GEEL

Het Land van Geel, bestaande uit een tiental dorpen, was aanvankelijk in het bezit van de Geels-Duffelse tak van de familie Berthout (voor 1155-1366). Daarna ging het achtereenvolgens over in handen van verschillende families. De Geels-Duffelse tak van de Berthouts voerde het Berthout wapen met een vrijkwartier van Hermelijn. De schepenen van Geel namen dit wapen over.

In goud 3 palen van keel en een vrijkwartier beladen met 9 hermelijstaartjes 3, 3 en 3 geplaatst. {Het schild getopt met een koekoek van natuurlijke kleur en geplaatst tussen 2 onderaan gekruiste acanthutwijgen van zilver.}

ESSEN

met een kleine fout ..... een varken ipv. een schaap

ESSEN

Het allodium Essen werd in 1159 geschonken aan de abdij van Tongerlo, die 2 jaar eerder al het aanpalende Kalmthout had verworven.Tot op het einde van het Ancien Régime bleven ze in het bezit van de abdij en vormden ze samen één rechtsgebied.

Het gevoerde wapen is dat van Godfried Hermans (+1794) 44ste abt van Tongerlo.

In lazuur een verlaagde keeper van goud, vergezeld in het schildhoofd van 2 ossenkoppen en in de schildpunt van een schaap, liggend op een losse grond, alles van zilver. Het schild getopt met een mijter en geplaatst voor 2 schuingekruiste bisschopsstaven, alles van goud.

EKEREN

 Eén van de 7 fusiegemeenten

In lazuur met 3 gouden ketels

EDEGEM SCHIETMONITOR

'k zoek hem,hij ontbreekt in mijn verzameling

Contacteer me via 0491/36.27.11 of per email, indien...

EDEGEM

In zilver een leeuw van sabel, geklauwd en getongd van keel. Het schild getopt met een kroon van goud met 15 parels waarvan 3 verheven.

EDEGEM

EDEGEM

Aanvankelijk vormde Edegem samen met Mortsel één heerlijkheid, meestal Cantecroy genoemd naar de plaatselijke burcht Cantincrode.

Vanaf 1652 droeg het schepenzegel het wapen van de laatste familie, de Fiennes en aanverwaten (1652-1781)

Het schild was getopt met een gravenkroon omdat Cantecroy in 1570 tot grafschap werd verheven.

In 1781 werden definitef gescheiden in 1781.

DUFFEL

Duffel behoorde eertijds tot het gebied van de Berthouts. Het was verdeeld over 3 afzonderlijke heerlijkheden met elk een schepenbank. Duffel-Perwijs en Duffel-Land van Mechelen waren in de 13de eeuw beide in het bezit van de Berthouts. Duffel-Voogdij was daarentegen in de 11de eeuw eigendom van de abdij van Nijvel en werd later geaccapareerd door de heren van Wezemaal. In 1571 kreeg Floris van Merode-Deinze deze heerlijkheden alle drie in handen. Zijn opvolgers behielden ze tot op het einde van het Ancien Régime.

De 3 bovenvermelde heerlijkheden hadden elk hun eigen zegel en wapen.

Een 1ste aanvraag tot het bekomen van een wapen resulteerde in de toekenning, in 1851, van dat van Duffel-Perwijs, omdat dit het meest uitgestrekte rechtsgebied was: in goud 3 palen van keel en een schildhoek van zilver, beladen met 5 hermelijstaartjes, schuinkruisgewijze geplaatst.

In 1927 vroeg het gemeentebestuur echter een nieuw wapen aan, waarin toch de 3 voormalige heerlijkheden van het dorp zouden worden opgenomen. Duffel kreeg een gedeeld wapen waarvan het 2de deel Duffel-Voogdij en Wezemaal symboliseert : in keel lelies van zilver.

Gedeeld 1. in goud 3 palen van keel en een schildhoek van zilver beladen met 5 hermelijnstaartjes schuinkruisgewijze geplaatst

2. in keel 3 lelies van zilver.

DEURNE

Van lazuur beladen met 3 keepers van goud op de 2 onderste keepers een schild van goud beladen met een boom van lazuur.

Eén van de 7 fusiegemeenten

DESSEL

Onder het Ancien Régime maakte Dessel deel uit van de heerlijkheid Voogdij Mol-Balen-Dessel, aanvankelijk vorstelijk domein, maar vanaf de 16de eeuw in het bezit van verschillende families.

Vanaf 1693 tot op het einde van het Ancien Régime stond op het zegel van de Voogdij een schild met een uitgeschulpt schuinkruis, gehouden door een leeuw en een griffoen en geplaatst voor een Sint-Pieter. Het gaat om het wapen van de familie Roelants, heren van de Voogdij in 1666-1696.

In sabel een uitgeschulpt schuinkruis van goud. Het schild geplaatst voor een Sint-Pieter houdende in de rechterhand een sleutel en in de linkerhand een gesloten boek, en gehouden rechts door een leeuw en links door een griffoen, beide van goud.

BRECHT

Brecht, voor het eerst vermeld in 1173, was een belangrijke heerlijkheid. In de loop van de 13de eeuw werd ze in 2 gesplitst. In 1620 werden de 2 delen door K. de Lalaing, graaf van Hoogstraten, definitief herenigd. Brecht bleef in het bezit van de graven, vanaf 1740 hertogen, van Hoogstraten tot op het einde van het Ancien Régime.

In 1819 kende de koning der Nederlanden aan Brecht een wapen toe dat een gouden Sint-Michiel met de draak op een veld van lazuur voorstelt. Het schildje stelt links van Sint-Michiel het wapen de Lalaing voor : 10 ruiten van zilver.

In lazuur een Sint Michiel met de draak van goud, links vergezeld van een schild van keel ,beladen met 10 aaneengesloten en aanstotende ruiten van zilver, 3,3,3 en 1 geplaatst.

BRASSCHAAT

Brasschaat is sinds 1830 een zelfstandige gemeente en behoorde vroeger tot de uitgestrekte heerlijkheid, parochie en gemeente Ekeren.

Het wapen dat in 1913 werd toegekend aan Brasschaat is een combinatie van elementen uit de wapens van 3 families die ooit heren van Ekeren en dus ook van Brasschaat zijn geweest, namelijk Breda (de Sint-Andrieskruisjes), Lalaing (de ruiten) en Salm-Salm (de zalm). Als schildhouder fungeerde Sint-Antonius, patroonheilige van de parochie.

In rood, een zilveren zalm, recht gelegd, vergezeld in het hoofd van 2 ruiten van ‘t zelfde, alles omringd van 8 geplaatste St-Andrieskruisjes, insgelijk van zilver, het schild links gehouden door een St-Antonius aan de voeten van den heremijt liggende, insgelijks links, een geklokt varken, alles van zilver.

BORSBEEK

Borsbeek wordt voor het eerst vermeld in 1191. Het maakte toen deel uit van de uitgestrekte parochie Deurne waarvan het in 1264 werd afgescheiden. De heerlijkheid Borsbeek, aanvankelijk behorend tot het vorstelijk domein van de hertogen van Brabant, werd in de 16de eeuw verpand of verkocht. Aanvankelijk was er slechts één schepenbank voor Mortsel, Edegem en Borsbeek. Rond 1640 kreeg Borsbeek zijn eigen schepenen.

Een zegel gehecht aan een document uit 1779 stelt het gevierendeelde wapen de Villegas voor. Dit wapen stemt overeen met dat van Diego (alias Jacobus) Ferdinand de Villegas, laatste heer van Borsbeek.

Het wapen van de Spaanse familie de Villegas, afkomstig uit de omgeving van Burgos, heeft in de loop der tijden heel wat wijzigingen ondergaan.

Het huidige wapen gaat terug op een beschrijving van het familiewapen de Villegas in een adelbrief uit 1672 waarbij de Spaanse koningin-regentes Maria Anna Diego Ferdinand de Villegas, schepen van de stad Antwerpen, de persoonlijke titel van ridder en een wapenvermeerdering verleende.

Gevierendeeld 1. in zilver een geledigd leliekruis van sabel en een zoom van keel, beladen met acht ketels van goud

2. nogmaals gevierendeeld a. en d. in keel een springende windhond van zilver

b. en c. in goud 3 molenijzers van lazuur

3. in zilver 2 boven elkaar geplaatste wolven van sabel en een zoom van keel, beladen met 7 schuinkruisjes van goud

4. nogmaals gevierendeeld a. en d. in keel een adelaar van zilver

b. en c. gedwarsbalkt van 6 stukken van keel en van goud.

{ het schild getopt met een helm van zilver, getralied, gehalsband, omboord en gekroond van goud, gevoerd en gehecht van keel, met dekkleden van goud en van keel. Helmteken: een rechterarm geharnast van zilver, houdend een zwaard van hetzelfde met gevest van goud.

Schildhouders: 2 aanziende leeuwen van goud }

BORNEM

De fusiegemeente Bornem opteerde voor een gevierendeeld wapenschild, zijnde een combinatie van 1. Bornem 2. Mariakerke 3. Weert 4. Hingene.

In 1632, beschrijft Ph. De l’Espinoy de banier van Bornem als van zilver met een dwarsbalk van keel en een chasteau van lazuur over alles heen. Het wapen dat in 1940 aan Bornem werd toegekend, gaat terug op dit zegel.

Het in 1956 aan Mariakerke verleende wapen gaat terug op een schepenzegel van deze heerlijkheid uit 1543. Hierop komt een paalsgewijze geplaatste vis voor, begeleid van 2 lelies.

Weert had geen officieel gemeentewapen. In 1240 werd een deel van het dorp geschonken aan de Gentse Sint-Baafsabdij. Deze goederen gingen in de 16de eeuw over naar het bisdom Gent, zodat de bisschop van Gent heer werd van de Polder en Heerlijkheid vanden Weert. Het lag dan voor de hand voor kwartier 3. ( Weert) het wapen van de Sint-Baafsabdij/bisdom Gent te kiezen.

Het vroegere wapen van Hingene gaat terug op een 18de-eeuws zegel van zaken van de schepenbank waarop het wapen prijkt van de familie d’Ursel, tienmalige heren van Hingene.

Gevierendeeld 1. in zilver een dwarsbalk van keel, met een toren van lazuur over alles heen

2.in lazuur een vis van zilver, paalsgewijze geplaatst en vergezeld van 2 lelies van goud

3. in lazuur een leeuw  gedwarsbalkt van 7 stukken van zilver en van keel, geklauwd, getongd en gekroond van goud

4. in keel een schildhoofd van zilver, beladen met 3 mereltjes van keel.

BORGERHOUT

Een rood veld, met dry zilveren keepers, en over het geheel eenen zilveren schild met eenen groenen boom.

Eén van de 7 fusiegemeenten

BOOM

Boom maakte oorspronkelijk deel uit van het Land van Grimbergen, bezit van een tak van de familie Berthout. In 1290 werd het samen met Rumst, Terhagen, Willebroek, Ruisbroek en Heindonk hiervan afgesplitst om met de genoemde dorpen het Land van Rumst te vormen.

In 1857 besliste de gemeenteraad van Boom de erkenning van een zegel en wapen aan te vragen. De oudste zegel zou uit 1645 dateren.

Onze-Lieve-Vrouw, afgebeeld op deze zegels, is de patrones van de kerk van Boom. De boom waarvoor ze staat verwijst wellicht naar de naam van de plaats.

In zilver een gekroonde Onze-Lieve-Vrouw met kind Jezus en sceptre van natuurlijke kleur, haar mantel van lazuur bedekt met sterren van goud, staande voor een eik van sinopel op een zwevende grasgrond.

BONHEIDEN

De gemeenteraad van Bonheiden opteerde na de fusie (met Rijmenam) voor het wapen van Rijmenam. De voormalige gemeente Bonheiden kreeg in 1958 bij KB het wapen van de graven van Romrée toegekend.

Het wapen afgebeeld op een zegel van de plaatselijke schepenbank , dateren van 1762, is dat van de familie Cuypers, heren van Rijmenam van omstreeks 1695 tot op het einde van het Ancien Régime .

In lazuur een zespuntige ster van zilver, een schildhoofd van goud links beladen met 3 palen van keel en een vrijkwartier van goud beladen met een klaverblad van sinopel. Het schild getopt met een kroon met 13 parels waarvan 3 verheven, overtopt met een helm van zilver, getralied, gehalsband en omboord van goud, gevoerd en gehecht van keel, getopt met een kroon met 5 fleurons van goud, met dekkleden van goud en van lazuur; helmteken: een kop en een hals van een haan van sabel, gekamd, gebaard, gebekt en geoogd van keel, tussen een vlucht van goud en van lazuur; schildhouders: 2 aanziende tijgers van natuurlijke kleur, houdende elk een banier, die van rechts met een wapen van het schild, die van links van zilver met 3 golvende dwarsbalken van lazuur, in het schildhoofd vergezeld van 3 mereltjes van sabel.

BOECHOUT

De gemeenteraad van de fusiegemeente Boechout opteerde voor een combinatie van de vroegere wapens, namelijk gedeeld 1. Boechout en 2. Vremde.

Het wapen van de vroegere gemeente Boechout was dat van de familie van Colen die van 1693 tot op het einde van het Ancien Régime het land en het kasteel van Boechout bezat.

Het wapen van Vremde ging terug op een zegel dat de schepenbank van deze heerlijkheid  gebruikte in 1750. Het daarop afgebeelde wapen is dat van de familie van der Gracht de Rommerswael die Vremde in handen kreeg door huwelijk.

Gedeeld 1. doorsneden a. in keel 2 schuingekruiste pelgrimsstaven van goud

b. in lazuur 2 naast elkaar geplaatste belletjes van goud

2. gevierendeeld 1 en 4 in zilver een keeper van keel vergezeld van 3 mereltjes van sabel

2 en 3 in keel schuingekruiste omgekeerde zwaarden van goud.

BERLAAR

Berlaar was een heerlijkheid in het Land van Mechelen. In de 13de eeuw was ze in het bezit van een zijtak van de Berthouts…

De heren van Berlaar hadden een eigen schepenbank. In 1325 gebruikte de schepenbank een zegel waarop een schild met 3 palen voorkomt, m.a.w. de wapenfiguur van de tak van de familie Berthout.

Op een zegel uit 1698, maar blijkbaar gesneden in 1612, wordt het schild gehouden door 2 beren, vermoedelijk een verwijzing naar een volksetymologische verklaring van de plaatsnaam Berlaar.

Blijkbaar wist men niet meer in 1819, toen Berlaar zijn  wapen toegekend kreeg, welke de juiste kleuren waren van het wapen van het huis Berthout.

Alhowel de Vlaamse Heraldische Raad de gemeente op de fout wees, heeft Berlaar haar wapen niet gewijzigd.

{Hemelsblaeuw koleur met dry lynregte paelen van wit koleur, het wapen met 2 geele beeren als schildhouders.}

In lazuur 3 palen van zilver. Het schild gehouden door 2 beren van goud.