Tibeert in de strop en de castratie van de pastoor
Reynaert weet Tibeert te verleiden om naar de schuur van de pastoor te sluipen om daar vette muizen te vangen, Hij weet dat daar een strop voor het hol in de schuurmuur is geplaatst en lokt zo de kater in de val.
Gaudaen heeft de gestrikte Tibeert prachtig en prominent in beeld gebracht.
Bovenaan evoceert de kunstenaar Tibeertsaanval op de pastoor.
Door het lawaai van de klauwende en kermende kater is de pastoor wakker geworden en samen met zijn zoon en vrouw Julock vallen ze Tibeert aan.
En dan:
Richt de pastoor zich op in zijn volle blote lengte, om de kater een doodsklap te geven. Tibeert put kracht uit zijn doodsangst en springt naar de pastoor. Hij belandt tussen diens benen en klauwt en graait en bijt in het bungelende klokkenspel van de pastoor. Een van de klepels bijt hij er zelfs af en die viel op de grond. De pastoor brult van de pijn maar nog luider klonk het gejammer van zijn vrouw Julock. Wat kan hij nou nog? Wat is hij nou nog waard?" Schreeuwt ze.
Dit is een van de meest uitgebeelde scènes uit de Reynaert.
09-02-2008 om 00:00
geschreven door land van reynaert
Vijfde prent (klik op prent om te vergroten) Bruun de beer zoekt honing Nadat (zie hoger) Tibeert de kater een testikel van de pastoor heeft afgebeten, kan hij zich uit de strik losmaken en naar het hof van Koning Nobel vluchten. Als Nobel de toegetakelde Tibeert ziet, is hij woedend. Voorheen had hij al de sterke Bruun de beer naar Reynaert gestuurd met een de eerste dagvaarding. Zoals Reynaert Tibeert naar de muizen lokt, lokt hij Bruun naar een boerderij waar honing in een stam zou zitten. Op het erf ligt een gespleten boom met een wig in de spleet om de stam verder open te wrikken. Reynaert laat Bruun in de spleet naar honing zoeken en trekt de wig eruit. Hoe dat er in een prent kan uitgebeeld worden heeft Gaudaen prachtig in een houtgravure gesneden. Hoe het met Bruun de beer verder zal verlopen zien we op de volgende prent.
08-02-2008 om 00:00
geschreven door land van reynaert
Op dit exlibris gemaakt met droge naald techniek (waar de prent in een koperplaat wordt gekrast en na ininkten afgedrukt) evoceert de kunstenaar de vier element: aarde, water, vuur en lucht of zoals in het latijn is weergegeven: terra, aqua, ignis en aer. De vrouw die de aarde symboliseert heeft de hoorn des overvloeds in de hand. De aqua-vrouw giet water uit een kruik. De engel die als brenger van het vuur is afgebeeld heeft ook de bliksem in de hand en in het element lucht zweeft een tweede engel. Ook de wagen wordt getrokken door vier paarden. De prent is gemaakt door de Oekraïense kunsternaar David Bekker. Klik op prent om te vergroten en in rechter benedenhoek om nog meer te vergroten.
22-04-2007 om 21:11
geschreven door land van reynaert
Nog een nieuw exlibris (kleurenets) geruild op de ruildag in het Exlibriscentrum te St. Niklaas waar nu ook een grote (prachtige) exlibristentoonstelling loopt. Het toont In the garden of Pomone. van de Bulgaarse kunstenaar Onnik Karanfilian. Het exlibris is gemaakt voor de Vlaamse verzamelaar en voorzitter van de Belgische Exlibrisvereniging (Graphia) Jack van PEER. Op de prent zie je hoe de kunstenaar inspeelt op de naam van de opdrachtgever: links boven de opengesneden peer waar je met wat erotische verbeelding nog meer in kan zien. De vrouw met het uitgesproken peer'kontje' schenkt de open peer aan de man die haar als voorspel zijn volle lippen schenkt. (Pomone is o.a. godin van de fruitteelt) U kan de prent tweemaal vergroten door op de prent te klikken en daarna op de rechter benedenhoek.
20-04-2007 om 18:22
geschreven door land van reynaert
Nog een nieuw exlibris geruild op de ruildag in het Exlibriscentrum te St. Niklaas waar nu ook een grote (prachtige) exlibristentoonstelling loopt. Het toont de Bekoring van Sint Antonius (Temptation of St. Anthony) door Marius Luigaila uit Litouwen. U kan de prent tweemaal vergroten door op de prent te klikken en daarna op de rechter benedenhoek.
19-04-2007 om 09:47
geschreven door land van reynaert
Van dezelfde kunstenaar (zie hieronder) Peter Velikov uit Bulgarije een evocatie van "De Winter". Het is een kleurenets exlibris. U kan de prent tweemaal vergroten door op de prent te klikken en daarna op de rechter benedenhoek.
16-04-2007 om 18:41
geschreven door land van reynaert
Op dezelfde ruildag (zie hieronder) vond ik een exlibris (kleurenets) van de Bulgaarse kunstenaar Velikov. Het is een deel van zijn reeks de vier jaargetijden. "De herfst" U kan de prent tweemaal vergroten door op de prent te klikken en daarna op de rechter benedenhoek.
16-04-2007 om 00:00
geschreven door land van reynaert
Zaterdag was er in Sint Niklaas een internationale exlibrisruildag. Ik vond daar een exlibris geïnspireerd door een prent uit het Getijdenboek van de Gebroeders van Limburg. Het is een kleurenets (oplage 100) door Kalinovitsj uit de Oekraine. Zie hieronder de illuminaties uit het Getijdenboek.
14-04-2007 om 00:00
geschreven door land van reynaert
Zitten we nu in het Vagevuur van de lente? In Les Très Riches Heures is is het vagevuur een ijskoude rivier of nog erger: een vlammende rivier. Als hun tijd voor loutering voorbij is worden ze door een engel naar de hemel gebracht. Hopelijk zullen de weergoden ook een engel sturen om ons van dit weer te verlossen.
02-03-2006 om 18:57
geschreven door land van reynaert
Les Très Riches Heures (Klik op prent om te vergroten)
December
December is de maand van de varkensslacht. Dezelfde kunstenaar, die ook de miniaturen bij maart en oktober maakte, heeft aan dit traditionele thema een persoonlijke toets gegeven. Het slachtoffer is een wild varken, een everzwijn, en in plaats van te worden gekeeld op het erf van een boerderij bezwijkt het aan het eind van een lange achtervolging: de miniatuur toont het laatste bedrijf van een drijfjacht. Dat was de adellijke sport bij uitstek, toch zien we geen fier in het zadel zittende edelen. De kunstenaar liet ze weg omdat hij er de voorkeur aan gaf eenvoudige mensen te schilderen: twee mannen met pieken, van wie er één op zijn hoorn blaast, en een baardige hondenknecht die heel wat werk heeft om zijn honden in bedwang te houden, happig als ze zijn op het voor hen bestemde deel van de jachtbuit. Boven het nog herfstkleurige woud verrijzen de torens van het kasteel van Vincennes. Nadat het vergroot was door Karel V zag het er heel anders uit dan in 1349, toen Jan van Frankrijk, later hertog van Berry, daar werd geboren.
01-12-2005 om 18:56
geschreven door land van reynaert
De advent of de besloten tijd van voorbereiding voor het kerstfeest: de vier weken voor Kerstmis is ook mooi afgebeeld in het getijdenboek Les Très Riches Heures du Duc de Berry. Hier zien we De blijde boodschap, de aankondiging van de engel Gabriël aan Maria van haar bovennatuurlijke zwangerschap. De palmtak in de linkerhand van de engel symboliseert haar zuiverheid. De heilige geest in de vorm van een duif daalt neer over Maria en verrast haar tijdens haar bijbellezing. In deze meer en meer geseculariseerde tijd zal het moeilijker worden om de iconografie van veel beeldende kunst te begrijpen.
29-11-2005 om 00:00
geschreven door land van reynaert
De eikeloogst is een traditionele afbeelding voor de maand november. Ongeveer zeventig jaar na de dood van de gebroeders Van Limburgs heeft Jean Colombe dit thema opvallend conventioneel behandeld. Op de voorgrond de varkens die verzot zijn op de in deze maand rijpe eikels. De varkens werden vroeger veel vaker in de open lucht vetgemest dan tegenwoordig. Om de eikels uit de boom te laten vallen steekt de hier afgebeelde varkenshoeder een stok tussen de takken. Zijn houding is opmerkelijk natuurgetrouw weergegeven, maar zijn gezicht beantwoordt aan een conventie in de middeleeuwse schilderkunst: plattelanders zijn niet mooi. Jean Colombe gedroeg zich in dit opzicht volgzamer dan degenen die vóór hem de TrèsRiches Heures hadden verlucht: die voorgangers schilderden hun boeren en boerinnen vaak met een zekere tederheid. Het onderhout en het blauw in de verte, waar men dwars door het hoog opgaande hout tegenaan kijkt, zorgen voor een aardig effect.
07-11-2005 om 20:28
geschreven door land van reynaert
Het zaaien is gewoonlijk het thema van de oktobermaand. De schilder van wie we het werk op het kalenderblad van maart hebben kunnen bewonderen levert hier nog fraaier werk. Als standplaats koos hij een plek op de linkeroever van de Seine ter hoogte van het tegenwoordige Palais de l'Institut, dus tegenover het Louvre dat op de andere oever oprijst. We zien het kasteel hier in de staat waarin Karel V, een broer van de hertog, het had gebracht. Niet alleen de buitengewone precisie waarmee het Louvre is uitgebeeld verdient onze aandacht, maar ook de minuscule wandelaars op de kade die blijkens hun kleren na de dood van de hertog zijn geschilderd, voorts de vogelverschrikker in de gedaante van een boogschutter die in zijn werk wordt bijgestaan door een grof net van gespannen draden waaraan witte lintjes hangen, de diefachtige eksters en de steen waarmee de eg wordt verzwaard. Hoewel het paard bewonderenswaardig is geschilderd loopt het niet zoals het zou moeten: net als alle andere middeleeuwse kunstenaars heeft de schilder er zich geen rekenschap van gegeven dat viervoeters tijdens het lopen tegelijkertijd de rechter voorpoot en de linker achterpoot vooruitzetten en omgekeerd. Deze opmerking is uiteraard ook van toepassing op de andere paarden in dit getijdenboek.
ijdenboek.
01-11-2005 om 11:13
geschreven door land van reynaert
LesTrès Riches Heures: September. September roept onvermijdelijk het beeld van de druivenoogst op. Hoe onafhankelijk ze ook waren, de verluchters van de Tres Riches Heures konden daar niet omheen. Ze situeerden hun wijngaard bij het kasteel van Saumur, in een gebied waar zonder twijfel een betere kwaliteit wijn vandaan kwam dan die welke de hertog uit zijn eigen Berry of Poitou kreeg aangeleverd. Het kasteel, dat we kunnen identificeren dank zij de nog bestaande ruïne, behoorde toe aan zijn neef Lodewijk II van Anjou die het ook had laten bouwen. Nog niet achterhaald is de functie van het merkwaardige, ondoorzichtige hek aan de rand van de wijngaard dat, zo te zien, uit teenwilg of gevlochten riet bestaat. Rechts daarvan een kleine mont-joie, aanmerkelijk eenvoudiger en in een latere stijl dan die op de maartminiatuur. Op de weg die naar het kasteel leidt loopt een vrouw met een mand op haar hoofd. Links bij de uitvalspoort van de ophaalbrug zien we de hoge schoorsteen van de keuken. Het naburige klooster van Fontevrault heeft er net zo een.
31-10-2005 om 20:25
geschreven door land van reynaert
LesTrès Riches Heures: Augustus Het calendarium van LesTrès Riches Heures is volgens specialisten het enige dat bij augustus een jachttafereeel geeft. Op de prent als illustratie bij de maand augustus staat meestal het dorsen van het graan. Hier zien we echter twee jonge edelmannen die op valkenjacht gaan. Ze zitten op paarden met hun dames achterop en worden vergezeld door een dame zonder cavalier die een schimmel berijdt. De valken op de gehandschoende vuisten zien er al tamelijk opgewonden uit. De vrouw zonder cavalier draagt een zelfde mantel als de jonge edelman op de meiminiatuur, van wie er wordt vermoed dat hij misschien de hertog van Berry is. De hoge Tour Guinette van het kasteel van Étampes is tegenwoordig nog te zien, zij het in een vervallen staat. Op de akkers vóór het kasteel wordt kennelijk de laatste hand gelegd aan de oogst: men is bezig de schoven op een wagen te laden. Daaronder stroomt de Juine. Het frisse water heeft vier baders aangelokt, onder wie minstens één vrouw die geheel naakt zit te pootjebaden.
31-10-2005 om 16:41
geschreven door land van reynaert
