Pelgrimstocht naar Santiago de Compostela langs de Via Plata
16-05-2008
Vervolg
dinsdag 13 mei. vandaag gaan we op stap naar een klein bergdorpje "Calzada del Bejar" Eerst natuurlijk een stuk tharmac overwinnen naar het nabij gelegen kuuroord "Banos de monte major" maar vanaf dan stappen we onderandere op een stuk gerestaureerde Calzada Romana. Het gaat langzaam stijgend en voor ons duiken in verte de besneeuwde toppen op van de bergen van Castillie Leon. Na het oversteken op stapstenen van de nodige riviertjes en een pauze aan de Romeinse brug "puente la Melena" gaat het over een stijgend keienpad (chapeau voor de fietsers)naar de mooie private herberg "Alba Soraya", waar een de vriendlijke herbergsmoeder Senora Manuelaons ontvangt. Na een smakelijk door haar bereidde maaltijd komem de twee Nederlanders Jan ( 70 jaar) en de jongere Herman ons vervoegen . Zij maken de camino met een door Jan geconstrueerde aard van kruiwagen uit alu, waarop hun bagage rust, elke rivier met stapstenen (dat zijn er heel wat) moeten zij het ganse zootje ontladen, overbrengen, en weer vastmaken. Zij hebben natuurlijk de last van het dragen van de rugzak niet. woensdag 14 mei. de etappe naar fuenteroble de salvatierra, het dorp waar de herberg is van Don Blas. Het is een mooie korte etappe. In het eerste dorpje op de route vragen we een oudere dame naar de plaatselijke bar, na een ganse uitleg waar hij is, blijkt de zaak gesloten. Maar zij nodigt ons uit, en willens nillens moeten we mee naar haar mooi huis, waar onder veel spaanse uitleg, in de keuken een smakelijk kop warme chocolade wordt klaar gemaakt, zij reikt ons daarbij nog een reuzestuk cake, ons pelgrimsgeluk kan weeral niet op. Met zachte dwang duwt zij ons naar haar woonkamer waar zij ons het mooi versierde beeld van St Jacob laat zien. Na een Belgische kus en een Nedelandse klapzoen nemen we afscheid van deze lieve dame en stappen verder voor een mooie tocht stijgend door het mooie landschap, we zijn nu reeds op een 1000 M hoogte. De herberg van Don Blas is ruim en het nieuwe gedeelte is wat sanitair betreft up to date, enkel het water van de douche kon een beetje warmer. De herberg is een waar museum van allerhande vroegere gebruiksvoorwerpen, na de middag komt zelfs Don Blas (toevallig aanwezig) ons een goeie dag zeggen en informeren wie we zijn en van waar we afkomstig zijn. De italiaanse hospitalero blijkt een zadelmaker te zijn, die tussendoor ijverig werkt aan de herstelling van allerlei optuiggerief voor trekdieren. Tot op heden hadden we geluk met het weer, de laatste twee dagen is het merkelijk frisseren deze avond heeft het zelfs geregend
Zoals in mijn kort verslagje vermeld vindt men hier nog de pre -historie van het internet. Mijn laatste verslag was dus uit de wondermooie van kunstvolle architectuur getuigende herberg aan de stuw op de Taag. Zeer mooi, Ikea-aard ingericht en met een immer bereidstaande jonge herbergvader. Jammer genoeg zijn de meeste van deze herbergen gesloten uit een of andere reden. Uit reden van het niet te halen heb ik dus een etappe overgeslagen en heb ik de etappe naar caceres met de bus gedaan.Het was eerstens voor mij te warm en ik had schijnbaar een beetje teveel hooi op de vork genomen, St Jacob zal het mij hopelijk vergeven. In Caceres was er een jaarlijks muziekfeest met nogal veel hippievertoon en de toestanden die daarbij horen, de muziek hoorde volgens mij (wie ben ik) in de categorie sterk lawaai, maar het jonge volkje amuseerde zich,en natuurlijk ontbraken de liters wijn gemengdd met cola of limonade niet. Na deze rumoerige nacht ging het dus naar de hierboven vermelde Albergue Alcantarra aan het stuwmeer op de Taag, pittige etappe met temperaturen boven de 30 graden, gelukkig was er af en toe een verfrissend windje. Maar de laatste 10 Km tharmac waren moordend voor de voeten.
Na Alcantara ging het naar Grimaldo een korte trip van 22 Km door een licht golvend landschap. Daar was de logies een povere herberg naast het dorpscafe, we hadden weeral pech wat de nachtrust betreft, want dorpsfeest met muziek tot 0600Hr, tijd voor ons voor het opstaan.
Volgende dag 11 mei naar Carcabaso, waar we overnachten in de Bar Ruta de la Plata bij de bekende Senora Elñena. Deze kranige (en een beetje bazige!) oude dame ontvangt ons met veel Spaanse uitleg over gebruik van de douche , stil zijn, enz... en mijn stapgenoot Hans krijgt de uitleg over de handwas (dat kenden we nog niet) Ook het schetsje over de volgende route hoort erbij. Ik zou niet willen weten hoeveel maal zij dit reeds getekend heeft. Schijnbaar krijgt iedereen dit. Volgt een smakelijke maaltijd in het nabij gelegen restaurant Caparra, waar een Spanjaard ons met de nodige tractaties overvloedigd uitvraagt.
12 mei tevens mijn huwelijksverjaardag, is de trip naar Aldenuevo del Camino via de Acra de Caparra. Aanvankelijk een wondermooie wandeling door de weidse Dhessa in de schaduw van de talrijke kurkeiken, tot aan de boog. Een wonder eigenlijk dat dit stuk bouwwerk de tand des tijds heeft doorstaan, als een echte getuige van wat in de Romeinse tijd eens een bloeiende stad was. Na de boog gaat het verder richting etappedoel, maar na een paar km komt de onvermijdelijke tharmac weer onze voeten geselen, neem daarbij nog de niet immer gemakkelijk te vinden markering en je kan je voorstellen dat we met een zucht Aldenuevo bereiken . Het resultaat van deze trip is een reuzeblaar op mijn linkerhiel, voor mij was het tot hiertoe de zwaarste etappe, en voor de eerste maal was ik echt moe .
Beste vrienden Een klein berichtje van de wondermooie, in moderne architectuur opgetrokken albergue Alcantara aan de stuwdam van Alcantara (stuw op de Taag en de Almonte) Een vriendelijke, behulpzame herbergier voltooid dit alles tot grote voldoening van de pelgrims. Ik ben hier nu aan het intikken op zijn persoonlijke draagbare PC. De was doet hij voor ons, wat wil je nog meer. Ik heb na mijn aankomst in Merida mijn stapschema een beetje aangepast en een dag overgeslagen zodat de etappes een beetje korter worden, gezien de warmte me grote parten speelt. Gisteren Merida bezocht een stadje met zeer veel historische gebouwen uit de Romeinse tijd. Ik probeer nu maar eens om dit bericht op mijn blog op het seniorennet te krijgen, want die verbinding loopt wel uiterst traag, het is hier ook werkelijk het einde van de wereld. Na mijn terugkeer wordt de blog aangepast met mijn uitgeschreven teksten.
Beste vrienden Het was dus wel mijn bedoeling om zoveel mogelijk deze blog bij te houden maar ik heb tot nu toe moeten vaststellen dat het niet zo eenvoudig is. Ofwel is hetgeen er vroeger was er niet meer, of men is het programma aan het veranderen of het is vrijdag of zaterdag of zondag. Mijn heenreis is vlot verlopen en zelfs in de metro van Madrid heb ik, dank zij de goede raad van Guido, zonder probleem mijn weg gevonden. Na een ritje met de sneltrein van Madrid naar Sevilla, mijn logement opgezocht en een kort bezoek aan de stad gebracht, natuurlijk niet vergeten mijn eerste stempel te halen. Na een korte nacht , vanwege de luidruchtige Spnjaarden op straat (moeten die s'anderendaags niet werken?)zijn we klaar voor de eerste etappe . Mijn eerste trip gaat naar Guillena, voorbij het historische Santicipone In Guillena overnachting in een Hostal want de refuge was niet om aan te zien.
De tweede dag onder stralend zomerweer van Guillena naar Catelblanco de los Arroyos , het dorp waar Cervantes zijn novelle schreef van " Los dos Doncelles" dit feit is dan ook vereeuwigd in een mooi monumentje. Het pelgrimsgezelschap begint zicht te vormen en we zijn ondertussen met een vijftiental. Vanaf vandaag trek ik dagelijks op met Hans, een Nederlander uit de omgeving van Enschede.
De derde dag beloofd een zware dag te worden, maar loopt voor de helft van de trip door het zeer mooi natuurpark "Sierra Norte." Het laatste van de trip heeft het in zich, de beklimming van de hoogte " Cerro del Calvario" (vertaling hoeft niet denk ik). We worden beloont met een mooi panorama en achteraf met een mooie overnachtingsplaats in de gemeentelijke albergue. Maar Spanjaarden feesten graag, dus: alweer een feestje van de lokalen, zij vieren er het feest van het heilige Kruis, en dit tot in de late uurtjes.
De vierde dag is onze eerste zware dag namelijk een etappe van 37,3 km naar Monasterio We vertrekken onder een stralende zon , en ze schenkt ons de ganse dag temperaturen van meer dan 25 graden. Na een eerste steeds maar stijgende en steile wandeling gaat het verder door een golvend terrein, met veel vogelgezang, een massa aan bloeiende veldbloemen, en hier en daar grazende koeien die zich van de wereld der pelgrims niets aantrekken. Ook het vermaarde zwarte varken Iberico pata Negra loopt hier vrij te grazen om te werken aan de vleesproductie van zijn wereldvermaarde hespen. In Monasterio aangekomen blijkt schijnbaar alles volzet wegens een lokaal motortreffen. Maar toch vinden we in het laatste hotel van het stadje een overnachtingsplaats en kunnen we ons uitrusten en klaar maken voor de volgende dag.
Onze volgende etappe naar Fuente de Cantos is ,maar 22Km en brengt ons naar de Extra Madurra. En vanaf hier hebben we keuze voor het volgen van de route, want de lokale regering heeft er een extramarkering van de wandelweg geplaatst. Het is dus oppassen geblazen en ja we laten ons verleiden en volgen deze arduinblokken, met als resultaat dat we een gans andere weg lopen. Uiteinlijk, einde goed alles goed, en we worden verwelkomd in een zeer mooie albergues, ondergebracht in een gerestaureerd Franciscanerklooster. Daar blijkt dat de geplande albergues "Turistico Alba Plata" voor de volgende dagen gesloten zijn en we dus zullen moeten uitwijken naar Hostals. Dus vandaag zijn we in Zafra aangekomen en hebben dus noodgedwogen een hostal opgezocht , al viel de prijs nogal mee.
Je ziet de haast,de dagelijkse sleur,en de soms lege drukte niet echt meer zitten, je wil jezelf misschien eens terugvinden, je wenst andere mensen te ontmoeten, kortom je hebt behoefte aan iets helemaal anders.
Kort samengevat je beslist om naar Santiago de Compostela te stappen.
De Via de la Plata: een beetje geschiedenis
Het begon allemaal met de Apostel Jacobus de Meerdere, die samen met zijn jongere broer Johannes de Evangelist en Simon Petrus tot de eerste en meeste vertrouwde leerlingen van Jezus Christus behoorden.
In de Handelingen der Apostelen kan men lezen dat Herodes Agrippa in 44 na Christus Jacobus liet onthoofden.
Jacobus werd de eerste van de twaalf apostelen die de marteldood stierf.
En vanaf dan begon wahrheit en dichtung zich te mengen.
Een van deze verhalen vertelt ons dat het lichaam van Jacobus na zijn onthoofding door twee van zijn leerlingen op een schip werd gebracht dat afdreef en uiteindelijk strandde in de Spaanse haven met de toenmalige naam Iria Flavia in het huidige Galicië.
Zijn beide leerlingen Athanasius en Theodorus vonden een laatste rustplaats voor Jacobus en na hun bekeringswerk in Galicië werden zij op het einde van hun leven naast Jacobus begraven.
De graven werden in de loop der tijden vergeten maar, leert ons een van de legendes, rond 830 vond de Kluizenaar Pelayo na een visioen de grafplaats terug.
De toenmalige bisschop Theodemir had daar belangstelling voor en bracht de koning van Asturië (het enige van Moren vrij gebleven gedeelte van Spanje) op de hoogte
De koning liet op de vindplaats een kerk bouwen en een stroom pelgrims kwam op gang.
Het pelgrimsoord groeide gauw uit tot een stad en kreeg de naam San Iago. De naam Compostela zou verwijzen naar campus stellae wat vertaald: als veld van sterren, herinnert aan de legende waar sterrenlicht, het graf van Jacobus zou aangeduid hebben.
In korte tijd werd Santiago, naast Rome en Jeruzalem een van de drie voornaamste bedevaartplaatsen van de toenmalige christenheid.
Voor de elfde eeuw waren de pelgrimswegen niet zo gemarkeerd als heden ten dage, de voornaamste bezigheid van de toenmalige pelgrim was vast en zeker de weg vragen, en hij kon dan maar het beste hopen, om nadien niet overvallen en leeggeplunderd te worden door degenen die hem geholpen hadden.
Maar langzaam groeide langs deze wegen de veiligheid, er werden kloosters, rusthuizen voor de pelgrims en burchten van de ridderorde van Santiago, (beschermers van de pelgrims), gebouwd.
In de loop van de volgende eeuw ontwikkelden zich op deze manier vaste trajecten, waarvan de aanlooproutes door Frankrijk van bijzonder belang waren, met als gevolg dat de voornaamste route Camino Françes als naam kreeg.
Vanuit Frankrijk had men vier voorname routes ze werden benoemd naar hun startplaats
Tours was voor de pelgrims die vanuit de richting van onze streken, uit noordelijk Europa en vanuit Parijs kwamen. Vanuit Le vezelay vertrokken de pelgrims die uit Oost-Europa kwamen. In Le Puy vertrokken de Zwitsers en de pelgrims uit de zuidelijke delen van Oostenrijk en Duitsland en tenslotte vanuit Arles vertrokken de Grieken, de Italianen en de pelgrims uit de Balkan.
Deze wegen kwamen tesamen in St. Jean Pied de Port en van daaruit werd over de Pyreneeën door Baskenland, naar Burgos, Léon, en via Astorga naar Santiago gestapt.
Deze ganse weg werd voor het eerst, rond 1150, beschreven door een monnik uit Poitu-Charente. Het werk kreeg de naam Codex Calixtus naar de toemalige paus CalixtusII
Het boek was wat men vandaag zou noemen: een volwaardige reisgids. Met alle voor deze tijd, belangrijke informatie over de te volgen weg, de gevaren, de doorwaadplaatsen of bruggen over de rivieren, de logementmogelijkheden, de plaatsen met drinkbaar water, en zo verder.
De Via de la Plata is naast Camino Françes de tweede grootste pelgrimsweg in Spanje, en hoewel deze weg ouder is, wordt deze1000Km lange weg minder bewandeld.
Een van de grootste verschillen met de Camino Françes is het aanbod aan refuges, daar waar op de 800 km lange Camino Frances er ongeveer een 180 zijn, zijn er op de 1000Km lange Via de la Plata ongeveer een 80 tal.
De geschiedenis van deze weg is gekenmerkt door de meest verscheidene culturen en volkeren.
Naast de oudste bewoners van het Iberische schiereiland stichtten de Feniciërs rond 1100 jaar voor Chr. de stad Cadiz en zwermden vandaar, op zoek naar goud en zilver, uit over het land richting noorden.
Na hen kwamen de Grieken en in 220 voor Chr. nam Hannibal het toenmalige HELMANTICA of het huidige Salamanca in.
Vanaf 200 voor Chr. Namen de Romeinen de plaats van de Karthagers in en begonnen met het aanlegen van hun Heerwegen zodat ze met hun legioenen zich gemakkelijk konden verplaatsen, maar ook om de handel te bevorderen.
Keizer Augustus bestreed de stammen in het noorden en om deze streek en de goudmijnen van Las Médulas te controleren, stichtte hij de stad Asturica Augusta het huidige Astorga en Elmerita Augusta of het huidige Merida.
Deze steden werden verbonden met goed uitgebouwde en geplaveide wegen, bruggen over de rivieren en ongeveer alle 20 a 25 mijlen (ca 30 a 37 Km-) werden rustposten ingericht.
Deze verkeersweg van zuid naar noord werd de huidige Via de la Platta.
Na de ondergang van het Romeinse rijk namen in de 5° eeuw de West-Goten de macht over. Innerlijke twisten onder de West-Gotische koningen verzwakte hun rijk en de Arabieren begonnen vanaf Gibraltar het ganse Spaanse schiereiland (behalve Asturie in het noorden) te veroveren, en vestigden vanaf 711 hun heerschappij.
Ook de Arabieren profiteerden van de door de Romeinen aangelegde infrastructuur en de met plaveien of stenen verharde wegen die zij al-balath of balata noemden wat zoveel betekent als geplaveide weg, in de Spaanse taal werd dit verbasterd tot Via de la Plata. Toevallig betekent dit ook zilverstraat, maar het zilver heeft er eigenlijk niets mee te maken.
Vanaf het begin het begin der bezetting door de Arabieren werd vanuit het noorden van Spanje (het koninkrijk Asturië) de verovering opnieuw ingezet, maar het zou duren tot 1492, met de val van Grenada, onder Ferdinand en Isabella van Spanje, het land volledig van de Arabieren zou bevrijd zijn.
Gedurende de Arabische bezetting tolereerden de Arabieren de christenen onder hun bewind. De zogenaamde Mozaraber (gearabiseerde christenen) konden hun geloof en hun cultuur verder belijden. Maar ontegensprekelijk waren er de invloeden van de Arabieren wat zich sterk zou uiten in de architectuur.
Ook deze Mozaraber christenen pelgrimeerden vanuit het zuiden naar Santiago de Compostela, en waar de hoogtepunt van de Camino Françes de 11 en 12 eeuw was, was dit voor de Via de la Plata pas in de 13 eeuw nadat Cordoba en Sevilla door Fernandes III verovert werden.
In het begin van de 20 eeuw was de Via de la Plata zo goed als vergeten.
De herleving van deze weg begon in 1990/91 wanneer het Jacobs Genootschap van Navarra een pelgrimsreis van de heropstanding op de via de la Plata organiseerde.
Van af dit ogenblik werden er genootschappen gesticht, de weg werd gemarkeerd, en refuges werden ingericht.
Uiteindelijk brachten de Heilige jaren (als 25 juli op een zondag valt) de echte heropleving van deze weg.
De huidige Via de la Plata begint in Sevilla en loopt richting Noord, parallel met de Portugese grens. Hij splitst zich in Granja Moreruela ,een 40 tal Km voorbij Zamora, en gaat daar verder richting Astorga om aan te sluiten op de Camino Françes. Vanaf Granja de Moreruela kan men de landschappelijk meer aantrekkelijke Camino Sanabrés stappen. Deze loopt Westelijk, en parallel met de Portugese noordergrens om via Ourense te eindigen in Santiago.
Op deze route liggen ongelofelijk veel resten van de vroegere Romeinse beschaving. Zoals in Santiponce, Merida, Caceres, en de ruines van Caparra, naast veel nog goed bewaarde bruggen en gebouwen, zelfs de mijlpalen (miliarios) van deze periode zijn er talrijk terug te vinden. Men vindt er ook steden met een grote bekendheid omwille van hun vele cultuurhistorische waardevolle gebouwen zoals Sevilla, Salamanca.
Het is niet enkel een tocht langs de cultuur van vele eeuwen het is ook landschappelijk een zeer aantrekkelijke tocht.
