Verwondering

Het verwondert mij hoegenaamd niet meer. 
Als je van een stipte groep spreekt dan heb ik het geluk om een dergelijke te mogen begeleiden.
We hebben zelfs de tijd om de bronzen Pépé in de armen van Emma te leggen. Zie de bronzen lach van deze wafelverkoper, el barquillero,  die in Ponferrada nog tot in de jaren 70 het geliefde volksfiguur was bij de bevolking. Maar vandaag begrijpen we zijn lach wel heel anders. Nog nooit had hij een Brabantse in zijn armen.

Zondagmorgen in de industriestad. Ze slaapt nog en wij zitten op de bus richting Ruitelan om de kortste etappe af te werken. 
Een mooie klim van ongeveer 12 km. Geen afdalingen. Alleen maar hijgen, zich op de sticks afduwen en zeker niet vergeten om in een van die sympathieke dorpjes iets te eten en te drinken.

Onderweg geeft een bord mij de inspiratie voor deze wel tamelijk lastige tocht.
Parar. Respirar. Observar.

Letterlijk vertaald: Halthouden. Ademen. Observeren (Bewonderen).

Inderdaad, dit advies geldt voor alle tochten op onze camino naar Santiago.
Regelmatig eens stoppen om terug op adem te komen. 
Liefst een rustig plaatsje uitzoeken.
En uitgerust ben je weer in staat om het mooiste van de natuur in je op te nemen.
Het groene loverdak van de hoge bomen, klaar om zijn herfsttooi aan te trekken tekent zich fel af in die hoog azuurblauwe hemel. Wat een beeld!
Een witte vlinder zoekt bescherming in de haag voor de zwaar puffende pelgrim.
Een kleurig insect kan nog net ontsnappen aan de zware wandelschoenen.
Ik loop over een steil en ruw koepad. Ik hoor mij hijgen. Het herkenbaar geluid van het pelgrimspad naar O Cebreiro. Spot die vogel nu met mijn gezucht.
De koebelletjes, de groene helling, het klaterend riviertje, ze voeren mij naar Oostenrijk.
In La Faba halthouden. Op adem komen. Bewondering vinden in dit mooie pelgrimsoord. Komt het roodborstje mij aanmoedigen voor het vervolg van de moeilijke klim. Toch eerst even stil worden in dit rustgevend kerkje. Ik ontving gisteren twee mails die mij wat in de war brachten en hier diep aan het denken brengen.
Denken aan Gerda, ergens in West-Vlaanderen. Ze kreeg geen te beste diagnose. Denken aan Lieve, ergens in de Kempen. Ze heeft het zo moeilijk om haar man die nog maar recent overleed uit haar gedachten te zetten. Kan een innig gebed de rugzak van die twee lieve mensen wat lichter maken? Het is mijn diepste wens.

Een stomme motorzaag verbreekt mijn lied van stilte. Ik ga verder, steeds maar hoger. Eindelijk kom ik bekenden tegen. 
Halthouden. Zeker op adem komen. Het fysiek maar zeker de moed bewonderen van die seniorengroep. 
Opgeven staat niet op hun lijstje. Ze wisten dat het moeilijk zou zijn en daarom gaan ze door. Bewonderenswaardig! Het zouden geen ondernemende senioren zijn.

De laatste klim. Terwijl ik verder stap denk ik aan het sympathieke echtpaar uit Limoges die mij in 2004 op mijn tocht naar Compostela vanaf mijn voordeur een meer dan edelmoedig dak gaf.
Beide hadden ze al een groot deel van de camino gelopen vanuit Puy-en-Vélay. De spirituele ervaring was hen enorm bevallen. En wat de man toen zei vond ik zo treffend: “Zet op dezelfde weg een pelgrim en een wandelaar en je zult twee totaal verschillende verhalen te horen krijgen, helemaal uiteenlopend.”
Onze pelgrims zullen wel uitmaken welk verhaal zij willen doorgeven.

We komen Galicië binnen. Al heel de wandeling mogen we getuige zijn van die wondere schepping. Halthouden. Noodzakelijk om op adem te komen. Luisteren naar het gehijg van andere pelgrims, zelfs veel jonger dan mij. De grootsheid van het scheppingsverhaal bewonderen. Deze natuur maakt je gewoon klein.
In het hoge dorpje O Cebreiro kan ik in de kerk tot rust komen. Zoveel kaarsjes, zoveel intenties. Ik weet maar al te goed waarom ik er ook een wil aansteken.

Op het gezellige dorpsplein zie ik mijn pelgrimsgezellen, alsof zij in de wachtzaal zitten.
Ik hoor moedige ladies die tevergeefs verder liepen om het kruis te zoeken. 
Ik zal hen troosten met een bezoek aan een palloza. Wat is dit? Neen geen frisco met chocolade zoals iemand dacht.
Destijds waren dat de gangbare woningen van het volk, die gerestaureerd werden om de sfeer van het verleden in dit oeroud bergdorp terug in leven te roepen. Het waren ronde huizen half in de grond gebouwd. Ze hebben een strooien dak waardoor de rook van het vuur kan ontsnappen.Daardoor zijn mens en dier, die samen in deze woonst hun gezamenlijke geurtjes delen, beschermd tegen sneeuw en wind. 

Vandaag spuiten de vrouwtjes alle soort parfums over zich bij eender welk toilet, de mannen doen niet onder met dit of ander eau de toilette. Maar toen roken die mannen en vrouwen naar de stoofpot, naar de bok en de geit, naar alle soort van uitwerpselen. Wat een aantrekkingskracht had die geur bij de jonge boer toen een jonge deerne passeerde. Zijn we vandaag niet te kieskeurig geworden. Zij eerlijk. Als we op de buiten op een wandeling passeren, oei, het stinkt hier naar de boer. Ik vermoed dat die geur toen een vorm van een zekere welstand had. Hoe sterker de stank, hoe rijker de boer. 

In Ponferrada won in 2014 Kwiatovsky het wereldkampioenschap wielrennen op de weg.
Vandaag reden ze de ziel uit hun lijf in Tirol. En wij dan? Wij klommen zonder één keer te dalen. Hebben wij het grote nieuws gehaald? Wel heren, duur betaalde gespierde fietsers, ik lag te rusten en in mijn slaap te genieten van de tocht van meer dan 30 Neospelgrims. Ik had grote en oprechte bewondering voor hun moed na 9 stapdagen en niet van de minste.

Het is zondag, ook voor een pelgrim. De drukke stad eens verkennen en dan terug in de catacomben om te avondmalen. 

Moeder, waar is de tijd van ons vermicellisoep? Deze zijn ze toch vergeten te knippen? En als wij twee potten soep op de tafel zetten dan kon jij toch nog een tweede pollepel vinden? Hier hebben ze er maar één per twee soepterrines. 
Ponferrada, de stad van ijzererts en pollepels van plastic.

01-10-2018, 00:00 geschreven door Chris De Saveur

Verbondenheid

Voetverzorging in salon Pier om 7.00 uur.

Ontbijt vanaf 7.30 uur.
Met de bagage vanaf 8.15 uur, wij willen om halfnegen vertrekken.

Neospelgrims mogen begeleiden naar Compostela is mogen rekenen op de stiptheid van ondernemende senioren.
Nog voor de afspraak van 8.30 uur zijn we al aan het rijden over de zeer rustige autoweg naar Sarria. Op de Vlaamse radio zou je op maandagmorgen al 200 km file aangekondigd krijgen rond die ring en rond die singel.

Op de bus vertel ik nog een ritueel van de pelgrim.
Veel pelgrims trekken na Santiago nog naar Muxia waar ze dan een kledingstuk verbranden. De symboliek ervan is dat ze na hun pelgrimstocht een nieuw leven willen ingaan.
Wij doen dit niet. Maar ik vertel dat ik pas van wandelbroek zal veranderen na aankomst in Compostela. 
Zo begint voor mij een nieuw leven door het aantrekken van een nog ‘verse’ wandelbroek.
Iemand uit het Brabantse vond dat er al nieuw leven in zijn broek kwam. Weer een camino wonder?

Om 10.00 uur vliegen mijn volgelingen uit de startblokken. 22,5 km door een glooiend land.

Het kan toch niet anders of Neos moet een zonnige vereniging zijn. Nog geen ogenblik heeft ze ons verlaten sinds wij in St.-Jean-Pied-de-Port begonnen zijn. 
Of zou het zo zijn dat Neos enkel zonnige mensen aantrekt?

Nu lopen wij de een na andere hórreo voorbij waarin maïs en andere granen gedroogd worden voor ze gemalen worden. Zo typisch in Galicië. 

In het woord Galicië klinkt Gallia, Wales. En met die Keltische invloed word je hier meteen geconfronteerd. Ik hoor in de verte een melodie op de doedelzak. Na een bocht in de schaduw van een loverdak speelt een rijzige man op zijn Galicische doedelzak. Alsof hij ons duidelijk wil maken dat wij in zijn Keltisch land te gast zijn. En dan zie je al die stenen omheiningen in al die grasvelden. Je waant je in Ierland of Schotland.

Een signaal op mijn gsm doet mij verschieten. “Ik ben in een prikkeldraad gevallen…” Je loopt tussen en langs al die opgestapelde stenen die de velden van elkaar scheiden en dan ligt daar een stomme prikkeldraad die een van onze pelgrims te val doet brengen. Pier adviseert via sms om voorlopig met een propere zakdoek de wonde af te binden.

Er is voldoende gelegenheid onderweg om iets te drinken, om iets te nuttigen. 

Inderdaad, de weg van de laatste 100 km lijkt mij eerder een kroegenweg dan een kapellekesbaan. 
Al sinds 2001 ken ik die weg en ik sta versteld hoeveel eethuisjes en uitnodigende terrasjes er al bijgekomen zijn. Ideaal om een kroegentocht te organiseren. Een nieuw evenement voor de pelgrim die niet zijn laatste 100 dagen viert maar wel zijn laatste 100 km.

Het verdronken dorp Portomarin komt in zicht. In het stuwmeer waar het water zeer laag staat zie je nog de oude brug die in de jaren vijftig de oevers verbond maar zie je ook de ruïnes van de vroegere huisjes. En je denkt… Misschien is dit het huisje van een oud koppeltje dat geen ander keuze had dan ergens anders gaan in te trekken. Hun stekje waar ze generatieslang zo mee vertrouwd waren. Misschien werd het hun dood. Mogelijk liggen ze nu op de andere oever begraven terwijl de bouwval van hun huisje hier in het water verdronken ligt.

We gaan de nieuwe brug over het stuwmeer. Ik neem mijn pet af voor ze ik zie verdwijnen in de diepte. Is het nu nog niet genoeg: nu moeten we die hoge steile trap nog naar omhoog. Een diepe zucht en ginds zien we onze grijze koets Sercu. Pier heeft ondertussen onze ongelukkige pelgrim al verzorgd. De moed om door te gaan straalt op haar gezicht.

We lopen door het dorp waarin de historisch waardevolle gebouwen steen voor steen weer werden heropgericht zoals die burchtkerk.
Een terrasje en luisteren naar de kleurrijke verhalen van onze pelgrims is deugddoend.
Er waren er zelfs die voor de afdaling de moeilijkste weg kozen, die zich op hun poep naar beneden lieten slieren.

Kom, lieve mensen, we hebben nog een 85 km autorit voor de boeg richting San Marcos. Dit is een wijk van Compostela. Wij liggen gelogeerd met uitzicht op de stad maar morgen zijn we zo dichtbij bij de vertrekplaats van onze laatste tocht. Niets verkeerds gaan interpreteren. Ik bedoel de tocht naar ons einddoel.

Mijn volgelingen zijn morgen op weg om volgelingen van Jacobus te worden. Ik geef ze graag aan die heilige man over. 
In een avondwake in een stemmig kapel in het hoteldomein laten we de film nog eens terugspoelen van wat 12 dagen geleden begon.

Nog onbekend voor elkaar leerden we elkaar langzaam beter kennen.
Welke prestaties op fysiek gebied hebben jullie geleverd.
Het bracht jullie als een groep pelgrims nog dichter bij elkaar.
Verbonden worden door samen als pelgrims onderweg te zijn.
Een tocht naar het Cruz de Ferro. Een tocht met je hart naar andere harten.
Harten van al je geliefden. Ze leven diep in je herinnering of ze leven met je mee op het thuisfront. Een tocht die je verbindt door de liefde waarvan je hier nog sterker bewust wordt.
Ik heb jullie de weg getoond.
Jullie hebben de weg gevonden.
Hoe jullie die weg bevonden hebben is jullie verhaal.
Schrijf dit verhaal diep in jullie hart.
Een verhaal om blijvend te koesteren?

33 mensen, 33 verschillende karakters, maar 33 pelgrims op tocht, op de camino waar vreemden vrienden worden.

Aan de vooravond van ons einddoel willen we samen dat stemmig avondlied zingen:
“O Heer, d’avond is neergekomen…
…wij danken U voor wat w’ ontvingen
en vragen Heer, verlaat ons niet…”

De avond valt over het land van Jacobus.

02-10-2018, 00:00 geschreven door Chris De Saveur

De aankomst

Pedrouzo wordt het laatste vertrekpunt.
Voel ik een zekere angst in mijn troepen? Neen, niet dezelfde als 12 dagen terug aan de voet van de Pyreneeën. Nu is het eerder een vraag die in hen opborrelt: En wat morgen? Over enige uren bereiken we de aankomst. Santiago, wat moet ik nu?

We blijven de pelgrims van de voorbije dagen. Geen morgenlied “Ultreya” op de bus, we zingen het uit volle longen in het eucalyptuswoud waar we onze tocht naar de aankomst beginnen. Het lied is gezongen… 
Alsof niemand zich in het peloton vooraan wil nestelen om de eindsprint in te zetten.

Laat het bos nog een grote wijle mijn bos worden. Mag ik mij gekoesterd voelen tussen de hoge zuilen van die eucalyptuskathedraal. De gedachten die binnensijpelen zijn nu gemengd met een mix van eucalyptus en andere boskruiden. Zalig lopen onder de zon die geleidelijk haar warmteknop meer opendraait.

Ik loop steeds in de achterhoede. Ik hoor het al achter mijn rug: Met zo een breed pantser kan hij zijn discipelen beschermen voor eventueel dreigend gevaar in de rug. Lieve lezers, zelfs met mijn breed pantser kan ik zoveel rijkdom van Neos op de pelgrimsweg niet beschutten. 
Ik heb wel beter zicht wat voor mij gebeurt. Steeds zie ik dezelfde pelgrims in de achterhoede.
De ene loopt met langzame maar zekere tred naar de aankomst. De pijn in haar voet zal haar niet overwinnen. Haar wilskracht is sterker dan de pijn.

Een andere heeft een zeer wijde blik. Permanent ziet hij iets moois langs deze weg. Zijn verhaal wordt beslist een uniek fotoverhaal. Je ziet die man genieten op die weg, steeds met zijn vrouwtje dicht in zijn spoor. 

“Buen camino” roept een jonge meisjesstem. “Buen camino” roept een forse jongensstem.
Ze rijden mij met een mountainbike voorbij. Achter op hun fiets laat een vlaggetje mij hun boodschap lezen: “Just married”.
Ik roep hen na: “Buen camino on your new way.” Thanks en weg zijn ze.

Een Rubensiaanse dame ziet een slonzige hond. ”Hi, amigo” en ze aait hem. Ik loop verder. 
Op een boomstam pel ik een banaan. Dezelfde dame komt mij weer voorbij. “Hi, amigo” gelukkig aait ze mij niet. Zou ze mij verward hebben met die hond?

Weer een flinke klim maar mijn tempo ligt niet hoger dan het ritme van mijn ademhaling.
Boven dit klimmetje zie ik ons pasgetrouwd koppeltje stilstaan. De man werkt het vlaggetje van zijn kersvers vrouwtje bij. Het was van haar fiets gevallen. 
“O my dears, dit is toch geen voorteken?” Ze kunnen er heel hard mee lachen en springen weer de fiets op. Hun levenscamino zal wel lukken als ik zie hoe snel de breuk hersteld werd met plakband. Een volgend akkefietje zal met evenveel liefde aan elkaar geplakt worden.

Boven op de Monte de Gozo zou het al vreugde moeten zijn. Een aantal Neospelgrims stralen wel maar steken het niet onder of achter het muurtje waar ze een rustpauze nemen.
Ook zij voelen de aankomst dichter en dichterbij komen. Nog iets minder dan 5 km. In die blije ogen schuilt ook enige weemoed. 
En toch hoor ik lofwoorden die mij op die berg warm maken.
“Een enig mooie reis, onvergetelijk.”
Maar om die reis onvergetelijk te maken hebben jullie er wel 200 km te voet moeten voor lopen, hebben jullie pijn verbeten, hebben jullie elkaar gedragen.
Toch ook een wonder: Lijden om iets moois te beleven.
Ik denk in het dalen aan het wonder van het leven.
Een moeder die zoveel pijn moet afzien om dan een enig mooi kind op de wereld te zetten.
Lijden en iets onvergetelijks in de plaats krijgen.

Nog 5 km van de aankomst. Alleen nog dalen. Zal Santiago, de H. Jacobus, mij met open armen ontvangen? Wij zullen hem omarmen, hem in onze abrazo, omhelzing, innig danken voor de bescherming die we op onze tocht van hem ontvingen. Een abrazo waarmee we straks onze pelgrimsgezellen ook zullen knuffelen.

In de kathedraal word ik dankbaar stil. Onvergetelijk ook voor jullie nederige dienaar. Al voor de zevende maal hier aankomen en weer helemaal iets anders. Sorry voor de traan in mijn ogen. 
“St.-Jacob blijf ons verder beschermen op de weg die we met onze geliefden nog mogen gaan.”
In de kerk speelt een pelgrim een stille melodie op zijn mondharmonica. Spontaan beginnen een aantal mensen een Jacobslied mee te zingen.  Ik krijg kippenvel.

Op de trappen van de kathedraal ontmoeten wij elkaar. Un abrazo, een gemeende knuffel.
“Buen camino, Annemie en ook jij Annemie, Annie, Antoon, Bernard, Christine, Els, Emma, Eric, Jacques, Joël, Johan, Joris, Katelijne, Lieve, Lisette, Luc, Lidwine, Maria, Marleen, de twee Monica’s, Monique, Pier, Reinilde, Rina, Rita, Roger en ook jij Roger, Stan, Stefaan en Willy. Ik wens jullie nog een mooie verdere levensweg toe. Jullie waren geweldig!”

En Chris verzamelde die onvergetelijke groep Neospelgrims op de trappen om een beeld te maken dat de wereld mag rondgaan. We zongen voor de zoveelste maal onze vreugde uit: “Ultrey e suseya, Deus adjuva nos!”
33 pelgrims samen onderweg onder die zonnige Neosvlag.

03-10-2018, 00:00 geschreven door Chris De Saveur

Wil je weten hoe Neospelgrims hun vreugde uitzingen na meer dan 200 km wandelen op de weg naar Santiago de Compostela?.
Wel, luister zelf.
"Ultreya e suseya, Deus adjuva nos " "Vooruit en steeds hoger op, God helpt ons." 

 https://www.youtube.com/watch?v=Gg_zf630Rvw

03-10-2018, 00:00 geschreven door Chris De Saveur

Terugkeer naar een nieuwe wereld?

Het is even wennen. Niet moeten klaar zijn om te vertrekken voor een volgende etappe.
Ik vertelde gisteren op de bus dat we geen tijd hebben om naar Finisterre te rijden om een of ander kledingstuk te verbranden, zoals het ritueel van een pelgrim het wil.
Dit gebaar stond symbool voor het afwerpen van “de oude mens”, het zich zuiveren naar lichaam en geest om als “nieuwe mens” een verse start in het leven beginnen.

Ik stap morgen uit mijn pelgrimsbroek, dezelfde die ik tijdens de 11 pelgrimsetappes droeg.
Een vieze geur ruik ik nog niet maar alle soort van vlekken vind ik er wel op.

Ik stel mij onder de regendouche en droog mij af. 
In de spiegel zie ik die nieuwe mens in zijn naakte puurheid. Ik heb mij dan maar heel snel aangekleed.

Beneden aan en rond de bar zie ik mijn pelgrimsvrienden ook in een nieuw kleed verschijnen. Ze stralen. Terecht. 
Zouden ze al in hun nieuwe wereld terechtgekomen zijn?

Meer dan 200 km stapten ze om van die tocht een onvergetelijk hoogtepunt te maken.
Over een camino waarop ONTMOETING inderdaad in hoofdletters mag geschreven worden.
Onszelf ontmoeten, in een vreemde taal de onbekende wereld van een andere pelgrim ontmoeten. Gewoon onze wereld wat kleiner maken. 
De weg waarop vreemden vrienden worden.
We zullen het onze wereldleiders nooit kunnen wijsmaken dat de camino de weg naar wereldvrede is.

In de pelgrimsmis zit ik als de tollenaar achteraan tegen een zuil. Ik kon het niet opbrengen om een uur op voorhand daar te gaan zitten. Ik zie een van onze pelgrims met pijn in zijn rug de kathedraal verlaten. Dit is al boetedoening op zich.

Ik dank tijdens de misgebeden waar ik toch niets van versta voor zoveel moois dat we samen mochten beleven.

14 dagen straalde de zon over onze weg. Slechts één keer, in Santo Domingo de la Calzada probeerde de weergod ons nat te krijgen maar St.-Jacob wist dat Neos nog moest voorbijkomen en toen we in Tosantos vertrokken boorde de zon het grijze wolkendek snel open.
Zonnige pelgrims waren we over de ganse camino.

Drie jonge meisjes zitten tegenover mij op de grond. Deze zijn niet gekomen om het wierookvat te zien slingeren. Elk op haar manier zit diep ingetogen in bezinning. Het geeft mij een warm gevoel dat er wel nog jonge mensen zijn voor wie geloven nog een houvast is.

Hoeveel zijn er niet naar die overvolle kathedraal gekomen om te wachten tot de botafumeiro door de kruisbeuk zijn wierook rondslingert? 
Ik wil hier zijn om de Gids van St.-Jacobus te danken. Ook Hij was mijn Gids op deze weg. “Uw spoor wil ik volgen…”. Hij gidste mijn geest naar heel mooie momenten.

Iets voor vijf uur zien we elkaar weer aan de trappen. In de omgeving had ik een drankgelegenheid gevonden waar we bij een glas wijn en een hap een slotgedachte konden uitspreken.

Klokke Roeland had voor elke pelgrim een karikatuur met woorden gemaakt. We zien al uit naar zijn boek waarvoor hij nog steeds geen sponsor gevonden heeft. Ik vrees dat zijn klokke iets te zwaar luidt. 

Ik kon alleen maar mijn gezellen loven om hun fitheid, hun zon, hun stiptheid, hun aanvaarding, hun moed, hun vriendschap, hun verbondenheid en nog zo veel meer.
Ik probeerde in mijn balans iets negatiefs te vinden maar ik kwam telkens weer uit op die rotonde waar geen enkele afslag te vinden was naar een minder mooi pad.

Ik mocht 32 pelgrims begeleiden. Maar ik kreeg het deugddoend gevoel dat ik met hen mocht meegaan. Ik uit mijn dankbaarheid tegenover hen omdat zij mij wilden meenemen op die zo hartelijke weg.

Ik zie traantjes wanneer ik aan elke Neospelgrim een oorkonde schenk. Hun onvergetelijk document voor de tocht die zij met lichaam en geest gelopen hebben.

Nog meer dankwoordjes aan de avonddis. 

Een dankbare pelgrim stelt zich recht en looft.
Pier, dagelijks in de weer, die geen wierookvat nodig had om de zweetgeurtjes van de zere voetjes weg te waaien. Ondertussen al de tiende maal met Neos aangekomen in Compostela.
Mathias die ons met zware paardenkracht maar o zo veilig van her naar der bracht en… onze zware koffers in- en uitlaadde. Die samen met vader Sercu de mooiste herbergen voor ons wist te vinden.
Ook ik voelde mij vereerd met dit gemeende dankwoord.

Mijn lieve pelgrimsgezellen,
ook voor mij werd dit een onvergetelijke tocht en de mooiste herberg die ik op onze weg vond was jullie hart.
DANK!!! dat jullie mij dit gastvrije hart schonken.

Santiago de Compostela

4 oktober 2018, dag van terugkeer naar onze geliefden.

04-10-2018, 00:00 geschreven door Chris De Saveur