Hebzucht.
Het kapitalisme is inderdaad gebstoeld op puur winstbejag en ongebreidelde hebzucht. En toch, als de mens wil overleven zal dat kapitalisme moeten afgeschaft worden. Het grote struikelblok daarbij is de vraag hoe we de hebzucht van de mens aan banden kunnen leggen.
M.i. ligt hebzucht in de menselijke natuur. Hoe ver we ook in de tijd teruggaan, altijd weer stellen we vast dat er altijd mensen of groepen mensen gewesst zijn die zich zoveel mogelijk proberen te verrijken ten koste van andere mensen. In de meest recente geschiedenis merken we dat pogingen om een socialistische maatschappij te installeren op die hebzucht gestrand zijn. Ik verwijs hierbij naar de Sovjet-Unie en China. In de Sovjet-Unie was de communistische partij samen met de bureaucratie, nomenclatura oppermachtig. Op die manier ontstond een nieuwe groep rijken die het volledig voor het zeggen had en die alle rijkdom naar zich toetrok. China is in naam nog altijd een socialistisch land, politiek dan toch. Alleen zien we dat de Volksrepubliek, op economisch vlak, het meest brutale kapitalisme in de armen gesloten heeft. Ook daar hebben we dus een stinkend rijke minderheid zien ontstaan en een verpauperde arbeidersmassa. Idem dito voor de voormalige vazalstaten van de Sovjet-Unie. Na de val van de Muur hebben zij allemaal met groot enthousiasme het kapitalisme binnengehaald met als gevolg schrijnende armoede voor een groot deel van de bevolking in al die landen.
Hoe moet die hebzucht dan aan banden gelegd worden? Het meest voor de hand liggende is het oprichten van allerlei controle-instellingen maar dat zijn dan ook weer mensen die daar deel van uitmaken. En toch kan er zich slechts een vrije, socialistische maatschappij ontwikkelen als we er eerst voor zorgen dat alle mensen beschikken over schone lucht, voldoende voeding en een dak boven het hoofd. Dat lijkt me al een hele opgave.
Lezers van deze blog die ideeën hebben over hoe we die hebzucht kunnen aan banden leggen, laat het weten, ze zijn meer dan welkom.
|