Beelden zeggen meer dan woorden. De surfers maken dankbaar gebruik van de Plage Ste. Marguerite. Er staat een zuidwesterwind, de zon schijnt en het wordt vloed. Beter kan niet. Een schoon meiske maakt zich klaar voor haar zeilbeurt.
Tevenn is een driekoppige groep Bretoense virtuozen. Zij brachten Keltische muziek en ook eigen composities. Het was weer een schitterende avond. De zon doet terug haar best. Wie dacht dat er afkoeling ging komen, had zich misrekend. Alweer mochten we beschutting zoeken onder een parasol of moesten we met de voeten in het zeewater staan.
de integratie van het Meetjesland in de Germaanse taal
Hier levert Bea assistentie aan de kooklerares. Bea vertaalt van het Frans naar het Duits met Lembeekse inslag. Het kan alleen maar de Nederduitse taal verrijken, de integratie van het Vlaamse Meetjesland in de grote Germaanse cultuur. En zo te zien, denken de deelnemers er zo ook over. De les ging over caramellensaus in Bretoense gerechten. Reden genoeg dus om de les bij te wonen. Ik ben dan eventjes naar Ploudalmézeau gereden. Onderweg stak ik de Aber Benoit over. De hittegolf is nu voorbij en we kunnen terug op een normale manier ademen.
Twee jaar geleden dook het monster van Loch Ness hier op. Gisteren kwam het monster terug in zijn ware gedaante. Bea moet geschrokken zijn om terug in de huid te kruipen van een onwezenlijk creatuur. De vlag hangt uit. Telkens als ik er passeer, moet ik de groet aan de vlag doen. Er wordt op toegezien. Meteen weten we dan ook van waar de wind komt.
Het blijft heet, meer dan 30 graden. Gelukkig biedt de zee afkoeling en dus wandelen we een stukje langs de Atlantische Oceaan. Hond en mens zijn blij. De bijna enige foto van mezelf kan later wellicht dienen als doodsprentje bij mijn begrafenis. De lezer heeft het dus nog tegoed. Bea en Elisabeth verzamelen mosseltjes om ze morgenavond te kunnen eten. En dan doen ze ook nog samen handwerk. Haken en breien, een leuke bezigheid bij 30 graden, doen we thuis ook aan de Leuvense stoof.
De apotheker moet een geneesmiddel afleveren. Gezien de omvang van het product, vraagt hij aan de klant of het voor een mens of een paard is. “Geef maar voor een paard, het is voor Helmut, want hij weegt 120 kilo”. En het blijft broeiend heet in Landéda, bij de 30 graden. Aan zee is dat redelijk uitzonderlijk. Wie bruin wil zien, moet nu zijn slag slaan. Omdat de zonsondergang zo mooi is hier, plaats ik een stemmige foto, gisteren rond 23 uur genomen.
Het leven kabbelt rustig verder hier. We zitten in de zon, we zitten met onze voeten in de zee, we zitten te kletsen, en we zitten te luieren. De hond wordt gewassen. Reizen met motorhome, mobilhome in slecht Nederlands, is modern en fel in trek. Maar wat doe je dan als je op een camping staat en een brood wil? Dan ga je naar de buurman en informeert of hij toevallig niet naar de winkel moet. Ook ik voelde gisteren deze nattigheid. Dat heb je nu eenmaal als je met zo’n duur spul volledig immobiel bent geworden.
Luci Caré is een koor dat wij al vele jaren kennen. Hubert, de campingeigenaar, maakt er deel van uit. Het koor brengt klassieke muziek onder begeleiding van een Oekraïense pianiste en koorleider Pierre Figaro. Deze laatste heeft een solozang gegeven met zijn vijf octaven stem. “Untill we meet again”, want we zien ze elk jaar met plezier terug optreden. Onze Vlaamse vrienden hebben hun laatste Bretoense vakantiedag doorgebracht in Landéda. Wij allen waren te vinden aan het strand en bij het eten van schelpjes uit de zee. De boeren schreeuwen om water, maar wij willen niets liever dan een hele dag zon.
Het leven van de vissersvrouw is hard. Terwijl haar man ver in zee op kabeljauw aan het vissen is in de buurt van Newfoundland en wellicht meerdere weken van huis is, moet zij instaan voor het dagelijkse inkomen. Elke dag staat zij om 6 uur op en begint zij haar dagtaak. Mosselen en zeeschelpen oprakelen moet ze doen. Ze verzamelt vele emmers vol. Haar handen zijn vol eelt en haar rug is krom van het harde labeur. Pas ’s avonds komt ze thuis, stinkend naar zeewier en rotte garnalen.
Good morning Landéda! Hier zet ik enkele foto’s van deze morgen om 06 uur. Dit is een van de mooiste momenten van de dag. Bea volgt elke kookles hier op de camping. Ze is zelfs aangeduid als vertaalster voor de Duitse cursisten. Gisteren waren de langoustines aan de beurt. De lesgeefster heeft al haar engelengeduld aan de dag gelegd om de kampeerders in te weiden in het bereiden van de langoustines.
Als er één uiting van het Bretoense christelijke geloof is, dan zijn het ongetwijfeld de parochiale omheiningen met beelden en taferelen: de enclos paroissal. Deze van Plouguerneau is niet de bekendste, je ziet er de calvarie. Merk op welke sterke expressie het beeld van Maria Magdalena uitstraalt. De helicopter van de kustwacht komt regelmatig langs. Je wandelt naar een eilandje, vergeet de getijden en je stelt vast dat je niet meer terug kunt. Dan neem je de telefoon en vormt de 112. De heli komt en de rekening nadien ook.
Op een foto hieronder zie je nog een vervolgverhaal van Kamiel. Je weet nog wel dat Kamiel voortijdig om het leven kwam tot glorie van de menselijke spijsvertering. Op de foto was Kamiel nog in de fleur van zijn leven. Drie fiere Vlaamse meiden hadden post gevat aan de rotsen van Trémazan. Uitzonderlijk werd er stilte bewaard, hetgeen niet van alle vrouwen kan gezegd worden. En dan zie je nog Fonske de mol. Hij was een beetje schuw en haastte zich om snel in de aardbodem te verdwijnen.
Goede vrienden van ons zitten voor een weekje in Le Conquet. We hebben hen ontmoet aan de grote menhir van Kerloas. Aan de voet van de menhir deden we samen een picknick en dan zijn we naar de rotsen van Trémazan getrokken. We kunnen lang genieten van de opspattende zeegolven en de woestheid van de natuur. Op de weg viel het me weer op dat automobilisten mijn donkerblauwe camionette aanzien voor de gendarmerie: mobiele telefoons ineens wegsteken en gordel aan. Ik kreeg zelfs een collegiale groet van de echte gendarmes.
Hieronder zie je Kamiel. Kamiel heeft het grootste deel van zijn leven in zee doorgebracht. Wat later werd hij opgenomen in een kwekerij, een rustoord voor zeekrabben. Vandaag heb ik Kamiel meegenomen om het tijdelijke met het eeuwige te verwisselen. Omdat hij niet onmiddellijk blij was met mijn beslissing, moest ik hem ervan overtuigen dat het leven voor iedereen een einde kent en dat de dood samen met de fiscus de enige zekerheden waren in het leven. Dan heb ik de pastoor erbij gehaald voor de laatste sacramenten en dan de pot in. Veel heeft Kamiel niet geleden, want het kokende water gaf hem een bevrijdend gevoel, weg van alle zorgen. Hij zal geen last meer hebben van moslimterroristen die met hun kromzwaard de heidenen proberen te onthoofden. Om een beetje te bekomen van de emotie, zet ik hier een foto van de reddingsdienst, die de mensen uit het water haalt, dood of levend.
Melkern. Met melk of karnemelk heeft het niets te maken. Het is de naam van de groep die gisteren voor ons kwam optreden. Ze gaven het mooiste van de Ierse folk. Iedereen mocht meebrullen, stampen, klappen en kletsen. De mannen en vrouwen musici deden weer hun best. Met militaire tred heb ik mijn 16 kilometers afgestruind. Het is heilzaam voor mijn gehavend linkerbeen.
Mirko uit het Duitse Ruhrgebied is een gedegen modelspoorder. Met hem heb ik een leerrijk gesprek gehad over de Bogobit remmodule en over het optimale gebruik van de spanningsfrequentie bij register 20 van de Tams decoders. Morgen hebben we het wellicht over het omvormen van mannetjes in schaal 1/87, bv. hoe je een zo’n plastic figuurtje een vlag doet dragen of paddenstoelen doet plukken. De wind is gunstig voor de windsurfers. Hun kleurrijke zeilen moeten beslist op foto bewaard blijven.
En dan hebben we gisteren weer een prachtige muzikale avond gehad. Les Pierrolo’s, een Duits-Hongaars duo met gitaar bracht nummers in het Jiddisch, Frans, Hongaars en Russisch. Een medekampeerder speelde tussendoor piano met een virtuositeit van het hoogste niveau. Directeur-zanger Hubert deed zijn best met zijn volle tenorstem. Wij hadden een gratis avond vol professionaliteit, waar je elders wellicht 50 euro moet betalen. Hubert, de campingeigenaar, slaagt er steeds in de beste performers binnen te halen. Tussendoor ben ik nog eens naar het kapelletje van Sainte Marguerite geweest en dan vijf foto’s samengesteld tot één fotomontage. De kapel stelt nog weinig voor en heeft haar religieus karakter geheel verloren. De gemeentewerkmannen gebruiken het als opslagplaats voor nadarhekkens en verkeersborden. Het heilig Margrietje draait zich wellicht twee keer om in haar graf.
De wind is gevallen. Alles komt tot rust. Alleen Bea toont een grenzeloze energie. Tijdens de ochtendwandeling kwamen de oesterbanken tevoorschijn bij laag tij. De vissers zijn in de weer, want ze hebben bitter weinig tijd om de oesters binnen te halen. Straks heeft het water weer volledig greep op het leven.
De storm blijft razen in Bretagne en een heel stuk van Frankrijk, code oranje en rood. De kustwegen zijn afgesloten en het is verboden met een caravan of aanhangwagen te rijden. De gendarmes houden er toezicht op. Plezierbootjes liggen aan de ketting en volgens ik hoor, zijn er al een paar op drift gegaan en tegen de rotsen geslagen. Vele voortenten hier op de camping zijn beschadigd of vernield. Sommige mensen durven niet buiten komen. Een wandeling langs het kustpad is bijzonder gevaarlijk en eigenlijk niet te doen. Ik ga mijn dagprogramma moeten aanpassen. En meteen is het raak. Mijn vriend Mirko uit het Ruhrgebied Bochum is aangekomen. Mirko is modelbouwer zoals ik. We hebben dus een heleboel te vertellen.
Er woedt momenteel een storm in Landéda en in heel Bretagne. Dikke schuimkoppen staan op de zee en de hoge golven kletsen tegen de rotsen. De voortenten hebben het zwaar te verduren. O wee de kampeerder die met minder zorg zijn voortent opgesteld had! Regen en harde windstoten zullen nog duren tot morgen. Ze trekken landinwaarts richting België en Duitsland. We zijn met de auto gaan rondrijden en konden terug kennis maken met het ruwe, het echte Bretagne. Wij terug naar de grote menhir van Kerloas, daar waar de mannen voor hun fertiliteit bidden en de vrouwen vergeefs hopen op voldoende zeggenschap thuis. Bea en Hannelore hebben ook stilgestaan bij de menhir. Gelukkig dat het maar legende is, dat van het vrouwelijke heerschap in de ouderlijke woning.
