Moeders Wil is Wet (1949-1974)

"Moeders Wil is Wet." Het klonk elke ochtend door de radio. Welke moeder-de-vrouw heeft daar niet de stofdoek voor laten vallen, bij het horen van de legendarische stem van Mia Smelt? Er even rustig bij gaan zitten onder het genot van een vers geurig kopje koffie, om naar de raadgevingen van Mia te luisteren.

Moeders wil is Wet, het langst lopende radioprogramma voor vrouwen

Volgens Mia Smelt hadden huisvrouwen een steuntje in de rug nodig, omdat ze 's morgens alleen thuis waren. De kinderen zaten op school, haar man was naar het werk, dus de vrouwen waren even "onder elkaar." Niet bij iedere huisvrouw stond de Baedeker in de boekenkast. Het serieuze handboek voor de beginnende huisvrouw, vol tips en wetenswaardigheden over hoe het huishouden gedaan moest worden. Hoe ze haar man tevreden moest stellen, en de kinderen netjes opvoeden. Op die leemte speelde Mia Smelt handig in. In feite verzorgde ze een soort gesproken Baedeker, afgewisseld met groeten van vrouwen aan elkaar, die verzoekplaatjes konden aanvragen.

De 25-delige Baedeker, voor vele generaties een vraagbaak

De 25-delige Baedeker besteedde in elk deel aandacht aan een afzonderlijk probleem, waar jonge vrouwen mee zouden kunnen worstelen. Onderwerpen kwamen aan de orde zoals; "Huishouden op Rolletjes," "Van Vingerhoed tot Strijkplank." "De Weg naar het Hart," dat eigenlijk meer gericht was op de maag van de man, inplaats van het hart. "Hoe moet ik met mijn Kind?" Richtlijnen in twee delen over kinderopvoeding, waar dyslexie en ADHD niet in voorkwamen. De Baedeker had die problemen nog niet ontdekt. "De Toekomst van Uw Kind," "Uzelf Mevrouw." Het mocht ook niet aan zelfinzicht ontbreken.

Het ideaalbeeld van moeder-de-vrouw in de jaren '50

Belangrijk onderwerp dat niet overslagen werd was dan ook; "Liefde zonder Vrees." Opoffering in bedenkelijk behaagkunst. Met daarop het volgende hoofdstuk; "Gelukkig Huwelijk." Daar draaide het immers allemaal om, de vrouw moest er zorg voor dragen dat een gelukkig huwelijk haar doel en streven moest zijn. Daartoe was en is ze hier op aarde, naar de toenmalige opvatting.

Mia Smelt in overleg met Chris Heijzen
Zeg groenteman

Het radioprogramma werd elke morgen op een vast moment onderbroken met de bekende riedel; "Zeg Groenteman, Wat Eten we Vandaag?" Chris Heijzen richtte het woord tot de huisvrouwen in het land; "Vandaag dames.., Ja dames..., Het is er de tijd van het jaar voor. De verrukkelijke wintergroente is er weer. Het ligt bij uw groenteman in het schap. Vandaag eten we overheerlijke Brussels Lof. De gezonde groente die u gekookt, gestoofd en ook rauw als salade kunt eten. Bijvoorbeeld met een gesnipperd hardgekookt eitje erbij."
Groente was aan jaargetijde gebonden. Niets van haricots-verts, of bloemkool het hele jaar door. Chris leuterde nog wat door met Mia over de bereidingswijze en welke saus het lekkerst bij de witlof zou smaken.

De moderne groenteman met een overdadig dagelijks aanbod
Ik zou wel eens willen weten

Daarna volgde een ogenblik van muzikale omlijsting, door de niet weg te denken Jules de Corte. De blinde pianist, organist van Belgische komaf, doordat zijn familie tijdens de Eerste Wereldoorlog was gevlucht naar Nederland. Met zijn fijnzinnig gevoel voor droge humor, leidde hij het liedje in. Wie kent ze niet? De niet van ironie en moraal gespeende versjes, die hij op monotone toon zong zoals; "Ik zou wel eens willen weten"..."Het sprookje van de Toto"..."De reuzen van de middelmnaat...," of "Het kleine mannetje...." Honderden liedjes aan zijn geest ontsproten liggen nu te verstoffen. Je hoort ze nog zelden.

Jules de Corte. Wie kent hem niet?
Goede morgen luisteraars......

Voordat "Moeder Wil is Wet," de ether inging klonk in de vroege morgenuren de piano van Arie Snoek door bos- en polderland, begeleid door de altijd opgewekte stem van de Hilversumse gymnastiekleraar Ab Goubitz.
"Goede morgen luisteraars..., Staat u allen klaar...?...Dan beginnen we met de eerste oefening.....!! En strek, en buig, en voor en achter...!! En nu de armen omhoog...., en naar achteren en dan weer naar voren... Goed zo....luisteraars !!"....... "En nu naar links..., en dan rechts, en nog een keer...." 
Hierna liet hij zijn denkbeeldig publiek even op adem komen....." Zo...nu even rust op de plaats..., en haalt u diep adem, dames. Goed zo dames...Dan gaan we nu over op de volgende oefening..... En dames spreidt u nu de benen...!!??..." Meneer Goubitz begon het bedenkelijk over een andere boeg te gooien. Manlief was toch niet thuis. "En buigt u maar..., en strekt u maar....!!!"

Gymnastiekleraar Ab.Goubitz, later Wethouder van Hilversum


Turnles in de jaren '50, via de radio uitgezonden.

Bij ons in de straat heeft Ab Goubitz nooit succes behaald. Ik kan me geen van de buren herinneren, die zich verleid hebben gevoeld tot een dwaze vertoning in de huiskamer. Of de gordijnen moeten dicht zijn gebleven en de radio op halve sterkte hebben gestaan. "Dat is iets voor daarboven in Holland," zei mijn moeder altijd. "Daar houden ze wel van dit soort gedoe. Ik doe er in elk geval niet aan mee."

De nijvere huisvrouw

© 2011 Albert Prins

Homepage Jules de Corte zie: http://www.julesdecorte.nl
Moeder Wil is Wet zie http://geschiedenis.kro.nl/bewustzijn/moederswiliswet.aspx
Beeldfragmenet 3 min. zie http://youtu.be/6ofFQATDeQM
Ab Goubitz Radioturnles zie: http://beeldengeluidwiki.nl/index.php/Ab_Goubitz