Vrijzinnigheid
Vrijzinnigheid is een methode, terwijl humanisme betrekking heeft op inhoudelijke waarden. Onder vrijzinnig verstaan wij de methodiek van het Vrij Onderzoek, namelijk het op een objectieve, onbevangen wijze omgaan met problematische situaties. Vrijzinnig betekent dus ondogmatisch, vrij van gezagsargumenten. Door het kritisch gebruik van het verstand, zonder vooroordelen en bijgeloof, komen tot het begrijpen van de werkelijkheid.
Het impliceert ook dat elke vrijzinnige uniek is: via de methode van het Vrij Onderzoek komt elk tot een eigen invulling van hoe hij in het leven wenst te staan. Vrijzinnige humanisten zijn sterk in het leren omgaan met onzekerheden omdat ze een basishouding hebben van onderzoek en zelfkritiek, omdat ze feeling hebben voor het verschil tussen weten en geloven en omdat ze zich met een dosis levenskunst door het leven bewegen.
Humanisme
Humanisme slaat op waarden zoals tolerantie, pluralisme, solidariteit, dialoog, gelijkwaardigheid, democratie
. Deze waarden kennen we sinds de Verlichting. De klemtoon ligt op het respect voor een persoon, niet noodzakelijk voor zijn ideeën. Ideeën mogen worden geridiculiseerd, maar de persoon die deze ideeën verkondigt, moet altijd met respect worden benaderd. Humanisme heeft een sterke sociale dimensie.
Medemenselijkheid en redelijkheid zijn belangrijk voor een humanist. Hij heeft oog voor iedereen die omwille van financiële, relationele of lichamelijke handicaps dreigt uit de boot te vallen. Een humanist kan ten slotte ook niet anders dan ecologische waarden verdedigen. De mens is niet langer de maat van alle dingen, maar een nederige speler die in staat is zichzelf te vernietigen indien hij het milieu om zeep helpt.
Vrijzinnig humanisme
De bereidheid tot Vrij Onderzoek, kritiek, zelfkritiek, echte dialoog in vrijmoedigheid zijn belangrijke maar niet de enige vaardigheden die nodig zijn om kritisch samen te leven. Redelijkheid, emotionele intelligentie, ethische bedrevenheid en gevoel voor esthetiek zijn ook belangrijk. Een vrijzinnige humanist combineert zijn vrijzinnige houding met humanistische waarden. Dat maakt hem uniek. Het vrijzinnig humanisme is een levensbeschouwing die een onderkomen biedt aan vele strekkingen en dus niet dogmatisch predikt wat iemand moet geloven of hoe iemand zijn leven moet invullen.
Een levensbeschouwing en de praktijken (rituelen) die ermee gepaard gaan, hebben het kenmerk dat ze bepaalde processen in onze snelle en harde consumptiecultuur vertragen en verzachten. Ze geven de tijd om even stil te staan bij de dingen en naar adem te happen. Ze vergroten ook het groepsgevoel tussen mensen die dezelfde levensbeschouwing aanhangen. Ze verenigen mensen en dragen zo bij tot wat sociologen het sociaal kapitaal van de samenleving noemen. Sommige vrijzinnige humanisten benaderen het leven zeer rationeel en hebben lak aan alles wat met spiritualiteit te maken heeft. Anderen zijn gevoelig voor spiritualiteit zonder godsdienstig te zijn.
28-01-2007, 14:04 geschreven door Kürt en/of Nino
|