Kerkgangers op zondag weten dat het kerkkoor o.l.v. Herman Verwaest, onze dirigent, elke zondag in de Sint-Martinuskerk van Retie de mis van 11.00 u. zingt. Soms vermeldt Kerk & Leven in de aankondiging voor de komende zondag het begrip kerkkoor en soms gregoriaans koor. Hoe zit dat?
Gregoriaans
De zangers van het kerkkoor op zondag maken ook deel uit van het gregoriaans koor; het kerkkoor is m.a.w. een deel van het 20-koppige gregoriaanse mannenkoor. Het voltallige gregoriaans koor zingt alleen een gregoriaanse mis op de feestdagen, zoals ook weer met Kerstmis, en een gedeeltelijke gregoriaanse mis, d.w.z. alleen het kyriale, op de tweede zondag van elke maand.
A capella
Gregoriaanse gezangen, altijd in het Latijn, worden bij voorkeur a capella gezongen ofwel zonder begeleiding van orgel of welk ander instrument dan ook. Toch begeleidt Bert Verdonck ons meestal op de zon- en feestdagen. Het is nu eenmaal gemakkelijker toonhoogte te houden met muzikale begeleiding op de achtergrond.
Ontstaan
Al weer bijna honderd jaar geleden, in 1928, is er voor het eerst sprake van een kerkkoor dat o.l.v. Edward Sneyers uitsluitend gregoriaans zong. Het koor heeft dat volgehouden tot begin jaren zestig toen onder invloed van het Tweede Vaticaans Concilie de voorkeur uitging naar Nederlandstalige religieuze gezangen. Na enige tijd zette pastoor Geuens het gregoriaans koor zelfs op non-actief. Pas in 1990, bij het overlijden van Julia Van Looy, die in haar testament had opgenomen dat bij haar begrafenis een gregoriaanse mis zou worden gezongen, heeft het gregoriaans koor een doorstart kunnen maken. In 1992 werd Miel Verwaest dirigent en kort daarna Herman, zijn jongere broer, die tot op de dag van vandaag dirigent is. De hoofdactiviteit in die dagen betrof het zingen van requiemmissen en gregoriaanse missen op de kerkelijke feestdagen. Het aantal te zingen huwelijksmissen nam al af en later, vooral na 2010, ook het aantal uitvaartmissen en -diensten waarbij we door de familie worden uitgenodigd een aantal liederen te zingen die de familie samen met onze dirigent selecteert.
Van Koksijde tot Belgarde
In 2005 ontdekte Miel Verwaest, die naast dirigent ook een eenmansbestuur vormde, al snel dat om organisatorische redenen het gewenst zou zijn het bestuur uit te breiden met een secretaris en een ondervoorzitter. Langzaam maar zeker verbreedde ons koor ook de horizon. Via contacten met uitvaartondernemingen in de buurt werd het koor uitgenodigd voor het zingen van uitvaartdiensten in andere parochies in de regio. Daarnaast, vaak door familiecontacten of andere relaties wat verder weg, heeft het koor gregoriaanse missen gezongen in Brugge, Nieuwpoort, Koksijde, Belgarde bij Namen, Houffalize, in de gevangenis van Turnhout en in Balen. De mis in laatstgenoemde gemeente werd zelfs uitgezonden op Radio1. Recent, in september van dit jaar, hebben we nog de avondmis op zaterdag gezongen in Eupen en in het voorjaar van 2023 zingt ons koor de mis in de Sint-Andrieskerk in Antwerpen. Maar vanzelfsprekend ligt het zwaartepunt van onze activiteiten in Retie.
Nu
In 2008 is het bestuur uitgebreid met twee koorleden. Dit bestuur heeft het koor gemaakt tot wat het nu is: een mannenkoor van ongeveer 20 leden dat missen en uitvaartdiensten zingt, regelmatig optreedt in woonzorgcentra en af en toe een concert verzorgt zoals enkele jaren geleden het lenteconcert in GC Den Dries, een paasconcert in Postel en een kerstconcert in Schoonbroek.
Repertoire
Het repertoire bij onze optredens in woonzorgcentra stemmen we af op de tijd in het jaar, bijvoorbeeld de kersttijd, en op de wensen van de bewoners. Zo bevat het programma meestal enkele Vlaamse klassiekers die de bewoners mee kunnen zingen en daarnaast, al naar gelang de behoefte van de toehoorders, Engelse, Franse, Duitse en Zuid-Afrikaanse ontspanningsliederen.
Regelmatig echter, ook al omdat bewoners van deze rusthuizen tot de generatie behoren die de gregoriaanse gezangen nog kennen van de mis of het lof, zingen we tijdens deze optredens ook enkele gregoriaanse gezangen zoals bijvoorbeeld het Tantum ergo.
Nieuw bestuur
Sinds 2019 heeft onze vereniging een volledig nieuw bestuur dat het beleid van het vorige bestuur voortzet. Het jongste lid van het koor is 30 jaar en de twee oudste leden zijn recent de 90 gepasseerd. Kortom een koor voor elke leeftijd dat onder de bezielende leiding van Herman Verwaest elke week repeteert en zingt en deze activiteiten weet te combineren met gezellige uitstappen, na de wekelijkse repetitie bij een glas nog napraat in het Gildenhuis en tweemaal per jaar een feest organiseert, het Ceciliafeest eind november, genoemd naar de patroonheilige van zangkoren, Sint-Cecilia, en een zomerfeest.
Meezingen
Ook zin om te zingen? Neem dan contact op met onze secretaris Walter Van Bylen, op telefoonnummer 0479 54 98 69. Kennis van het gregoriaans is niet vereist. Alle stemmen, van tenor tot bas, zijn welkom.
Ad Maas
voorzitter