Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
09-02-2007
Wat betekent sneeuw in februari ?
Gisteren was het dan zo ver, gans t land in een wit kleedje ! En wat betekend sneeuw in februari volgens de weerspreuken ? Ik laat ze het u vertellen :
In februari sneeuw en regen,
betekenen goddelijke zegen.
Nog een andere weerspreuk die van regen spreekt in deze maand zegt het volgende :
In de korte maand regen,
is vette en is zegen.
Met vette wordt hier mest bedoeld.
Mocht het nu echt beginnen winteren, wat wel niet het geval zal zijn, dan hoeven we niet zoveel meer te vrezen want zegt er een weerspreuk :
Maakt februari een brugge
sterk en straf,
meert die breekt ze weder af.
En zo zijn we vandaag weer enkele weetjes rijker geworden, tot morgen ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
9 Februari 2006 was een bewolkte dag met even wat zon, maar ook met sneeuwbuien. De maximum temperatuur bedroeg toen 4,8° en die werd om 12u04 waargenomen. De minimum temperatuur werd 's morgens om 9u21 opgetekend en die bedroeg 1,1°. 9 Februari 2005 was een bewolkte dag waar het kwik steeg tot 10,4° om 14u09 opgetekend. De minimum temperatuur bedroeg die dag 1,6° en die werd 's nachts om 0u10 waargenomen. De warmste 9de februari sinds de waarnemingen van 1833 was deze van 1899 met 18,7°. - De koudste 9de februari ooit kwam in 1942 voor met min 13,7°.
Vroeger en dan bedoel ik in de oudheid werd het opkomen vóór zonsopgang van Arcturus beschouwd als samen te gaan met stormachtig weder. Dit geloof is gedeeltelijk bewaard gebleven, en dat toont ons de mening, die in zekere streken en o.a. in Vlaanderen nog bestaat, dat een winderige Sinte-Apolloniadag belang zou hebben voor de oogst, vooral noorderwind zou erg welkom zijn. Weerspreuken verwoorden dit als volgt :
Voor de oogst is t altijd goed,
als t Sint-Aplonia waaien doet.
Ietsje anders gezegd, maar met net dezelfde inhoud :
t Is voor de oest bizonder goed,
als t Sint-Aplonia waaien doet.
Morgen zou het dus moeten waaien, en liefst nog een wind uit het noorden, maar of het dat morgen zal willen doen is vandaag nog een zeer groot vraagteken.
Ietsje lager in een apart hoofdstukje, kan je weer ietsje meer lezen over Sinte-Apollonia.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
8 Februari 2006 was een bewolkte dag met een maximum temperatuur van 7,1° om 18u56 waargenomen. De minimum temperatuur werd om 18u56 opgetekend en die bedroeg toen 4,2°. 8 Februari 2005 was een erg zonnige dag waar het kwik om 14u51 gestegen was tot 9,5°. De minimum temperatuur bedroeg die dag min 4,7° en die werd om 4u11 opgetekend. De warmste 8ste februari sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1912 met 14,9°. De koudste 8ste februari ooit kwam in 1895 voor met min 15,7° !
inte Apollonia werd, om haar standvastigheid in het belijden van het geloof, met zoveel woede in het aangezicht geslagen, dat de tanden uit haar mond vielen. Om die reden werd ze tegen de tandpijn gediend. Zij werd (wordt?) in veel kerken van het land, bij de PP. Predikheren vereerd. Nadat men de reliek gekust had, liet men zich voor een aantal jaren inschrijven in het broederschap en men noemde dat toen zijn tanden verkopen voor zoveel jaren Te Oedelgem(W-Vl.) werd de heilige in het Oostenveld vereerd. Wanneer daar in de omtrek iemand tandpijn had, zond men ze ter bedevaart naar het kapelleke van de zusters. In Leuven bestond dan weer de gewoonte dat men op deze dag voor de Sint Antoniuskerk, potjes fluitjes wierookvaten enz. in aardewerk verkocht. De kinderen floten toen dat horen en zien verging, en ze speelde met wierookvaten waarin ze houtskool of papier verbranden, uiteraard om het wieroken na te bootsen. In West-Vlaanderen hield men zwijntjeskermis. Al de schoolkinderen mochten die dag in de oogst meewerken met de meester, die dan nuttige wenken wist te geven over het zaaien en maaien, de tarwe en het onkruid, de school en de maneloop. Ieder jaar stak hij zijn zwijntje tegen sint Ampleunis en maakte hij hutsepot voor de bengels.
Vandaag laat ik de dieren nog eens aan t woord en wel deze die soms heel vervelend kunnen zijn en die men muggen noemt. Lees maar eens wat de weerspreuken ons daar over vertellen :
Blazen in februari de muggen alarm,
houdt dan in maart uw oren warm.
Nog anders gebracht :
Februari muggendans,
geeft voor maart een slechte kans.
Hopelijk krijgen we deze maand nog geen muggen te zien ?
Weten jullie waarom wij in februari de boeren het minst horen klagen ?Zo neen, kijk dan eens een ietsje lager. Aan het eind van het hoofdstukje over Chrysolius, vindt u het antwoord daarop.
Morgen krijgt u dan weer alles tehoren omtrent Sinte-Apollonia die op 9 februari op bezoek komt.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
7 Februari 2006 was een bewolkte zonloze dag met een maximum temperatuur van 8,7° om 13u44 waargenomen. De minimum temperatuur bedroeg toen 4° en die werd om 0u07 opgetekend. 7 Februari 2005 was een zonnige dag waar het kwik om 14u50 zijn hoogste punt bereikt had en dat liet 3,8° optekenen. De minimum temperatuur bedroeg die dag min 3,5° en die werd 's morgens om 5u24 waargenomen. De warmste 7de februari sinds de waarnemingen van Ukkel was deze van 1990 met 15°. De koudste 7de februari ooit kwam in 1895 voor met min 18,3° !
De oude volkskalender vertelt vandaag iets over Chrysolius.
Vandaag, 7 februari vertellen de oude volkskalenders een verhaal van Chrysolius. Neen dat is geen weerheilige maar het leek wel een enorm straffe man te zijn. De overlevering vertelt dat die man destijds onthoofd werd, waarna hij zijn hoofd in eigen handen nam en er mee op stap ging, helemaal weer naar huis ! Wat er bij zijn thuiskomst gebeurde wordt nergens verteld. Het inspireerde onze voorouders wel om Chrysolius als de schutspatroon tegen hoofdpijn te beschouwen, en hoe dat kwam hoef ik niet meer te vertellen neem ik aan. Wat ik u nog wel schuldig ben, is het antwoord op mijn vraag waarom men deze maand de boeren het minst hoort klagen. Dat is heel simpel, omdat februari de minste dagen telt natuurlijk.
Vandaag bekijken we het eens positief wat februari en het weer betreft. Volgens de regel zou deze maand ons drie zomerse dagen moeten geven, en wie kijk daar nu niet naar uit?
Ik laat het u door twee weerspreuken vertellen, een eerste zegt ons :
Februari en wintert nooit zo fel,
of zij geeft drij schone dagen wel.
Een andere zegt het ons dan weer zo :
Al is sprokkel nog zo hevig en zo fel,
toch levert zij heur drij
zomerdagen wel.
Nu maar hopen dat sprokkel die regel niet vergeet ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
6 Februari2006 was een bewolkte zonloze dag met een maximum temperatuur van6,4° om 13u49 waargenomen. De minimum temperatuur bedroeg toen3,5° en die werd om 8u36 opgetekend.
6 Februari2005 was een zonnige dag waar de temperatuur om 13u52 tot 10,3° gestegen was. De minimum temperatuur bedroeg die dag 1,3° en dat werd om 4u17 genoteerd.
De warmste 6de februari sinds de waarnemingen van Ukkel in 1833 was deze van 1926 met 14,9°.De koudste 6de februari ooit was deze van 1895 metmin 16,6° !
In Grimbergen en ook te Strombeek(Vl.Brab) werd Sint Amandus dan weer aanroepen tegen de oude manIn Eke(O-Vl.) had(heeft) er een kleine kermis plaats, en daar werden de inwoners van de naburige dorpen in grote getallen uitgenodigd. Men zong daar destijds het volgend zeer oud liedje :
Al die lepel lekken kan,
Komt naar Eecke (bis)
Al die lepel lekken kan,
Komt naar Eecke, naar Sint-Amand,
Sint Amand, die goede bloed,
Die ons al die deugden doet,
Rooskens op ons hoed.
In Hoeleden(Vl.Brab) kwamen de bedevaarders op deze dag de reliek van de heilige vereren gedurende de octaaf, en zij gingen er beewegen tegen de lamheid. Ook in Stokrooie(Limb) werd Sint-Amandus vereerd tegen de lamheid, jicht en andere pijnen in benen en armen.Een volksgezegde vertelt dat de zondag na Sint-Amandusdag, Sint Antoon van Dikkelvenne en Sint Amand van Gavere, de ene met zijn offerande van vlees, de andere met zijn ontvangen offerbroden s nachts op de Molendam te Gavere bijeen kwamen. Waren hun spijzen onbedorven gebleven, dan voorspelde dit een rijke oogst voor gans het gewest ! Waar zijn die tijden toch naartoe ?
Morgen komt Sint-Amandus bij ons langs en die brengt ons, na Sinte Veronica, ook weer een boodschap voor de tuinliefhebbers en de landbouwers, een boodschap die ik u door de weerspreuk rond zijn naam, liever zelf laat vertellen :
Sint Amaan,
doet het zaaikleed aan.
Sint Machuit (27 nov.)
doet het uit.
Met hetaan doen van het zaaikleed wordt hier bedoeld het zaaien, in zaaibakken en serren, van groenten welke later moeten uitgeplant worden.
Onze volgende weerheilige is Sinte-Apollonia waar u op 8 februari weer alles over verneemt.
Ietsje lager vindt u in een apart hoofdstukje weer een en ander over Sint-Amandus,ik zou zeggen ga eens een kijkje nemen.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
5 Februari 2006 was een bewolkte dag met lichte regen. De maximum temperatuur bedroeg toen 5,9° en die werd om 17u58 waargenomen. De minimum temperatuur werd 's nacht om 4u40 opgetekend en die bedroeg 0,2°. 5 Februari 2005 begon zonnig en eindigde bewolkt. De maximum temperatuur bedroeg die dag 6,6° en die werd om 13u35 opgetekend. De minimum temperatuur bedroeg min 1,2° en die werd om 3u36 genoteerd. De warmste 5de februari sinds de waarnemingen in 1833 was deze van 2004 met 14,7°. De koudste 5de februari ooit kwam in 1912 voor met min 13,3° !
int Amandus gekend als de grote apostel van de Nederlanden, werd in Aquitanië geboren. Hij trok zich terug in een Benediktijner klooster. Tijdens een bedevaart in Rome werd hij door de heilige Petrus aangemaand om in Gallië het geloof te gaan prediken. Nadat hij in Vlaanderen veel kloosters had gesticht, onder meer de twee abdijen van Gent, werd hij bisschop van Maastricht waar hij slechts 3 jaar verbleef om opnieuw als zendeling te gaan ijveren. Hij stierf rond het jaar 680 in de abdij van Elnon die door hem gesticht was.
Talrijke parochies in Vlaanderen, waaronder ook de mijne, zijn hem toegewijd. De meeste vindt men in het land van Aalst langs de dender waar vroeger en misschien nu nog wel ? begankenissen waren op zijn naamfeest. In Moorsele (O-Vl) bijvoorbeeld offert men brood ter zijner ere. Hij wordt (werd) er aanroepen tegen het branden van het vlas, en de hagel, maar ook tegen de oogziekten. Men ging dan water putten aan de Sint-Amandusfontein. Te Leupegem(O-Vl) wordt(werd) de H. Amandus dan weer gediend tegen de grote landwormen die het koren uitaten en die, zo werd er beweerd, door tovenaars gezaaid werden. Daarom gingen de boeren s morgens vroeg, van voor zonsopgang al, kruisgewijs over hun land en zeiden daarbij volgende bezweringsformule :
Lieven Heere en Sinte Amand
Gingen t samen achter t land
Zonder stok, noch roo in hulder hand,
Heere, zeid hij, Sente Amand,
Daar zijn wormen in dat land.
En Ons Heere zei tegen Sint Amand
Wel steek uit uw rechter hand,
En t zij zwart, wit of rood,
Binst drij dagen zijn zallemaal dood.
Zon bezweringsformule was door de H. Kerk verboden want dat was uiteraard superstitie. Morgen krijgt u het vervolg
Vandaag Sint-Veronica en morgen Sinte-Agatha op bezoek !
Terwijl we uitkijken naar wat Sinte-Agata ons te vertellen heeft die morgen op bezoek komt, eerst toch eens zien wat Sinte-Veronika ons te zeggen heeft want die is vandaag te gast bij ons met een raad speciaal voor tuinders en boeren, lees maar :
Sint Veroontje,
verplant uw boompje.
En hebt u daar vandaag geen tijd of goesting voor, geen nood op want 17 februari lijkt ook nog aangewezen dag te zijn.
En wat zegt Sint-Agata ons voor morgen ? Wel morgen zou het een regendag moeten zijn wil het een goed grasjaar worden. Een weerspreuk verwoord ons dat zo :
Water op Sinte Agata,
is melk in de boterkern.
Morgen kijken we dan weer uit naar de komst van Sint-Amandus, en de boodschap die hij voor ons zal meebrengen.
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
4 Februari2006 was een bewolkte dag met een maximum temperatuur van 5,7° om 16u12 waargenomen. De minimum temperatuur werd die dag om middernacht genoteerd en die bedroeg 0,4°.
4 Februari2005 was een bewolkte, mistige dag waar het kwik om 15 uur zijn hoogste punt bereikt had en dat bedroeg toen7,5°. De minimum temperatuur bedroeg die dag 1,5° en die werd s avonds om 19u27 opgetekend.
De warmste 4de februari sinds de waarnemingen te Ukkel in 1833 was deze van 2004 met maar liefst 16,7°. De koudste 4de februari ooit kwam in 1917 voor metmin 15,8° !
Door de vele weerspreuken rond O.L.Vrouw-Lichtmis lees u uitzonderlijk pas vandaag, op zijn naamfeest,wat Sint-Blasius ons te bieden heeft. De volksetymologie brengt de naam Blasius tot blazen. Blasius blaast ! zegt men wanneer het rond deze dag waait.
In deze periode kan het wel eens serieus waaien en daar zal volgende spreuk dan wel uit ontstaan zijn :
Blasius op, Blasius nere,
Blaast hij nog, ik blaze were.
Een andere weerspreuk zegt ons dan weer t volgende :
Sinter Blasius,
wind en wazius (water)
We moge rond zijn naamdag niet alleen wind, maar ook regen verwachten ! En .mocht het vandaag waaien dan blijft die acht dagen blazen,is die wind vergezeld van regen, dan zijn we er slechter aan toe, lees maar :
Als t vandaag regent en waait,
zeven weken lang wind en
watermolen draait.
Vandaag is het dus weer een van de vele lotsdagen, hopen maar de hemelsluizen dicht blijven, en dat Blasius vergeet van te blazen ! ! !
Ietsje lager in een apart hoofdstukje, kan u nog een en ander lezen over Sint-Blasius
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
3 Februari2006 was een bewolkte en wat men noemt, een ongezonde dag met een maximum temperatuur van 0,1° om 16u21 waargenomen. De minimum temperatuur werd om middernacht opgetekend en die bedroeg toen min 3,6°.
3 Februari2005 was een bewolkte dag waar het kwik om 14u34 zijn hoogste punt bereikt had en dat bedroeg9,1°.De minimum temperatuur bedroeg die dag 3,6° en die werd om 9u10 opgetekend.
De warmste 3de februari sinds de waarnemingen in 1833 was deze van 2004 met 15,5°.De koudste 3de februari ooit kwam in 1917 voor metmin 16,3° !
int-Blasius was bisschop van Sebaste? en werd onthoofd nadat hij verschillende folteringen had ondergaan. Deze heilige is in onze streken zeer goed gekend en hij wordt gediend tegen allerlei kwalen.Zijn naam alleen al was voldoende om hem tegen de winden, blaas- en maagpijnen te dienen. Sint-Blasius werd gegeseld en ontveld en om die reden dient men hem tegen de velziekten. Omdat hij op het water wandelde is hij de patroon tegen de waterzucht. Hij stierf samen met twee kinderen en zeven godvruchtige vrouwen, daarom wordt hij aanroepen tegen de kinderziekten. Hij werd onthoofd en daarom gediend tegen de hoofdpijn. Op zijn feestdag wijdt men kaarsen tegen de keelziekten omdat hij een kind genas dat een visgraat had ingeslikt. Men plaatste (of plaatst) twee kaarsen kruisgewijs onder de kin van de zieke en bidt : Door de voorspoed van de H. Blasius, bisschop en martelaar, bevrijde u God van keelziekte en alle andere kwalen, in de naam des Vaders enz. In Beersel (Prov Antw.) werd (wordt) hij aanroepen tegen de kinkhoest en de zweren. Vele Vlamingen gingen vroeger naar Ogy in Henegouwen. Daar gingen ze de H. Blasius dienen tegen de oogziekten en bijzonder tegen de bloem, waarvoor ze een zakje tarwebloem offerde. Ze gingen (gaan?) dan driemaal rond de kerk en putten water uit de Sint-Blasiusbron. In Jette bij Brussel bezit de kerk een arm van de heilige, daar kwamen (komen?) de moeders op deze dag met hun kinderen de reliek vereren tegen de kinkhoest. Ik wil hier tot slot nog aan toevoegen dat hij ook nog de schutspatroon was tegen brandwonden in de 2de graad.
Zoals ik gisteren al zei, geef ik u vandaag nog enkele weerspreuken rond O.L.Vrouw-Lichtmis en dit omdat het aanbod echt te groot is om ze op een dag te kunnen brengen.
Laat mij beginnen met wat ik vind, een erg mooie :
Lichtmis kleer,
is de boer een bedeleer.
Lichtmis donker,
is de boer n jonker.
Hou vandaag vooral de wind in t oog want :
Blaast op Lichtmis wind uit t oosten,
moet ge veel hout hên om te roosten.
In de Kempen geloof men terecht in de volgende :
Als te Lichtmis,
de zonne schijnt
door t hout,
dan is t nog wel
zes weken koud.
En tot slot nog eentje uit die vele weerspreuken die Lichtmis rijk is :
Storm en sneeuw met Lichtmis,
komt de lente vroeg gewis;
Blijft het echter heldere lucht,
is de lente weggevlucht.
Morgen is het Sint-Blasius en wat die ons brengt vertel ik u morgen dan weer.
