Antje W. de Bruin voor de woning van Wijbe Schaafsma op Oostwoud Antje was getrouwd met Sytze van der Veen. Ze hebben gewoond op Keatlingwier. Geboren: 11 mei 1877. overleden: 9-01-1963
Rondvraag / Poll
salomon - is te zwaar gestraft - wat vind jij?
Rondvraag / Poll
heb jij het boek van salomon?
Rondvraag / Poll
van welke lijn van salomon zijn kids stam jij af
Rondvraag / Poll
waar ben jij geboren
foto,s boven niezijl
E-mail mij
Druk oponderstaande knop om mij te e-mailen.
de naam - de bruin de kinderen van salomon vielen op in friesland tussen al die blonde licht gekleurde kids daarom hebben ze de naam de bruin genomen wat eerst nog een tijdje bruinsma is geweest wat ook mee speelde was dat salomon mee had gedaan aan de Kollemer oproer en niet zo goed bekend stond ik heb ergens gelezen dat theunis de naam veranderd heeft
wie weet mij meer te vertellen over salomon levy of over de andere namen die je hier tegen komt reageerd dan
Een kiepenkerl is een historische wandelende handelaar. Tot aan het begin van de twintigste eeuw waren er nauwelijks winkels in de kleine landelijke dorpen. Maar de kiepenkerl ging van huis tot huis en verkocht waren uit zijn kiep. hij trok ook over de grens naar Nederland en kwam ook in hier via de Hessenwegen.
In Nederlandse termen zou zo iemand een marskramer heten. Een marskramer was een huis-aan-huis verkoper van kleine artikelen in de tijd dat veel verkopers zich geen vervoer konden permitteren en winkels relatief dun gezaaid waren. De marskramer droeg zijn handelswaar doorgaans in een mand (de mars) op zijn rug. Een gezegde waarin de marskramer voorkomt is iets in zijn mars hebben
vertellingen over zijn jeugd in en rond Veenwouden - schrijver Theun de Vries
Theun de Vries is in 1907 in Veenwouden geboren in een Doopsgezind boerenmilieu. Als schrijver is hij vooral bekend geworden met zijn romans "Stiefmoeder aarde" en "Het meisje met het rode
In vertellingen over zijn jeugd in en rond Veenwouden in het begin van de 20ste eeuw noemt Theun de Vries het dorp De Zwarte Kuil vanwege de reputatie van diepe armoede, brutale marskramers en messentrekkers. Tekenend voor die armoede waren de vele plaggenhutten, of spitketen zoals ze in Friesland worden genoemd, in Zwaagwesteinde. Een spitkeet moest volgens oud gebruik in één nacht worden gebouwd. Als de schoorsteen s ochtends niet rookte, had de eigenaar van het land waarop de hut verrees het recht deze weer af te breken. Veel plaggenhutten werden daarom prefab gemaakt en in de omgeving verstopt. s Nachts werd dan met man en macht gewerkt om de spitkeet s ochtends af te hebben. De kleine plaggenhutten werden bewoond door grote gezinnen, echtparen met meer dan tien kinderen waren geen uitzondering. Sommige gezinnen hadden nauwelijks meer dan een dak boven hun hoofd, een tafel en een bedstee. Bij gebrek aan borden en bestek werden de aardappelen van de tafel gegeten. Privaten werden vaak door meerdere gezinnen gebruikt en vuil water werd via open goten en slootjes afgevoerd. Alleen de sterksten overleefden deze slechte hygiënische omstandigheden.
Theun de Vries over Dantumadeel In het boek Wilt Tjaarda beschrijft Theun de Vries zijn jeugd
Theun de Vries woonde net buiten Veenwouden aan De Zwette, de weg van Veenwouden naar Zwaagwesteinde. Hier beschrijft hij hoe men in Veenwouden over de inwoners van Zwaagwesteinde dacht.
Een marskramer uit Zwaagwesteinde
Langs het pad kwam in mijn richting een negotieman. Ik had meer dan eens achter moeders rokken vandaan zijn zwarte, verwaten zigeunertronie opgenomen. Hij heette Rodmer, maar iedereen noemde hem `de wereld op de rug', en mijn vader had mij uitgelegd dat Rodmer zo genoemd werd vanwege de houten mars met laatjes die hij op zijn rug droeg en waarin hij naar eigen zeggen de hele wereld te koop had. Rodmers aanblik maakte mij bang, en niet alleen die van Rodmer. Hij was maar één van velen die uit de Zwarte Kuil afkomstig waren, een buurtschap verder dan Jagthorne, maar een van de ergste waarover men bij ons sprak. Ik had die Kuil nooit gezien maar de mensen kende ik, zij kwamen uit de plaggenhutten en aardkrotten waarin zij huisden - zo had men mij verteld- langs de deuren met zelfgemaakte boenders en handschrobbers en alle soorten koopwaar. Dikwijls waren ze zwart van haar en oogopslag, los in de mond en hardnekkig in het aanpraten van hun waar. De vrouwen, zo wilde men, diefden waar je bijstond, en de mannen droegen messen die ze met één beweging te voorschijn konden halen en met de volgende beweging openknippen. Zij gebruikten die messen volgens de verhalen ook op kermissen, harddraverijen en feesten in de omtrek, waar ze met geen andere bedoeling naartoe gingen dan om dat mes te hanteren.
Rodmer was voor mij een echte messentrekker. Over zijn gezicht, dat de kleur had van koude koffie, lag een even koude spot uitgestreken. Hij had een klein zwart snorretje en zijn hemd hing altijd open om zijn gespierde nek, wat hem in mijn ogen een avontuurlijk en losbandig voorkomen gaf. Hij schoof, waar hij als negotieman aanklopte, zijn voet tussen de deur en liet het dreigement van zijn schaamteloze brutaliteit spelen, meer nog in zijn manier van doen dan in wat hij zei; het volk uit de Zwarte Kuil hield er een eigen manier van afpersing op na. Men kon hun dreigement alleen afkopen: een boender, een kam, een kaart kopen. Rodmer en zijn soort spraken onze taal, maar voor mij bleven zij vreemd, uitheems en om alle redenen verwerpelijk.
In een ander verhaal vertelt hij dat hij samen met nog twee leerlingen van de lagere school in Veenwouden spijbelt. In een bos zien ze aan de rand van een pad een mars van een marskramer staan. Ook het volgende stukje vertelt Theun de Vries over de vooroordelen die men toen had over de inwoners van Zwaagwesteinde.
De Zwarte Kuil was het schriknest van de omgeving. Wat daar woonde of liever krioelde aan scharensliepen, boendermakers, negotieventers, dieven en bedelvolk van beiderlei kunne, was bij ons al veroordeeld en verworpen voor wij ze kenden: het nakroost van heidekolonisten uit een vroegere eeuw met vreemd bloed en losse zeden. Toen wij nog klein waren en een van hen tegenkwamen - ofschoon ze net als zigeuners vaak in troepjes langs de deuren trokken, vooral de vrouwen - liepen wij om of wij verstopten ons tot ze voorbij waren. Nu, in de hoogste klas van de dorpsschool, mochten wij niet meer zo laf en kleinmoedig zijn, maar dienden wij ons als kerels tegenover de gevreesde armoedzaaiers te gedragen... Zo redeneerde ik bij mezelf, terwijl mijn tanden lichtjes klapperden. Ook Jelmer, de durfal, was van zijn stuk gebracht door de ontdekking dat wij een negotiekist voor ons zagen staan zoals de venters uit de Zwarte Kuil die op hun rug plachten te dragen: de kast met de laatjes vol koopwaar, aan de achterzijde met glimmend zeildoek bespannen. `Van wie zou die zijn?' fluisterde Jelmer. (Blz 228 Wilt Tjaarda van Theun de Vries).
Het goddeloos tolhuis
Een venter uit Zwaagwesteinde, getekend door Ids Wiersma
niezijl het plaatsje waar theunis salomon de bruin de zoon van salomon levy en fokje theunis geboren is... (Theunis Salomons de Bruin Geboren 15 maart 1788 in Niezijl. Man.)
en waar salomon ongeveer een jaar heeft gewoond.
Geschiedenis van Niezijl Ondanks het feit dat men omstreeks de 11e eeuw de kunst van het dijken bouwen meester was, konden laaggelegen landerijen nog steeds niet worden gebruikt. Er moest eerst een manier worden gevonden om het overtollige water van het land af te voeren. En dat werd gevonden door middel van een sluis of "zijl" zoals het in Groningen wordt genoemd. Niezijl heette oorspronkelijk Bomsterzijl. De "Bom" schijnt de benaming te zijn geweest van een laag, door het water ingesloten, stuk land. Het dorp Niezijl wordt doormidden gesneden door het "Hoerediep". Tijdens de beruchte Sint Elisabethsvloed van 18 op 19 november 1421 bleek dat het toen al bestaande Bomsterzijl niet genoeg veiligheid bood tegen het water. Bij het gehucht Oxwerd werd daarom een nieuwe zijl gebouwd, Nije Zijl genoemd. Niezijl was dus het "nieuwe zijl" dat in 1562 het Bomsterzijl moest vervangen. Niezijl dankt zijn ontstaan daaraan. Later werd er een militaire schans gebouwd waar in de 16e eeuw een hevige strijd is gevoerd. Het werd desondanks een rustig dorpje. In 1846 waren er bijvoorbeeld 84 huizen en 560 inwoners
het verhaal gaat dat salomon duzz van hessen in niezijl terecht is gekomen daar is theunis geboren daar heeft hij duzz fokje leren kennen?? later heeft hij er ongeveer nog een jaar met zijn gezin ondergedoken gezeten
slager en veehandelaar, afkomstig uit Hessen (Duitsland).
Joden konden zich in stad en land niet vrijelijk vestigen. Zij moesten hiervoor toestemming vragen aan de bevoegde autoriteiten. In 1754, 1765 en 1774 vaardigden de autoriteiten (van Groningen) regels uit voor de vestiging van joden, die golden voor de hele provincie. Die verhinderden niet de illegale vestiging van joden. Wat betreft de uitoefening van een beroep waren de joden ook niet vrij. Op het platteland was hun alleen het slachten, de verkoop van vlees en het doen van koopmanschap toegestaan. En dat is dus precies wat Salomon deed. In de stad konden ze zich alleen bezig houden met ongeregelde handel. De uitoefening van de meeste andere beroepen werd hier via gilden geregeld. Joden konden in de loop der tijd lid worden van het koopliedengilde en incidenteel van sommige andere gilden.
Salomon kwam geregeld met justitie in aanmerking:
1789, beschuldigd van diefstal van een schaap, maar vrijgesproken 1794 "na't Gedemolieerde, de vrouw in Groningerland" (wat dat ook mag betekenen) 1795, aanbieden gestolen goederen, een jaar tuchthuis 1796, beschuldigd van diefstal van lammeren, vrijgesproken Salomon Levy was betrokken bij het anti-patriottistische Kollummer oproer van 3 en 4 februari 1797. De directe aanleiding van dit oproer was de arrestatie van een drinker in een herberg die luidkeels had verkondigd dat het vroeger veel beter was, toen de prins er nog was en Friesland een autonoom gewest was. Zijn ontevredenheid vond een directe aanleiding in een nieuwe wet (geldig voor heel Nederland) die een soort militaire dienstplicht invoerde, gekoppeld aan nieuwe belastingen. Salomon zou aanvoerder zijn geweest van groep rebellen die de man bevrijdde.
Volgens getuigen zou Salomon een van de aanvoerders zijn die de mannen onder bedreiging met een sabel zou hebben gedwongen aan het oproer mee te doen. Tevens zou hij hebben geroepen dat hij ene Abel Keuning, een belangrijke patriot in de regio, wel aan riemen (reepjes?) zou snijden. Deze Abel Keuning is inderdaad gemolesteerd. Salomon heeft alles ontkend, hij zou juist zelf zijn gedwongen om mee te lopen in het oproer. Bovendien was hij een klein mannetje, en kon dus niet eens iemand bedreigen. Verder zou hij zich bij de eerste gelegenheid uit de voeten hebben gemaakt. Volgens Salomon waren de getuigen algemeen bekend als onbetrouwbaar en leugenachtig.
Het gerechtshof (met politieke vrienden van Abel Keuning) heeft hem schuldig bevonden, en Salomon is in 1798 te Leeuwarden geëxecuteerd. Als jood was hij misschien ook wel een erg voor de hand liggende zondebok.
De rechtszaken rondom het Kollummer oproer waren ook in 1797 en 1798 al zeer omstreden. Er werd gesproken van oneerlijke, politieke processen die in de pers werden vergeleken met het toen zeer recente Franse schrikbewind. In 1797 is één executie uitgevoerd die toen tot woedende reacties in de pers en voor grote commotie onder de bevolking zorgde. De meest radicale rechters zijn toen uit het gerechtshof verwijderd. Pas nadat begin 1798 de radicale patriotten de macht hadden gegrepen in de Bataafse Republiek durfde en wilde men meer doodvonnissen voltrekken. Salomon was de tweede. Na een tweede staatsgreep in 1798 kwamen meer gematigde patriotten aan de macht. Er werden in de zaak van het Kollummer oproer geen verdere executies meer voltrokken.
In Zwaagwesteinde (zijn toenmalige woonplaats) is thans een Salomon Levistraat.
het uiterlijk van salomon
dit kwam ik tegen
Salomon Levi, ... grote neus, grote mond, ronde kin, bruin haar en bruine wenkbrauwen.
salomon woonde in zwaagwesteinde een groot deel van mijn voorouders komen uit zwaagwesteinde ( de bruin / loos ) daarom hier wat meer over zwaagwesteinde
Van oorsprong was Zwaagwesteinde een boerendorp. Dat veranderde in de 18de eeuw, toen losse arbeiders, veenarbeiders en venters zich tussen de bestaande woudboerderijtjes vestigden. Zij woonden in ongekende armoede in hun holen en plaggenhutten. Rond 1910 verbeterde de leefomstandigheden van de bewoners van de plaggenhutten door toedoen van de woningcorporaties en de Woningwet. Aan de Tolweg die een klein stukje volgt, vindt u nog twee oude woningwetwoninkjes uit 1912. Pas in 1939 werd de laatste plaggenhut in Zwaagwesteinde gesloopt.
Aan het begin van De Goddeloze Singel staat it Goddeloas Tolhûs. Rond deze boerderij groeien verschillende typische moerasplanten als de gele lis en het kalmoeskruid. Dit kruid wordt onder meer gebruikt in de Friese Berenburger. In grote hoeveelheden is kalmoes giftig en heeft het een hallucinogene werking. In kleine hoeveelheden verhelpt het volgens de kruidengeneeskunde spijsverteringsstoornissen en een slechte eetlust. Het Goddeloos Tolhuis dient tegenwoordig als informatiecentrum van Staatsbosbeheer.
Zwaagwesteinde Zwaagwesteinde is een heidedorp. Dit type dorp ontstond op het grondgebied van oudere dorpen. Het had geen kerk. In de 16de eeuw was Zwaagwesteinde een boerendorp. Dat veranderde in de 18de eeuw, toen losse (veen)arbeiders in hun plaggenhutten tussen de bestaande woudboerderijtjes gingen wonen. Rond 1910 verbeterden de leefomstandigheden van de bewoners van de plaggenhutten door toedoen van de woningcorporaties en de Woningwet.
Eind 18de eeuw vestigde de joodse koopman Salomon Levy zich in het vensterdorp. Hij bracht werkgelegenheid in de vorm van kleinhandel in onder andere textiel, venten en kramen en kledingnijverheid. Het is niet zeker of dit dezelfde Salomon Levy is die in 1798 werd veroordeeld en terechtgesteld vanwege de hoofdrol die hij gespeeld zou hebben in het Kollummer Oproer van 3 en 4 februari 1797. Zijn en andere processen rondom het oproer waren in hun eigen tijd al omstreden. Er werd gesproken over oneerlijke politieke processen. Salomon had pech, hij werd de eerste gevangene die werd geëxecuteerd nadat de radicale patriotten met een staatsgreep de macht hadden gegrepen. Omdat de gematigden er met een tweede staatsgreep in hetzelfde jaar in slaagden de macht weer over te nemen, was hij ook de laatste.
Hessenwegen In de 17de en 18de eeuw trokken ieder jaar kooplieden en kramers uit Duitsland door Nederland. Zij kwamen voor een groot deel uit Hessen. Salomon Levy was één van hen. Deze Hessen, zoals ze werden genoemd, hadden karren die in breedte afweken van wat gebruikelijk was in Nederland. Zij maakten gebruik van het hierop aangepaste netwerk van Hessenwegen. Eén van deze wegen liep van Groningen via Kollum Friesland in. Bij Kollum is er zelfs nog een klein stukje dat Hessenweg heet.
Friese Wouden Zwaagwesteinde ligt in het gebied van de fryske wâlden (Friese Wouden), dit gebied kenmerkt zich door de vele elzensingels, houtwallen en pingo's. Vroeger strekte zich hier een groot heidegebied uit op de arme zandgrond. De armetierige woningen werden door grote gezinnen bewoond. Het meest armoedig waren de plaggenhutten die tot het begin van de 20e eeuw voorkwamen. Een aantal stenen varianten van deze woningen zijn nog steeds in het dorp te vinden, met name aan de Keapmânswei.
De inwoners staan bekend om hun koopmansgeest en de lokale middenstandsvereniging heet dan ook De Westereender Keaplju (Zwaagwesteindse Koopmannen). Deze kooplui gingen vroeger met kar en wagen langs de deuren in een groot gebied in het noorden.
Aan het eind van de 18de eeuw vestigde de uit Hessen afkomstige joodse koopman Salomon Levy zich in Zwaagwesteinde. Hij legde er de basis voor kleinhandel in onder meer textiel en daarmee voor het venten en kramen met allerlei producten en bovendien voor de kledingnijverheid. Het heeft het karakter van de bevolking en de nederzetting gevormd.
Geboren 13 november 1792 in Zwaagwesteinde. Vrouw. Overleden 12 juli 1875 in Zwaagwesteinde 82 jaar oud.
Gehuwd 21 november 1812 te Veenwouden (zelf 20 jaar oud) met de ongeveer 19-jarige: Jan Durks Lourens Geboren in 1793 in Westerein. Overleden 19 juli 1835 in Westerein.
Jan Dirks Lourens geb.nov 1793 in Zwaagwesteinde overl. 19-06-1835 Zwaagwesteinde geh.21-11-1812 Veenwouden Ytje Salomons de Bruin geb.13-11-1792 Zwaagwesteinde overl. 12 -07-1875 Zwaagwesteinde
In 1797 woont Abel Wijbes Keuning op het Kollumer Vallaat, hij is sinds juli van het jaar daarvoor lid van het provinciaal bestuur van Friesland. Dat betekent dat hij op de hand van de Fransen is en dus patriot. In februari van 1797 is het Kollumer Oproer. Vanuit het huis van Keuning wordt bericht naar Leeuwarden gestuurd naar het Frans gezag.
Later komt Jan Binnes, salomon levy, met een aantal aanhangers in het huis van Keuning om wraak te nemen, deze weet zich op tijd te verstoppen. Als hij was gevonden, had hem dat mogelijk de hals gekost.
Salomon Levy was betrokken bij het anti-patriottistische Kollummer oproer van 3 en 4 februari 1797. De directe aanleiding van dit oproer was de arrestatie van een drinker in een herberg die luidkeels had verkondigd dat het vroeger veel beter was, toen de prins er nog was en Friesland een autonoom gewest was. Zijn ontevredenheid vond een directe aanleiding in een nieuwe wet (geldig voor heel Nederland) die een soort militaire dienstplicht invoerde, gekoppeld aan nieuwe belastingen. Salomon zou aanvoerder zijn geweest van groep rebellen die de man bevrijdde.
Volgens getuigen zou Salomon een van de aanvoerders zijn die de mannen onder bedreiging met een sabel zou hebben gedwongen aan het oproer mee te doen. Tevens zou hij hebben geroepen dat hij ene Abel Keuning, een belangrijke patriot in de regio, wel aan riemen (reepjes?) zou snijden. Deze Abel Keuning is inderdaad gemolesteerd. Salomon heeft alles ontkend, hij zou juist zelf zijn gedwongen om mee te lopen in het oproer. Bovendien was hij een klein mannetje, en kon dus niet eens iemand bedreigen. Verder zou hij zich bij de eerste gelegenheid uit de voeten hebben gemaakt. Volgens Salomon waren de getuigen algemeen bekend als onbetrouwbaar en leugenachtig.
Het gerechtshof (met politieke vrienden van Abel Keuning) heeft hem schuldig bevonden, en Salomon is in 1798 te Leeuwarden geëxecuteerd. Als jood was hij misschien ook wel een erg voor de hand liggende zondebok.
De rechtszaken rondom het Kollummer oproer waren ook in 1797 en 1798 al zeer omstreden. Er werd gesproken van oneerlijke, politieke processen die in de pers werden vergeleken met het toen zeer recente Franse schrikbewind. In 1797 is één executie uitgevoerd die toen tot woedende reacties in de pers en voor grote commotie onder de bevolking zorgde. De meest radicale rechters zijn toen uit het gerechtshof verwijderd. Pas nadat begin 1798 de radicale patriotten de macht hadden gegrepen in de Bataafse Republiek durfde en wilde men meer doodvonnissen voltrekken. Salomon was de tweede. Na een tweede staatsgreep in 1798 kwamen meer gematigde patriotten aan de macht. Er werden in de zaak van het Kollummer oproer geen verdere executies meer voltrokken.
Theunis Salomon de Bruin, geboren 15-03-1788 te Niezijl (Gr), overleden 29-05-1875 jaar te Zwaagwesteinde,oud 88. Hij is 22-03-1807 gehuwd met; Ootske Hendriks Elzinga, geboren 27-04-1788 te Zwaagwesteinde, overleden 31-12-1872 te Zwaagwesteinde. Theunis de zoon van Salomon is in Niezijl geboren. Dit ligt ongeveer 15 km van Kollum. Theunis zal in 1811 wel de naam de Bruin aangenomen hebben.
Theunis Salomons de Bruin Geboren 15 maart 1788 in Niezijl. Man. Wonende te Zwaagwesteinde als negotian, koopman, landbouwer, roskammer. Overleden 29 mei 1875 in Dantumadeel 87 jaar oud.
Ootske Hendriks Elsinga
Geboren 27 april 1788 in Zwaagwesteinde. Vrouw
8 kinderen uit dit huwelijk: voornaam:
Fokke Theunis - 4-1809 Zwaagwesteinde
Hendrik Theunis 28- 8-1810 Zwaagwesteinde
Geert Theunis 29-11-1812 Zwaagwesteinde
Baukje Theunis ca. -1815 Zwaagwesteinde
Teunis Theunis 30- 8-1817 Zwaagwesteinde
Fokje Theunis 16- 5-1820 Zwaagwesteinde
Ytje Theunis 31-12-1823 Zwaagwesteinde
Trijntje Theunis 5- 5-1826 Zwaagwesteinde
Theunis de Bruin was koopman te Zwaagwesteinde. Hij handelde o.a. in koeien en paarden. Ook bezat hij nogal wat land en had hij enkele huizen in eigendom. Op 12.2.1842 koopt hij land te Zwaagwesteinde, C.602-C.603 voor de prijs van f. 12,-. Op 8.3.1844 heeft hij in eigendom: C.488, grasland, 1 bunder 18 roeden, 10 el. C.489, een tuin, groot 26 roeden, 10 el. C.490, huis, 7 roeden. C.491, grasland, 1 bunder, 26 roeden. C.497, huis met erf, 50 el. C.499, bouwland, 75 roeden, 90 el. C.500, grasland, 28 roeden, 80 el. C.500, land als grasland, 8 roeden. C.503, grasland, 46 roeden, 40 el. C.525, grasland, 75 roeden, 20 el. C.526, grasland, 74 roeden, 30 el. D.56, huis en erf te Veenwouden, 5 roeden, 10 el. D.57, huis en erf te Veenwouden, 4 roeden, 70 el. D.56 koopt hij op 2.4.1860 voor f. 345,- en D.57 in 1862 voor f. 427,-. Theunis had de volgende hypotheken: 12.5.1841, hypotheek f. 800,-, afgelost op 2.6.1854. 1.10.1842, hypotheek f. 500,-, afgelost op 30.5.1845. 14.3.1845, hypotheek f. 1.000,-, afgelost op 28.4.1876. 15.3.1845, hypotheek f. 200,-, afgelost op 6.12.1867. 2.6.1854, hypotheek f. 1.000,-, afgelost op 6.12.1867. 6.7.1859, hypotheek f. 1.000,-, afgelost op 13.3.1874. 4.7.1856, hypotheek f. 300,-, afgelost op 2.6.1876. 11.1.1858, hypotheek f. 2.000,-, afgelost op 30.5.1862. 14.9.1858, hypotheek f. 300,-, afgelost op 6.12.1867. 20.4.1860, hypotheek f. 500,-, afgelost op 9.12.1870. 20.4.1860, hypotheek f. 700,-, afgelost op 19.5.1862. 25.5 1862, hypotheek f. 3.500, afgelost op 24.5.1861. 30.5.1862, hypotheek f. 1.600,-, afgelost op 9.12.1870. 27.3.1863, hypotheek f. 400,-, afgelost op 25.11.1870. 15.7.1864, hypotheek f. 500,-, afgelost op 9.12.1870.
Volkstelling 1829 Zwaagwesteinde, huisnr. 92. de Bruin, Theunis Salomons, 42jr. Geb. Zwaagwesteinde, gehuwd, Koopman, Prot. Elsinga, Ootske Hendriks, 42jr. Geb. Zwaagwesteinde, gehuwd, zonder beroep, P. de Bruin, Hendrik Theunis, 19jr. Geb. Zwaagwesteinde, jongmans, zonder beroep, P. de Bruin, Geert Theunis, 17jr. Geb. Zwaagwesteinde, jongmans, zonder beroep, P. de Bruin, Theunis Theunis, 12jr. Geb. Zwaagwesteinde, jongmans, zonder beroep, P. de Bruin, Baukje Theunis, 13jr. Geb. Zwaagwesteinde, jonge dochter, zonder beroep, P. de Bruin, Fokje Theunis, 10jr. Geb. Zwaagwesteinde, jonge dochter, zonder beroep, P. de Bruin, Ytje Theunis, 5jr. Geb. Zwaagwesteinde, jonge dochter, zonder beroep, P. de Bruin, Trijntje Theunis, 3jr. Geb. Zwaagwesteinde, jonge dochter, zonder beroep, P.
Trouwregister Hervormde gemeente Dantumawoude-Driesum-Wouterswoude, 1807 DTB: 165, 1752 - 1810 Bevestiging huwelijk van 22 maart 1807, Dantumawoude, Teunis Salomons, Zwaagwesteinde, Oedske Hendriks, Zwaagwesteinde
Trouwboek Dantumawoude: 1807 Tunnes Salomons en Oedske Henderks, beide te Zwaagwesteinde. En die gemelde perzonen zijn op den 22 Maart 1807 te Damwoude getrouwd.
zoon van Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Huwelijksakte Dantumadeel 1829. akte nr. 6 - Fokke Theunis de Bruin, 20 jaren, geboren en woonachtig te Zwaagwesteinde, minderjarige buiten bedrijf bij deszelfs ouders inwonende zoon van Theunis Salomons de Bruin Koopman en Ootske Hendriks Elzinga, echtelieden aldaar woonachtig, geassisteerd van gemelde zijne ouders en gemuniëerd met een attest van voldoening aan de Nationale Militie benevens eene acte van bekendheid constaterende den tijd zijner geboorte gratis opgemaakt voor den Heer Vrederechter van het Kanton Bergum geregistreerd te Kollum en gehomologeerd door de Regtbank van eersten aanleg zitting houdende te Leeuwarden en Ytje Tjibbes de Haan, 21 jaren, geboren te Zwaagwesteinde, buiten bedrijf aldaar woonachtig, meerderjarige inwonende dr. v. Tjibbe Jacobs de Haan buiten bepaald bedrijf en Antje Johannes, echtelieden, woonachtig te Zwaagwesteinde, geassisteerd van gemelde hare ouders en gemunieerd met eene acte van bekendheid, constaterende den tijd harer geboorte, gratis opgemaakt voor den Heer Vrederegter van het Kanton Bergum, geregistreerd te Kollum en gehomologeerd door de Regtbank van eersten aanleg, zitting houdende te Leeuwarden. Getuigen: Doede Tjallings Ferwerda, 43 jaren, Agent van Politie, woonachtig te Dantumawoude. Hendrik Sakes Hoekstra, 52 jaren, veldwachter. Bindert Lolkes van Breden, 51 jaren, dagloner en Andries Joekes Heep, 29 jaren, klerk ter secretarij dezer grietenij, allen woonachtig te Rinsumageest, aan de comparanten niet vermaagschapt of verwant. En hebben de comparanten en getuigen deze huwelijksacte, na gedane voorlezing benevens ons onderteekend en de aanwezige ouderen verklaard niet te kunnen schrijven als zulks nimmer geleerd hebbende.
Salomon Levy door H. de Haan: Huw.bijl: Nat.militie: Aangezicht: ovaal, voorhoofd: rond, oogen: bruin, neus: ordinair, mond: ordinair, kin: ordinair, haar: bruin, wenkbrauwen: bruin. Akte v. bekendh. tbv Fokke Teunis de Bruin, inlandsche kramer, woonachtig te Zwaagwesteinde, opzichtelijk de selfs geboorte en zulks gratis op vertoning v.e. attest v. onvermogen, 7 getuigen, Theunis Salomons de Bruin, koopman oud 40 jaren, Jan Leenderts Wassenaar, zonder bedrijf oud 40 jaren, Tjeerd Hendriks Elzinga, kramer, 30 jaren, Johannes Andries Dijkstra, kramer, 34 jaren en Jan Hendriks Dijkstra, arbeider, 33 jaren, verklaarden dat Fokke Theunis de Bruin een zoon is van Theunis Salomons de Bruin en Oatske Hendriks Elzinga, echtel., kooplieden te Zwaagwesteinde, dat deze zoon aldaar is geboren in den jare 1809, in de maand April, niet ingeschreven, niet gedoopt, dragende de getuigen van dat alles kennis, de eerste omdat hij de vader is, de 3e, 4e en 5e omdat zij ooms zijn van Fokke de Bruin en de 2e, 6e en 7e omdat zij met de ouders van Fokke verkeerden. Was get. door Jan Wassenaar, Tjeerd Elzinga en Johannes Elzinga, de anderen verklaarden geen schrijven te hebben geleerd. Attest v. onvermogen: Popke Freerks de Bruin, kramer en Jacob Tjibbes de Haan, winkelier, beide te Zwaagwesteinde verklaren dat Fokke Theunis de Bruin onvermogend is.
kinderen
1. Ootske Fokkes de Bruin b: 04 JUL 1830 in Zwaagwesteinde 2. Theunis Fokkes de Bruin b: 02 OCT 1831 in Zwaagwesteinde 3. Antje Fokkes de Bruin b: 31 DEC 1833 in Zwaagwesteinde 4. Baukje Fokkes de Bruin b: 10 DEC 1835 in Zwaagwesteinde 5. Tjibbe Fokkes de Bruin b: 08 NOV 1838 in Zwaagwesteinde 6. Ootske Fokkes de Bruin b: 10 FEB 1840 in Zwaagwesteinde 7. Wytske Fokkes de Bruin b: 31 JUL 1842 in Zwaagwesteinde 8. Fokje Fokkes de Bruin b: 17 AUG 1845 in Zwaagwesteinde 9. Tjibbe Fokkes de Bruin b: 01 MAR 1848 in Zwaagwesteinde
Zwaagwesteinde. Overleden 27 oktober 1859 des morgens ten acht ure, in het water onder Kollumerzwaag. Aangevers Bartel Wybes Postma, 44 jaren, arbeider te Kollumerzwaag en Pieter Gerbens Hoekstra, 31 jaren, landbouwer aldaar, geburen
Hendrik Theunis de Bruin b: 28 AUG 1810 in Zwaagwesteinde
zoon van Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Name: Hendrik Theunis de Bruin Sex: M Birth: 28 AUG 1810 in Zwaagwesteinde Occupation: Kramer, woonachtig te Zwaagwesteinde 1831 Death: 29 APR 1882 in Zwaagwesteinde Occupation: Landbouwer 1882 Note: Overlijdensakte Dantumadeel, 1882, akte nr. 68 Landbouwer.
Signalement: Aangezicht: ovaal, mond: ordinair, voorhoofd: rond, haar en wenkbrauwen: albino blond, oogen: blaauw, neus: ordinair, kenbare tekens: gene.
Father: Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Mother: Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Marriage 1 Pytrikje Keimpes Kempenaar b: 12 FEB 1810 in Zwaagwesteinde Married: 20 MAR 1831 in Rinsumageest Note: Huwelijksakte Dantumadeel 1831, akte nr. 6 Man : Hendrik Theunis de Bruin, oud 21 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Theunis Salomons de Bruin en Oetske Hendriks Elzinga Vrouw : Pyttrikje Keimpes Keimpenaar, oud 21 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Keimpe Heins Keimpenaar en Tjitske Pieters Datum : 20 maart 1831, akte nr. 6
Salomon Levy door H. de Haan: Huw.bijl: Attest v. onvermogen geregistreerd 8 maart 1831. Akte v. bekendheid: 7 getuigen, Theunis Salomons de Bruin, 43 jaar, koopman, Geert Hendriks Elzinga, kramer, 37 jaar, Tjeerd Hendriks Elzinga, winkelier, 34 jaar, Johannes Annes Dijkstra, kramer, 35 jaar, Sytze Keimpes Kempenaar, kramer, 28 jaar, Sytze Popkes Hoekstra, kramer, 27 jaar en Fokke Theunis de Bruin, kramer, 23 jaar verklaren dat Hendrik een zn. is v. Theunis Salomons de Bruin en Oedske Hindriks en geboren in 1810 in de maand Januari. Nat.militie: Signalement: aangezicht: ovaal; voorhoofd en kin: rond; oogen: blaauw; neus en mond: ordinair; haar en wenkbrauwen: albino blond; kenbare tekens: gene. Children 1. Theunis Hendriks de Bruin b: 11 MAY 1831 in Zwaagwesteinde 2. Keimpe Hendriks de Bruin b: 31 JAN 1836 in Zwaagwesteinde
Marriage 2 Stijntje Theunis Nieuwland b: 25 MAY 1816 in Rijperkerk Married: 03 SEP 1843 in Rinsumageest Note: Huwelijksakte Dantumadeel, 1843, akte nr. 43 Man : Hendrik Theunis de Bruin, oud 33 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Theunis Salomons de Bruin en Oetske Hendriks Elzinga Vrouw : Stijntje Teunis Nieuwland, oud 27 jaar, geboren te Rijperkerk, gemeente Tietjerksteradeel Ouders: Teunis Gerrits Nieuwland en Tettje Douwes Datum : 3 september 1843, akte nr. 43
Salomon Levy door H. de Haan: Huw.bijl: Nat.militie: Aangezicht: ovaal, voorhoofd: rond, oogen: blaauw, neus: ordinair, mond: ordinair, kin: rond, haar: albino blond, wenkbrauwen: albino blond, kenbare tekens: gene. Children 1. Douwe Hendriks de Bruin b: 08 JUL 1844 in Zwaagwesteinde 2. Fokke Hendriks de Bruin b: 25 JUN 1847 in Zwaagwesteinde 3. Theunis Hendriks de Bruin b: 31 OCT 1849 in Zwaagwesteinde 4. Tjipke Hendriks de Bruin b: 20 AUG 1852 in Zwaagwesteinde 5. Geert Hendriks de Bruin b: 17 SEP 1855 in Zwaagwesteinde
Marriage 3 Wipkje Sikkes Bijma b: 30 OCT 1814 in Veenwouden Married: 09 SEP 1838 in Rinsumageest Note: Huwelijksakte Dantumadeel, 1838, akte nr. 30 Man : Hendrik Theunis de Bruin, oud 28 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Theunis Salomons de Bruin en Oetske Hendriks Elzinga Vrouw : Wipkje Sikkes Bijma, oud 23 jaar, geboren te Veenwouden Ouders: Sikke Wybes Bijma en Grietje Bartels Datum : 9 september 1838, akte nr. 30
Baukje Theunis de Bruin b: MAR 1815 in Zwaagwesteinde
Name: Baukje Theunis de Bruin Sex: F Birth: MAR 1815 in Zwaagwesteinde Death: 10 JUN 1859 in Zwaagwesteinde Note: Overlijdensakte Dantumadeel, 1859, blad nr. 25 - Baukje Theunis de Bruin, overleden 10 juni 1859, oud 45 jaar, weduwe
Father: Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Mother: Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Marriage 1 Johannes Haayes Postma b: 18 DEC 1815 in Zwaagwesteinde Married: 12 JUN 1836 in Rinsumageest Note: Huwelijksakte Dantumadeel, 1836, akte nr. 30 Man : Johannes Haayes Postma, oud 20 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Haaye Haayes Postma en Marijke Baukes Postma Vrouw : Baukjen Theunis de Bruin, oud 21 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Theunis Salomons de Bruin en Ootske Hendriks Elzinga Datum : 12 juni 1836, akte nr. 30
Salomon Levy door H. de Haan: Huw.bijl: Nat.mil. signalement: aangezicht: ovaal; voorhoofd en kin: rond; oogen: blaauw; neus en mond: ordinair; haar en wenkbrauwen: blond. Akte v.bek.h.: 7 getuigen, te weten: Marijke Baukes Haaitstra, 57 jaar, arbeidster; Yde Baukes Haaitstra, 62 jaar, arbeider; Lolke Brands Wybenga, 48 jaar, schipper; Sjoerd Tjeerds Visser, 62 jaar, schipper; Johannes Eedses Postma, 62 jaar, arbeider; Trijntje Alberts, 65 jaar, arbeidster en Wytske Jans Postma, 61 jaar, arbeidster, alle won. te Zwaagwesteinde. Children 1. Haaye Johannes Postma b: 20 DEC 1836 in Zwaagwesteinde 2. Theunis Johannes Postma b: 26 FEB 1839 in Zwaagwesteinde 3. Marijke Johannes Postma b: 20 NOV 1841 in Zwaagwesteinde 4. Fokke Johannes Postma b: 13 JUN 1844 in Zwaagwesteinde 5. Bauke Johannes Postma b: 15 JUN 1848 in Zwaagwesteinde 6. Hendrik Johannes Postma b: 25 DEC 1850 in Zwaagwesteinde 7. Klaas Johannes Postma b: 13 FEB 1854 in Zwaagwesteinde
dochter van Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Theunis Theunis de Bruin b: 30 AUG 1817 in Zwaagwesteinde
zoon van Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Name: Theunis Theunis de Bruin Sex: M Birth: 30 AUG 1817 in Zwaagwesteinde Occupation: Winkelier te Zwaagwesteinde 1859 Death: 07 MAR 1898 in Zwaagwesteinde Note: Geboorteakte Dantumadeel 1817, nr. 59
Overlijdensakte Dantumadeel, 1898, akte nr. 46 - Theunis Theunis de Bruin, overleden 7 maart 1898. Oud 80 jaar, weduwnaar. Zoon van Theunis Salomons de Bruin en Oedske Hendriks Elzinga
Father: Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Mother: Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Marriage 1 Eelkje Hendriks de Jong b: 06 JUN 1819 in Zwaagwesteinde Married: 21 NOV 1841 in Rinsumageest Note: Huwelijksakte Dantumadeel, 1841, akte nr. 52 Man : Theunis Theunis de Bruin, oud 24 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Theunis Salomons de Bruin en Oedske Hendriks Elzinga Vrouw : Eelkje Hendriks de Jong, oud 22 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Hendrik Jelles de Jong en Hinke Gosses de Jong Datum : 21 november 1841, akte nr. 52
Salomon Levy door H. de Haan: Huw.bijl: Nat.militie: Aangezicht: ovaal, voorhoofd: rond, oogen: blaauw, neus: ordinair, mond: ordinair, kin: rond, haar: blond, wenkbrauwen: blond, merkbare tekens: gene. Akte v. onvermogen: verklaring door Doede Pieters van Kammen en Jan Jacobs Westra, beide arbeiders te Zwaagwesteinde. Children 1. Ootske Theunis de Bruin b: 02 OCT 1842 in Zwaagwesteinde 2. Hinke Theunis de Bruin b: 22 OCT 1847 in Zwaagwesteinde 3. Theunis Theunis de Bruin b: 07 FEB 1850 in Zwaagwesteinde 4. Hendrik Theunis de Bruin b: 27 JUN 1852 in Zwaagwesteinde
Fokje Theunis de Bruin b: 16 MAY 1820 in Zwaagwesteinde
dochter van Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Name: Fokje Theunis de Bruin Sex: F Birth: 16 MAY 1820 in Zwaagwesteinde Occupation: Zonder beroep, wonende te Zwaagwesteinde 1820 Death: 20 JAN 1868 in Zwaagwesteinde Note: Geboorteakte Dantumadeel 1820, nr. 36
Overlijdensakte Dantumadeel, 1868, akte nr. 8 - Fokje Theunis de Bruin, 47 jaren, geb. en won. te Zwaagwesteinde, zonder beroep, geh. m. Douwe Aukes de Jong, daglooner aldaar, dr. v. Theunis Salomons de Bruin, koopman en Ootske Hendriks Elzinga zonder beroep, echtelieden wonende te Zwaagwesteinde. Overl. des namiddags ten 2 ure te Zwaagwesteinde, huisnr. 66. Aangevers: Binne Oedzes Bosma, 60 jaren, daglooner en Wytse Jaspers van der Heide, 38 jaren, kramer wonende te Zwaagwesteinde, geburen en geene verwanten van de overledene.
Father: Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Mother: Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Marriage 1 Douwe Aukes de Jong b: 04 FEB 1817 in Zwaagwesteinde Married: 18 MAY 1845 in Rinsumageest Note: Huwelijksakte Dantumadeel, 1845, akte nr. 27 Man : Douwe Aukes de Jong, oud 28 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Auke Douwes de Jong en Antje Jans Wybenga Vrouw : Fokje Theunis de Bruin, oud 25 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Theunis Salomons de Bruin en Ootske Hendriks Elzinga Datum : 18 mei 1845, akte nr. 27
Ytje Theunis de Bruin b: 30 DEC 1823 in Zwaagwestein
dochter van Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Name: Ytje Theunis de Bruin Sex: F Birth: 30 DEC 1823 in Zwaagwesteinde Death: 28 NOV 1847 in Zwaagwesteinde Note: Geboorteakte Dantumadeel 1823, nr. 87 Overlijdensakte Dantumadeel, 1847, blad nr. 40 (suppl. nr. 1-8)
Father: Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Mother: Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Marriage 1 Lieuwe Jeltes van der Meulen b: 24 SEP 1819 in Veenwouden Married: 04 FEB 1844 in Rinsumageest Note: Huwelijksakte Dantumadeel, 1844, akte nr. 3 Man : Lieuwe Jeltes van der Meulen, oud 24 jaar, geboren te Veenwouden Ouders: Jelte Lieuwes van der Meulen en Antje Jans Koop Vrouw : Ytje Theunis de Bruin, oud 20 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Theunis Salomons de Bruin en Ootske Hendriks Elzinga Datum : 4 februari 1844, akte nr. 3
Children 1. Jelte Lieuwes van der Meulen b: 26 APR 1845 in Zwaagwesteinde 2. Ootske Lieuwes van der Meulen b: 05 OCT 1847 in Zwaagwesteinde
. Trijntje Theunis de Bruin b: 05 MAY 1826 in Zwaagwesteinde
dochter van Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Name: Trijntje Theunis de Bruin Sex: F Birth: 05 MAY 1826 in Zwaagwesteinde Occupation: Zonder beroep, wonende te Zwaagwesteinde 1848 Death: 05 JUL 1917 in Zwaagwesteinde Occupation: Arbeidster, wonende te Zwaagwesteinde 1887 Occupation: Zonder beroep, wonende te Zwaagwesteinde 1917 Note: Geboorteakte Dantumadeel, 1826, blad nr. 26 - In het jaar 1826, den vijfden Mei te Zwaagwesteinde is uit Theunis Salomons de Bruin aldaar en deszelfs huisvrouw Ootske Hendriks Elsinga een kind van het vrouwelijk geslacht geboren, waaraan den voornaam gegeven is van Trijntje.
Overlijdensakte Dantumadeel, 1917, akte nr. 131 - Trijntje de Bruin, 91 jaren, zonder beroep, geboren en wonende te Zwaagwesteinde, weduwe van Sijbren van der Veen, dr. v. wijlen de echtelieden Theunis de Bruin en Ootske Elzinga. Overleden op 5 juli 1917 des voormiddags ten half elf uur te Zwaagwesteinde. Aangevers: Thijs de Jong 47 jaren, arbeider, en Hein van Althuis, 37 jaren, koopman, beiden wonende te Zwaagwesteinde.
Father: Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Mother: Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Marriage 1 Syberen Rudmers van der Veen b: 27 JUL 1818 in Kooten Married: 09 JUL 1848 in Rinsumageest Note: Huwelijksakte Dantumadeel, 9 juli 1848, akte nr. 32 - Sybren Rudmers van der Veen, 29 jaren, geboren te Kooten, dagloner, wonende onder Kooten, zoon van Rudmer Sjierks van der Veen, dagloner aldaar en van Janke Lieuwes van der Meulen overleden. Geadsisteerd van gemelde zijnen vader en Trijntje Theunis de Bruin, 22 jaren, geboren te Zwaagwesteinde, zonder beroep, wonende aldaar, minderjarige dr. v. Theunis Salomons de Bruin, koopman en Ootske Hendriks Elzinga, zonder beroep, echtelieden wonende aldaar, Geadsisteerd van gemelde zijne Ouders. Getuigen: Sipke Jans de Roos, 45 jaren, kastelein. Dirk Steringa, 32 jaren, koopman. Willem Stemmers Duyff, 45 jaren, veldwachter. Sipke Baarsma, 39 jaren, klerk, allen wonende te Rinsumageest en allen aan de comparanten niet vermaagdschap of verwant. De getuigen hebben deze huwelijksacte na gedane voorlezing, benevens ons onderteekend en de comparanten en denzelver ouders verklaard niet te kunnen schrijven, als zulks niet geleerd hebbende.
Bijlagen: Nationale Militie: Sybren Rudmers van der Veen, geboren te Koten den 27 July 1818. Van beroep Boerekn. Zoon van Rudmer Sjierks en van Janke Lieuwes vd Meulen. Van beroep arbeider. Wonende te Koten. Aangezigt: ovaal. Voorhoofd: rond. Oogen: blauw. Neus: ordinair. Mond: idem. Kin: rond. Haar en wenkbraauwen: blond. Merkbare teekenen: geene. Children 1. Ytje Syberens van der Veen b: 29 MAY 1849 in Kooten 2. Janke Syberens van der Veen b: 04 NOV 1850 in Kooten 3. Ootske Syberens van der Veen b: 29 DEC 1852 in Zwaagwesteinde 4. Ootske Syberens van der Veen b: 31 DEC 1853 in Zwaagwesteinde 5. Akke Syberens van der Veen b: 06 NOV 1856 in Zwaagwesteinde 6. Theunis Syberens van der Veen b: 02 FEB 1859 in Zwaagwesteinde 7. Rudmer Syberens van der Veen b: 26 SEP 1861 in Zwaagwesteinde 8. Akke Syberens van der Veen b: 17 MAY 1864 in Zwaagwesteinde
Tjeerd Theunis de Bruin b: 05 APR 1830 in Zwaagwesteinde
zoon van Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Name: Tjeerd Theunis de Bruin Sex: M Birth: 05 APR 1830 in Zwaagwesteinde Occupation: Kramer, wonende te Zwaagwesteinde 1853 Death: 12 MAR 1888 in Zwaagwesteinde Note: Geboorteakte Dantumadeel 1830, nr. 32
Overlijdensakte Dantumadeel, 1888, akte nr. 57 - Overleden op 12 maart 1888 om 5 uur 's middags.
Father: Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Mother: Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Marriage 1 Aafke Tjeerds Elzinga b: 02 DEC 1829 in Zwaagwesteinde Married: 12 MAY 1853 in Rinsumageest Note: Huwelijksakte Dantumadeel, 1853 Man : Tjeerd Theunis de Bruin, oud 23 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Theunis Salomons de Bruin en Oedske Hendriks Elzinga Vrouw : Aafke Tjeerds Elzinga, oud 22 jaar, geboren te Zwaagwesteinde Ouders: Tjeerd Hendriks Elzinga en Froukje Sybes Elzinga Datum : 12 mei 1853, akte nr. 22
Aafke is getrouwd met haar neef Tjeerd.
Children 1. Froukje Tjeerds de Bruin b: 25 OCT 1853 in Zwaagwesteinde 2. Tjeerd Tjeerds de Bruin b: 08 MAR 1855 in Zwaagwesteinde 3. Ootske Tjeerds de Bruin b: 21 APR 1858 in Zwaagwesteinde 4. Theunis Tjeerds de Bruin b: 06 APR 1861 in Zwaagwesteinde 5. Sybe Tjeerds de Bruin b: 21 AUG 1864 in Zwaagwesteinde 6. Fokke Tjeerds de Bruin b: 13 APR 1867 in Zwaagwesteinde 7. Geert Tjeerds de Bruin b: 15 APR 1870 in Zwaagwesteinde 8. Hendrik Tjeerds de Bruin b: 25 MAY 1874 in Zwaagwesteinde 9. Hendrik Tjeerds de Bruin b: 26 OCT 1876 in Zwaagwesteinde
Aaltje Theunis de Bruin b: 30 AUG 1833 in Zwaagwesteinde
dochter van Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Name: Aaltje Theunis de Bruin Sex: F Birth: 30 AUG 1833 in Zwaagwesteinde Death: 30 JUL 1921 in Groningen Note: Geboorteakte Dantumadeel 1833, nr. 58 - Extract: In het jaar 1833, den 30sten Augustus te Zwaagwesteinde is uit Theunis Salomons de Bruin aldaar en deszelfs huisvrouw Ootske Hendriks Elzinga een kind geboren waaraan den voornaam gegeven is van Aaltje.
Overlijdensregister Groningen 1921 Aktenummer 849 Overlijden 30-07-1921 Groningen Overledene Aaltje de Bruin Leeftijd 87 jaar Geboorteplaats Zwaagwesteinde, gemeente Dantumadeel Vader Theunis de Bruin Moeder Ootske Elzinga Relatie Douwe de Bruin
Father: Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Niezijl (Gr.) Mother: Ootske Hendriks Elzinga b: 27 APR 1788 in Zwaagwesteinde
Marriage 1 Douwe Popkes de Bruin b: 30 DEC 1830 in Zwaagwesteinde Married: 12 MAY 1853 in Rinsumageest Note: Huwelijksakte Dantumadeel, 12 mei 1853, akte nr. 21 - Douwe Popkes de Bruin, oud 22 jaar, geboren te Zwaagwesteinde, zonder beroep, wonende aldaar, zoon van Popke Freerks de Bruin en Tjemkje Cornelis Heidstra, in tijden echtelieden aldaar, beide overleden, hebbende tot voogd Sake Jans Lourens, kramer te Zwaagwesteinde en tot toeziende voogd Kornelis Popkes de Bruin, kramer aldaar en Aaltje Theunis de Bruin, oud 19 jaar, geboren te Zwaagwesteinde, zonder beroep wonende aldaar, dr. v. Theunis Salomons de Bruin, koopman en Ootske Hendriks Elzinga, zonder beroep, echtelieden wonende te Zwaagwesteinde
Bijlagen: Trouwbeloften tusschen Douwe Popkes de Bruin, oud 22 jaren, zonder beroep wonende te Zwaagwesteinde, zoon van Popke Freerks de Bruin en Tjemkje Cornelis Heidstra, in tijden echtelieden aldaar, beide overleden, waarvan Sake Jans Lourens, kramer te Zwaagwesteinde voogd en Kornelis Popkes de Bruin, kramer aldaar toeziende voogd is en Aaltje Theunis de Bruin, oud 19 jaren, zonder beroep wonende te Zwaagwesteinde, dochter van Theunis Salomons de Bruin, koopman en Ootske Hendriks Elzinga, zonder beroep, echtelieden wonende aldaar.
Nationale Militie, afgegeven 18 april 1853: Douwe Popkes de Bruin, geb. te Zwaagwesteinde, dagloner, zoon van Popke Freerks en Tjemkje Cornelis Dijkstra. Bij de loting van 1849, nr. 71, niet opgeroepen.
Extract uit het register voor de aangaven van geborenen in de Gemeente Dantumadeel: In het jaar 1830, den 30sten December te Zwaagwesteinde is uit Popke Freerks de Bruin aldaar en deszelfs huisvrouw Tjemkje Cornelis Dijkstra een kind van het mannelijk geslacht geboren, waaraan den voornaam gegeven is van Douwe.
Extract uit het register voor de aangaven van geborenen in de Gemeente Dantumadeel: In het jaar 1833, den 30sten Augustus te Zwaagwesteinde is uit Theunis Salomons de Bruin aldaar en deszelfs huisvrouw Ootske Hendriks Elzinga een kind van het vrouwelijk geslacht geboren, waaraan den voornaam gegeven is van Aaltje.
Extract uit het register voor de aangaven van overlijden in de Gemeente Dantumadeel: In het jaar 1848, den 11den January te Zwaagwesteinde is overleden Popke Freerks de Bruin, woonachtig te Zwaagwesteinde, van beroep kramer, zoon van Freerk Lammerts de Bruin en Catharina Douwes, beide overleden.
Extract uit het register voor de aangaven van overlijden in de Gemeente Dantumadeel: In het jaar 1833, den 15den Juny te Zwaagwesteinde is overleden Tjimkje Cornelis Heidstra, oud 40 jaren, geboren en woonachtig te Zwaagwesteinde, huisvrouw van Popke Freerks de Bruin, kramer in kaas, dochter van wijlen Cornelis Pieters Heidstra en van Tjimkje Pieters Heidstra, zonder bedrijf te Zwaagwesteinde.
Extract uit het register voor de aangaven van overlijden in de Gemeente Dantumadeel: In het jaar 1837, den 8sten Januarij te Zwaagwesteinde is overleden Tjemke Tjeerds Hollander, woonachtig te Zwaagwesteinde, zonder beroep, weduw van Kornelis Pieters Heidstra.
Attest van onvermogen: De getuigen Tjeerd van der Kooi, dagloner, wonende te Zwaagwesteinde en Pieter Doedes van Kammen, kramer, wonende te Zwaagwesteinde verklaren dat Douwe Popkes de Bruin, kaaskramer, verblijf houdende in Zwaagwesteinde, in behoeftige omstandigheden verkeert en onvermogend is. (afgegeven den 16 April 1853).
Noot: Aaltje trouwt op dezelfde dag als haar broer Tjeerd. Children 1. Tjimkje Douwes de Bruin b: 02 NOV 1853 in Zwaagwesteinde 2. Theunis Douwes de Bruin b: 08 JAN 1856 in Zwaagwesteinde 3. Ootske Douwes de Bruin b: 13 MAR 1858 in Zwaagwesteinde 4. Popke Douwes de Bruin b: 28 JUL 1859 in Zwaagwesteinde 5. Theunis Douwes de Bruin b: 07 NOV 1861 in Zwaagwesteinde 6. Popke Douwes de Bruin b: 19 AUG 1863 in Zwaagwesteinde 7. Fokje Douwes de Bruin b: 16 OCT 1865 in Zwaagwesteinde 8. Fokke Douwes de Bruin b: 03 SEP 1867 in Zwaagwesteinde 9. Catharina Douwes de Bruin b: 02 FEB 1870 in Zwaagwesteinde 10. Kornelis Douwes de Bruin b: 12 JUL 1872 in Zwaagwesteinde
Name: Salomon Levy Sex: M Birth: 1751 in Hessen, Duitsland Death: 17 MAR 1798 in Leeuwarden Occupation: Slachter, veehandelaar, koopman Note: Dossier 5031 - Salomon Levi Bevat een plakkaat gedateerd 9 augustus 1797 (het Landschapshuis binnen Leeuwarden) TEKST (gedeeltelijk leesbaar) (Voorts bevelen wij alle logementhouders, Herbergiers, tappers, en andere Winkel- en Neering- doende Lieden/ om die geene/ welke in hunne huizen zodanige daaden mogten pleegen/ en gesprekken voeren/ als vooren omschreeven zijn/ aanstonds/ en zonder eenig tijdverzuim/ aan de Municipaliteiten en Fiscaals aan te brengen/ met opgave van de naamen en woonplaatsen der Persoonen/ welke daar bij teegenswoordig geweest zijn; zullende die geene/ welke hier in nalaatig zijn/ booven verbeurte van Tap, als verdagte Persoonen worden gedetineerd. Verzoeken eindelijk alle brave burgers, en inzonderlijk de Officieren der gewaapende Schutterijen, om mede toezigt te houden op overtreedingen tegen dit ons Placaat. En op dat niemand hier van eenige ignorantie zal kunnen pretendeeren/ zal deeze alomme in dit Gewest worden gepubliceerd en geaffigeerd/ ter plaatsen waar zulks gewoonlijk geschied: want wij zulks alzoo tot Heil des Volks/ bewaaring der rust en waarschouwing der Ingezetenen/ verstaan te behooren. ... Dat alle die geene/ welke zig vergrijpen aan daaden/ waar door de Openbare Rust/ de persoonlijke veiligheid der Ingezetenen/ in hunnen Wooningen/ of buiten deselve/ wordt gesoord/ of hun eenig molest word aangedaan/ over het al of niet dragen van geoorloofde Teekenen/ of Versieringen; of eenige aanranding op hunne Persoonen/ Wooningen of Goederen mogt worden ondernoomen; gelijk ook allen die anderen tot dergelijke daaden mogten hebben aangezet/ (al schoon de daad er niet op gevolgd waare) ingelijk met de dood zullen worden gestraft. ... tegen den Staat/ tegen het Volk zelvs van Nederland/ te doen werken/ zig schuldig maaken aan verraad tegen de Onvervreembare Souverainiteit van het Volk/ en daarom ook/ zonder eenige ontferming hoe ook genaamd, met de dood zullen worden gestraft.
Articulen Examinatoir voor de Procureur deeser Landschappe Rat: Off: Klager CONTRA Salomon Levij van Swaagwesteijnde Gevangen en Beklaagde. Om daar op door een Lidt van de Raad van Justitie als Commissaris te worden verhoord.
1e dat de gevangen vrijdag morgen den 26e Augustus 1796 geweest is te Feenwouden 2e en toen aldaar van Jouke Jans heeft gekogt twee gestoolen lammen voor elf car. gldns. 3e dat hij gevangen deselve lammen direct naar zijn huijs of woning heeft gebragt. 4e en ook die dag heeft willen slagten hebbende reeds een daar van de keel uitgesneeden. 5e en onder het bedsteede verborgen 6e dat hij gevangen voor af order gegeven heeft aan Jouke Jans om hem vette schapen te besorgen. 7e zoo als ook aan hem besorgd heeft.
Nicolaas Scheltema
Burgers, Raaden van Justitie! Nevens gaande informatien weegens het vinden van Twee Lammen ten huijse van Salomon Levij, Koopman te Zwaagwesteinde, en vier Drenten in het land van Gerrit Wybes, huisman in de Valom onder Murmerwoude, hebben wij de Eene hier nevens aan Uwl: door onzen Executeur over te zenden. Wij hebben niet kunnen nalaaten om provisioneel de gevondene Lammen en Drenten, als mede de Persoonen van Jouke Jans en Salomon Levij in goede bewaring te neemen, voorts hebben wij van de gedetineerden hunnen confessien af genomen, dewelke wij hier nevens mede aan Uwl: laaten toekoomen. Wij beveelen Uwl: in Godes heilige Protectie, en verblijven na toewensching van heil, en aanbod van Broederschap. Uwl: toegenegene Medeburgers. Die van 't Geregte van Dantumadeel, Douwe Johannes. Damwoude, den 27 Aug. 1796.
Confessie van Zalomon Levij, koopman te Zwaagwesteinde dog thans gedetineerde bij het Geregte van Dantumadeel. Zalomon Levij, Koopman te Zwaagwesteinde, oud ongeveer 44 jaar, thans gedetineerde bij den geregte van Dantumadeel, confiteerd dat hij donderdag nagt is te huis geweest, dog dat hij op vrijdag den 26e Aug: 1796 's morgens ongeveer 8 uur is gekomen ten huise van Sjoukje Jans, huisvrouw van Douwe Dirks arbeider te Feenwouden met oogmerk of deselve ook iets hadden te verkoopen, dat deselve aldaar heeft gevonden eenen Jouke Jans, arbeider te Feenwouden, dat de gedetineerde en Jouke een Kopje Thee met Sjouke Jans hebben gedronken, en wanneer zulks verrigt was heeft Jouke de gedetineerde aangesogt om vier Drenten van hem te koopen, dog dat de gedetineerde sulks van de hand heeft geweesen, hier op heeft Jouke de gedetineerde gepresenteerd om twee Lammen aan hem te verkoopen, het welk de gedetineerde heeft goedgekeurd, dog begeerde deselve eerst te sien, hier op zijn de gedetineerde en Jouke Jans gegaan na een stuk land toebehorende aan Douwe Eelkes, huisman te Zwaagwesteinde, alwaar de lammeren waaren, en wanneer de gedetineerde deselve had besien heeft de gedetineerde Jouke Jans gevraagd waar de Lammen weg had en voor welke prijs deselve heeft gekogt, waar op Jouke de gedetineerde heeft geantwoord, dat de Lammen te Dokkum had gekogt voor tien Carglds, de gedetineerde heeft hier op Jouke Jans Elf Caroli Guldens voor de Lammen geboden, en voor welke Somma Jouke de gedetineerde de Lammen heeft verkogt, hier op heeft de gedetineerde direkt vier Guldens aan hem betaald en nog aan hem verschuldigt is zeven Caroli Guldens, meer van de zaak niet wetende, sloot na duidelijk voorlesinge. Actum, te Damwoude den 27 Aug: 1796, Douwe Johannes.
Dossier 5305 - Salomon Levij (Aantekening: Het Hoff committeert den Burger Harinxma om de gev: op deese naderer Artln te examineren, Act. den 24 Oct. 1797. ... Gediend en geleverd den 14 Nov. 1797.) Nadere Articulen Examinatoir ... CONTRA Zalomon Levy van Collumer swaag westeijnde gevangen en beklaagde. No. 1. H(endrik). G(ialts). Sanburg, Scherprechter der Provincie Vriesland, oud 36 jaren, verklaart en attesteert bij deesen dat hij getuijge op vrijdag den 3de februari 1797 als dienaar van den Hove van Justitie van Vriesland, met Adam Marinus mede dienaar van Gemelde Hove in het Regthuijs te Collum in bewaaring hebben gehad eenen door haar geapprehendeerde Abele Reijtses, dat op dieselve dag sig voor genoemde Regthuijs hebben vervoegd eene geheele Bende oproermakers van Collumer Zwaag Westeinde, dat hij getuijge op dat tijdstip om reeden rede kennisse van haar komst hadde, gewaapend in de voordeur stonde; en aan haar heevt gevraagt wat zij so gewapent aldaar zouden doen; dat hier op een Jood met naame Salomon Levi zeijde wij willen Aeble Reitses los hebben, dat is geen schelm of diev; dat hij getuijge hier op heeft gesegt wij laete hem niet los, of het geregte moet ons daar toe orders geeven, dat deese jood hier op heevt gesegt, hij zal er uit; dat hij getuijge hier op gesegt heevt dat zij hadden toe te sien wat zij deeden, dat hij getuijge en zijn mededienars aldaar waaren als dienaars van het Hof van Justitie en op derselver order dat hij Salomon Levi hier op gesegt heevt het Hoff is hier Geen tel, daar schijtte wij wat op, hij zal er uit; dat hij Salomon Levi met de overige Bende voor de getuijge staande, een degen in de hand hadde, dat onder des nog een geheele menigte dit Regthuijs naderden, roepende is hij er nog niet uit; toe maar, er maar in; waar op hij Salomon Levi hem getuijge de deegen op de Borst zette en de andere van die bende sodanig indrongen dat hij getuijge en zijn mededienaer agter uijt moesten deinsen, en de gevangene aan deese bende overlaten, de getuijge geevt reden van wetenschap als in deesen gemeld neemt aan dit verklaarde met Eede te bevestigen. Leeuwarden, den 16 8br (Oktober) 1797. No. 2. Adam Marinus, dienaar 's Hofs van Justitie van Vriesland, verklaart bij desen dat hij getuijge op vrijdag den 3de febr: 1797 als dienaar van voornoemden Hove met H.G. Sandburg mede dienaar van Vrieslands Hof in het Regthuijs te Collum in bewaring hebben gehad eenen door haar getuijgen geapprehendeerden Abel Reijtses, dat op deselve dag, sig voor voornoemde Regthuijs hebben vervoegd eenen geheele Bende oproermakers can Collumer Zwaag Westeinde, dat de getuijge Sandburg op dat tijdstip, om reeden rede kennisse van haar komst hadde, gewaepend in de voordeur stonde en aan haar heevt gevraagt, wat zij so gewapent aldaar zouden doen: dat hier op een Jood met name Salomon Levi zeijde wij willen Aeble Reijtses los hebben, dat is geen schelm of diev, dat hij getuijge hier op heeft gesegt, wij laate hem niet los of het geregte moet ons daar toe orders geeven; dat deese jood hier op gesegt heevt, hij zal er uit: dat hij getuijge hier op gesegt heevt dat zij hadden toe te sien wat zij deeden, dat hij getuijge en zijn mededienaar aldaer waaren als dienaers van het Hof van Justitie en op derselver order - dat hij Salomon Levi hier op gesegt heevt, het Hof is hier geen tel, daar schijtte wij wat op, hij zal er uit. - Dat hij Salomon Levi met de overige Bende voor de Getuijge staande, een deegen in de hand hadde, dat onder des nog een geheele menigte dit Regthuijs naderden, roepende is hij er nog niet uit; toe maar, er maar in. Waar op hij Salomon Levi hem getuijge de deegen op de Borst zette en de andere van die bende sodanig indrongen dat hij getuijge en zij mede dienaar agtter uit moesten deinsen en de gevangene aan deese bende over laaten de getuijgen geevt Reeden van Weetenschap als in deesen gemeld, neemt aan dit verklaarde met Eede te bevestigen, in kennis mijn hand, Leeuwarden, den 17de October 1797. No. 3 en 4. Jacob Aukes en Piettie Wiebes, Egtelieden woonagtig onder Zwaagwesteinde beijde van Competenten ouderdom, verklaren bij desen dat op Sondag nademiddag den 5de febr; 1797 ten haaren huijse gekomen zijn Eenige personen waar onder de Jood Salomon Levi, voorsien met een degen, schijnende so 't scheen, alle zeer verslagen, dat deese Salomon Levi zijn deegen voor het huijs in de grond heeft gestoken, welk van de kinders van haar getuijgen is gesien, dat deze bende niet lang aldaar geweest is, maar van daar vertrokken zijn ingevolge haar seggen ijder na zijn huijs, dat haar getijges kinderen na zulx deese deegen uit de grond hebben gehaald en welke deegen door haar getijgen op haar Cast is gelegen, En bewaerd tot dato deeses den 2de October 1797, wanneer dezelve door haar getuijden aan de Procureur Joh. Stroband is overgelevert, de getuijgen geven rede van wetenschap als in desen gemeld, neemen aan dit verklaaren met Eede te bevestigen. Zwaagwesteinde, den 2de October 1797.
CONFESSIE van Salomon Levi van Collumerswaag westeinde dog thans gevangen op het Blokhuijs. Zeggende hij gevangen daar bij dat ongeveer zeven en veertig jaar oud is en dat wel op zekeren tijd gedwongen is om meede te gaan naar Collum, weet niet anders dan altijd goed gestaan te hebben met Abele Keuning geheel nooijt iets kwaad gedagt of gezegt te hebben van aan riemen snijen of dat Abel Keuning van kant moeste zegt geen bloote sabel gehad te hebben maar wel een stok niemand gedwongen te hebben ook niemand gedreigt te hebben de kop te klooven en de glaasen in te slaan dat om die reedenen ook geen mensch heeft meede gesleept teegen zin en wil alzoo niemand voor hem gev. behoevde te vreesen meer niet zeggende sloot zijn confessie naar deugdelijke voorleesing. Actum op het Blokhuijs, den 7 Sept. 1797. Nicolaas Scheltema, Proc. Gen.
VONNIS: Alzo den Hove van het voormalig gewest Friesland uit de Confessien van Salomon Levij van Collumerswaag westeinde dog geboortig van Hessenland, oud 47 jaaren, tegenwoordig gevangen en anderszins uit de procedures genoegzaam gebleken is; dat de gev. op den 3 Febr. 1797 met eene geheele bende Oproermakers van Collumerzwaag westeinde, gewapend met een deegen, is op getrokken naar het rechthuis te Collum, alwaar twee dienaers van de Criminele Justitie eenen Abele Reitzes In bewaringe hebbende, gewapend in de voordeur stonden, die hun vraagden wat zij dus gewapend aldaar zouden doen? dat de gev. aan het hoofd van die oproerige bende en als aanvoerder van dezelve, geantwoord heeft: wij willen Abele Reitses los hebben, dat is geen schelm of dief, dat een der dienaeren daar op gezegt hebbende, wij laaten hem niet los, of het Gerechte moet ons daar toe order geeven, door de gev: daar op geantwoord is hij zal er uit, dat een der gemelde dienaeren hem gev. en makkers heeft gewaarschuwt, met te zeggen, dat zij hadden toe te zien, wat zij deeden, alzo aldaar waaren in qualiteit als dienaeren van het Hoff van Justitie en op deszelfs orders de gev. daar op gezegd heeft, het Hoff is hier geen tel, daar schijte wij wat op, hij zal er uit, dat de gev. met de deegen in de hand voor de dienaars staande, onderwijl dat nog een geheele meenigte dat Rechthuis naderde, en roepende, is hij er nog niet uit, toe maar, er maar in, daar op den eenen dienaar den deegen op de borst gezet heeft, terwijl de overige bende oproermakers zodanig indrongen, dat de dienaers agter uit moesten deinzen en Abele Reitses aan hem en de overige geweldenaars overlatende, dat de gev. op Zaturdag den 4 Febr. 1797 met een bloote Sabel of deegen in de hand, anderen heeft gedwongen, en wel voornamelijk Jacob Aukes en Jane Willems, beide woonagtig te Collumerzwaag, om met hem en de oproerbende te gaan, dreigende hun anders de kop te kloven en de glazen in te slaan, dat de gev. hier door menschen heeft mede gesleept, welke tegen zin en wil, enkel uit vrees voor zijne dreijgementen hem hebben moeten volgen, dat de gev. op dien dag met een hoop muitelingen of oproermakers op weg is geweest naar Dokkum en bij die gelegenheid gezegd heeft: dat zo hij Abele Keuning ontmoette, hij dezelve aan riemen zoude snijden, dat hij gev. niet verre van de wooning van Abele Keuning af zijnde, heeft gezegd dat voorn. Abele Keuning van kant moestte, zijnde de gev. 's anderen dags ook nog gewapend met een deegen in geselschap van anderen gekomen aan het huis van Jacob Aukes te Zwaagwesteinde, waar omtrent dien deegen toen in den grond gestoken en gelaten heeft. - dat de gev. zich dus als een der voornaamste oproermakers en aanvoerders der Muitelingen heeft gedragen en alzo zich schuldig gemaakt aan daaden die anderen ten exempel wel zwaarlijk behooren te worden gestraft. Zoo is 't, dat het voorschr. Hof op alles rijpelijk gelet ende geconsidereert hebbende, het geene men in deezen behoorde te considereren, in de naame en van wegen het Bataafsche Volk, den voorn. gev. heeft gecondemneert en condemneert hem bij deezen, omme bij den scherprechter op het Schavot geleijdet, aldaar met den Zwaarde geexecuteert en alzo van het leeven ter dood gebragt te worden. Actum den 17 Maart 1798.
Verklaaring afgelegd door den Burger Jan Coopmans voor de Commissarissen uit de vereenigde Commissien van Corespondentie en gedeputeerden de Burgers H. Cuperus en F: Dublinga, benevens den Secretaris H: W: Alma. No. 1. De Burger Jan Coopman, oud twee en twintig jaren, woonagtig in Collumerland onder westergeest, verklaard waar te zijn, dat hij op Saturdag den 4 Februarij 1797 ongeveer een uren naademiddag, door een hoop der muitelingen gedwongen is geworden meede te gaan naa Dockum, nog niet bewust is wie, of hoe de naamen zijn van hun, die hen gedwongen hebben, dat hij op weg zijnde met de hoop naa Dockum had hooren zeggen, van eenen Kobus Jurjens, dat hij geweest was op het Collumer verlaat bij Abele Keuning, dat hij dezelve aangetast had, waar op Keuning hem uit vrees de hand had gekust, en hij daar op ten antwoord gaf, bliksem wilt gij mij bijten, dat zig onder deeze hoop bevond een Feike Luitzes, die de meenigte aanvoerde en courrageerde en op Dockum los te gaan, dat daar naa op Leeuwarden zouden los gaan, dat verders nog onder de meenigte waaren een Marten Joukes schoolmeester van Driesum, die ook als een der hoofden scheen te ageeren, dat deeze te paard had gezeeten om te spioneeren hoe het bij Dockum gesteld was, dat eene Salomon zijnde een Jood, woonagtig te Zwaag of Westerende, zig zeer brutaal had gedraagen, en had gezegd dat zoo hij Abele Keuning ontmoete dezelve aan riemen zoude snijden, dat onder de hoop meerdere aanvoerders waaren, die egter bij hem Coopman in persoon niet bekend zijn; dat hij de meenigte die bij het huis ter noord bij elkanderen geweest zijnde, begroot op drie duizend, dog dat bij het laatste tolhek aan Dockum een hoop agter zijn gebleeven, die den getuige oordeelde dat uit vrees niet verder durfden avanceeren. Nog verklaart de getuige dat bovengenoemde Feike Luitses als gecommitteerde scheen benoemd te zijn, wijl hij aldus door de muitelingen wierd genoemd. Verders verklaard den getuige dat in de schuit, waar uit de militairen door het Canaille gehaald zijn, zig ook had bevonden een Louw, bijgenaamd Corporaal, dat hij van dezelve had hooren zeggen tot de meenigte mannen ik heb er de geheele dag de kop goed voorgehouden past nu op dat wij het bewaaren, dat de getuige niet weet dat gemelde Louw de Soldaaten meede hadde gedwongen, maar wel van hem had hooren zeggen, dat er goed volk in de schuit was: dat nog verder door de meenigte was gezegd, dat wanneer Sijberen van Rijs lid van den gerechte van Dockum door hun ontmoet wierd, dezelve van kant zoude brengen, waar op een Anderies Heintje had gezegd, Jaa, die mag er wel aan dat is een groote Patriot. De getuige niet meer weetende, etc. Aldus afgelegd voor ons onder geteekende Commissarissen uit de vereenigde Commissien van Correspondentie en gedeputeerden uit het Prov: Best: van Friesland en meede door de getuige zelve verteekend. Was get. Jan Koopmans. H.D. Dublinga, A. Cuperus, H. W. Alma.
Informatien genoomen bij den gerechte van Dantumadeel wegens gepleegde baldadigheeden en verregaande verkeerde uitdrukkingen zo voor als op den 4. Febr. 1797. No. 2. Sijds Fopkes huisman te Birdaard, oud 37 jaar, ... deponeert dat hij op Saturdag den 4 Februarij 1797 's avonds ongeveerd tien uur Dominee van Giffen, predikant te Burdaard en Jan Foppes, huisman aldaar, op de weg te Birdaard is tegen gekoomen, en wel een weinig na die tijd dat de Canonnen te Dockum tegen de oproerige bende waaren gelost, tegens Dominee van Giffen heeft gezegd, Dominee wat gaat het er door, dat Dominee van Giffen daar op heeft gezegd dat had ik al gedagt, want ik heb wat, Jan heeft wat, en gij hebt wat, dat soekt de regering ons te ontnaderen want zo kan de regeering niet, het verwondert den deponent Ganschelijk niet dat Dominee van Giffen zulke uitdrukkingen durfde te voorschien brengen, vermits dezelve bij hem bekend staad niet alleen voor een volstrekte tegen werker van de tegenwoordige regeeringsvorm, maar daar en boven voor zulk een perzoon dewelke de ingesetenen niet anders dan quade denkbeelden soekt in te boesemen, meer van de saak niet wetende, etc. Jane Willems arbeider te Collumer Swaag oud 27 jaar, ... deponeert dat op vrijdag den 3 Februarij 1797, Alberd Foppes mede aldaar woonagtig de getuige heeft aangezegd on zig te Collum te vervoegen en als dan de gevangene mede te ontslaan, dat de getuige daar op na Collum is opgereijst en wanneer daar was gekomen, dat er veel menschen bij malkander stonden voor het Regthuis, dat de getuige direct gehoord heeft dat de gevangene was ontslagen, daar op weder na huis is gereijst, verders verklaart de getuige dat op Saturdag den 4 dito bij hem zijn gekoomen Jacob Taedes van Collumerswaag en Zalomon Levij van Swaagwesteinde, hem getuige dwingende om op de weg te komen of dat hem anders de kop zouden klooven, de glasen inslaan, en veel dreigementen meer dat de getuige bevreest is geworden, en zig daar op op de weg heeft vervoegd en gereijst met meer anderen de weg op na Swaagwesteinde, dat daar op den Supstituut Procureur Generaal (=Groenia) eenige Dienaars en gewapende burgers de getuige zijn tegen gekomen en hem en meer andere in de Kerk te Collum hebben gebragt, zijnde de deur eenige tijd daar na met geweld weder geopend, waar op de getuige en de anderen uit de Kerk zijn gegaan, hier op is de getuige van Collum na het Collumer verlaat gereijst en wanneer digt bij het huis van Abele Keuning was, heeft Abele hooren kermen, dog dat zig niet durfde in huis begeven om hem te helpen, eindelijk verklaarde de getuige dat Zalomon Levij, wanneer niet verre van Abele Keunings huis af waaren gezegd heeft, dat Abele van kandt moest, dog dat de getuige Salomon bij het Schouder heeft gevat, en gesegd neen, daar niet heen, waar op de getuige na huis is gereist, meer van de saak niet weetende, etc.
No. 3. Harmen Thomas, arbeider te Collumerswaag, oud 55 jaar, ... deponeert, dat Alberd Foppes can Collumerswaag hem op vrijdag den 3 Februarij 1797 aansegging heeft gedaan om na Collum te reijsen en als dan de gevangen aldaar weeder te ontslaan, dat de getuige een endweegs is gereijst, weeder na huis is gekeerd, verders verklaard de getuige dat op Saturdag den 4 dito ten zijnen huise is gekomen Jacob Taedes van Collumerswaag en Salomon Levij van Swaagwesteinde ieder met een bloote sabel in de hand, dat gemelde persoonen de getuige hebben gedwongen, na Swaagwesteinde te reijsen, of dat hem anders de kop zouden klooven, de glasen in slaan, en andere uitdrukkingen meer, dat de getuige bevreest zijnde geworden zig een weinig derwaards heeft begeven, dog dat de Substituut Procureur Generaal, eenige dienaars en gewapende mannen de getuige na Collum in Kerk hebben getransporteert, dog dat de deur eenige tijd daar na met geweld wierd geopend waar op de getuige weder na huis is gegaan, meer van de zaak niet weetende, etc.
No. 4. Jacob Aukes, knegt van Jan Jarichs huisman te Collumerswaag oud 22 jaar, ... verklaard dat op den 3 Februarij 1797 ten huise van de Boer Jan Jarichs is gekomen (wanneer de Boer en vrouw uit waren) ongeveer 3 uur Salomon Levij en Pieter Cornelis beide te Swaagwesteinde, dewelke de getuige drongen om meede te gaan, of wilden de getuige doodslaan; waar op de getuige is medegegaan tot Hedde Eebes, wonende bij Collum, alwaar de getuige zig versteeken heeft, en is te rug gereist, meer van de zaak niet weetende, etc.
PRO PAUPERE CAPTIVO Remonstrantie voor Salomon Levij van Collumerzwaag, gevangen en beklaagde CONTRA De Procureur Generaal van dit gewest rat: off: klaager. ... Dat de gevangen op den 4 Febr. 1797 gedwongen is geworden om met eene verzamelde menigte van zijn huis af te gaan na het huis ter Noord toe, als wanneer hij eene gunstige geleegenheid vonde om uit het gezichte der meenigte te geraaken en alzoo te ontkoomen. Dat egter de klaager hem ten laste legt dat hij gezegd zou hebben dat als hij Keuning, of Abele Keuning vond, den zelven aan riemen zoude snijden. Dan de klaager heeft zulks door een getuige, Jan Coopmans, beweesen, dog deeze eene getuige is als geene, dan hoe weinig staat te maaken is op deeze Jan Coopmans, is Ulieden Raaden reeds gebleeken uit 't Proces van Louw Johannes, waar toe de gevangen zich refereert. De beschuldiginge van Jane Willems behelst, dat deze gevangene op Saturdag den 4 Febr. 1797 den getuige zoude gedwongen hebben om op de weg te koomen of dat hem anders de kop kloven, de glasen inslaan zou, etc. moet Ul: al suspect voorkomen, dewijl voor eerst de gevangen alleen geen grote vreese ijmand konde aanjaagen, wijl hij een klein en geensins sterk persoon is, maar ook bovendien des gevangens reporbatoire getuigen Fokke Abrahams en Tjepke Djoerds deponeren dat hij Jan of Jane Willems onder de oproerige menigte op weg geweest is, niet behoevende gedwongen te worden. Verders koomt een Harmen Tomas op, die zegt, dat de gevangen op Saturdag den 4 Febr. 1797 ten zijne huise gekomen is, met een bloote sabel in de hand, hem dwingende om met na Zwaagwesteinde te reijsen, of anders hem de kop en glasen in te zullen slaan, - dog hoe weinig credit die Harmen Tomas verdient, blijkt uit de reporbatoire getuigen Hendrik Geerts en Baukje Tjeerds die deponeren dat hun kind een oorijser verlooren had, dat Harmen Tomas 't zelve ras te Dokkum verkogt had sonder sulks bekend gemaakt te hebben, dus hij als dief was, te meer dat zij 't hem overgeslaagen hadden, dog dat hij 't sterk ontkend had. Egter toen hij Harmen Tomas de zaak naader indagte, en bevreesd wierde, of men hem desweegens niet in 't kastje zoude sluiten, heeft hij 't naderhand voor die getuigen geconfesseerd, en drie guldens daar van te rug gegeeven. Dan verhaalt eindelijk de getuige Jacob Aukes, dat hij door de gevangen op den 3 Febr. 1797 circa drie uur te Collumerswaag gedwongen is geworden om met te gaan, 't welk immers suspect is, daar hij zelve vrijwillig op de weg geweest is, volgens de reporbatoire getuige Lammert Annes, en nog meerder wort dit twijffelagtig, en strijdig, daar in 't nader Proces Hendrik Gialts Sandurg en Adam Marinus voorgeeven dat de gevangen op die tijd te Collum voor 't regthuis zou geweest sijn, hoewel de gevangene zulks stellig ontkent. Etc.
Bron: Speciecohier 1794 Zwaagwesteinde: nr. 99. Salomon Levy na 't Gedemolieerde, de vrouw in Groningerland; op de plaats zit nu Tade Sybes, gealimenteerd van alhier.
Bron: Kollumer Oproer 1797 (Berend van der Veen). Op een lijst van 14 maart 1797, een maand na het Kollumer oproer, komt Salomon Levi voor met de toevoeging 'gevlugt'.
Uit: De Joodse gemeenschap in het Groninger Westerkwartier, Peize en Roden. Pag.25: In 1787 woonde in Niezijl een Salomon Levij. Van deze man weten we iets meer doordat hij zich op 15 december 1789 voor het Hof van Friesland moest verdedigen tegen de beschuldiging dat hij twee schapen gestolen zou hebben uit het land van Jan Zuirds uit de Westerhorn onder Lutjegast. Hij vertelde bij die gelegenheid dat hij rond 1759 was geboren in Hessenland, "vandaar door het Paderbornsche en Munstersche is gereisd na IJme Til (Enumatil?), alwaar hij zig een paar dagen heeft opgehouden". Daarna was hij gaan wonen in Niezijl. Een bijzonderheid was dat hij daar ging samenwonen met een niet-joodse vrouw met wie hij niet getrouwd was. Zij heette Fokje Theunis en was in 1759 geboren in Burum. In 1788 kreeg het paar in Niezijl een zoon Theunis. Na 3 4 jaar in Niezijl gewoond te hebben vertrok het gezin naar Zwaagwesteinde in Friesland, waar Salomon als "slagter en coopman" een beter bestaan meende te vinden. Door een getuige in de zaak van de twee schapen werd Salomon Levij omschreven als "een persoon klein van statuir.. gelijkende seer wel na een Jood". Pag. 27: Tekenend voor de omzwervingen van een "reysende Jood" zijn de ervaringen van Salomon Levij. Nadat hij zijn geboorteplaats in Hessen had verlaten trok hij eerst enige tijd door Duitsland. Na verloop van tijd belandde hij in de Republiek. Waarschijnlijk via de stad Groningen kwam hij terecht in Enumatil. In dit kleine dorp zal hij wel gelogeerd hebben bij Izak Abrahams. Het was gebruikelijk dat joden die een gevestigd bestaan hadden weten op te bouwen gastvrijheid verleenden aan rondtrekkende geloofsgenoten. Het bleek niet mogelijk om in Enumatil te blijven en na korte tijd vertrok Levij naar Niezijl. Hij wist vergunning te krijgen om daar te gaan wonen. Economische argumenten (verbetering van zijn slagerij en koophandel) deden hem na enige jaren besluiten om door te trekken naar Kollumerzwaagwesteinde.
Marriage 1 Fokje Theunis b: 1751 in Pieterzijl (Gr.) Note: Salomon had rond 1786 een buitenechtelijke relatie met Fokje Teunis. Uit "De Joodse Gemeenschap" in het Groninger Westerkwartier, Peize en Roden: C 1786, d.w.z. dat ze toen leefden in concubinaat. Children 1. Theunis Salomons de Bruin b: 15 MAR 1788 in Pieterburen (Gr.) 2. Ytje Salomons de Bruin b: 13 NOV 1792 in Pieterburen 3. Aaltje Salomons de Bruin b: NOV 1793 in Zwaagwesteinde
