Mensen worden heel anders oud en ik heb het nu niet over het fysieke, maar wel over het psychische aspect, voor zover je die twee natuurlijk gescheiden kunt houden. Nooteboom, bijna 82, is nog uitermate productief, hij werkt voortdurend aan diverse boeken tegelijk. Als je hem even aan het woord hoort en ook bezig ziet, als je hem ziet bewegen en zijn boeken dedicaceren staand aan een hoge tafel, voel je uit alles dat hij veel genoegen beleeft aan zijn schrijverschap en aan zijn succes.

In Knack van vorige week lees ik een interview met Walter van den Broeck, bijna 74 nu, wat een pak jonger is dan zijn Nederlandse collega. Hij heeft een nieuwe roman uit, ‘De Vreemdelinge’, misschien zijn laatste, misschien ook niet. Hij beschouwt de roman als het eindpunt van zijn hele oeuvre. Je wordt niet vrolijk van wat hij allemaal vertelt en blijkbaar gaat hij allesbehalve als een vrolijke oudere door het leven: hij bekent dat hij al enkele jaren last heeft van ‘ochtendsomberte’ - alleen het woord al. Zijn gevoel voor humor is hij gelukkig niet helemaal kwijt. Humor is een doeltreffend medicijn in velerlei omstandigheden. Ik hoop dat dat ook voor hem het geval is.

(...)

In een studio had De Groene Waterman een boekenbeurs ingericht. Een behoorlijk lange tafel was gereserveerd voor stapels relatief recente uitgaven van Nooteboom. Indrukwekkend! Heel wat aanwezigen kochten een of meer boeken en passeerden langs de schrijver om die te laten dedicaceren. Nooteboom is de laatste jaren productiever dan ooit. Daarenboven worden ook stapels verspreide teksten van de voorbije decennia weer samengebracht, geordend en uitgegeven. Even dacht ik: als de man nu morgen sterft, wat dan? Hoelang zal het dan duren voor de verkoop van zijn werken inzakt? Piryns had even Nootebooms grote belangstelling voor begraafplaatsen vermeld. De schrijver antwoordde dat je op begraafplaatsen veel kunt leren. En Piryns ging daar niet op in. Jammer. Nooteboom vertelde ook dat die bezoeken aan begraafplaatsen begonnen waren in de tijd dat hij veel met fotograaf Ed van der Elsken reisde. De fotograaf trok overal waar het maar kon naar voetbalstadions, Nooteboom naar begraafplaatsen. “Misschien compenseerde het een het ander,” zei hij. Piryns liet zich ontvallen dat een schrijver aan zijn schrijftafel midden zijn laatste zin moet sterven. “Is dat zo?” vroeg Nooteboom. “Ik heb het nog niet meegemaakt.” Het publiek lachte, maar misschien bedoelde Nooteboom gewoon dat hij nog nooit een schrijver had weten sterven midden zijn laatste zin.