Betekenis van de Antwerpse straatnamen + wetens -en bezienswaardigheden
31-03-2017
Lange Klarenstraat
LANGE KLARENSTRAAT
Wist U dat ... ?
- deze straat gelegen is tussen de Meir en de Lange Nieuwstraat.
- in de 14de eeuw de vestinggracht van 1291-1314 gedempt en bebouwd werd en vandaar de benaming "Oudevest" kwam.
- begin de 16de eeuw ze "Cleerenstraat"werd genoemd naar het circa 1460 gebouwde klooster van de arme klaren aan de oostzijde van de straat (kapel afgebroken in 1895, rest in 1905).
- deze straat gelegen is tussen de Korte Gasthuisstraat en het Mechelseplein.
- de naam "Lange" Gasthuisstraat pas voorkomt in 1496.
- er aan bijna elk pand een belangrijke voorgeschiedenis is verbonden, zoals bv het Maagdenhuis als museum en zetel van de O.C.M.W., Sint-Elisabeth als eigentijds hospitaal, het museum Mayer Van Den Bergh.
zicht op het Maagdenhuis (foto van Alfons Van Camp)
zicht op het Sint-Elisabethgasthuis (foto van Alfons Van Camp)
zicht op het museum Mayer Van Den Bergh(foto van Alfons Van Camp)
- deze straat zich bevindt tussen de Frankrijklei en de Stanleystraat.
- dit een Oude landweg, die in de 19de eeuw aangeduid werd als Leemstraat verwijzend naar de bodemgesteldheid, doorlopend tot aan de huidige Mortselsesteenweg in Deurne.
- omstreeks 1850 de straat Lange Leemstraat werd genoemd.
- aan de Lange Leemstraat 53, zich het geboortehuis van de dichter Paul Van Ostayen bevindt.
- de Lange Kievitstraat is gelegen in het hart van de diamantwijk van Antwerpen, tussen het Stadspark en de Provinciestraat, en via een brug onder de spoorbaan doorloopt.
zicht op de Lange Kievitstraat richting Quinten Matsijslei (foto van Alfons Van Camp)
- de straat in 1857werd aangelegd.
- na de rechttrekking eerst de naam kreeg van Nonnenstraat, later Kievitstraat (tussen 1846 en 1875) en ten slotte Lange Kievitstraat.
- de Nonnenstraat liep tot Borgerhout en bestond vermoedelijk al voor 1300 op gronden van het in 1542 gesloopte klooster Sint-Margrietendal, ook Ter Nonnen genoemd en gelegen in de buurt van het huidige Stadspark, ter hoogte van Louiza-Marialei
- vanaf de tweede helft van de 16de eeuw werd de straat genoemd naar het hof van plaisantie "den Kievit", dat gelegen was tussen de Nonnenstraat en de Herentalse Vaart (ongeveer aan de huidige Quinten Matsijslei).
- er ook een "Kievitplein" bestaat, dat gelegen is achter het Centraal Station
(foto's van Alfons Van Camp)
zicht op het Kievitplein
- de naam van dit plein verwijst naar het hof van Plaisantie "De Kievit" dat in 1547 aldaar gelegen was. - hier vijf Afrikaanse baobab-bomen uit cortenstaal van Dirk Lenaerts, Rolf Mulder en Joris Michielsen werden geplaatst.
- in Afrika zulke bomen een speelplaats zijn voor kinderen en een ontmoetingsplek voor ouderen, vandaar deze invulling van een binnenplein tussen de gebouwen. - er hier tevens een stadsgedicht op de gevel van het Anna Bijnsgebouw op binnenplein is aangebracht.
Kunstwerk Qu'y vit? (ofwel: wie leeft hier?)
- Joke van Leeuwen, stadsdichteres 2008-2009, dit grote (16 x 5 meter) het handgeschreven gedicht "Hier" maakte met o.a. oude stadsplannen van deze buurt, rond het verzet van buurtbewoners tegen de bouwplannen waarbij geen rekening was gehouden met hun ideeën.
- er zich het kunstwerk "Nieuwbouw" met kleurrijke baksteenmotieven op voormalige Scoutel van de Britse kunstenaar Richard Woods.
- er ook in het station, kant Kievitplein een "Comics Station", strippretpark (zondag opening) is.
- hier ook verschillende tentoonstellingen worden gehouden, zoals bv "Het avontuur van de Evolutie van Oerknal tot mens & Mammoet" (11.7.2014)
Charles Darwin Mamoet
(foto's van Alfons Van Camp)
- en de tentoonstelling met voorhistorische dieren
- deze gang zich bevindt tussen de Tabaksvest en het Hopland.
zicht op de Langegang (foto van Alfons Van Camp)
Wist U dat ... ?
- het een 140m lange, smalle gang is, die door G.Despommeraulx in 1583 geopend werd op het Mollekesraamhof.
- er in de 18e eeuw hier nog aan weerszijden van deze weg een aantal pittoreske, rustiek woningen stonden .
- toen de eigenaars zich in de loop van de 19e eeuw verder van het stadscentrum gingen vestigen, hier een herverkaveling vormde en er een aaneengesloten reeks kleinburgelijke huizen, kwamen, die de jongste decenniën één voor één opnieuw verdwenen zijn.
- de Langegang geruime tijd een privéweg was en pas bij raadsbesluit van 23 september 1848 hij in het publiek wegennet werd opgenomen. -
- er in 1856 hier nog bij nr 26 een binnenplaats was met een twaalftal huisjes.
- deze lange straat gelegen is op het Zuid, tussen de Balansstraat en de Kielsevest.
zicht op het pleintje gelegen tussen de Balans -en de Lange Elzenstraat (foto van Alfons Van Camp)
- de oorspronkelijke Lange Elzenstraat circa 1860, bij de bouw van de Brialmontvesting, verdeeld werd in een deel intra muros en extra muros, laatstgenoemde sinds 1887 Kruishofstraat.
- de straatnaam verwijst naar het 15de-eeuws domein Langen of Groten Elst, later Kruishof, dat ten westen begrensd werd door de Lange Elzenstraat.
- deze straat zich bevindt tussen het De Conincplein en de Pothoekstraat.
- ze vroeger Beeldekesweg, modo -straat,werd genoemd en reeds vermeld stond op het plan van Van Lyere van 1696.
- de huidige naam er kwam na opening van de Korte Beeldekensstraat (circa 1855).
- er op het einde van de straat, aan de Pothoekstraat zich het Stuivenberggasthuis bevindt.
zicht op de gevel van het Stuivenbergziekenhuis (foto van Alfons Van Camp)
- er aan het nummer 224 de hardstenen gedenkplaat: "Hier leefde en werkte / Vincent Van Gogh / van einde november 1885 / tot einde februari 1886." is aangebracht.
- de Lange Achteromstraat een vrij korte is, die straat haaks op de Korte Achteromstraat loopt en begint aan de Broederminstraat.
- de straat dagtekend van 1875 wegens de verkaveling van het Zuid.
- de straat genoemd werd naar de afspanning "De Achterom" die op de hoek van de Broedermin- en de Sint-Laureisstraat was gelegen en terug ging tot een hof van plaisantie.
- deze straat zich bevindt op het Kiel, tussen de De Bosschaertstraat en een kruising maakt met de Abdijstraat om ten slotte te eindigen in een doodlopend stuk straat.
- deze straat vermoedelijk verwijst naar de Landbouw (ook: agricultuur).
- dit het geheel is van economische activiteiten waarbij het land wordt gebruikt ten behoeve van de productie van planten en dieren voor menselijk gebruik.
- er vele definities bestaan, waarbij tuinbouw en veeteelt meestal wel tot landbouw worden gerekend, maar bosbouw en visteelt vaak niet.
- deze plaats gelegen is op het Zuid, en omsloten wordt door de Emiel Banningstraat - Kasteelstraat en Lambermontstraat.
- ze in 1909 de naam kreeg van Baron F.A. Lambermont, secretaris-generaal van Buitenlandse zaken.
- hij in 1863 de zware Scheldetol kon vrijkopen van Nederland. Dit historische gebeuren een vaak terugkerend thema is op het Zuid, vertaald in talrijke straatnamen en een aantal grote monumenten.
- het beeld door de sinjoren genoemd wordt als "het stenen bootje" dat op 14.8.1912 onthuld werd door koning Albert en koningin Elisabeth
- dit neobarokke beeld een ontwerp is van beeldhouwer Léandre Grandmoulin en architect F.Van Holder
zicht op het "Stenen bootje" op de Lambermontplaats (foto van Alfons Van Camp)
-o-o-o-O-o-o-o-
LAMBERMONTSTRAAT
Wist U dat ... ?
- de Lambermontstraat gelegen is in het Zuidkwartier, tussen de Kronenburgstraat en de Marnixplaats.
- de straat maakt deel uit van het oorspronkelijke verkavelingsplan van het Zuid opgemaakt rond 1875.
- in 1884 deze straat een eigen naam kreeg, ter ere van baron F.A. Lambermont (1819-1905).
- bBijna niemand deze straat kent en ze dikwijls verward wordt met de Lammekensstraat in Borgerhout, doch dat deze straat gelegen is tussen de Meistraat en de Lange Gang en enkel toegankelijk oetgangers en fietsers en het karakter heeft van een openbare weg.
zicht op de Lammekensraamveld (foto van Alfons Van Camp)
- er eerst gedacht was de nieuwe straat Kanonstraat te noemen in overeenstemming met de oude straatnaam die in deze buurt verdweeen. De districtsraad van Antwerpen koos echter voor"Lammekensraamveld".
- de straat er pasis gekomen in 1999 en ligt in de omgeving waar in de 16° eeuw lakens, stof of houtem ramen werden gedroogd.
- dit een rechte straat is gelegen op de wijk Zurenborg, tussen Door Verstraete- en de Draakplaats.
- de naamgeving in 1883 vermoedelijk verwijst naar Altaar (Ara, de afkorting is ook Ara),, zoals alle straten in de omgeving.
- dit een sterrenbeeld is liggende aan de zuiderhemel tussen echte klimming 16u31m en 18u06m en tussen declinatie -45º en -68º. Het sterrenbeeld vanaf debreedte van de Benelux niet te zien is.
- deze straat gelegen is op het Kiel, tussen de Julius De Geyterstraat en de Waarlooshofstraat.
- de straat genoemd werd naar de Belgische beeldhouwer Jef Lambeaux, geboren te Antwerpen in 1852 en gestorven te Brussel op 5.6.1908.
- hij de broer is van de kunstschilder Jules Lambeaux.
- zijn eerste werk "Oorlog" tentoongesteld werd in 1871,gevolgd door een lange reeks humoristische, piktoreske groepen, zoals "Dansende kinderen", "Het Geluksgetal" en "Een ongeluk" (1875).
- zijn werken "De Bedelaar" en "De Kus" (1881), beschouwd werden als zijn meesterwerk.
- de Brabofontein (1887) op de Grote Markt in Antwerpen uitgegroeid is tot het officiële symbool van de stad Antwerpen.
(foto van Alfons Van Camp)
- het Salvius Brabo uitbeeldt, de legendarische stichter van Antwerpen.
P.S. : bijkomende gegevens van onze medewerker en freelancer Frits Schetsken :
TRIOMF VAN KRACHT EN BEWEGING Op 14 januari 1852 komt in het huis De Witte Ketel aan de Antwerpse Grote Markt 44 het zoontje van een Waalse koperslager en een Vlaamse vrouw ter wereld en ze noemen hem Jef Lambeaux. Door dat tweetalige gezin zal Jef zich altijd een echte Belg blijven voelen en dat zal ook later blijken uit de verspreiding van zijn werk over zowel Vlaanderen, Walloniė als Brussel. Zelfs de beroemde Brabofontein kan je beschouwen als een van de meest Belgische kunstwerken, want Jef heeft daarvoor samengewerkt met Brusselaar Egide Rombaux en Waal Jean-Marie Gaspar.
Na een kunstopleiding aan de Antwerpse academie en een eerste reeks liefelijke werken, vertrekt Jef in 1879 naar Parijs, waar hij bij Jan Van Beers verblijft tot 1881. In dat laatste jaar komt hij terug naar Belgiė en vestigt zich in de Brusselse randgemeente Sint-Gillis, waar rijker volk woont omdat het hier gezonder is dan in de lagere delen van Brussel rond de Zenne. Jef betrekt er een atelier in de Savoiestraat, waar hij nog datzelfde jaar zijn beroemde beeld ‘De Kus’ realiseert, vaak als zijn meesterwerk beschouwd.
Tussen 1882 en 1883 maakt Lambeaux een reis door Italiė, waar hij vooral geļnspireerd raakt door het beeldhouwwerk van Jean de Boulogne, afkomstig uit Douai, toen dat nog tot het graafschap Vlaanderen behoorde. Vooral het weergeven van kracht en beweging houdt Jef aan die kennismaking over en dat zal zijn hele verdere werk kenmerken. Zoek bij Lambeaux geen symboliek, maar de – veelal naakte – realiteit.
In Sint-Gillis krijgt hij de opdracht voor de Brabofontein op de Antwerpse Grote Markt, waarvoor de helft van een gift van August Nottebohm wordt uitgetrokken. Dit meest bekende werk van Lambeaux komt gereed in 1887. Maar veel spraakmakender wordt zijn reusachtige relief ‘De Menselijke Hartstochten’, waarvan hij het ontwerp als houtskooltekening voorstelt in 1889. De pers heeft zijn bedenkingen, maar koning Leopold II betaalt voor de uitvoering in marmer, waarbij Victor Horta moet zorgen voor een passend paviljoen om zo’n enorm hoog-reliėf tentoon te stellen. Maar de ideeėn van Jef en Victor lopen nogal uiteen met als resultaat dat pas na Jefs dood een definitieve exporuimte tot stand komt. De controverse rond dit reliėf laait hoog op, waardoor het tempelachtige paviljoen vaker gesloten is gebleven dan toegankelijk. Sinds 2015 kan het tegen betaling op woensdag, zaterdag en zondag tussen 14 en 16 uur worden aanschouwd in het Jubelpark te Brussel.
Intussen verhuist Lambeaux naar de Antoine Bréartstraat 104 in Sint-Gillis. Het gemeentebestuur belooft hem in 1898 een eigen museum als hij daarvoor voldoende beelden afstaat. Dat doet Jef, maar die werkstukken zijn opgeslagen bij zijn buurman en worden vernield tijdens een bombardement in de Tweede Wereldoorlog. Wel staat voor het stadhuis van Sint-Gillis Jefs beeld ‘De nimf van de Bocq’, een enthousiaste naakte vrouw uit 1894, die zich tot 1976 schuil moest houden in een stadhuiskelder. Binnen op de eretrap van dat stadhuis staat Lambeaux’ zelfportret, een man leunend op een stoel als een poėet in gedachten.
Ook in Walloniė is Jef Lambeaux geen onbekende figuur. Zijn beeld ‘Triomf van de Vrouw’ uit 1901 veroorzaakt veel katholieke commotie als het op de Luikse Wereldtentoonstelling van 1905 tentoongesteld wordt. Vandaag kan je dat beeld zien in het Park van Mariemont in Morlanwelz in gezelschap van nog twee andere beelden van onze kunstenaar.
Na deze uitbundige periode wordt het werk van Lambeaux minder vernieuwend. Hij overlijdt op 5 juni 1908 in Sint-Gillis aan een vorm van bloedvergiftiging en ligt aldaar op het kerkhof begraven in een voor een Antwerpenaar wel zéér sober graf. Zijn tweede echtgenote Juliette Wittocx vergezeld hem onder een steen waarop te lezen staat ‘Nilson Jef Lambeaux’. Wat Nilson daarbij komt doen is nog een onopgelost raadsel. Een stichting ijvert nog steeds voor een Lambeaux Museum …
- de Lakweg gelegen is op Petroleum Zuid, het gebied dat begin 20ste eeuw ten zuiden van de stad op de grens met Hoboken geopend werd voor de petroleumindustrie.
- deze centraal ligt in het gebied, evenwijdig met de d'Herbouvillekaai, en verbindt de Nafta- met de Olieweg.
- deze weg in 1939 haar naam kreeg die in verband wordt gebracht met de petroleumindustrie.
- lak een vloeistofis om een houtoppervlak te verfraaien en/of te beschermen
- er een oud ijzeren straatnaambord
(foto van Hoofdt Elisa - Vlaamse Gemeenschap)
is aangebracht dat verwijst naar de straten die op de Lakweg uitkomen.
- deze weg voor het ogenblik afgesloten is met poorten en niet toegankelijk is voor het publiek.
Ik ben een gepensioneerde Hoofdinspecteur van eerste klasse bij de politie, officier van gerechtelijke politie en hulpofficier van de Heer Procureur des Konings, van 81 jaar. Mijn hobby's zijn vooral Antwerpen in beeld brengen en voetbal.
