Maar jonge wijn moet men in nieuwe zakken doen (Luc.5.39)
In een viertal hoofdstukjes zal ik iets schrijven over de kerk van deze tijd, zoals die door velen wordt gezien en beoordeeld in Nederland.
I DE KERK IS VERHUISD
Alles wijst erop, dat de kerk er vandaag slechter voorstaat dan vijftig jaar geleden. Toen zat de kerk bij elke gelegenheid stampvol, of het nu een Heilige Mis was, een Lof, een vastenmeditatie, een veertigurengebed of kruiswegoefening. De kerk was duidelijk een volkskerk. Zij vormde een centrale plaats in een dorps- of stadsgemeenschap. De pastoor was naast de burgemeester een belangrijke autoriteit. Vandaag is dat geheel anders. De pastoor is van zijn voetstuk af, het kerkbezoek loopt terug en het geloof lijkt zienderogen weg te kwijnen. Dat zijn tekenen die je kunt waarnemen.
II VAN DE TOP NAAR DE BASIS.
Toch durf ik te beweren dat de kerk er beter voorstaat dan vijftig jaar geleden. Het klinkt haast ongeloofwaardig, tegen de achtergrond van de verschijnselen die ik zojuist heb genoemd. Natuurlijk, de uiterlijke verschijnselen van teruggang zijn duidelijk waar te nemen, maar wat vroeger niet aanwezig was, is nu naar mijn mening duidelijk aan het groeien: een steeds toenemende betrokkenheid van mensen, die het kerkgebeuren mee willen dragen en vorm geven. Je zou het ook anders kunnen zeggen: de kerk is verhuisd van de top naar de basis, het grondvlak. Waar vroeger de kerk uitsluitend gedragen en geleid werd door Paus, Bisschoppen en Priesters, wordt in deze tijd de kerk veel meer in stand gehouden en geleid door mensen, die weliswaar geen priester of bisschop zijn, maar zich WEL bij de kerk betrokken voelen. Wil onze kerk een toekomst hebben, dan zullen er steeds meer mensen moeten komen die zich voor de kerk en haar werk willen inzetten. Dat is geen noodmaatregel omdat er steeds minder priesters zijn, maar het is noodzaak, omdat de kerk thuishoort bij de basis, bij hen die samen als "levende stenen" de plaatselijke geloofsgemeenschap vormen. Het mooiste kerkgebouw heeft geen enkele zin als de mensen die er komen, zelf niet bereid zijn kerk, gemeenschap, volk van God te zijn in het dagelijkse leven, voor elkaar opkomend en elkaar dragend.
III NIEUWE MOGELIJKHEDEN.
De kerk van morgen zal een andere kerk zijn dan die van gisteren, toen er nog volop priesters waren. We kunnen ons blind staren op het feit, dat het priesteraantal afneemt, maar we kunnen ook oog krijgen voor andere mogelijkheden van kerk-zijn, die tot nu toe min of meer verborgen waren. Het dalende priesteraantal kan leiden tot een nieuwe vitaliteit van de plaatselijke kerkgemeenschap. Juist in onze tijd is het besef aan het groeien, dat de opdracht, om Jezus Christus aanwezig te laten zijn in deze wereld, op de eerste plaats aan de kerkgemeenschap als geheel is gegeven. De kerk is als volk Gods uitgeroepen om Jezus' manier van doen, Zijn praktijk van bevrijding en genezing, door te zetten in onze wereld. De liturgie kan ons daartoe bemoedigen en opbeuren. We hebben de bijbelse verhalen als wegwijzers naar het leven. Er is pastoraat: de zorg van allen voor allen, het meeleven van mensen met elkaar, het elkaar bewaren in geloof, ook en juist op de kritieke momenten van het leven. Net zoals Jezus moet de plaatselijke kerkgemeenschap concreet partij kiezen voor vernederden en onderdrukten. Zo alleen geeft een kerkgemeenschap haar geloof en haar hoop door aan een nieuwe, komende generatie.
IV VEELHEID VAN TAKEN.
Zo valt de ene opdracht van de kerk uiteen in een veelheid van taken, waaraan ieder lid van de gemeenschap , volgens zijn eigen gaven, kan meewerken: in liturgie, in verkondiging, in gemeente-opbouw, in catechese, in apostolaat, in dienstbetoon en diaconie. De tijd dat al deze taken bijna uitsluitend aan de priesters waren voorbehouden, lijkt voorgoed voorbij. De geweldige concentratie van kerkelijke functies in het priesterambt, zoals dat voorheen het geval was, lijkt nu bijna een inperking te worden van Gods vrijheid om mensen tot Zijn boodschappers en medewerkers te maken. In onze tijd krijgen we weer oog voor de geweldige spreiding van taken en gaven, zoals het was in de eerste christengemeenschappen. In deze nieuwe ontwikkeling is de priester veel meer de man van inspiratie en begeleiding, dan dat hij alles zelf moet doen. De leken worden niet meer ingeschakeld bij het werk van de priester, maar omgekeerd, de priester wordt door de leken ingeschakeld bij hun werk. Dat dit groeien naar een nieuwe kerk niet zonder spanningen verloopt, zal voor iedereen duidelijk zijn. Het komt er op aan de spanningen uit te houden. Wie echt door Jezus" Geest bezield wordt, zal niet weglopen, niet capituleren, maar volhouden en volharden.
De kerk moet zich geregeld vernieuwen. Bijkomstige en achterhaalde gewoontes niet aanhouden ten koste van een gezonde aanpassing aan de mensen van nu. Zij moet zich steeds opnieuw de vraag stellen of zij de hele boodschap heeft vertaald en verstaanbaar gemaakt voor de mensen van nu, zodanig dat zij er van en mee kunnen leven. Niemand zet een nieuwe lap in een oud kleed. Jonge wijn moet men in nieuwe zakken doen !
Het Nationaal Asperge en Champignonmuseum De geheel vernieuwde aspergeafdeling
De aspergeteelt wordt nog steeds gekenmerkt door veel handwerk. Asperges steken betekent: kijken of je een breukje in de aarde van het aspergebed ziet, de asperges uitgraven, dan de stengel afsteken met het mes en het gegraven gat weer dichtmaken. Hier een collectie stekersgereedschap.
Serviesgoed (Salins Frankrijk, ca. 1910)
Wassen en ondereinden afsnijden worden nu door een machine gedaan, maar gebeurde vroeger met de hand. Dit snijbakje diende als mal om de asperges op de goede lengte af te snijden.
De ontginningsploeg. Hiermee werd diep geploegd om de grond voor te bereiden voor het planten van asperges.
Genieten van asperges met een passende witte wijn. (In het museum worden geen asperges geserveerd)
Asperge-kunst
Aspergelikeur!
Aspergezaad. Bij rijping verandert de kleur van de besjes van groen naar rood. Iedere bes bevat zo'n 4-5 zaadjes. In het bovenste bakje de zaadjes puur. Dit veredelde zaad kan wel zo'n 4500,- per kilo kosten!
Fraai panorama in het geheel vernieuwde aspergemuseum
U komt binnen in het hoofdgebouw, een karakteristieke langgevelboerderij uit 1859. Bij een rondgang lijkt het alsof de vroegere bewoners zo weer binnen kunnen komen. U ziet de gezellige ouderwetse keuken, waarin bijna het hele gezinsleven zich afspeelde, de "beste" kamer met bedstee, het opkamertje en de kelder met de weckvoorraad. Men was arm, maar in huis was het vaak gezellig. Er was tijd voor elkaar, en als men tijdens de lange winteravonden aan tafel zat was er ruimschoots tijd voor een praatje. Deze sfeer is nog steeds duidelijk voelbaar in het woonhuis van "De Locht". Het maakt bij menigeen weer herinneringen los.
De binnenplaats
In de stallen van de boerderij zijn landbouwwerktuigen en gereedschappen te zien. Ook worden diverse oude beroepen uitgebeeld. U vindt hier de grote expositieruimte voor de wisselende tentoonstelling. Bij de boerderij bevinden zich het bakhuisje, het kippenhok, de schuur met de grote landbouwwerktuigen en de smederij. Het geheel wordt omringd door een ouderwetse bloemen-, moes- en kruidentuin. Verder kunt u terecht in de smederij, de kuiperij en de stroopmakerij waar regelmatig demonstraties worden gegeven. Zie de activiteitenpagina voor meer informatie.
Champignons plukken (Dit gebeurt niet in het museum)
Pas in de tweede helft van deze eeuw kwam, onder andere door specialisatie op asperges en champignons, de agrarische sector in Noord-Limburg sterk tot ontwikkeling. Deze streek is in Nederland de belangrijkste producent van beide gewassen. Voor "De Locht" was dit een goede aanleiding om hieraan een speciale afdeling te wijden. De Noord-Limburgse zandgrond leent zich uitstekend voor asperges, die geoogst worden in de maanden mei en juni. De champignonteelt kwam op gang door de samenwerking tussen pioniers op het gebied van teeltonderzoek en de eerste champignontelers. De paddestoelen worden het gehele jaar door geoogst.
Asperges schillen tijdens de aspergedag
Het Nationaal Asperge- en Champignonmuseum is gehuisvest in een oude boerenschuur die hier op authentieke wijze is herbouwd. Beide gewassen worden vanaf het beginstadium tot het eindproduct geheel in beeld gebracht. In het museum is een historische veilingklok aanwezig. Voor meer informatie kunt u terecht op de asperge- en de champignon-pagina's.
Het hoofdgebouw van "De Locht" is een langgevelboerderij uit 1859 die tot 1900 diverse malen is uitgebreid. De laatste bewoners verlieten de boerderij in 1989 en na een ingrijpende restauratie door een grote groep vrijwilligers kon in 1990 "museum De Locht" worden geopend.
U komt binnen in de gezellige ontvangstruimte die is ingericht in de oude potstal.
Het woonhuis
De keuken was de plaats waar men vroeger het meest verbleef. Hier werd gegeten en 's avonds een praatje gemaakt. Vaak was het ook de enige verwarmde ruimte. De kachel werd gestookt met turf uit de Peel.
De woonkamer werd alleen gebruikt voor bijzondere gelegenheden. Hier bewaarde men het mooiste wat men had. Nu kan men de bedstee bezichtigen, en de collectie "toeren", de traditionele klederdracht die na de oorlog in onbruik raakte.
De "stort", de bijkeuken. De stort ontleent zijn naam aan het stortgat in de muur. Na het schoonmaken van de vloer kon men het water door dit stortgat naar buiten vegen. Hier werd de was en de afwas gedaan. Door de aanwezigheid van een pomp hoefde men in deze stort niet naar buiten voor water. Dat was vroeger zeker niet algemeen.
In de kelder werden de etenswaren bewaard. Onder de bedstee de aardappelen, want dit was het enige vorstvrije plekje in vroeger dagen. Conserveren deed men door wecken, drogen en in de ton inmaken. Een voorbeeld van in de ton ingemaakt voedsel is zuurkool, "tonnemoos".
Welkom op onze internet-pagina's. "De Locht" werd geopend in 1990. In dit jaar vond een grote collectie historische voorwerpen zijn nuttige bestemming in het fonkelnieuwe museum dat speciaal hiervoor was ingericht in een historische boerderij. In 1993 werd het museum uitgebreid met het "Nationaal Asperge- en Champignonmuseum". Een afdeling van "De Locht" die volop informatie verschaft over de twee agrarische producten die Noord-Limburg beroemd gemaakt hebben. In deze internet pagina's vindt u uitgebreide informatie over de teelt van beide gewassen. Rond het kleine groepje enthousiastelingen dat aan de wieg stond van "De Locht" verzamelde zich in de loop van de jaren een groep van meer dan 160 vrijwilligers. Deze vormen de spil van het museum. Bij een bezoek zult u vaststellen dat zij u graag deelgenoot laten worden van hun enthousiasme en u gastvrij ontvangen.
Wij wensen u veel plezier met deze website en hopen u spoedig in museum "De Locht" te mogen begroeten. Vergeet vooral niet om onze activiteitenkalender te raadplegen. Meestal wordt op zondag een oud ambacht gedemonstreerd. Zo wordt een bezoek extra boeiend.
De schaapskooi. Typisch voor de woeste gronden zoals die nog tot 1900 voorkwamen in deze omgeving. Enkele exemplaren zijn nog op originele locaties te zien.
De collectie ploegen. Moeilijk in een foto te vangen maar uniek omdat het een gave complete verzameling is.
Wie kent hem niet, de Lanz Bulldog. Een oersterke tractor uit de jaren 40 en 50.
De Peel was leverancier van turf die als brandstof werd gebruikt. Veel boeren hadden een vergunning om 's zomers turf te steken, om die in de herfst, na droging, naar huis te halen.
Rijdende gewasbeschermingsspuit van de lokale fabrikant
Een vroege generatie electronische klimaatregeling
Gij die spreekt tot ons door mensen, die ons nodig hebben. Wij vragen U hoor naar ons gebed. Luister naar ons smeken voor mensen die moeten spreken tegen onrecht en verdrukking, tegen oorlog en verkrachting, tegen al wat mensen berooft van hun menselijkheid.
WEES IN HUN WOORD AANWEZIG WEK ONS OP DAT WOORD TE VOLGEN.
Voor mensen die moeite hebben met het luisteren naar Uw woord, omdat Uw woord zo moeilijk te verstaan was voor hen die er doof en gevoelloos voor waren geworden, omdat Uw woord voor hen een te zware opdracht bevatte.
WEES IN HEN EN ONS AANWEZIG DOOR UW WOORD VAN GOEDHEID EN LIEFDE
Voor mensen die geroepen zijn als profeten Uw woord te verkondigen onder ons. Blijf hen nabij, verlicht en inspireer hen, beur hen op, als jun taak hen ondraaglijk zwaar voorkomt, troost hen met de gedachte, dat, als zij zwijgen, er doodse stilte vallen kan, de stilte waarin mensen elkaar niet meer verstaan.
WEES IN HEN EN ONS AANWEZIG IN HEN MET KRACHT VAN WOORDEN IN ONS MET LUISTERVAARDIGE OREN. MOGE HET ZO ZIJN.
God, mijn God ik zoek naar U, al wat ik ben is dorst naar U.
Mijn lichaam is een land zonder water,uitgeput van verlangen naar U. Ik heb U gezien in Uw heilige woning, met eigen ogen, Uw kracht en Uw licht. Ik weet, Uw liefde is meer dan het leven. U wil ik prijzen mijn leven lang.
Naar U strek ik mijn handen uit, ik roep Uw Naam, Gij zijt mijn God, mijn dagelijks brood, mijn overvloed. Ik raak over U nooit uitgezongen.
Nachtenlang lig ik wakker van U, wakend en dromend denk ik aan U; altijd hebt Gij mij nog geholpen, in Uw nabijheid ben ik gelukkig
Gij hebt mij op Uw rug gebonden, met beide handen houdt Gij mij vast. Allen die mij naar het leven staan komen om in het holst van de aarde. Zij zullen vallen door het zwaard, zij worden een prooi van wilde dieren.
Maar ik zal mij verheugen in U, wie U erkent heeft recht van spreken. Leugenaars wordt de mond gesnoerd.
God mijn God ik zoek naar U, al wat ik ben is dorst naar U.
Jij, onuitsprekelijk geheim, grond van ons bestaan, Jij die naar mij omziet, Jij die mij wilt vasthouden en bewaren, ik bid Je:
omgeef me met de tederheid van je erbarming, bekleed me met de dauw van je mededogen, draag me door de kracht van je trouw.
Bewaar me als ik dreig te vallen, koester me als ik in verwarring geraak, houd me staande in tijden van crisis, keer me om, als ik verval tot geweld.
Jij lieve Gezegende, Jij, onuitsprekelijk geheim van mijn leven, wees er opdat ik mag leven, wees er opdat ik mijn leven mag delen met hen die naast mij staan.
Als wij de verleiding niet kunnen weerstaan, als wij voor het dode stenen brood kiezen, als wij niet voor onze medemens opkomen, Als we blijven gaan langs de wijde weg van het gemak. help ons dan op te staan, als Uw volk onderweg naar Pasen.
Als wij de schone schijn van de macht niet afwijzen, als we de broosheid van eigenwaan nauwelijks beseffen, als we niet delen en breken met elkaar, help ons dan op te staan, als Uw volk onderweg naar Pasen.
Als we zwijgend toezien op het groot geweld, als we onze stem daartegen niet verheffen, als we traag en behoudend blijven denken, dat de wereldhonger niet onze schuld is, als we verdrukking, verval en ongerechtigheid zien als onvermijdelijk, als we onze verantwoordelijkheid voor de schepping schuwen, help ons dan op te staan, als Uw volk onderweg naar Pasen.
Als we Uw roepstem negeren, als we niet proberen te leven in Uw Geest van eenheid en liefde, als we ons steeds neerlegen bij alles wat mensonterend is, neem ons mee naar het nieuwe Galilea, ga voor ons uit als de lichtende wolk, doe ons opstaan, als Uw volk onderweg naar Pasen.
Wij willen onze verbondenheid uitdrukken met al die mensen die vandaag worden afgemaakt en omgehakt, met allen die zich het lot van al die dorre vijgenbomen aantrekken, hier, in Ghana en elders allen die onderdrukt worden en uitgebuit.
Misschien is de vijgenboom waarover we spreken verdord omdat niemand hem goed verzorgde, omdat niemand voelde wat hij nodig had. Laat vandaag nog, Uw zorg en geduld door onze handen gaan. Laat ons zorgvuldig omgaan met de mensen om ons heen.
Wij bidden U om kracht. Laat ons leven brengen in al wat dood en afgestorven is en beweging brengen in al wat vastgelopen lijkt. Dat wij ons niet neerleggen bij het blijkbaar onvermijdelijke, maar blijven geloven in Uw grote droom: bevrijding en leven voor al Uw mensen.
Soms voelen wij onszelf zo dor en uitgedroogd, dichtgeklapt en vertrapt. Geef ons nog wat moed wanneer wij zwoegen zonder resultaat, wanneer het leven ons ontglipt en de bekoring groot is om het niet meer te proberen.
GOEDE GOD, U BENT GEDULDIG MET ONZE WERELD, WEES ONS NABIJ GEEF DAT WIJ ONS MET HETZELFDE GEDULD IN BLIJVEN ZETTEN VOOR EEN BETERE WERELD. AMEN.
Liefde, een groot woord in onze harde wereld. Liefde, woord waar mensen dagelijks van leven. God, het kost zo weinig, het is zo veel, een woord, een uitgestoken hand, een schouderklopje, aandacht en luisteren, zomaar iets doen voor een ander. God, het kost zo weinig, het is zo veel. U hebt Uw liefde aan ons getoond in de man van Nazareth. U laat het nog steeds aan ons zien in de omgang van mensen met elkaar. Laat ons elkaar liefhebben, goed zijn voor elkaar, gewoon een beetje zorg voor elkaar. Houd ons zo verbonden met U en met elkaar, vandaag en alle dagen.
Lieve God, soms lijkt mijn hoofd wel een doolhof: ik kom er niet uit en loop maar te piekeren wat ik moet doen.
Wilt U mij dan helpen om rustig te blijven en stap voor stap een uitweg te zoeken voor wat me dwarszit?
Soms zie ik een ander die loopt te verdwalen die ruzie heeft thuis of geen raad weet met een of ander probleem: wilt u mij dan helpen een vriendin te zijn en hand en hand een uitweg te vinden voor wat haar dwarszit.
We willen zoveel hebben, God, en als we het hebben willen we weer iets anders: leer ons genoeg te hebben van dat willen naar groter, mooier, nieuwer, sneller; leer ons genoeg te hebben van egoïsme, ruzie en gepest en van steeds meer; leer ons genieten van de dingen die we voor niets krijgen: de kleuren en geuren van de bloemen het lied van de vogels in de lucht maak ons tevreden met vriendschap, liefde en aandacht van de mensen om ons heen.
VOL VAN GOD wereld-in-delen landen in wanhoop landen badend in luxe mensen in verwarring mensen denkend in gewin mensen roepend om gerechtigheid mens die mij aankijkt mens die mijn stilte breekt mens die mijn spiegel is God die mij aankijkt God die mijn stilte breekt God naar wie ik geschapen ben Stem die mij aanspreekt Stem die mij aanraakt stem die mij roept wereld die op mij wacht mens worden van vrede mens van God, Jezus gelijk dat ik het zal kunnen God horen antwoorden leven in Jezus naam zijn een rechtvaardige (Franck Ploum, pastor)
Gebed God, als het stormt in ons leven, als alles overhoop gehaald wordt wat zeker en veilig leek, wees dan onze rots in de branding, geef ons beschutting tegen de harde wind: een plek om op adem te komen.
Geef dat we niet constant de luwte zoeken in het leven, dat we af durven stormen op alles wat onrechtvaardig is; dat we niet bang zijn de wind van voren te krijgen maar opkomen voor iedereen die zich niet staande kan houden.
We willen zoveel hebben, God, en als we het hebben willen we weer iets anders: leer ons genoeg te hebben van dat willen naar groter, mooier, nieuwer, sneller; leer ons genoeg te hebben van egoïsme, ruzie en gepest en van steeds meer; leer ons genieten van de dingen die we voor niets krijgen: de kleuren en geuren van de bloemen het lied van de vogels in de lucht maak ons tevreden met vriendschap, liefde en aandacht van de mensen om ons heen.
