Druk oponderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
Categorieën
Natuurvereniging DEN BUNT vzw
Welkom op de blog van Natuurvereniging DEN BUNT. Onze vereniging is gestart in 1981 en bestaat nu dus meer dan 40 jaar en telt ruim 200 leden in de Kempense regio. Alles wat te maken heeft met milieu, natuur en natuurfotografie, activiteiten van onze vereniging...enz. vind je terug op deze blog. En deze blog is er voor en door de leden. Wil je een bericht plaatsen, dan kan dat door mij een mailtje te sturen met de te plaatsen tekst en foto's. Volg ons ook op onze Facebookpagina.
12-11-2021
GOED OM WETEN - MEREL
Hoe oud kan een merel worden?
De oudste merel in Europa is gevonden in Duitsland. Deze merel was ooit geringd, zodat bekend was hoe lang de vogel heeft geleefd: ruim 23 jaar. In Nederland is de oudste merel ten minste 17 jaar geworden. Deze merel werd geringd op 12 juli 2002, toen hij al een paar maanden oud was. Hij is op 1 juli 2019 helaas dood gevonden. De gemiddelde leeftijd van merels ligt echter veel lager dan deze maximale leeftijd. Gemiddeld ligt die tussen de drie en drie-en-een half jaar.
Hoewel het buitengewoon intelligente vogels zijn, worden ze door menigeen verguisd. Wanneer je eenmaal het predicaat hebt van eierrover en kuikenverslinder, kom je hier niet gemakkelijk meer vanaf. Bovendien zouden er 'teveel' zijn en ‘komen er steeds meer bij’, zo wordt vaak gemopperd. Zeker in het broedseizoen worden eksters met argusogen bekeken. Is dit beeld terecht?
Ook eksters hebben in het broedseizoen een nest jongen groot te brengen. Ze vullen hun dieet aan met her en der een eitje of een jong vogeltje. Dat maakt ze niet populair. Maar hun menu bestaat voor een veel groter deel uit emelten, kevers, wormen en wat wij aan voedsel laten slingeren. Het af en toe verorberen van een nestje van bijvoorbeeld een merel hoort erbij en is een volkomen natuurlijk verschijnsel. Er zijn niet ‘teveel’ eksters, wat nogal eens wordt beweerd.
Sponzen houden van water. De grote sponszwam niet, die houdt van naaldbomen. Al in de vroege herfst kun je ze tegenkomen op de voet van een den, spar of lariks. Het zijn grote opvallende zwammen. Ze zouden ook best bloemkoolzwam kunnen heten, want daar hebben ze ook wat van weg. Inclusief hun eetbaarheid, want liefhebbers eten hem graag. Maar fotograferen is beter dan opeten, dan kan de paddenstoel blijven staan en genieten er meer mensen van.
Van oorsprong is ons land geen “papegaaien-en-parkietenland”. Maar zo’n vogel verkiest wel eens het vrije luchtruim boven een kooi…. met als gevolg dat sommige soorten hier toch als vrije vogel rondvliegen. De meest succesvolle soort in ons land is de halsbandparkiet. Het zijn knalgroene en luidruchtige vogels, oorspronkelijk afkomstig uit India en Centraal-Afrika. Het zijn holenbroeders die ook in nestkasten broeden, ten nadele van onze eigen vogelsoorten. Ze komen veelal voor in stadsparken (vooral in Brussel)…. omdat ze daar voedsel aangeboden krijgen van wandelende bezoekers.
Halsbandparkiet in Warandepark in Brussel (Foto: Karel VERBRUGGEN)
Onderstaande foto is gemaakt op één van de vele kleine waterlopen in Natuurreservaat “De Maat” in Mol. Na identificatie met Obsidentify bleek het te gaan om een graskarper. Ze kunnen tot 150 cm groot worden met een gewicht van 45 kg. De soort is eigenlijk niet inheems maar wordt soms lokaal uitgezet als waterplantenbeheerder.
Steeds vaker hebben waterbeheerders te maken met dichtgroeiende waterlopen. Een dicht waterplantendek belemmert de waterafvoer. Bovendien kan zo'n dichtgegroeid water leiden tot zuurstofarme omstandigheden wat vissterfte veroorzaakt. Het is daarom belangrijk waterplanten te verwijderen. Dat kan door maaien en afvoeren, maar dat is arbeidsintensief en daardoor kostbaar. Bovendien beschadig je ook het ecosysteem en de visstand en daarom worden graskarpers ingezet…. want dat is van nature een planteneter die dagelijks meer dan zijn eigen gewicht aan planten opeet!
In het fotoverslag over de wandeling aan het "Beleven" heb ik een foto toegevoegd van een waterplant die we daar gezien hebben. Het plantje was mij helemaal onbekend, maar na controle met "Obs-Identify" bleek het volgens deze app. om watercrassula te gaan. Jan DIRKX heeft ondertussen ook heel wat opzoekingswerk gedaan en laat weten dat het bijna zeker geen watercrassula is, want dat is een vrij dominante plant die bij zijn verschijnen in natuurreservaten vrijwel onmiddellijk uitgeroeid wordt. Het is bijna zeker sterrenkroos. Deze plant komt voor in stilstaande of beperkt stromende watergangen. De bladeren vormen een soort bladrozet die aan de oppervlakte van het water blijft drijven. De bladeren, helder groen en ondoorschijnend, zijn spatelvormig en er staan meerdere bladeren, soms wel tot twaalf, bij elkaar in de rozet. Onder de rozet hangt een stengel in het water en aan deze stengel staan de bladeren tegenover elkaar. Je kunt zelfs spreken van een kruisgewijze bladstand.
Zondag 14 november 2021 - Ontbijt met thema-wandeling
09:00 uur Ontbijt op het Campinastrand: Zanddijk 62a, DESSEL Na het ontbijt verplaatsen we ons naar ons nieuw lokaal op de Markt in Dessel Start van de thema-wandeling (5 km) met aansluitend filmpjes Ter afsluiting nog een gezellig onderonsje. Inschrijven kan tot en met zondag 07 november.
Als je deelneemt aan het ontbijt mag je dit zeker niet vergeten:
Met zijn bijzondere leefwijze, prachtige kleuren en exotische uitstraling spreekt de ijsvogel tot de verbeelding. Als je er eenmaal een gezien hebt, vergeet je die kleuren nooit meer. Maar een ijsvogel spotten is niet altijd even gemakkelijk…. maar Wim MARTENS is er alvast wel in geslaagd !!
Een van de eerste struiken die gaan botten is de vlier. In veel van onze struweelranden, vooral op wat voedselrijkere bodems is hij te vinden. Het is een tot wel 7 meter hoge struik. Tijdens de bloei is hij goed te herkennen aan de opvallende op schermen lijkende vlakke bloeiwijzen. Ook in de vruchttijd is de struik goed te herkennen aan de donkere, bijna zwarte bessen. De geur van fijngewreven bladeren is zo typisch, dat daar ook een vlier goed aan te herkennen is. Zowel de witte schermvormige tuilen als de bessen worden gebruikt om er drankjes of jam van te maken.
Herfst is bessentijd. Voor vogels en vooral trekvogels, vormen bessen een voedzaam hapje in een periode waarin insecten afnemen. Maar de ene bes is de andere niet. De meest gegeerde bessen zijn die van de wilde lijsterbes en de vlier. Die zijn al in augustus rijp en worden dan verorberd door lokale merels, zanglijsters en andere vogels. Trekvogels die hier in oktober arriveren moeten het doen met de bessen van de meidoorn, duindoorn of wilde liguster. De minst smakelijke bessen blijven hangen tot ver in de winter, zoals die van de Gelderse roos.
De heggenmus is een van de meest voorkomende broedvogels van ons land, maar toch bij velen onbekend. Dit komt door zijn verborgen bestaan in en onder struiken en heggen. Heggenmussen vliegen niet vaak en scharrelen vooral over de grond om voedsel te zoeken.
De heggenmus heeft een onopvallend bruingrijs verenkleed. De tekening van de rug lijkt veel op die van een huismus, waarbij de heggenmus vooral te herkennen is aan de blauwgrijze kop en borst en de spitse snavel. Is vaak op de grond te vinden, waar heggenmussen als een muis op zoek zijn naar voedsel. In het voorjaar zingt het mannetje al vroeg vanaf de top van een struik of boom.
Veel planten zijn al uitgebloeid, maar klimop begint nu pas met bloeien. Dat is fijn voor vlinders, zweefvliegen en andere insecten die van nectar leven. De atalanta bijvoorbeeld kan die extra energie goed gebruiken voor zijn lange tocht naar het zuiden. Klimop is een bosplant die het ook prima doet in de tuin. Plant er dus een, of snoei al bestaande niet teveel, je doet daar de insecten een groot plezier mee. Na de bloei komen er zwarte besjes aan de struik, die weer gegeten worden door vogels: dubbel feest!!
Fazanten zijn prachtig gekleurde vogels, althans de mannetjes. De mannetjes zijn onmiskenbare grote, statige hoenders. Naast de opvallende kop hebben mannetjes een lange gebandeerde staart en een bruin lichaam met donkere vlekken en schubben. De vrouwtjes zijn bijzonder goed gecamoufleerd. Ook zij hebben, net als de mannetjes, een lange staart en zijn geheel bruin met donkere vlekken. Fazanten vliegen vaak op het laatste moment op met een rauwe kreet bij een naderend persoon. De fazant komt van nature voor in laaglandbossen, waar hij is gespecialiseerd in het vangen van insecten, hagedissen en soms muizen, zaden en aas op de bosbodem. Fazanten in Europa zijn standvogels en blijven het jaarrond in hun broedgebied. Wel vormen zich in de winter soms grotere groepen.
Fotoverslag wandeling "Beleven" in Reusel Zaterdag 23 oktober 2021
Om 09:30 uur verzamelden zowat 20 Bunters aan de Hollandershoeve voor een wandeling rond het "Beleven" in Reusel onder begeleiding van onze gidsen Roger en Jef. Het weer was een beetje donker en mistig... maar de temperatuur was prima en het bleef droog! Opvallend tijdens de wandeling waren de vele watervogels.... maar vooral ook de vele verschillende soorten paddenstoelen!! En voor het vertrek bezochten we ook nog even het dierenpark van de Hollandershoeve.
Klik op de "play-knop" om het filmpje te bekijken (Geluid aan) Fotografie: Karel VERBRUGGEN en Marleen VAN WOLPUTTE.
Reuzenpaardenstaart – Equisetum telmateia – Great horsetail
Reuzenpaardenstaart is eenmaal volgroeid onmiskenbaar. Het is een erg forse paardenstaart die graag groeit in halfschaduw op natte tot zeer natte bodems. In de lente verschijnt eerst de bruine bloeistengel zonder bladeren die de sporen verspreiden. Later komen ook de groene, onvruchtbare stengels met een groot aantal kransen van zijtakken tevoorschijn. De stengel is opvallend dik. De zijtakken hebben ribbels die door fijne tandjes ruw aanvoelen. De grootste breedte van de plant ligt net onder de top.
Reuzenpaardenstaart (Alle foto's: Karel VERBRUGGEN)
In het begin van de lente kun je in onze rijkere loofbossen en ook in veel buitengoederen de driehoekige gevlekte bladeren van de Gevlekte aronskelk vinden. Iets later verschijnen de kolfvormige bloeiwijzen die opvallen door het witte omhulsel dat die kolf gedeeltelijk omhult. Vanaf augustus/september is de bloeiperiode van deze plant voorbij en de bloemen maken plaats voor bessen. Deze ‘staan’ in een trosje op een steel. Ze zijn aanvankelijk groen en later feloranje en kunnen eigenlijk niet verward worden met een andere plant.
Gevlekte aronskelk (Alle foto's: Karel VERBRUGGEN)
Vooral in de oeverzone langs rivieren, rivierarmen, plassen en meren, maar ook in licht beschaduwde beekbegeleidende oevervegetatie en in moerassige vegetaties vind je van juni tot oktober de bloeiende moerasandoorn. De tamelijk hoog wordende planten met een kaarsvormige bloeiwijze met roze lipbloemen valt dan op tussen de zeggen en andere grote kruiden.
De Gekroesde melkdistel of ruwe melkdistel is een kruidachtige, eenjarige plant uit de composietenfamilie. De stengel heeft geen tussenschotten. De plant wordt 30-60 cm hoog. De groene bladeren zijn niet of weinig ingesneden, gelobd of veerdelig. De bladrand is stekelig getand, waarbij de stekels meer lang dan breed zijn. De bloemen zijn geel en als je de stengels beschadigt komt er melk uit. Omstreeks deze tijd zijn de vruchtpluizen te zien....
Gekroesde melkdistel (Alle foto's: Karel VERBRUGGEN)
Nu de dagen korter geworden zijn, is het steeds gemakkelijker om een nacht-actieve egel te spotten. In het donker scharrelen ze rond, op zoek naar lekkere hapjes. Een egel in de tuin is voor veel mensen een welkome bezoeker, want hij eet graag slakken. Huisjesslakken worden met huisje en al opgegeten, geen probleem voor de egel! Bovendien is het ook gewoon leuk om nog even extra goed op egels te letten…. maar je zal je moeten haasten want eind oktober gaan ze weer in winterslaap!
Zondag 14 november 2021 - Ontbijt met thema-wandeling Je hebt de omzendbrief ongetwijfeld ontvangen. Het programma ziet er uit als volgt:
09:00 uur Ontbijt op het Campinastrand: Zanddijk 62a, DESSEL Na het ontbijt verplaatsen we ons naar ons nieuw lokaal op de Markt in Dessel Start van de thema-wandeling (5 km) met aansluitend filmpjes Ter afsluiting nog een gezellig onderonsje. Inschrijven kan tot en met zondag 07 november.
Klik op onderstaande afbeelding om de omzendbrief nog eens na te lezen.
