Spreekwoorden en gezegdenxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
A Nouéstra dàma Chandelièra, Gran frèit ou gran neviéra. Het taaltje van onze voorouders. In onze woorden gezegd:
Met lichtmis mag men felle koude en veel sneeuw verwachten.
En of het er kon sneeuwen ! Pascal zal zijn zoon Sebastien wel attent hebben gemaakt dat er nog veel sneeuw zal vallen als de ijspegels aan het dak lang zijn.
Als s morgens de haard uitgedoofd was wees dit op sneeuw. Hingen de bomen vol sneeuw, zal het weldra opnieuw gaan sneeuwen.
In de vallei van Fours kon het ook veel en hard regenen.
Zo zei men wel eens: La pluéia dou matin arèsta pa lou pelerinof in onze taal: Morgenregen houdt de pelgrim niet tegen.
Ondeugende kinderen durfden wel eens zeggen dat ouders en regen na drie dagen begonnen te vervelen: Parèns e pluéia din tres jours ennuéia !
De boeren hielden de wolken in het oog en konden beter dan Frank Deboosere het weer voorspellen.
In Fours was men zeker als er een stortbui uit het westen kwam men de ossen kon nemen en kon gaan ploegen zonder problemen. Als de stortbui uit het oosten kwam was het beter de ossen te nemen en naar huis te gaan.
Zag men kraaien langs de Bachelard heen en weer vliegen of de linker oever volgen, wees dit op slecht weer.
De vrouwen konden rekenen op hun mannen als ze moesten weten hoe zich te kleden naar de weersomstandigheden. Komen de wolken van Allos, trek dan zo vlug mogelijk uw jas uit, maar komen ze van Jausiers, doe dan zo vlug mogelijk uw jas aan, want hij zal u van pas komen.( Allos ligt ten zuiden van Fours en Jausiers in het noorden. Het gezegde komt uit het gehucht van Bayasse, gelegen in het oostelijk uiteinde van de vallei van Fours.)
Onze voorouders konden ook de toekomst voorspellen. Zouden onze Bellons geloofd hebben wanneer ze een krijsende ekster hoorden ze de volgende dag een brief zouden ontvangen !? Of wanneer de kachel ronkte ze bezoek zouden krijgen ?
Stressvol was de situatie wanneer een kip een uitzonderlijk klein ei had gelegd. De meester des huizes moest dan, met zijn rug gekeerd naar zijn huis, dit ei over het huis gooien zonder het dak te raken ! Lukte dat bleef het gezin van een ongeluk gespaard !
Een middeltje tegen nierpijnen leek gunstig wanneer men zich de eerste donderdag van de lente over de grond wentelde. -Niet prettig als je die nierpijnen in de winter kreeg !?-
Voor ons niet vreemd hun bijgeloof dat lammeren meestal geboren worden bij nieuwe maan. Tijdens deze maanfase moesten de Fourniers goed hun kudde in het oog houden.
Een schaapsherder die vlees wou eten deed dat liever in zijn woning. Riskeerde hij het toch buitenshuis, in t open veld bij zijn kudde, zou de kudde gegarandeerd uitgedund worden.
Huiselijker was het gezegde wie zijn brooddeeg mooi wil zien rijzen, mocht alleszins niet op de trog gaan zitten. En wie nooit met zijn vingers de pols van zijn andere hand omvat is geboren uit een onwettelijk huwelijk of sterker nog een bastaard. -Ik probeerde het eens en moest me in bochten wringen om niet als bastaard uit de proef te komen -. Uit studie blijkt dat er in de tijd van onze voorouders, in alle families, vele bastaards rondliepen.
Tenslotte in verband met een gezin te rijkelijk gezegend met dochters zei men: Eén dochter is schoon , twee is genoeg, drie dochters is te veel, vier dochters en de moeder keren zich als duivels tegen de vader ( Ena filha, bella filha,doués filhas, proun de filhas, tres filhas, tro de filhas; quatre filhas, mé la màire, cinq diàbles couéntra lou pàire.) -Wij vaders weten dat en tegenwoordig moet je daarvoor niet eens vier dochters hebben
-
Op basis van artikel Bellonneke nr 14 jaar 1982
************************** |