Midden op "De Vrijdagsmarkt" staat het standbeeld van Jacob Van Artevelde. Het beeld staat er sinds 1863 en is het symbool van de Genste vechtlust. Hij strekt zijn hand uit richting Engeland. Het land waar hij al zijn hoop had op gevestigd. Een groot conflikt in de tweede helf van de 14de eeuw tussen Frankrijk en Engeland, was de oorzaak van de hongersnood in Gent. Vooral omdat de graaf van Vlaanderen, Lodewijk II van Nevers, de zijde koos van de Franse koning. Gent kwam in opstand tegen de graaf en dus ook tegen de Franse koning. Van Artevelde een bekende familie van makelaars en koopmannen, vader Van Artevelde zou nog hebben meegevochten in de "Guldensporenslag". Zijn zoon Jacob bekent in Gent als hostelier, makelaar en groothandelaar. Reeds in 1326-1327 was hij als ontvanger opgetreden voor een boete op de wevers, maar verder is er tot 1338 vrijwel niets van hem bekend. Op een rumoerige volksvergadering die plaats greep op 28 december 1337 op de leiemeersen tussen de Leie en de bijlokeabdij was Jacob Van Artevelde de meest opvallende spreker.
"Gentenaar en bestuursleden, "Hoelang nog zult ge de ingezetenen van Gent, de volders, de wevers, de leden van de "kleine neringen met uw niets zeggend gebazel aan het lijntje houden, heren schepen. "Hoelang burgers, van deze fiere stad, zult gij dulden dat misbruik wordt gemaakt van "uw liefde voor Gent. "Eten zij! met hun goud beringde vingers, één hap minder in deze beroerde tijden? "Liggen zij nachten lang wakker omdat de honger knaagt aan hun ingewanden? "Geloven jullie nog in hun voortdurende beloften? "Ik, Jacob Van Artevelde, een gewoon makelaar, zie slechts één resultaat "bewerkstelligd door hun politiek: HONGER. "Wanneer op de Kouter tornooien worden gehouden, dan zitten zij wel samen met die "Franssprekende graaf die wij hebben. Er woedt genegocieerd en aan drukdoenderij "gedaan. Met welk rezultaat denkt u? "BELASTINGEN, TAKSEN, ACCIJNZEN. "Jazeker , maar geen belastingen op de grote fortuinen en bezittingen, maar accijnzen "en maltoten op producten en levensmiddelen die gij en gij en gij alle dagen nodig hebt "om in leven te blijven. En toch blijven jullie, heren schepenen, die Frans gezinde graaf "steunen. "Nog dit jaar zijn onze milities naar Cadzand getrokken om het grafelijke leger te "ondersteunen om een Engelse lading te voorkomen. En, heren schepenen, wat krijgen "wij in ruil? Is er door deze miliraire expeditie ten voordelen van de graaf, reeds één "baal wol meer naar Gent gekomen? NEEN! Integendeel. Op hetzelfde ogenblik "stevende een Engelse vloot van 440 schepen beladen met 10.000 balen wol, "parmantig naar Dordrecht. Engelse wol, die door uw handen had moeten gaan, die op "uw weefgetouwen had moeten bewerkt worden, die in uw kuipen had moeten gevold "worden. "Het is de hoogste tijd burgers, samen na te gaan hoe oplossingen gevonden kunnen "worden voor de hoge werkloosheid, de weggevallen wolaanvoer, de dagelijkse nood "van de volders en de wevers. Oplossingen om u werk te bezorgen en uw honger te "lenigen. "Daarom burgers, moeten wij opnieuw eisen stellen. Wij moeten bewust worden van "onze macht in deze dreigende oorlog. Wie deze oorlog gaat winnen, de engelse vorst "of de franse koning, dat weten wij niet. Vlaanderen mag niet het slachtoffer worden in "deze strijd. Daarom Gentenaars, moet de Vlaamse graaf ophouden te verhinderen dat "Engelse schepen in Vlaanderen aanleggen. Vlaanderen moet ondanks zijn "leenroerige band met Frankrijk, een politiek voeren van neutraliteit. Deze dient zowel "aanvaardbaar te zijn door Filips van Volois als door de Engelse vorst. "Het sluitstuk en het resultaat van deze politiek: de herinvoer van de Engelse wol.
Enkele dagen na zijn toespraak op het bijlokeplein werd op 3 januari 1338 Jacob Van Artevelde als een der vijf hoofdmannen aangesteld om het beleid van de stad op zich tenemen.
