trouw zijn aan het contract en zich er radicaal aan verbinden. Zij zijn vrij, gelijk en broeders.

De Sovjet-Unie, het fascisme en het nazisme zijn allemaal gebouwd op dezelfde illusie, hetzelfde bijgeloof en dezelfde cultus. “In dit systeem van het contract is iedereen die niet gelooft in de scheppende kracht van het goddelijke contract noch broeder, noch gelijk, noch vrij, en verdient de dood.” Deze dood is geen straf, maar “een noodzakelijk en heilig middel dat de goddelijkheid van het contract in staat stelt volmaaktheid tekomen“ . “Deze religie duldt geen tegenspraak, maar eist volledige onderwerping of, indien nodig, de dood.” Robespierre zei in 1792: “De monarchie is vernietigd, de adel en de geestelijkheid zijn verdwenen, het tijdperk van de gelijkheid begint.“ Het is deze finale oplossing van het contract die Charlie Kirk heeft gedood. Hetzelfde gebeurde tijdens de Franse Revolutie en het nazisme in Duitsland. https://lesalonbeige.fr/la-religion-qui-a-tue-charlie-kirk/

***

De gedachte aan een God-Schepper, een Geest als Intelligente Ontwerper van het heelal buiten en boven het universum, schijnt steeds uitdrukkelijker in de wetenschap aanwezig te zijn. De Franse natuurkundige Yves Dupont schreef “L’Empreinte de Dieu dans le monde quantique. A la recherche de l’Esprit créateur au-delà de la matière ». Hij zoekt naar de « stempel van God” in de kwantumfysica. Wetenschap en geloof zijn helemaal niet tegengesteld aan elkaar, zoals sommigen denken. De moderne kosmologie laat ons begrijpen dat het universum een begin en een einde kent. De natuurkunde herontdekt na vier eeuwen weer haar metafysische en filosofische wortels, volmaakt in eenklank met de leer van Thomas van Aquino.

Anton Zeilinger, Nobelprijswinnaar fysica citeert Berkeley : “Bestaan betekent ontworpen zijn”. “Het toeval heeft geen fysische oorsprong”. Wanneer Michelangelo, « de vinger van God » een kunstwerk schept, blijft hij heel dicht bij dit kunstwerk zonder het aan te raken. “Zo blijkt de Geest, buiten de materiele wereld overal aanwezig, oneindig dicht bij alle elementen van de Schepping op iedere plaats en in iedere tijd”: https://lesalonbeige.fr/dieu-et-la-physique-quantique/

De Verlichting wilde niet God maar de menselijke rede verheerlijken. De grote wetenschappers gaan nu eerder in de tegenovergestelde richting. Mattias Desmet, toont in het derde deel van zijn boek “De psychologie van totalitarisme” (Pelckmans, 2022) op indrukwekkende wijze aan hoe Einstein Heisenberg, Bohr, Schrödinger, Louis de Broglie, Max Panck e.a. in hun levens- beschouwende overwegingen allen een mystieke wereldvisie aanhangen. Zij wijzen in de richting van een Ontwerper buiten en boven de werkelijkheid van dit universum dat zich bevindt in tijd en ruimte.

***

Er is een nieuwe derde positie aan het groeien die een kans biedt aan authentieke christenen. Dat kunnen we besluiten uit de mening van de bekende Russische politicoloog Alexandr Dugin, die wel eens “de hersenen van Rusland” genoemd wordt. Dit blijkt onder meer uit de nasleep op de moord op de christelijke conservatief Charlie Kirk. Er heerst grote verdeeldheid in Amerika en ook in het collectieve westen. De populaire conservatieven, christenen en traditionalisten zijn echter overal aan het groeien.

In de VS zijn er de linkse globalisten, alle netwerken van Soros en de Amerikaanse Democratische Partij. Dit is het front van de tegenstanders van Trump. “De andere kant bestaat uit AIPAC (het American Israel Public Affairs Committee, een invloedrijke Israëlische lobby), de neoconservatieven, rechtse zionisten, een deel van MAGA (de minderheid, terwijl figuren als Tucker Carlson, Candace Owens, Steve Bannon, Alex Jones, Matt Gaetz en recentelijk zelfs Charlie Kirk tegen Netanyahu zijn)”

“Maar… de meerderheid van MAGA in de VS is weliswaar niet pro-Palestijns, maar wel tegen de Israëlische lobby in de VS. Hetzelfde geldt voor de meeste rechtse populisten in Europa”. “De topleiders van de rechtse populistische bewegingen in de EU, die bijna overal aan kop gaan in de politieke populariteit, zijn ook tegen Netanyahu en voor Trump”.

“Dit derde standpunt in de VS – tegen zowel Soros als Netanyahu – komt op grote schaal tot uiting. Het wordt verwoord door figuren als Tucker Carlson, Candace Owens, Steve Bannon en Alex Jones, praktisch de belangrijkste ideologen van MAGA. Elon Musk is fel tegen Soros en duidelijk kritisch over Netanyahu, maar hij probeert dat laatste punt niet al te veel uit te dragen”.

In het westen zijn er minstens drie bewegingen: de linkse globalisten, de invloedrijke zionistische lobby en de “diepe mensen” die zowel kritisch staan tegenover de globalisten als tegenover de zionisten: https://www.frontnieuws.com/de-nieuwe-derde-positie-tegen-soros-en-netanyahu/