Het leven van de schoolgaande jeugd in de jaren ' 50 (2)
De lagere school 50-'57
Het was een grote katholieke meisjesschool ergens in een West-Vlaams dorp. Onze leraressen waren zusters, een jong en erg dynamisch team. Onze klaslokalen waren zeer groot. Dat was nodig want ze zaten meestal stampvol! Wij zaten per twee aan houten lessenaars. In het midden van de bank was een inktpot en vooraan een gleuf om een pen en potlood in te leggen Er waren minstens 4 rijen of meer naast elkaar en zeker 7 of 8 banken achter elkaar. Er was amper plaats om je boekentas naast je bank te zetten. Als je dan naar voor moest komen , was het een hele kunst om dat zonder struikelen te doen. Was dat toch het geval, dan stelde je je aan omdat je de klasorde probeerde te verstoren!!!! Sommigen hadden er een handje van weg om stiekem de boekentas een duwtje te geven als iemand naar voor werd geroepen! Onze banken hadden een klep die omhoog kon, een ideale gelegenheid om daarachter met je buurmeisje te kletsen. Soms liep dat echter verkeerd af, verder meer daarover. Omdat we op de bankjes zo dicht naast elkaar zaten, was de kans op spieken heel groot. Daar vonden we wel een oplossing voor. Zo werden bij toetsen heel vaak grote stevige kaften in het midden van de lessenaar gezet. Daarachter zaten we dan te sukkelen om dat ding recht te houden!! Heel sociaal was dit wel niet maar ieder zorgde toen voor zichzelf . Als je op spieken werd betrapt dan moest je de toets afgeven ( al dan niet af) en kreeg je in het beste geval de punten die je al geschoord had. Een enkele keer was dat zelfs een dikke nul als het te vaak gebeurde. Vandaar onze eigenzinnige manier van toetsen afwerken!!
Vooraan in de klas hing een groot bord dat uit 3 delen bestond. Een groot vast bord dat tegen de muur hing met aan de zijkanten een openklapbaar bord eraan vastgemaakt.
Dat groot bord was geen overdreven luxe. Meestal stond het s morgens al volgeschreven. We hebben nogal wat gepend in de lagere school want de tijd van stencils of kopieën had zijn intrede nog niet gedaan. Voor het bord, over de ganse lengte van de muur, was een brede, houten trede. Daarop stond dan de lessenaar van de klastitularis die zo ex cathedra haar leerstof doceerde!
Vanaf het eerste leerjaar, mochten we af en toe met een echte pen schrijven. Dat was een hele kunst en vergde dan ook veel oefening.
Schrijven zonder te spatten of vlekken te maken heeft ons veel uren van zweet en tranen gekost. De kunst was om niet te hard op de pen te duwen zoniet stond die binnen de kortste keer open of gebogen en je kreeg niet zomaar een nieuwe pen. Het was altijd een heel belangrijk moment toen een nieuwe pen voor het eerst werd gebruikt. Je moest er eerst even aan likken vooraleer je ermee mocht schrijven! Tot op heden weet ik nog steeds niet waarom, maar dat was heel belangrijk dus likten we dan ook met veel overgave. Dat na elke schrijfoefening onze vingers onder de inkt zaten daar werd toen niet over gezeurd. Schrijven met zon pen was niet gemakkelijk om maar te zwijgen van het uurtje schoonschriftdat je ermee moest volmaken! Dat was helemaal geen sinecure! Voor de lessen schoonschrift kregen we schriftjes met dubbele lijnen. De bedoeling was om tussen die lijnen mooie lettertjes te vormen. Een hele opgave! Zo hebben we vellen vol as en bs . geschreven want toen waren het nog geen woorden maar de letters van het alfabet die het eerst werden aangeleerd. Wat dat schoonschrift betreft, bij mij heeft het niet veel geholpen want ik schrijf nog steeds niet schoon!!
Een lijn onder je werkje trekken was ook een hele kunst. De punten voor orde en netheid die ik hierdoor verloren heb, zijn niet te tellen! Ik deed mijn uiterste best om een goed huiswerk af te geven maar meestal liep het op het einde fout.
Een werk eindigde altijd met een lijn eronder..In mijn geval liep de inkt regelmatig onder de regel en liet dan een grote blauwe streep na.
Heel dikwijls heb ik geprobeerd om die inkt weg te gommen met als gevolg een groot gat in mijn blad! Omdat mijn pa meestal ons huiswerk nakeek, eindigde die slordigheid met het blad eruit en herbeginnen. Zoiets gaf je toch niet af!!!! Dat ik daardoor elk jaar problemen kreeg op school omdat mijn schriftje sneller vol was dan bij de anderen dat kon mijn pa niet schelen.
Daarom probeerde ik dan maar om de vlekken met bleekwater te verwijdere! Alsof hij dat niet zou zien! Een ramp was het! Een gele vlek was dan het resultaat en ook daarmee kon mijn pa zich niet verzoenen. Moraal van het verhaal: ik heb zeer dikwijls dubbel huiswerk gemaakt en er heel dunne schriftjes aan over gehouden!! Vlekken konden natuurlijk altijd vermeden worden! Daarom kregen we voor elk schriftje een vloeipapier! Het was zelfs zo dat je punten voor netheid verloor als je vloeipapier niet in je schrift zat!! Dat moesten we onder ons hand leggen tijdens het schrijven. Zo voorkwam je een bezweet blad met uitvloeiing tot gevolg! De vloeipaieren van school waren steeds grote roze vellen. Toen werd er echter ook ingespeeld op de behoeften, want verschillende firmas gaven mooie, dikkere vloeipapieren uit met aan de enen kant een advertentie van de zaak. Deze werden soms een collectors item! Maar niet alleen de vlekken waren de boosdoener. We rekenden gegarandeerd elk jaar af met het nodige aantal ezelsoren zowel in schriftjes als in boeken!!
Ezelsoren! Wie verzint er nu dat woord? Ik heb nooit goed begrepen wat de omgekrulde hoeken van ons schriftjes met de oren van een ezel gemeen hadden!!!
Als ik er nu even bij stil sta, vermoed ik dat het veeleer met de gedachte achter het woord ezel te maken had, dan met het dier zelf!!!. ( wordt vervolgd)
)
