LILLE

Dit wapen gaat terug op het GHEMEYNEN.SEGHEL.DES.DORPS.VAN.LILLE, zeker gebruikt in de periode 1638-1700. Hierop staat Sint-Pieter, patroon van de parochie, afgebeeld met één sleutel in de rechterhand.

In lazuur een Sint-Pieter houdende een sleutel in de rechterhand, van goud

LIER

Lier was vermoedelijk in de 13^de eeuw al een stad. Haar vrijheid werd in 1326 bevestigd en vastgelegd door hertog Jan III van Brabant.

Het zegel van de stad Lier uit 1355 vertoont in het midden van het veld een banier, beladen met 3 kepers en begeleid van 2 leeuwen, beide naar rechts gewend. In 1810 verleende keizer Napoleon I Bonaparte aan de stad haar wapen van zilver met de 3 rode kepers, vermeederd met een vrijkwartier namelijk een N van goud en een ster van zilver.

Het wapen  dat in 1819 onder het Hollands bewind aan Lier werd toegekend, vertoont hetzelfde schild , uiteraard zonder het Napoleontische vrijkwartier. Het wordt gehouden door 2 gouden omziende leeuwen en is getopt met de Nederlandse markiezenkroon. Dit wapen werd in 1838 bevestigd. In 1998, werd de markiezenkroon vervangen  door een zilvere stedenkroon met 5 torens.

In zilver 3 kepers van keel. Het schild getopt met een stedenkroon met 5 torens van zilver en gehouden door 2 omziende leeuwen van goud.

LAAKDAL

De nieuwe gemeente Laakdal koos na de fusie van 1977 voor een gedeeld wapen van 1. Eindhout, Varendonk en Veerle en 2. Vorst, zodat alle deelgemeenten aan bod komen.

Eindhout, Varendonk en Veerle maakten in de middeleeuwen deel uit van het Land van Geel. Van voor 1155 tot in 1366 was dit in handen van de tak van het huis Berthout die ook Duffel bezat. Hendrik Berthout, heer van Geel en Duffel, gebruikte omstreeks 1300 een ruiterzegel. Op het schild van de ruiter prijken de 3 palen van de Berthouts en een vrijkwartier van hermelijn.

Vorst kwam omstreeks 1400 in het bezit van de heren van Diest. Op zegels van de schepenbank uit 1694 en 1712 prijkt een schild met 2 dwarsbalken. Dit is het wapen van de oude heren van Diest, die in goud 2 dwarsbalken voerden. Het symboliseert Vorst in het huidige wapen van Laakdal.

Gedeeld 1. in goud 3 palen van keel met een vrijkwartier van hermelijn

2. in goud 2 dwarsbalken van sabel.

KONTICH

Voor 1238 was het grondgebied van Kontich, waartoe ook Lint behoorde, in handen geraakt van 2 verschillende heren, de hertogen van Brabant als heren van het Land van Rijen en de Berthouts als heren van het Land van Mechelen. Van het deel onder Mechelen zijn verscheidene schepenzegels bewaard waarop de 3 palen van het huis Berthout prijken. In 1464 verenigde Karel de Stoute de 2 heerlijkheden. In 1651 kocht don Francisco Lopez Franco y Feo, een Castillaans heer de heerlijkheid.

In de 18^de eeuw zegelde de schepenbank van Kontich met een deel van het vrij ingewikkeld familiewapen Franco y Feo.

Het huidige wapen van Kontich gaat terug op een zegel van de heer uit 1789 dat als schepenzegel werd gebruikt. Het daarop afgebeelde schild vertoont 4 palen en een hartschild dat doorsneden is. Langs boven prijkt een Latijns kruis, langs onder een leeuw. Dit doorsneden harstchild is het 1^ste kwartier van het familiewapen Franco y Feo.

De oorsprong van het schild met de 4 palen is niet bekend. Misschien is het een (foutieve) herinnering aan het wapen van Berthout.

In keel 4 palen van goud;

hartschild: doorsneden 1. in keel een Latijns kruis van zilver

2. in lazuur een leeuw van goud.

KASTERLEE

De gemeente opteerde na de fusie voor een combinatie van de wapenschilden van de 3 deelgemeenten namelijk gedeeld 1. Kasterelee 2. doorsneden a. Lichtaart en b. Tielen.

De zegels van de schepenbank vertonen een schild met een dubbele adelaar, geplaatst voor een gemijterd personage, waarschijnlijk St-Willibrord.

Waar de dubbele adelaar vandaan komt is niet bekend.

Op het wapen van Lichtaart prijkt de familie van de Werve. Karel Filips van de Werve verwierf Lichtaart door zijn huwlijk met Maria Anna de Pret in 1734. Hij werd verheven tot baron van Lichtaart en tot graaf van Vorselaar in 1768.

Sint-Margareta op een draak, patrones van de parochiekerk van Tielen, staat afgebeeld op schepenzegels uit 1775 en 1777.

Gedeeld 1. in goud een dubbele adelaar van sabel

II. Doorsneden a. gevierendeeld 1. en 4. in goud een gaande ever van sabel met slagtanden van zilver 2. en 3. in sabel 3 kepers van zilver

b. in lazuur een sint-Margareta van goud.

KAPELLEN

Aanvankelijk was het huidige Kapellen een deel van Ekeren. Rond 1250 werd op het gehucht Hoogenschot een kapel opgetrokken ten behoeve van de boeren die zich op de pas ontgonnen poldergronden hadden gevestigd. Deze kapel, toegewijd aan Sint-Jacob de Meerdere, werd omstreeks 1277 verheven tot afzonderlijke parochiekerk. De nieuwe entiteit, die in 1795 een zelfstandige gemeente werd, noemde men tot oi de 18^de eeuw Capelle in den Hoogenschot. De naam Kapellen raakte pas in de 19^de eeuw ingeburgerd.

Op institutioneel vlak behoorde Kapellen samen met Hoevenen en Brasschaat tot de heerlijkheid Ekeren, die sinds de 16^de eeuw deel uitmaakte van het graafschap en later hertogdom Hoogstraten.

De schepenbank van Kapellen had geen eigen zegel en gebruikte steeds het zegel van zaken van de schepenen van Ekeren. Daarop stond een sprekend embleem, namelijk een schild met 3 emmers of akers.

In 1963 werd aan Kapellen een wapen toegekend van lazuur met 3 emmers van goud. Om het te onderscheiden van het identieke wapen dat Ekeren reeds sinds de Hollandse tijd voerde, werd het geplaatst voor een gouden Sint-Jacob de Meerdere, patroon van de parochie. Als bijkomend attribuut draagt deze op de linkerhand een kapel, verwijzend naar Capelle in den Hoogenschot.

In lazuur 3 akers van goud. Het schild geplaatst voor een Sint-Jacob de Meerdere als pelgrim, houdend een kapel op de linkerhand, alles van goud.

KALMTHOUT

Kalmthout en Essen vormden eentijds één rechtsgebied. In 1299 schonk Jan II, hertog van Brabant, aan de abdij van Tongerloo de woeste gronden te Kamthout en Essen. Pas onder het Franse bewind werden Kalmthout en Essen zelfstandige gemeenten.

De schepenbank van Essen-Kalmthout voerde in de 15^de-18^de eeuw op haar zegel een kromstaf die verwees naar de abdij van Tongerloo, begeleid van 2 “elementen”. De conservator van het Antwerpse Rijksarchief, identificeerde ze in 1906 als 2 torens.

In het verzoek van de gemeente Kalmthout om een wapen te krijgen, is sprake van torens met 2 verdiepingen met een bol erbovenop. Het K.B. uit 1911 maakt er echter 3 verdiepingen van, de torens niet gekanteeld, geopend en verlicht, met een koepel bovenop de laatste verdieping.

In rood een gouden bisschopsstaf, paalswijze geplaatst met van weerskanten eenen toren met 3 verdiepingen, van hetzelfde metaal, de torens niet gekanteeld, geopend en verlicht, met bovenop de laatste verdieping een koepel, eveneens van goud.

HULSHOUT

De fusiegemeente Huslhout koos voor een nieuw, gevierendeeld wapenschild. In 1. en 4. komt Hulshout aan bod, in 2. Westmeerbeek en in 3. Houtvenne.

Hulshout wordt gesymboliseerd door het wapen de Merode. Als deel van het Land van Westerloo was het in de 15^de eeuw in het bezit gekomen van deze familie. De schepenen van Hulshout hadden geen eigen zegel, maar gebruikten den dorps segel des Marquisaets Westerloo onder wiens judicature wy syn resorterende….Op dit zegel prijkte o.m. het wapen van het huis de Merode.

Voor Westmeerbeek ( 2^de kwartier) moet op het schild het wapen staan van een familie die Westmeerbeek voor die datum bezat. Zeer waarschijnlijk gaat het om de familie van der Zijpe, die in het begin van de 16^de eeuw de helft van de heerlijkheid Westmeerbeek kocht. Zij voerde in sinopel 3 leeuwengezichten van goud, getongd van keel.

Ook van Houtvenne (3^de kwartier) is een zegel bekend. De familie Blereau kocht Houtvenne in 1685. Blereau voerde in zilver een keper van lazuur vergezeld van 3 koeken van hetzelfde, ieder beladen met een zespuntige ster van goud.

Door het schild te plaatsen tussen 2 onderaan gekruiste hulstakken, verwijst Hulshout op een heraldisch verantwoorde manier naar de naam van de gemeente.

Gevierendeeld 1. en 4. in goud 4 palen van keel en een uitgeschulpte zoom van lazuur

2. in sinopel 3 leeuwegezichten van goud, getongd van keel

3. in zilver een keper van lazuur vergezeld van 3 koeken van hetzelfde, ieder beladen met een zespuntige ster van goud. Het schild geplaatst tussen 2 onderaan gekruiste hulstakken van natuurlijke kleur.

HOVE

De heerlijkheid Hove ressorteerde oorspronkelijk onder de hertogen van Brabant. Door de vrede van Ath (1357) kwam ze samen met Antwerpen en enkele naburige dorpen in het bezit van de graaf van Vlaanderen. Hierdoor was Hove tussen 1358 en 1380 het bestuurlijk centrum van één der 3 meierijen van de heerlijkheid Antwerpen. In 1380-1406 werd het bestuurl ressort van Hove samengevoegd met dat van Deurne tot het schoutgebied van Rijen met zetel te Derune.

In 1675 werd Hove verheven tot baronie ten gunste van Guillaume Despomereaux. Het wapen uit 1874 gaat terug op dat van deze eerste baron van Hove.

Gevierendeeld 1. en 4. in sinopel 3 roskammen van zilver, met steel van goud; schildhoofd: in zilver 3 oranjeappels van natuurlijke kleur, gebladerd van sinopel

2. en 3. in zilver een dwarsbalk van sabel, vergezeld boven van 2 molenijzers van hetzelfde en onder van een leeuw van sinopel;

Hartschild: in sabel een schuinbalk, geschaakt van goud en keel, vergezeld van 2 vijfbladen van zilver, geknopt van goud. {Het schild getopt met een baronnenmuts en overtopt met een helm…..enz}

HOOGSTRATEN

De plaats werd in 1210 door hertog Hendrik I van Brabant verheven tot Vrijheid.

In 1518 werd Hoogstraten verheven tot graafschap ten gunste van Antoon I de Lalaing en in 1740 tot hertogdom. De Vrijheid van Hoogstraten had een eigen wapen, in keel een paal van zilver. De oorsprong ervan is niet bekend. Het prijkt op een zegel van Hoogstraten uit 1795. Het schild werd getopt met de prinsenhoed van het Heilig Roomse Rijk.

In keel een paal van zilver. Het schild getopt met een prinsenhoed.

HOBOKEN

Van keel met een schildhoofd van zilver, beladen met 3 mereltjes van het veld, {het schild overtoptmet een grkruisigde Christus…..}

Eén van de 7 fusiegemeenten

HERSELT

Herselt was een heerlijkheid onder het markizaat Westerloo, dat in de 17de eeuw ook de baronie Kaaibeek ( of Quabeek) en de heerlijkheden Westerlo, Hulshout, Gelindel, Zoerle en Bergom omvatte.Sinds het begin van de 13de eeuw hielden de van Wezemaals, erfelijke maarschalken van Brabant, deze goederen in erfpacht. Na tal van processen kwam het domein in 1488 in het bezit van Jan II de Merode. Herselt waartoe ook Ramsel behoorde, werd een zeelfstandige gemeente in 1796 en Ramsel pas in 1865. Herselt had een eigen schepenbank waarvan verscheidene zegels bewaard zijn. Op deze zegels is het schild geplaatst voor een boom. Het wapen van de familie Merode-Westerloo.

In goud 4 palen van keel en een uitgeschulpte zoom van lazuur. Het schild hangend met banden van aan een eik van natuurlijke kleur

HERENTHOUT

Herenthout bestond aanvankelijk uit 2 parochies, waarvan de oudste, Sint-Gummarus, tot 1642 ook Wiekevorst omvatte. Ze werd in 1805 opgeslorpt door de Sint-Pietersparochie. In 1819 werd aan Herenthout, dat toen geen oude zegels kon voorleggen, een wapen toegekend van lazuur met een Sint-Pieter, houdend 2 gekruiste sleutels en staande op een zwevende grond, van goud. Dit wapen werd in 1844 bevestigd. De gemeente passte deze zegels aan en plaatste ter linkerzijde van Sint-Pieter een schild met een wapen van Herlaar, de oudste gekende heren van Herenthout, in goud een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van keel.

In lazuur een Sint-šPieter staande op een zwevende grond, houdende in de rechterhand een sleutel, het geheel van goud, vergezeld links van een schild van goud met een beurtelings gekanteelde dwarsbalk van keel.

HERENTALS

Dit was duidelijk een vergissing , dit is dus het wapen van Genk....

HERENTALS

Het wapen van Herentals gaat terug op een afdruk van een stadszegel uit 1262, dat in het veld een boom voorstelt en werd voor ten laatste sedert 1533 als stadswapen gebruikt. De Mariaklok uit dat jaar, waarop dit wapen staat afgebeeld, hangt nu nog in de toren van het stadhuis van Herentals.

De Hoge Raad van Adel kende in 1819 aan Herentals een rood schild toe, beladen met een gouden boom. In 1841 werd deze fout hersteld.

In keel een uitgerukte boom van zilver

HEMIKSEM

De Cisterciënzerabdij van Sint-Bernard, die zich in 1246 te Hemiksem vestigde, had hier in 1243 een domein gekocht met alle heerlijke rechten, uitgezonderd 3 gevallen van hoge justitie die aan de hertog van Brabant voorbehouden bleven. Toen de vorst in 1559 zijn rechten te Hemiksem verkocht aan Jacob van Henxthoven, interpreteerde men deze 3 voorbehouden gevallen als zijnde de hoge en middelbare heerlijkheid van Hemiksem. Dit gaf aanleiding tot heel wat geschillen tussen de abdij en de opvolgers van Jacob van Henxthoven (+1592).

In 1839 werd op voorstel van de toenmalige burgemeester de Pret het wapen van de familie Schilder, waarmee hij verwant was, als gemeentewapen erkend. Frans Schilder zou in Hemiksem een belangrijke rol als weldoener hebben gespeeld. In werkelijkheid is Schilder nooit echt heer van Hemiksem geweest. Hij bezat er slechts enkele heerlijke rechten, die hij in 1739 samen met zijn kasteeldomein kocht. Hemiksem verkoos het wapen Schilder te behouden.

In zilver 2 palen van lazuur, met een hoekige dwarsbalk vazn keel over alles heen, vergezeld in het schildhoofd van 3 mereltjes van sabel, op het zilver geplaatst. {Het schild getopt…..}

HEIST-op-den-BERG

Tot op het einde van het Ancien Régime was Heist-op-den-Berg het 16de deel van de heerlijkheid Mechelen.Vanaf de 10de eeuw hadden de bisschoppen van Luik als heren van Mechelen alle rechtspraak te Heist. De voogdij over Mechelen was toevertrouwd aan de familie Berthout. In 1559 kocht Gaspar Schetz de rechten en de voogdij van Heist. Zijn afstammelingen, de hertogen van Ursel, behielden zowel de Vrijheid als de voogdij van Heist tot op het einde van het Ancien Régime. De schepenen van het Land en de Vrijheid Heist hadden in de 17de eeuw een zegel met daarop een zwaan, staande op een grond. Heist-op-den-Berg voert dit embleem sedert 1846.

In lazuur een zwaan van zilver op een rijzende grasgrond

GROBBENDONK

Tot in 1715-1718 heette Grobbendonk Ouwen.

Erasmus Schetz (+1550) kocht Ouwen-Grobbendonk in 1545. De heerlijkheid werd in 1602 verheven tot baronie en in 1637 tot graafschap. De Schetzen behielden Grobbendonk tot het in 1726 in het bezit kwam van de familie van Ursel.

Oorspronklijk voerde de familie Schetz in zilver een opvliegende raaf van sabel op een drietoppige heuvel van sinopel. Gaspar Schetz, zoon van Erasmus, kocht in 1561 Wezemaal. Dit gaf aanleiding tot een vierendeling van het wapen Schetz met het oude wapen van Wezemaal, namelijk in keel 3 staande lelies van zilver.

Grobbendonk voert dus dit gevienrendeeld wapen, getopt met een gravenkroon en gehouden door 2 leeuwen van goud, geklauwd en getongd van keel.

Gezvierendeeld 1. en 4. in zilver een opvliegende raaf van sabel op een drietoppige heuvel van sinopel

2. en 3. in keel 3 staande lelies van zilver. Het schild getopt met een kroon van goud met 13 parels waarvan 3 verheven, en gehouden door 2 leeuwen van goud, geklauwd en getongd van keel.

GEEL

Het Land van Geel, bestaande uit een tiental dorpen, was aanvankelijk in het bezit van de Geels-Duffelse tak van de familie Berthout (voor 1155-1366). Daarna ging het achtereenvolgens over in handen van verschillende families. De Geels-Duffelse tak van de Berthouts voerde het Berthout wapen met een vrijkwartier van Hermelijn. De schepenen van Geel namen dit wapen over.

In goud 3 palen van keel en een vrijkwartier beladen met 9 hermelijstaartjes 3, 3 en 3 geplaatst. {Het schild getopt met een koekoek van natuurlijke kleur en geplaatst tussen 2 onderaan gekruiste acanthutwijgen van zilver.}

ESSEN

met een kleine fout ..... een varken ipv. een schaap