Een onpersoonlijke macht is bezig de mensheid in een virtuele wereld naar binnen te lokken om die daarin op te sluiten

Aflevering 5. De verwisseling van het echte met het virtuele

De principes van het christendom vechten met die van de natuur en om die reden heeft de natuur de neiging om zich hardnekkig te verweren tegen de christelijke principes. De mens is een wezen dat zich grondig van de andere dieren onderscheidt of van de dieren tout court en dat daarom door de (wilde) dieren voortdurend wordt belaagd. De cultuur zet zich af tegen de natuur en waar een cultuur dat niet doet omdat men denkt de natuur een handje te moeten helpen, zoals in de ideologie van het nazisme onder Adolf Hitler, is cultuur pervers en onmenselijk en derhalve onbestaande: er is dan geen cultuur doch een cultus van het kwaad. De wetten van de kosmos over welke (volgens de drama's van Joost Van Den Vondel) Gods stadhouder, Lucifer, waakte, verschillen fundamenteel van de nieuwe orde welke zijn intrede deed bij de schepping van de mens over wie de Schepper wil dat hij door de engelen gediend zal worden.

Het mens-zijn is niet zomaar een resultante van de natuurlijke evolutie maar verschijnt in de geschiedenis van het leven als een breuk. De mens is voor de rest van de natuur hoe dan ook een vreemde eend in de bijt omdat hij naast zijn natuur die zoals die van de dieren en de planten bestaat uit dode stoffen die in het lichaam functioneren ten dienste van het leven, ook een bovennatuur blijkt te hebben, een geest die andere principes volgt dan die welke de dieren drijven, precies zoals het leven reeds andere principes volgt dan die waaraan de dode stof gehoorzaamt. De dode stof is onderworpen aan verval - de tweede wet van de thermodynamica. Het leven verzet zich daartegen en brouwt complexe constructies: wat leeft vervalt niet zomaar doch richt zich op, als het ware in een poging om de zwaartekracht te overwinnen; de dode stof wordt door het leven opgetild. Maar nog een stap verder dan de dode stof en het leven zet de geest, welke het leven in een specifieke richting stuurt. De geest volgt niet zomaar de wetten van het leven dat zich van nature zou verkijken op zelf- en soortbehoud: de geest verheft het leven van een toestand waarin het slechts die activiteiten kent die aansturen op louter overleven tot een hogere toestand waarin meer vrijheid ontstaat, waarin activiteiten plaatsvinden die in een lager perspectief geheel doelloos lijken, zoals bijvoorbeeld zingen en dansen, dichten en wetenschap bedrijven. Daarbij wordt wat wij het hogere noemen helemaal niet aangedreven door het lagere maar, net andersom, stelt het hogere het lagere in zijn dienst met het 'aanzuigeffect' van het vooruitzicht op de aantrekkelijkere toestand met meer vrijheid.

Edoch, voortdurend verzet het lagere zich hiertegen omdat hun beider wetten tegengesteld zijn. Het is een tegenstelling die een spanning opwekt, zoals de spanning waaronder een snaar moet staan om daarmee muziek te kunnen maken. De beweging mag niet eenzijdig overhellen naar het ene of het andere, het blijkt een golfbeweging die op zijn beurt ingesloten wordt door een bredere golf en die weer door een nog bredere. De bewegingen mogen niet uit balans komen, er moet gewaakt worden over de dans die zij voltrekken. De mens ontspringt de dans van de louter dierlijke natuur en als hij daarin gehinderd wordt, bestaat de mogelijkheid dat hij weer verdwijnt zoals ook het leven kan verdwijnen dat de dans van de dode stof ontspringt.

Er zijn krachten tegengesteld aan de krachten die de mens oprichten, krachten die hem belagen. Het meest listige wapen van deze mensvijandige krachten bestaat momenteel wellicht in de list van de virtualiteit. Zoals hoger gezegd is het opdoemen van virtualiteit voor de mens een bijzonder traumatiserende gebeurtenis. Die ervaring is danig overweldigend dat zij overslaat in haar tegendeel en een vreemd soort van enthousiasme wekt, het enthousiasme dat er ook voor zorgt dat het onderdrukte volk applaudisseert en knielt voor zijn dictator die de mensen alleen maar besteelt, foltert en vermoordt.

Zowat vijfenzestig jaar geleden kwamen de eerste televisietoestellen onder de mensen. De eerste in het dorp die een Tv bezat was de elektricien en elke avond stonden de mensen in drommen voor de vitrine van zijn winkel te kijken naar de uitzendingen met Paula Semer die zangtalenten presenteerde. Alras kochten alle mensen een Tv-toestel en elke avond keken ze naar de zangers en de zangeressen, ze luisterden naar de nieuwsuitzendingen en naar de weerberichten. Maar was dat de reden waarom zij Tv keken? Waren er dan geen muzikanten in elk dorp, en dan nog met live performances? Verspreidde het nieuws zich niet sowieso als een lopend vuur en kon men het weer niet lezen in de luchten? In feite had de Tv niets nieuws te bieden, de mensen keken niet naar Tv omdat daar iets te zien zou zijn (er is nog altijd niets op Tv dat het zien waard is): de mensen keken naar Tv omdat zij een Tv aangeschaft hadden en zij schaften een Tv aan omdat zij dat ook konden doen, zij keken Tv omdat het nu eenmaal Tv was: the medium is the message.

Die uitdrukking is afkomstig van de Canadese mediaspecialist Marshall McLuhan (1911-1980) en zij betekent dat de vorm (het communicatiemedium) belangrijker geworden is dan de inhoud (de boodschap). The medium is the message betekent dat de waarde van de boodschap uiteindelijk beoordeeld wordt op grond van het medium dat ze brengt: wat jan met de pet vertelt, is onwaarschijnlijk en onnauwkeurig maar wat door ongeacht wie op de buis wordt geproclameerd, is waar, belangrijk en mooi. De uitdrukking “hij liegt alsof het gedrukt stond”, verraadt het respect voor de pers, voor kranten en boeken, kortom voor de media, voor dat wat niet één keer wordt gezegd maar een ontelbaar aantal keren: iets is waar als het herhaald wordt en als iedereen het zegt; de enkeling die spreekt, is zoals een die roept in de woestijn. De mensen in de straat zijn namaak, alleen wie op de buis paraderen, en dat zijn acteurs of spelers en dus poppen, bestaan echt. En hier worden het virtuele en het echte onderling verwisseld.

McLuhan ziet technische apparaten als uitbreidingen van de mens, als verlengstukken van ons lichaam. Zij veranderen dus vooral onszelf maar om de hoek komt Karl Marx kijken die al veel vroeger waarschuwde dat het omgekeerde het geval geworden is: de machine is geen verlengstuk van de mens maar de mens is een verlengstuk geworden van de machine. Ook McLuhan zag dat de mens geobsedeerd wordt door zijn apparaten die hem eigenlijk beheersen: de mens wordt een onderdeel van een grote machinerie. Hij kijkt Tv, niet omdat er iets te zien zou zijn maar omdat het nu eenmaal Tv is; hij telefoneert, niet omdat hij iemand wil contacteren maar omdat hij er nu eenmaal van houdt te telefoneren; hij rijdt met de auto, niet omdat hij tijd wil winnen want een auto kost meer tijd dan hij kan besparen, maar omdat hij wil autorijden, hij is, zoals de grote Vlaamse dramaturg Dirk Biddeloo het noemde, een 'file-fiel' geworden: hij houdt van de drukte, hij is er verzot op in de file te staan. Tv-kijken, telefoneren, autorijden: die activiteiten verlenen enige status aan wie het doen omdat zij geld kosten terwijl geld aan zijn bezitter status verleent: geld op zich is waardeloos, het is slechts een getal maar wie er over beschikken, schrikken anderen af omdat met geld kwaad kan worden berokkend. Geld is slechts vruchtbaar zoals een wapen vruchtbaar is: het verschaft de toegang tot het bezit van wie ermee bedreigd worden of gedood.

In The Image: A Guide to Pseudo-events in America toont de Amerikaanse historicus Daniel J. Boorstin (1914-2004) hoe nieuws steeds vaker verwisseld wordt met pseudo-gebeurtenissen. Er moet namelijk elke dag nieuws zijn en gebeurt er niets, dan wordt er wel een of ander event gefabrikeerd. Er zijn 'series' die opgevuld moeten worden op een vooraf vastgelegde manier, met een voorgegeven duur van exact zoveel minuten en met ruimte voor een vastgelegd aantal pauzes voor reclameboodschappen welke soms in het werk zelf moeten worden ingelast zodat ze er deel van uitmaken. Series moeten ingevuld worden zoals invulformulieren en die laten slechts toe mede te delen wat reeds gekend is. Men deelt niet iets mee maar men vinkt een vakje aan: 'ja', 'neen' of 'misschien'. 'Multiple-choise' betekent dat men niet langer een mededeling doet: men wordt herleid tot invuller van een geschapen leegte. Men kan nog slechts een keuze maken over wat een ander beslist wat men zoal kan mededelen. Het formulier dat u gevraagd wordt in te vullen, vereenvoudigt de mededeling niet, het versimpelt alleen u zelf en u verklaart zich daarmee eens op het ogenblik dat u het ondertekent. Probeer maar eens te verwijzen naar een voetnoot waarin u zich wat genuanceerder wenst uit te drukken: daar vindt u gewis de waarschuwing: “Maximaal 70 karakters!” Met één karakter teveel kan het formulier helaas niet worden verzonden. Het formulier veroordeelt de mens tot niet-mens: men wordt herleid tot een vervollediger van een voorgekauwd formulier en zodoende schikt men zich in de veroordeling dat men allerminst een uniek persoon is: men is nog slechts een type en derhalve vervangbaar door een principieel eindeloos vermenigvuldigbaar exemplaar.

De Franse socioloog Jean Baudrillard (1929-2007) heeft de idee uitgewerkt dat mensen steeds vaker dingen aanschaffen, niet omdat zij die nodig hebben maar omdat zij gevolg geven aan een specifieke waanzin: zij staan namelijk onder druk om een 'serie' waarin die dingen passen, te vervolledigen. Zij vinken dingen aan en de drang daartoe achtervolgt hen totdat ze dit effectief gedaan hebben. Zij handelen niet vanuit een of andere noodzaak voor zichzelf maar zij werden herleid tot bevredigers van andermans behoeften. Van de vrijheid is dan uiteraard niet langer sprake en zo verdwijnt ook het mens-zijn zelf waarvoor immers de vrijheid een conditie is.

(Wordt vervolgd)

(J.B., 19 september 2022)

Een onpersoonlijke macht is bezig de mensheid in een virtuele wereld naar binnen te lokken om die daarin op te sluiten

Aflevering 4. Lucifer

Natuurlijkerwijze is de band tussen ons lichaam en de wereld de resultante van een groei die even oud is als de kosmos waarin al wat was, wat is en wat zal zijn, gestalte krijgt: alle elementen die de kosmos rijk is en die er geboren werden in bijzondere omstandigheden waar men nog steeds het raden naar heeft, worden herboren in elk levend wezen in een nieuwe, hogere orde, zodat de binnen- en de buitenwereld van alle schepselen op elkaar zijn ingesteld in een proces dat al vele miljarden jaren aan de gang is. Het oog is een verzameling van cellen welke in de loop van het groeiproces van het betrokken wezen zijn gaan reageren op de aanwezigheid van licht en het zien van kleuren volgt uit de ontwikkeling van lichtgevoelige cellen tot cellen die specifiek gevoelig zijn voor zekere golflengten van licht welke wij als specifieke kleuren benoemen. Analoog resulteert het gehoorszintuig op veel grovere trillingen uit de omgeving die geluiden heten en de tastzin neemt nog andere frequenties waar alsook de druk van allerlei substanties; de smaak- en de reukzin detecteren de chemie van zekere stoffen en ook ons verstand, ons taal- en rekenkundig vermogen, onze communicatievaardigheden en evenzeer ons gevoel voor evenwicht en schoonheid ontspringen aan eindeloze reeksen van wisselwerkingen van ons innerlijke met de buitenwereld, die op deze wijze gefinetuned werden. De intermenselijke relaties maar ook onze relaties met de andere dieren, met de planten en met alle andere delen van de werkelijkheid kunnen in de loop der eeuwen eigenlijk alleen maar worden bijgestuurd of dus verbeteren omdat, om het maar simpel uit de drukken, de ervaring de beste leermeester is. Het plotselinge verschijnen van virtuele werkelijkheden, specifiek in de cultuur van mensen, kan om die reden wel niet anders wezen dan een bijzonder traumatische gebeurtenis.

De virtuele realiteit betekent het werkelijk zijn van het onwerkelijke of het echt bestaan van het onware en dat is het wezen van de leugen. Maar van leugens kan pas sprake zijn waar zij ook als zodanig worden bedoeld (door iemand). Zolang men wordt geconfronteerd met onverwachte reacties uit de buitenwereld, veronderstelt men natuurlijkerwijze dat men zich in zijn verwachtingen heeft vergist vanuit een gebrek aan informatie of vanwege zekere tekortkomingen of onnauwkeurigheden van bijvoorbeeld de waarneming. Die dingen doen zich uiteraard voortdurend voor en zij zijn ook essentieel voor de groei en de vervolmaking welke deze voortdurende feedback vereist. Maar met de opkomst van de leugen en het bedrog in de wereld van de levende wezens, wordt de zaak een beetje ingewikkelder.

Planten en dieren houden elkaar voor de gek om elkaar te kunnen verslinden, om te kunnen paren of om tal van redenen welke dikwijls verband houden met het zelfbehoud en met het behoud van de soort. Het gaat dan bijvoorbeeld om de creatie van illusies: een vis gedraagt zich tegenover een tweede vis als een prooi en op het ogenblik dat die wil toehappen, wordt de vis die toehapt door de vis die zich als prooi voordeed, verslonden. Mimicry kent vele vormen en verbijsterend is de nabootsing door onkruiden van de zaden van tamme gewassen met de 'bedoeling' dat de mens ze zou verspreiden. Bepaalde rupsen bootsen de geluiden na van de mierenkoningin om de mieren te kunnen parasiteren. De koekoek die een broedparasiet is, weet het door hem overboord gegooide volle vogelnest te imiteren. Dat dit alles zou resulteren uit loutere diversificatie en natuurlijke selectie, kon Charles Darwin zelf, de architect van de evolutietheorie, niet eens geloven.

Maar het ineens opdagen van virtuele werelden gaat veel verder dan wat de etiologie ons onderwijst over het sluwe gedrag waarmee dieren zich overeind weten te houden in de jungle van het leven. De creatie van een wereldbeeld dat geen enkel verband houdt met de ervaarbare realiteit in de theologische uitleggingen van allerlei religies is van een andere orde dan wat dieren en planten kunnen verzinnen wanneer zij elkaar voor de gek willen houden. Een godsdienst die sprookjesachtige dogma's in het vaandel voert en die erin slaagt om de belijdenis af te dwingen van miljarden mensen in de zin waarin George Orwell dat in zijn 1984 beschrijft, getuigt van een niets en niemand ontziende terreur waarbij alleen de specifieke wellust welke de uitoefening van die macht begeleidt, wordt nagestreefd: macht bezitten diegenen die aan anderen kunnen verbieden om te beweren dat de som van twee en twee gelijk is aan vier. Macht wordt uitgeoefend waar dit verbod in weerwil van de aantoonbare waarheid standhoudt dankzij de dreiging van geweld en het gruwelijke gebruik ervan. Zeer in tegenstelling tot de mimicry waarmee dieren niets anders nastreven dan de eigen overleving, heeft de machtswellust als motor van een religie geconcretiseerd in een paar miljard belijders van openlijke leugens een sadistisch karakter in de authentieke betekenis van de term: mensen folteren andere mensen (of veeleer: een libertijnse elite foltert het volk) om te ontsnappen aan de verveling.

Want op de keper beschouwd is het dat wat de clerus doet wanneer zij, theologiserend, een virtueel heelal construeert en dit er dan ook daadwerkelijk in hamert bij haar 'gelovigen' - tussen aanhalingstekens want eigenlijk moet men spreken over haar onderworpenen. Gelovigen zijn onderworpenen, armen die openstaan voor principieel grenzeloze uitbuiting en wel door een kaste van vrijgeesten of lieden die het libertinisme beoefenen en dan nog in die mate dat zij zich schaamteloos voordoen als heilige belijders van een leer waarvan zij, zoals Dostojevski het in zijn Parabel van de Grootinquisiteur van Sevilla (1) heeft onthuld, zelf geen jota geloven en die geen ander doel heeft dan de onderwerping van het volk ten dienste van hun eigen gesofisticeerde geneugten. Het lijvige document dat de Franse socioloog en journalist Frédérick Martel hierover in 2019 publiceerde, laat niets aan de verbeelding over: Sodoma: enquête au cœur du Vatican (2) schildert een elite van in luxestaat Vaticaanstad residerende, rotverwende, arrogante, in rijkdom badende en egocentrische materialisten.

Nu de virtuele kosmos van het katholicisme geleidelijk versast wordt naar de musea van de wereldpolitiek en nu steeds bredere lagen van de wereldbevolking hopen dat dit eerlang ook de bestemming van alle andere religies zal wezen, verplaatst zich gestaag het brein van dit gigantische monster dat schermde met het hiernamaals en met het eeuwig leven naar een welhaast volledig uitgewerkt model dat het hiernumaals beoogt met een door de wonderen van de chemie verwezenlijkt allerprettigst bestaan bevrijd van alle leed en met het vooruitzicht op de principiële onsterfelijkheid welke wordt beloofd door een van haar grootste steunpilaren, namelijk de medische wetenschap, die nu reeds een pijnloos levenseinde garandeert en die volgens sommigen ook al de beloofde eeuwigheid te bieden heeft dankzij het cryonisme - voor wie dit wensen, en het uiteraard ook kunnen betalen.

De nieuwe dictatuur houdt wegens de werkelijkheid van het leed en van de dood in feite reeds alle stervelingen in een ijzeren machtsgreep en zij ware misschien niet danig te blameren indien zij verankerd was in louter de wetenschap dat god een creatie is van de mens en dat de mens nu maar zelf eens voor god moest gaan spelen zoals in Muth in de gedichtencyclus Winterreise van Wilhelm Müller welke beroemd werd nadat Franz Schubert die in het jaar voor zijn dood op toon zette: Will kein Gott auf Erden sein,/Sind wir selber Götter. Wat de nieuwe dictatuur gevaarlijk maakt voor ons, is het vaste geloof, welke een consequentie is van haar bittere stellingen, dat de mens een schim is, gedoemd om te vergaan, niet omdat hij slechts een schepsel was met de sterfelijkheid belast maar omdat hij niet meer dan een illusie zou zijn, iets dat in feite nooit heeft bestaan, een verschijnsel waarop wij ons verkijken, precies zoals wij ons verkijken op het vermeende gezicht van de levenloze maan. Voor de 'nieuwe' dictator is de mens een wanschepsel dat moet wijken voor de dood welke de ijzige kosmos uitstalt en in die vloek weerklinkt de stem van hem die reeds protesteerde bij de schepping van het zogenaamde evenbeeld van God, met name Vondels Lucifer.

(Wordt vervolgd)

(J.B., 17 september 2022)

Verwijzingen:

(1) Zie de zogenaamde raamvertelling in Fjodor Dostojevski zijn in het jaar voor zijn dood verschenen roman: De gebroeders Karamazov, 'De Russische Heraut' ('Ру́сский ве́стник'), 1879-1880.

(2) Frédérick Martel, Sodoma: enquête au cœur du Vatican, Robert Laffont, 2019.

Een onpersoonlijke macht is bezig de mensheid in een virtuele wereld naar binnen te lokken om die daarin op te sluiten

Aflevering 3. De moordende plicht zichzelf te wantrouwen

De verleiding van het virtuele is verwant met het bedrieglijke van de wens omdat het virtuele zich verhoudt tot het echte zoals de wens zich verhoudt tot de wil. En hier loert het sentiëntisme om de hoek, de pijnstillersmentaliteit, de valse leer dat het goede samenvalt met het genot en het kwaad met het leed.

Het gevaarlijke aan de virtuele werelden is dat de ervaring die ze ons over hen bezorgen, niet strookt met de achterliggende werkelijkheid precies zoals het gevoel dat pijnstillers ons geven, de oorzaak van de pijn onzichtbaar maakt in plaats van die te verhelpen: wij voelen ons dan goed maar we zijn het niet, we kunnen ons niet langer op ons gevoel vertrouwen omdat het ons beliegt. Een list heeft ons gestrikt met als resultaat dat wij voortaan verplicht zijn om ons eigenste gevoel, om onszelf te wantrouwen.

De wil onderscheidt zich van de wens doordat de wil met de realiteit verbonden is in die zin dat men pas datgene kan willen waarvoor men ook bereid is wat te doen terwijl de wens zich ophoudt in een fantasiewereld die geen andere inzet vraagt dan de overgave aan bedrog. Dromen mag, dromen zijn verbeelding: dromen zijn alleen gevaarlijk als men zich niet langer bewust is van het feit dat men droomt, en dat is inbeelding, en precies daar ligt het gevaar van virtuele werelden: dat zij ons laten vergeten dat zij eigenlijk onecht zijn; dat wij zodanig opgaan in het spel dat wij vergeten dat we spelen. Doen we dat, dan haalt de realiteit ons in en wel op een allerminst zachtaardige wijze. Het verbergen van de werkelijkheid achter een façade is een activiteit met een zeer beperkte houdbaarheidsdatum.

Immers, het euvel van de virtualiteit brengt malafide lieden op ideeën: zoals de moordenaar een wapen ziet in een schaar die dient om nagels mee te knippen, zo azen zij erop om, meestal met het oog op eigen gewin, anderen te gaan opsluiten in een virtueel bestaan. Mensen die het met anderen niet te best menen, creëren virtuele werelden als een soort van wapens waarmee zij al dan niet vermeende concurrenten soms voor eeuwig en drie dagen op het verkeerde been zetten, afsluiten van de realiteit, blinddoeken, verlammen en feitelijk 'buiten spel' zetten door hen op te sluiten in een vergiftigd spel dat immers dezelfde uitwerking heeft als de middeleeuwse vergeetput.

Reeds vele eeuwen lang beijvert zich de clerus om van mensen 'gelovigen' te maken en in de bundel 'Beminde gelovigen' steekt Godfried Bomans de draak met de onwerkelijkheden die men het volk probeert aan te praten om het te modelleren naar een kudde met het gewenste gedrag: weinig geblaat en veel wol. Bomans was een van de tallozen die het niet langer konden bolwerken om rede en verstand te onderdrukken welke dan in de vorm van spot en soms sarcasme in de gedaante van verzonnen verhalen of zelfs literatuur, ja, kunst, de toegang tot de echte wereld niet meer kon worden ontzegd omdat nu eenmaal ieders krediet verliezen al wie de nar niet in hun midden dulden. Van de virtuele wereld tot dewelke allerlei theologieën het natuurlijke bestaan herschapen hebben, is het katholicisme exemplarisch en dan vooral de middeleeuwse versie, het Thomisme, dat op elke mogelijke vraag omtrent de waarheid wel een antwoord wist te verzinnen.

Totdat het de spuigaten begon uit te lopen uiteraard en het contrast tussen het geloof en de werken bij wie het voorbeeld moesten geven, al te gortig werd alsook het misbruik van de goedgelovigheid der christenen. Terwijl zij elders waar nog honger is en bijgeloof de kerk nog dapper doorgaat met bekeren omdat zij heel goed weet dat mensen oud zijn en versleten tegen de tijd dat hun de schellen van de ogen vallen, heeft zij momenteel in een zeker gedeelte van de wereld waar het licht der rede aangestoken werd, vooralsnog afgedaan. Maar kijk, de booswichten die altijd garen sponnen bij de blindheid van de kudde, hebben zich nu toegelegd op de creatie van nieuwe virtualiteiten welke de sprookjes uit de oude doos gewis een aardige neus zetten.

Een virtuele wereld welke gecreëerd werd als een valluik met de bedoeling mensen 'op te lichten' wat wil zeggen dat hen de vaste grond onder de voeten weggeritst wordt, presenteert zich uiteraard precies zoals ook alle andere leugens zich voordoen, wat wil zeggen: in de vorm van de waarheid en dan nog het liefst in de gedaante van een of andere dringende noodzaak. Zoals ten tijde van Christoffel Columbus de toenmalige paus middels een voor te lezen document (in casu het beruchte Requerimiento) aan de Indianen diets maakte dat hij als vertegenwoordiger van God zelf op aarde het recht en zelfs de plicht had om hen tot bekering tot het alleenzaligmakende geloof te dwingen op straffe van verslaving, wat daadwerkelijke uitroeiing betekende (1), zo plegen vandaag andersoortige maar niet minder te vrezen gezagsdragers een aanslag op de vrijheid van de voltallige wereldbevolking door hen onder meer middels onbetaalbare boetes daarvan te overtuigen dat het volk zich voor zijn eigen bestwil moet gaan onderwerpen aan de verordeningen van de WHO, de nieuwe kerk van het hiernumaals of van gelijkaardige tentakels van de nieuwste dictatuur, welke een voorbereiding vormt op de alleenheerschappij van Moloch, de gevreesde menseneter.

Het allerlaatste boek van de Bijbel, genaamd De Openbaring van Johannes, een apocalyptisch of onthullend visioen, neergeschreven op de berg Patmos, profeteert over de eindtijd. Onder meer wordt daar verteld hoe de vrijheid van de mensen zal beknot worden en hoe men met niets minder dan met zijn leven zal betalen voor zijn redding, zoals bij uitstek het geval is in het martelaarschap. De banneling Johannes zelf werd omgebracht door middel van de messingen stier waarmee christenen werden geëxecuteerd in het Romeinse Rijk. De veroordeelde werd opgesloten in de stier waaronder men vuur maakte zodat het gloeiende messing het slachtoffer roosterde. De constructie zat vol buizen ter versterking van de kreten van de martelaar. Deze Siciliaanse stier is verwant met de Moloch aan wie kinderoffers werden gebracht. Door gebruikmaking van onder meer gematria wordt gewag gemaakt van verborgen betekenissen achter de zichtbare dingen en gebeurtenissen en de gelovigen worden middels dit mystiek symbolisme quasi onherroepelijk weggerukt uit de realiteit en steeds dieper in de door de theologie geschapen virtuele wereld haar binnen gelokt: velen hebben hun ganse leven gespendeerd aan verwoede, vaak vernuftige pogingen om de zogenaamde 'tekenen des tijds' op te sporen en te verklaren. De virtuele wereld die daaruit resulteerde was er een van zuivere waanzin en de waanzinnigen heetten 'exorcisten' of 'duiveluitdrijvers' (die met toverformules de bezetenen verlosten van de duivel, onder wie élke boorling, namelijk bij zijn doopsel) maar ook 'heiligen' of 'gelovigen' zonder meer. Het symbolisme van Sint-Augustinus, later uitgewerkt door de allergrootste kerkvader Thomas Aquinas, is hier zeer voorbeeldig. Deze waanzin van religieuze makelij wortelde zich zo hardnekkig in de wereld dat uitgerekend de ongelovigen die er derhalve aan ontsnapten, als bezetenen of als waanzinnigen konden worden weggezet.

Nu de religieuze waanzin door de wetenschappelijke werd ingehaald, de booswichten hun zwarte pij verwisseld hebben voor een witte kiel en allerlei universitaire instellingen in de plaats gekomen zijn van de voormalige katholieke instituten (waarbij 'universitair' en 'katholiek' exact dezelfde betekenis hebben van 'alomgeldigheid'), explodeert de verwarring die de hernieuwde machtsgreep mogelijk maakt van de verborgen heersers over het uit te buiten volk dat wordt ondergebracht in wat op de keper beschouwd virtuele stallen zijn in analogie met de veestallen waarin dieren door mensen worden ondergebracht om ten slotte te worden opgegeten: het vee weet niet dat het gestald wordt om vetgemest te worden en verslonden maar het ruikt wel onraad wanneer het naar de slachtbank wordt geleid en van deze reukzin zijn vooralsnog een deel van de mensen in het bezit, die dan hoe dan ook lucht geven aan hun bezorgdheid over het onechte en het leugenachtige dat zij alom menen te ontwaren, al valt het bijzonder moeilijk om dit exact te duiden, zoals het ook heel lastig kan zijn om een zekere stank te benoemen en te situeren terwijl men weet dat stank misschien wel brand verraadt, vergif of ander onheil dat om zich grijpt en dat weerloos maakt en doodt.

(Wordt vervolgd)

(J.B., 16 september 2022)

Verwijzingen:

(1) De belangrijkste auteur van het 'requerimiento' (d.d. 1513) was de Spaanse rechtsgeleerde Juan López de Palacios Rubios (1450-1524). Het document werd voorgelezen aan de Indianen. Daarin werden zij 'gevraagd' zich te onderwerpen als vazallen van de Spaanse vorst en als onderdanen van de paus en als zij weigerden, zouden zij met geweld worden onderworpen en tot de slavernij worden gedwongen. Zie: https://en.wikipedia.org/wiki/Juan_L%C3%B3pez_de_Palacios_Rubios

Een vertaling naar het Nederlands van de hand van Jan De Vos s.j. (in: La Paz de Dios y del Rey, Colección Ceiba, Chiapas, Mexico, 1980, pp. 71-73) van de integrale Spaanse tekst van het Requierimiento van 1513 verscheen in de Vlaamse editie van jaargang 52 van het tijdschrift Streven in een artikel van de hand van Henk Jans, getiteld: Spaanse theologen over de kolonisatie van Amerika. Zie: https://www.dbnl.org/tekst/_str008198401_01/_str008198401_01_0061.php

Zie ook:

https://en.wikipedia.org/wiki/Spanish_Requirement_of_1513 en

https://web.archive.org/web/20070501102909/http://www.ciudadseva.com/textos/otros/requeri.htm

Een onpersoonlijke macht is bezig de mensheid in een virtuele wereld naar binnen te lokken om die daarin op te sluiten

Aflevering 2. Zijn en schijn

De mens is een complex wezen en net zoals een woord of eender welk ander teken, wordt een mens of zijn betekenis niet alleen bepaald van binnenuit en dus door onder meer datgene waaruit hij samengesteld is maar ook van buiten uit, door de context waarin hij zich bevindt. Een 'x' in het woord 'taxi' is een letter, maar geplaatst tussen twee cijfers is het mogelijkerwijze een vermenigvuldigingsteken en op een verkeersbord kan het een verbodsteken zijn. Mensen verschillen onderling van binnenuit en tweelingen die van binnenuit ongeveer gelijk kunnen zijn, kunnen onderling verschillen van buiten uit omdat hun respectievelijke contexten verschillen - de context van elk van ons apart verandert overigens ook voortdurend. Maar mensen kunnen ook van buiten uit onderling gelijk zijn, bijvoorbeeld omdat zij eenzelfde beroep uitoefenen, wat dan soms nog geaccentueerd wordt door het uniform dat hen als het ware onpersoonlijk maakt en waarmee hun vervangbaarheid wordt geaccentueerd maar ook hun willoosheid en hun gehoorzaamheid aan degene van wiens beeld zij klonen zijn.

De mens is een complex wezen maar hij manifesteert zich meestal in slechts kleine onderdeeltjes tegelijk: als wij ons naar school begeven of naar ons werk, dan zijn wij voetganger, fietser, treinreiziger of automobilist. Als wij werken zijn wij arbeider, bediende, ambtenaar of winkelier. Als wij rusten, zijn wij slaper, televisiekijker, muziekliefhebber, restaurant-, café-, cinema- of operabezoeker, schaatser of voetbalspeler. Wij blijven dezelfde maar een veranderende context maakt dat ook wijzelf veranderen en elke specifieke situatie, elke wereld waarin wij ons begeven, eist van ons een aangepaste avatar: een gebruiker van het verkeer die een traject aflegt en verkeersregels volgt, een danser die zijn oefeningen doet, een leraar die lesgeeft voor de klas of een moeder die bevalt van een kind. Naarmate wij andere dingen doen, zijn wij iemand anders: wij niezen, snuiten onze neus, wij eten, koken, lopen, zitten, vertellen, luisteren, wij herinneren ons dingen of wij vergeten namen. Wij danken de Heer, we laten de hond uit, we geven de auto een wasbeurt of we bezoeken een kermis.

Wij ervaren een gevoel van vrijheid omdat wij ons kunnen verplaatsen van de ene naar de andere context waarbij ook wijzelf telkenmale veranderen en die verandering is allerminst oppervlakkig, getuige wat de kampbewakers uit de nazitijd vertellen over het wisselen van kleren na de dagtaak: met het afwerpen van het uniform lijkt het wel alsof ik ook de kampbewaker van mij afgeworpen heb, zo verklapt iemand van hen, tijden na de daden: ik wierp degene van mij af die in de door het uniform aangegeven functie zijn plicht vervulde en moordde op bevel.

De vele werelden waarin wij ons begeven, bestaan ook echt, zij zijn niet virtueel maar tegelijk veranderen wij zelf naarmate wij ons in andere werelden begeven. Wij veranderen onder invloed van de werelden waarin wij ons begeven en die ook echt zijn maar tevens onvolledig. Wij zijn onvolledig in werelden die zelf niet volledig zijn en die werelden spreken elk verschillende onderdelen van ons wezen aan en wekken ze, brengen ze tot leven, terwijl zij andere delen van onszelf laten rusten. Edoch, wat gebeurt er waar wij virtuele werelden betreden en wanneer is een wereld virtueel?

Het Latijnse 'virtualis' betekent: 'slechts als kracht bestaand', 'in potentie', 'potentieel', 'als mogelijkheid'; verder vindt men in de woordenboeken dat 'virtueel' betekent: 'schijnbaar', 'niet echt doch enkel echt lijkend', 'denkbeeldig' of 'op het internet', 'voorwaardelijk', 'niet echt aanwezig'. Maar op grond van deze omschrijvingen rijst meteen de vraag of er ook maar iets kan bestaan dat direct of onbemiddeld aanwezig is want alle communicatie vergt een medium en elk medium transponeert het echte naar iets dat erop gelijkt: de gedachte wordt omgezet in een volzin, in een compositie, in een schets. Het medium draagt de betekenis van de gever naar de ontvanger via het teken dat een codering is van wat het betekent en dat door de ontvanger gedecodeerd moet worden, waarbij er onvermijdelijk een verlies aan betekenis optreedt terwijl, en dat is wel veel ernstiger, een discrepantie blijft bestaan tussen de mededeling en wat echt gebeurt: de zekerheid omtrent de feiten is met andere woorden nooit volkomen, er speelt steeds die mogelijkheid van de leugen, de ontrouw, het bedrog of de list.

Geheel onbemiddeld aanwezig lijkt alleen het 'Zelf' maar ook dat wordt gehuld in een waas van mysterie, getuige de uitgebreide mystiek welke zich daarrond heeft geweven in de loop van vele duizenden jaren. “Splijt het hout en ik ben er”, zo zegt God over zichzelf in spreuk 77 van het Thomasevangelie om zijn Onmiddellijke Aanwezigheid aan te duiden maar uiteraard mislukt die poging voor al wie niet reeds mystiek begaafd zijn. “Tat twam Asi”, “Gij zijt Dat”, zo zeggen de Hindoes over het Onvergankelijke Zelf dat zij met de Godheid of het Absolute identificeren: het volstrekt onbemiddelde, dat op zichzelf bestaat maar zonder het welke niets kan bestaan, het 'hypokeimenon' (ὑποκείμενον), de substantie of de essentie, bestaat zelf slechts als veronderstelling, het is met andere woorden evenzeer denkbeeldig of dus virtueel.

En zo rijst de vraag of tenslotte niet alles virtueel is en of het spreken over virtualiteit niet de verkapte bedoeling heeft om de illusie levend te houden dat er ook echte zaken bestaan. De avatar mag dan wel een masker wezen: 'masker' is ook de betekenis van 'persona' als spreekbuis of 'datgene waar doorheen ('per') men spreekt ('sona')' en waarvan het actuele woord 'persoon' werd afgeleid terwijl wij weten dat iemands persoonlijkheid in tegenstelling tot zijn karakter geen onveranderlijk gegeven is doch gevormd wordt en ook kan veranderen door vorming, door omstandigheden en dus door context en zo wordt ook wel geopperd dat mensen producten zijn van hun tijd. Indien Newton niet geleefd had, dan was er wel een ander die zijn werk gerealiseerd had en hetzelfde geldt dan ook voor ieder ander, zodat men de indruk krijgt dat de gehele inhoud van ongeacht welke persoon uiteindelijk een product is van de context, van de wereld. Zelfs onze genen zouden door langdurig herhaalde processen van 'trial and error' in de 'survival of the fittest' zijn geworden wat zij heden zijn, zodat de zogenaamde kern van ongeacht welk wezen, het zogenaamde 'innerlijk', de 'geest', de 'psyche' of de 'ziel' niet meer was dan een kostelijke illusie en aldus een virtuele realiteit, een denkbeeldig iets, een schijn, een vluchtige droom. En gesteld dat dit inderdaad het geval was en dat uiteindelijk niets ook echt was, dan was er slechts de onderlinge strijd der denkbeeldigheden, een strijd vergelijkbaar met die van de talloze producten op de markt die, in voortdurende concurrentie met elkander, zichzelf aanprijzen.

Edoch, het is ons geraden te veronderstellen dat er enerzijds echte dingen zijn en anderzijds valse; zoals wij ook moeten aannemen dat er waarheid is en leugen, recht en onrecht, schoonheid en lelijkheid. Alleen doen wij er beter aan om dat alles in gradaties te denken, ook al veronderstellen zij uiteindelijk het bestaan van het sublieme: sommige dingen zijn echter dan andere, rechtvaardiger, schoner of waarachtiger. Het virtuele is niet echt maar bijna echt en misschien moeten wij het welkom heten omdat het wel eens een verzachting kon betekenen van het echte dat soms al te rauw is. Wij bekleden als het ware de werkelijkheid met een toneel zoals wij ook de naaktheid bekleden met gewaden, de leegte met allerlei spullen die enkel dienen om die te vullen, de onwetendheid met explicaties die ons geen stap verder brengen maar die comfortabel aanvoelen zoals kussens op een al te harde houten bank en de taal met eufemismen, verkappingen, indirecte redes, oratorische vragen, beeldspraak en verhalen over dieren die in feite zekere mensen representeren.

Gevaarlijk wordt het alleen wanneer het virtuele ons van wat echt is gaat beroven: het lelijke dat de plaats inneemt van het schone, de leugen die zich nestelt waar de waarheid hoort te wonen en het schone dat verdrongen wordt door afzichtelijke taferelen. En dat is mogelijk omdat al hetgeen bestaat in onze aandacht leeft, terwijl de plaats in onze hoofden even beperkt is als de tijd: als wij onze uren doorbrengen met het schenken van gehoor aan mooipraters, betweters en leugenaars, bijvoorbeeld omdat zij zich voordoen als geleerden, leiders en rechtvaardige rechters, rest ons geen tijd meer om te luisteren naar de muziek van Bach en Pachelbel. Als wij de twintigduizend avonden van ons leven (want zo veel of zo weinig avonden worden ons geschonken als wij tenminste het geluk hebben om lang te leven) doorbrengen in het gezelschap van nieuwslezers en commentatoren of, erger nog, van ondermaatse acteurs in oeverloos uitgesmeerde inhoudsloze series op de buis, dan resten ons nog bitter weinig stonden voor het bewonderen van de schilderijen van Monet, Rembrandt, Vermeer en Michelangelo. Als wij ons zakgeld uitgeven aan de sensatiepers en ons volzuigen met roddels, blijven de diepzinnige romans van Dostojevski eeuwig ongelezen, alsook het welluidende Mei van Gorter, Langs de wegen van Stijn Streuvels, De mantel van Gogol, de verhalen van Edgar Allan Poe en Franz Kafka en De goddelijke komedie van Dante Alighieri. De werelden die deze kunstwerken oproepen, zijn allerminst virtueel, zij brengen echtheid in het leven en zuiveren het van schijn en van bedrog.

(Wordt vervolgd)

(J.B., 15 september 2022)

Een onpersoonlijke macht is bezig de mensheid in een virtuele wereld naar binnen te lokken om die daarin op te sluiten

Aflevering 1. Dingen, woorden en getallen

De avatar is ons al bekend: het is oorspronkelijk een (Sanskriet) begrip uit het Hindoeïsme dat verwijst naar “(...) het incarneren of verschijnen van een (abstracte) god in de wereld in de persoon van een levend wezen”. (1) Het is een emanatie van de godheid in de mensenwereld. (2) En met betrekking tot de computerwereld is een avatar “de representatie van de persoon van vlees en bloed in de virtuele wereld of fantasiewereld." (3)

Wie zich identificeert met zijn avatar of wie door anderen daaraan gelijkgesteld wordt, treedt een wereld binnen of wordt een wereld naar binnen geduwd die grondig verschilt van de echte werkelijkheid en spontaan denkt men dan aan een spel met eigen regels dat binnen de realiteit bestaat, als het ware als een sub-realiteit. De regels van het spel kunnen grondig verschillen van de onontkoombare wetten van de werkelijkheid en over het algemeen is men zich niet ten volle bewust van de betoverende kracht van het spel en van de macht die het soms over de realiteit weet uit te oefenen. De macht die spelregels kunnen hebben alleen al over ons waarnemingsvermogen wordt bijvoorbeeld uitnemend geïllustreerd door het toneelstuk Dogville van Lars von Trier waarin het decor zich beperkt tot een reeks van afspraken en zo worden muren gerepresenteerd door krijtlijnen op de grond terwijl de toeschouwer binnen de kortste keren een echt decor blijkt waar te nemen.

Maar het gegeven van de subrealiteit of het spel is allerminst nieuw en evenmin nieuw is het verschijnsel waarbij de subrealiteit de plaats van de werkelijkheid zelf gaat innemen terwijl de werkelijkheid zelf verdrongen wordt naar het tweede plan. Dat verschijnsel deed zich namelijk voor van zodra de mens afbeeldingen ging maken van de werkelijkheid, van zodra hij dus is beginnen spreken en vooral schrijven, wat een aanvang neemt met aansprekingen en derhalve met naamgevingen: de naam is de avatar van het werkelijke ding in de wereld van de taal die binnen de authentieke werkelijkheid bestaat maar die eigen regels heeft die van de wetten die over de werkelijkheid heersen, afwijken.

Dat in de loop van de tijd de wereld van de taal de werkelijkheid zelf is gaan overheersen, is omzeggens een publiek geheim dat wij bijvoorbeeld kennen uit het gezegde: "Quod non est in Scriptis, non est in mundo": "Wat niet in de (Heilige) Schrift staat, bestaat ook niet in de wereld". Het beginsel heeft zich genesteld in de rechtspraak waar geldt dat een rechter geen rekening houdt met wat niet in de processtukken staat en wij kennen het principe ook in de politieke wereld waar de sanspapiers behandeld worden als onbestaande mensen omdat men er blijkt van uit te gaan dat men zijn menszijn aan zijn burgerschap te danken heeft.

Dat is overigens een succesrijke theorie welke steunt op de leer dat het denken een verinnerlijking is van de dialoog, het geweten een verinnerlijking van de wetten en het menszijn een product van de staatsvorming. Dit alles overeenkomstig de leer van de Schrift en meer bepaald (vooral) het eerste van de twee scheppingsverhalen in het boek Genesis, de hoofdstukken 1 en 2, waar het woord Gods de dingen beveelt te bestaan. Dat wordt herhaald in het evangelie volgens Johannes: "In den beginne was het Woord en het Woord was bij God en het Woord was God. Dit was in den beginne bij God. Alle dingen zijn door het Woord geworden en zonder dit is geen ding geworden, dat geworden is. In het Woord was leven en het leven was het licht der mensen; en het licht schijnt in de duisternis en de duisternis heeft het niet gegrepen." (4)

Zo is reeds in de eerste geschreven teksten te zien hoe de wereld van de taal zichzelf fundamenteler is gaan achten dan de wereld die zij benoemt. Aanvankelijk werden de namen op de dingen geplakt maar alras is men gaan geloven dat de dingen hun wezen aan hun namen ontlenen: de dingen worden geschapen middels de woorden die hen bevelen te bestaan.

Chronologisch gaan de dingen vooraf aan hun namen doch ontologisch is het net andersom: pas met hun namen worden de dingen erkend en krijgen zij toegang tot de wereld. En voor het gerechtvaardigd zijn van deze al dan niet schijnbare omkering valt wel heel wat te zeggen. In het hoofdstuk II.4, getiteld: Het wezen van het denken en het wezen van de taal, in: Trans-atheïsme werd deze problematiek al uit de doeken gedaan. (5)

Ofschoon er heel wat te zeggen valt voor het aanvaarden van het ontisch voorafgaan van de namen aan de dingen, moet toch een onderscheid worden gemaakt tussen het (natuurlijke) statuut van de dingen en het (culturele) statuut van de taal waaruit dan weer blijkt dat de omkering waarvan sprake in een heel ander perspectief geheel onterecht blijkt. Met kan hier ter verduidelijking een analogie maken met het statuut van de realiteit van het geld dat uiteraard van een lagere orde is dan de realiteit van de natuurlijke dingen.

Het geld ontleent zijn waarde aan menselijke afspraken zoals het zaad zijn groeikracht ontleent aan de natuur maar de vruchtbaarheid waarop het geld aanspraak maakt wanneer het zichzelf aanprijst bij de beleggers, is niet van dezelfde orde als de vruchtbaarheid van het zaad dat op de akkers groeit en dat de vruchten voorbrengt waarmee alles wat leeft zich voedt op straffe van niets minder dan de dood. Dat niemand zonder voedsel kan leven is een natuurlijk gegeven maar het gezegde dat niemand kan zonder geld, geldt niet omdat geld levenschenkend zou zijn maar omdat geld in staat is om voedsel onbereikbaar te maken (namelijk: voor wie er niet voor betalen). Voedsel schenkt leven maar geld is slechts een chantagemiddel, het is pas een noodzaak door de misdaad welke ermee verbonden is, het onthoudt immers het levenskrachtige voedsel aan wie er niet voor betalen. De legende van koning Midas kan bijzonder verhelderend zijn voor wie danig betoverd zijn door de illusie van het geld of het goud waarvan de houdbaarheidsdatum enerzijds door ontrouw wordt gefnuikt maar anderzijds ook door het gegeven van de schaarste: waar een tekort is aan brood, kan men het zelfs met al het goud van de wereld niet kopen.

Nu worden sinds vele jaren de mensen aan banden gelegd middels de virtuele werelden van de namen (de taal, verbonden met de kwaliteiten) en de getallen (het geld, verbonden met louter kwantiteiten) maar de vormen van virtualiteit die zich vandaag meester dreigen te maken van de werkelijkheid, blijken van een nog heel andere orde.

(Wordt vervolgd)

(J.B., 13 september 2022)

Verwijzingen:

(1) https://nl.wikipedia.org/wiki/Avatar_(hindoe%C3%AFsme)

(2) Ib.

(3) https://nl.wikipedia.org/wiki/Avatar_(computer)

(4) Joh. 1: 1-18.

(5) Samenvatting: “Afbeeldingen van de werkelijkheid verleiden de waarnemer tot het identificeren van deze afbeeldingen met de werkelijkheid zelf: hij kijkt met de ogen van de afbeelder, die aldus het monopolie over zijn Zien, en dus macht over hem verwerft. Tussen de waarnemer (/de denker) en de werkelijkheid hebben zich aldus clusters van macht gevestigd; de waarnemer (/de denker) is van de werkelijkheid vervreemd: het is niet langer zijn eigen waarnemen en zijn eigen denken dat hem leidt. Hij heeft de werkelijkheid geruild voor een droom, en via zijn droomarbeid wordt hij uitgebuit. Het bedrog is onmogelijk zonder de misdaad tegen de waarheid, die er het eerste slachtoffer van is. Het gaat dus steeds om een misdaad tegen God. God buitensluiten gebeurt door hem af te beelden. Afbeelding is ont-ordening of miskenning van de Geest die aan de basis van de werkelijkheid van het afgebeelde ligt. Het is de miskenning van de tweede persoon als diegene die men aanspreekt: men herleidt hem tot een derde persoon waarover men spreekt als over een object. Onze houding tegenover de werkelijkheid is niet langer een aanspreking maar een afbeelding, zodat de ware werkelijkheid aan ons ontsnapt. Wij verarmen zodoende onze werkelijkheid en onszelf. Alleen door er te zijn, niet door iets te doen, looft de schepping haar Schepper. Sprekend en denkend maken wij voortdurend afbeeldingen, die echter Gods afbeelding zelf overschaduwen en er de toegang toe verhinderen. Alleen Gods woord - zijn naamgeving - is schepping: Hij beveelt de dingen te bestaan. De list van de duivel bestond erin de mens te laten geloven dat ook hij zich de goddelijke bevelen kon bemachtigen. Maar de mens kan enkel de namen van de bevelen uitspreken: hij heeft de macht noch het recht om ze als bevelen uit te spreken. Zo kan de boom van de kennis de mens niet baten, want hij behoort hem niet toe. Die vermeende kennis heeft de mens uit het paradijs gestoten. Zijn lot is zoals dat van de waarnemer die voortaan met de lens van de afbeelder kijkt. Zoals de afbeelder aan de toeschouwer de afbeelding verkoopt voor de prijs van de werkelijkheid, zo ook verkoopt de duivel aan de eerste mens de wereld voor de prijs van het paradijs, waarvoor hij voortaan blind is omdat hij kijkt met de ogen van de duivel. De verslaafdheid aan de wereld is een verslaafdheid aan een droom. De droom verslaaft omdat hij lust geeft, en daarom zal de bevrijding leed meebrengen. Bevrijding vergt daarom inzicht en toewijding: de mens moet ophouden met objectiveren; hij moet afstand doen van zijn vermeende macht en tot de erkenning van de ander komen. Het denken zelf is niet verwerpelijk, maar wel het instrumentaliserend denken tegenover de medemens, tegenover God, en tegenover de schepping als zodanig: respect sluit objectivering uit. Alle zijn is de vrucht van erkenning, of de liefde. Het einddoel van waarachtige kennis is niet bezit maar wel verwondering of aanbidding: wie aanbidt, objectiveert niet langer: hij staat tegenover een ‘Gij’ - een persoon. De zin van het denken is de verwondering, die een aanbidding is. In de aanbidding vindt de mens zijn bestemming. Zonder de verwondering, de aanbidding, of de intersubjectieve dimensie, is het denken volkomen inhoudsloos. In de mystieke geest wordt niet afgebeeld maar wel uitgenodigd - tot gemeenschap. Het betreft niet louter een gemeenschap van gedachten of een consensus, maar wel een één-zijn met het wezen zelf van wat niet langer afbeeldbaar is: het heilige. Taal verenigt haar gebruikers. Elk ding is zijn zin, tastbaar geworden in een patroon, en alle patronen zitten in hogere patronen ingebed. Bewegingen maken steeds deel uit van omvattender bewegingen. Tot op zekere hoogte is dat ook het geval met de taal, die dan louter interactie is. Interacties vertonen geen breekpunten: ze zijn continu, ze bepalen elkaar of worden door elkaar bepaald. Alleen hun ultieme oorsprong en hun ultiem doel ontsnappen daaraan. Taal als louter interactie spiegelt ons het beeld voor van een structuralistische wereld. Maar de taal vindt haar hoogste zin en dus haar eigenlijke wezen in communicatie: communicatie is een vorm van interactie, maar interactie is niet noodzakelijk communicatie. Interactie bevindt zich op het niveau van de natuurwetten; communicatie verbreekt deze wetten. Afspraken onder personen, en dus ook afspraken met zichzelf, leiden tot activiteiten die ontsnappen aan de traagheidswet. In wezen zijn zij naamgevingen, identificaties van dingen met namen, die deze dingen verheffen naar een hoger betekenisniveau. Ze zijn mogelijk dank zij de trouw. De trouw fundeert de mogelijkheid tot het maken van afspraken, welke de communicatie funderen. Interacties zijn continu, maar afspraken verbreken deze continuïteit en vergen specifieke inspanningen van de betrokkenen die aldus ingrijpen in het louter interactieve. Het is het vermogen tot trouw, dat aan de oorsprong ligt van elk nieuw betekenispatroon. Zo ligt aan de oorsprong van de alles omvattende werkelijkheid, de trouw van God jegens zijn schepselen, en niet bepaalde fundamentele natuurwetten, zoals het materialisme gelooft. Communicatie is geen voortgezette interactie, maar is een totaal nieuwe en andere activiteit dan het interageren. Elk universum ontspringt aan een gegeven woord, en alle dingen zijn door het Woord geworden. Taal is in wezen trouw, of: gegeven woord. Trouw is wezenlijk discontinu, want hij overwint de natuurwetten. Intersubjectieve afspraken constitueren universa voor de betrokken subjecten, en zo ook werd het Universum bij uitstek geconstitueerd. De menselijke taal is als een schaduw van Gods woord, die het goddelijke in de wereld naar binnen brengt, en hem daardoor verlicht. Cruciaal in de communicatie of de dialoog is de aanspreking, waarvan de naamgeving hun fundament is: ze betekent een erkenning of een ont-objectivering, een verheffing van het object tot subject. In de erkenning, in de naamgeving, wordt de persoon geschapen - in Gods erkenning en in onze erkenning van de medemens. Zoals het woord, verwijst ook de naam naar iets afwezigs, en hij is daarom een belofte. Iemand erkennen betekent: iemands bestaan-voor-ons beloven, en daarom is de naamgeving wezenlijk een persoonlijk engagement. In de naamgeving nodigt men de ander uit om zijn aanspreekbaarheid te aanvaarden, en om zich zodoende te positioneren in de geestelijke werkelijkheid, met het oog op eenwording. Men aanvaardt dan tevens de onvoltooidheid van de gegeven werkelijkheid én de plicht tot participatie aan de voltooiing. Aanspreken is gebieden tot trouw aan het te voltooien project van de liefde. Uit de oorspronkelijke aanspreking vloeien de tien geboden voort. In de structuur van de taal vindt men de structuur van de werkelijkheid zelf terug. De structuur van de taal weerspiegelt haar betekenis: de tekens worden door betekenissen bepaald, en niet andersom. In het geestelijke gaat het doel vooraf aan de middelen en lijkt de tijd omgekeerd te zijn. Maar omdat het hogere het lagere fundeert, is het de tastbare wereld zelf die wij ‘omgekeerd’ waarnemen. De orde van de taal keert de orde van een vervallende wereld om. Diep in de structuren van de taal zelf, ligt het geheim van het leven. Maar tot de boom des levens mag de mens geen toegang hebben. De werkelijkheid is overvol van taal. Omdat wij pas kunnen zien wat wij kennen, weerspiegelt de werkelijkheid onze eigen ziel. Tegelijk is de werkelijkheid een uitnodiging: elke eerlijke vorser verwondert zich; hij staat voor een mysterie dat hem aanspreekt; hij ontmoet Iemand. Het object van onze waarneming is een betekenisvol patroon. Betekenissen zitten verweven in steeds weer hogere en dwingendere betekenispatronen, waaraan wij al dan niet participeren. Zo zal hetzelfde object voor de goede een totaal andere betekenis hebben als voor de boze, en het zal dus ook een totaal ander ding zijn: de dingen zijn ‘slechts’ datgene waarvoor ze bestemd worden. We geven een eigen kijk op het dogma van de transsubstantiatie, en we besluiten dat onze participatie aan de liefde de werkelijkheid kan verenigen in zijn voltooiing.” (J. Bauwens, Transatheïsme. Een christelijk geïnspireerde verrijzenis uit het hedendaags materialisme, Serskamp 2003, samenvatting hoofdstuk II.4, pp. 734-737.) Zie: 168587.pdf (seniorennet.be) .

Gevaccineerde kinderen hebben 5100 pct. meer kans om te overlijden dan ongevaccineerde kinderen:

https://www.globalresearch.ca/children-risk-death-increases-5100-following-covid-19-vaccination-compared-unvaccinated-children-according-official-ons-data/5779075

Over operaties zonder algemene verdoving, onder hypnose:

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/12/05/in-ronse-opereren-ze-zonder-verdoving-maar-onder-hypnose/

David en Goliath

Andermaal over de hetze rond Mattias Desmet

Dat Mattias Desmet zich in het oververhitte interview met de Amerikaanse complotdenker Alex Jones zou laten ontvallen hebben dat hij persoonlijk een openhartoperatie zag plaatshebben onder hypnose en zonder verdoving is een 'simplificatie' die hem door zijn tegenstanders niet gauw zal vergeven worden maar die hij zeer zeker deed in functie van de toegankelijkheid van de inhoud van niet eenvoudige doch ware wetenschappelijke stellingen voor een groot en niet altijd even geleerd publiek. Het is een methode waarvan bij uitstek politici zich bedienen - tot in het absurde waar zij met een enkele slogan immers een hele ideologie proberen te omvatten maar zij doen het uiteraard omdat in een democratie de middenmoot doorweegt.

Dat hypnose bij operaties verdoving kan vervangen is overigens een feit en wie daarvan op de hoogte is en meteen ook weet dat het om een voor velen moeilijk voorstelbaar gegeven gaat, zal door omstandigheden noodgedwongen wel zijn toevlucht moeten nemen tot simplificaties want anders dreigt zijn betoog niet op te schieten en ik durf niet te gokken hoeveel één seconde zendtijd in de States wel kosten kan!

Als zijn tegenstanders daar graten in zien (en uiteraard willen zij niets minder dan zijn vel want in zijn optreden ontwaren zij gewis een schending van een door hen geheiligd taboe - met name de [soms wettelijk bekrachtigde] onschendbaarheid van hun gezag), dan eisen zij in feite dat Desmet aan een door de band ongeletterd, onaandachtig en massaal Tv-publiek in een tijdspanne van luttele seconden uiterst moeilijk toegankelijk wetenschappelijk materiaal gaat doceren en koesteren zij bovendien de absurde verwachting dat ook maar iemand daarin kon slagen. Dat die verwachting welke een eis is, op zijn zachtst gezegd onrealistisch moet heten, wordt al bewezen door het feit dat de betrokken leerstof zelfs voor heel wat psychologiestudenten te moeilijk blijkt, daar zij zich te vierklauw naar de media spoeden om daar hun beklag te doen over wat zij dan bestempelen als 'onverstaanbaar'. Indien het feit dat zekere studenten zakken voor het examen de verantwoordelijkheid was van de prof die het dan allemaal niet duidelijk genoeg zou uitgelegd hebben, dan kon men dat ook met zekerheid zeggen met betrekking tot een Tv-publiek maar het talent en de inspanningen moeten uiteraard van twee kanten komen, ook in culturen waarin mensen eraan gewend geraakt zijn om alles ingelepeld te krijgen. Neen, die eis van Desmets tegenstanders is niet onrealistisch doch zonder meer malafide en dat zelfs het door hun vermeende 'tegenstander' aangebrachte excuus van de 'expert-blindness' hen nog bezwaarlijk als verontschuldiging kan dienen is uiteraard hun eigen verantwoordelijkheid.

Het feit dat Desmets vergelijkingen van het 'coronatotalitarisme' met dat van de nazi's bij sommigen verbijstering wekken, kan slechts worden toegeschreven aan de ongeletterdheid van de laatstgenoemden: zij blijken geheel onwetend omtrent het optreden van exact dezelfde verbijstering reeds meer dan een halve eeuw geleden bij de Amerikaanse psycholoog Stanley Millgram die dan beroemd werd met zijn zogenaamde 'gehoorzaamheidexperiment' dat met altijd eendere resultaten tot in den treure werd herhaald.

Desmet deelt de afmattende frustratie welke erin bestaat de moeilijk toegankelijke waarheid met zekerheid te kennen en niet te kunnen mededelen omdat er geen oren naar zijn, met tal van waarheidssprekers, zowel politieke dissidenten als grote geleerden in het zog van Copernicus. Maar dat de theorie van Desmet allerminst nieuw is doch slechts een toepassing van wat onder gestudeerde mensen bijna een eeuw lang verworven kennis zou moeten zijn, laat zien hoe ver een door arrogantie aangetaste samenleving kan afglijden naar de blindheid van het onverstand.

(J.B., 10 september 2022)

‘In de coronacrisis is de publieke opinie in de greep van absurde oordelen’

Mattias Desmet

Professor klinische psychologie aan de Universiteit Gent.  29-08-2020, 07:40

Lees hier het artikel van Mattias Desmet in Knack van 29 ausgustus 2022:

https://www.knack.be/nieuws/wetenschap/in-de-coronacrisis-is-de-publieke-opinie-in-de-greep-van-absurde-oordelen/

Totalitarisme ten voeten uit

De vervolging van Mattias Desmet, symptoom van de totalitaire staat

Onder de titel: “‘Onzinnig en wetenschappelijk ondermaats’: ook lesmateriaal van Mattias Desmet nu onder vuur” schrijft de krant De Morgen d.d. 9 september 2022: “Psychologieprofessor Mattias Desmet (UGent) gebruikt zijn eigen boek [n.v.d.a.: Het betreft het in januari van dit jaar verschenen werk getiteld: “De psychologie van het totalitarisme"] als leermateriaal voor het vak dat hij onderwijst. Is dat wel geoorloofd voor een boek dat zo gecontesteerd is. ‘Het is compleet onzinnig en wetenschappelijk volledig ondermaats.’”

Filosofieprofessor Etienne Vermeersch publiceerde in 1988 De ogen van de panda, een bestseller die overigens nog steeds in de handel verkrijgbaar is, en in zijn colleges kondigde de auteur telkenjare dit boekje aan als te kennen leerstof waaruit tenminste één examenvraag zou gesteld worden. Als deze 'toonaangevende filosoof', zoals hij door velen terecht wordt genoemd, een boek van zijn hand“als leermateriaal gebruikt voor het vak dat hij onderwijst”, waarom dan zou professor Mattias Desmet dat dan niet mogen doen? De Morgen suggereert dat dit misschien wel niet geoorloofd is “voor een boek dat zo gecontesteerd is” maar dat was De ogen van de panda ook en wel om meer dan één reden. Afgezien van het feit dat dit essay over milieu-ethiek volgens Vermeersch' collega Rudolf Boehm niet bijster origineel was daar het zich zou geïnspireerd hebben op een eerder artikel van Boehm in diens tijdschrift Kritiek waarin deze de problematiek van het WTK-bestel aankaartte, meer bepaald de marxistisch geïnspireerde theorie dat het samenspel van Wetenschap, Techniek en Kapitalisme rampzalig is voor het milieu, waarbij Boehm wel degelijk verwijst naar de bron, met name het maatschappijkritisch werk van Herbert Marcuse uit de zestiger jaren - afgezien daarvan kan men zich de vraag stellen of het wetenschappelijk gerechtvaardigd zijn van de aanwending van ideologisch gekleurde teksten als te kennen leerstof aan een universiteit niet sowieso betwistbaar is, al moet men dan ook de regel dat niet mag gemeten worden met twee maten en met twee gewichten in acht nemen voor op eender welk geloof geïnspireerde publicatie: in hoeverre is die niet onzinnig en niet wetenschappelijk ondermaats en waar eindigt de heksenjacht als men die lijn doortrekt?

Maatschappijkritiek is per definitie volstrekt onmogelijk van zodra het taboe wordt geheiligd om gangbare praktijken (in dit geval: de aanpak van de coronacrisis door de WHO) te contesteren en is niet precies dat het kenmerk bij uitstek van een totalitair regime? En waarschuwt uitgerekend De ogen van de panda ons niet met aandrang voor de actuele praktijken onder het juk van het gouden kalf dat immers maakt dat het Kapitaal de Techniek en de Wetenschap corrumpeert?

(Jan Bauwens, 9 september 2022)

Over het verkapte grootschalige pesten

Over pesten werd al heel veel geschreven maar opvallend genoeg gaat men in de meeste definities eigenlijk totaal voorbij aan de essentie van pestgedrag. Pesten heeft weliswaar te maken met het berokkenen van kwaad aan een ander maar het bijzondere aan pesten is wel dat de dader ervoor weet te zorgen dat hijzelf altijd buiten schot blijft: hij handelt zodanig dat men hem niet kan aanwrijven wat hij doet, hij let erop dat zijn slachtoffer zich niet kan verweren, dat niemand hem met de vinger kan wijzen: hij komt met zijn misdaad weg.

Dat is ook wat zijn slachtoffer, dat vaak ook de enige getuige is, mateloos frustreert en tot wanhoop drijft. Het woord 'pesten' bevat nochtans deze kern waar het betekent dat men iemand de pest aandoet of met de pest besmet want wie iemand besmet, in casu met de pest, kan in feite moeilijk met de vinger worden gewezen omdat het gaat om een kwaal waarmee men eerst zelf besmet moet worden vooraleer men ze kan doorgeven, zodat ook in dit geval de eigenlijke aanstoker van het kwaad niet aanwijsbaar en dus onvindbaar blijft en ongestraft, onaangepakt, altijd onverholpen. Pesten is in wezen aan een ander kwaad verrichten en er daarbij op toezien dat men zelf straffeloos blijft en, meer dan dat, ook vrij van schuld - of dan toch van mogelijke beschuldigingen. Pesten heeft derhalve te maken met recht en onrecht: pesten is mogelijk waar recht onmogelijk werd.

Er is dezer dagen wat te doen omtrent gepersonifieerde autonummerplaten welke door hun houder worden gebruikt om zekere kwade intenties aan anderen en dan uiteraard vooreerst aan de slachtoffers daarvan duidelijk te maken terwijl tegelijk gezorgd wordt voor voldoende dubbelzinnigheid zodat beschuldigingen altijd onterecht gaan lijken wegens het beginsel van het voordeel van de twijfel.

Met bijvoorbeeld het verspreiden van verholen want dubieus gehouden nazisymboliek in het verkeer en dus in de openbaarheid worden welbepaald door pesters beoogde slachtoffers getroffen en wel op zo'n wijze dat zij hiertegen helemaal geen verweer hebben omdat de daders zich, als puntje bij paaltje komt, zullen verschuilen achter het dubieus karakter aangaande hun malafide uitlatingen. Zolang de letter van de wet gerespecteerd wordt en precies doordat die wordt gerespecteerd, kan haar geest worden verkracht en dat dit continu gebeurt op grote schaal, is een publiek geheim.

Gepersonifieerde nummerplaten zijn eigenlijk klein bier vergeleken bij heel wat dieper wortelende handelwijzen waarbij men niet meteen aan pesterijen zal denken als men, zoals hoger reeds gezegd, voorbijgaat aan de essentie van het pestgedrag dat immers ligt in de listigheid van de dader die zelf buiten schot weet te blijven en die derhalve geheel straffeloos aan een ander kwaad kan (blijven) berokkenen. Die blindheid voor de essentie van het pesten maakt dat dit kwaad in de openbaarheid kan geschieden terwijl geen haan er zal naar kraaien.

Een schrijnend voorbeeld is het populisme bij zekere politici die bijvoorbeeld aan langdurige werklozen, geheel strijdig met de mensenrechten, pensioen willen ontzeggen of hen tot ongeacht welk karwei willen kunnen verplichten - het populisme waarvan gezegd moet worden dat het wezenlijk behoort tot de ergste misdaden van deze tijd en wel vooral omdat het onmiskenbaar genocidale effecten heeft. Politici die zich hiervan bedienen, verdienen niets minder dan onmiddellijke ontzetting uit hun ambt, levenslang verbod om nog politieke functies waar te nemen, vermeerderd met de vrijheidsberoving waarmee zij feitelijk hun talloze slachtoffers opzadelen.

In de hedendaagse theologie wordt de hel niet zonder redenen gedefinieerd als een toestand waarbij men beroofd is van elk contact met anderen: de isolatie van mensen of hun sociale uitsluiting is namelijk de allerergste straf gebleken die men iemand kan doen ondergaan. Nu participeren mensen aan de samenleving pas middels hun persoonlijke bijdrage naar best vermogen en dat is hun arbeid, waarvan in de huidige constellatie een geldige waardering zich quasi uitsluitend manifesteert als de financiële vergoeding in de vorm van loon. Arbeid is dan ook in de allereerste plaats een elementair mensenrecht en uitgerekend politici moeten ervoor instaan dat aan alle burgers zonder uitzondering dit recht zal worden verschaft.

De veroordeling van mensen aan wie dit recht ontzegd wordt, is de reinste pesterij omdat aan de slachtoffers aldus niet één maar twéé keer onrecht wordt gedaan: een eerste keer waar zij geen toegang krijgen tot de arbeidsmarkt en een tweede keer waar zij daarvoor zelf verantwoordelijk gehouden worden (zij worden aldus nota bene vals beschuldigd) en wel uitgerekend door degenen die voor de werkgelegenheid verantwoordelijk zijn (waardoor dezen de eigen schuld verdonkeremanen) en dat zijn de politici.

Politici die middels hun alom gekende openbare uitlatingen (welke zij geheel onterecht bestempelen als vrije meningsuitingen) deze slachtoffers pesten, houden zichzelf buiten schot door de schuld van het kwaad in de schoenen van hun slachtoffers te schuiven en zij weten het gelijk aan hun kant te krijgen middels de instemming van een helaas immer in aantal toenemende, onnadenkende en immorele massa met stemrecht.

Deze verkrachters van de geest van de wet dreigen verkozen te worden zoals ooit Adolf Hitler en zijn trawanten verkozen werden waarna de ondergrondse misdaden eensklaps wet werden: zes miljoen joden, zigeuners, homo's en nog andere in de ideologie van het nazisme ongewenste categorieën van mensen werden ondergebracht in kampen en aldaar vergast met de medewerking van het voltallige staatsapparaat: deskundige artsen, scheikundigen en nog andersoortige geleerden werkten de massamoordplannen concreet uit, gerenommeerde bedrijven leverden het gas en de uitrusting bedoeld om in de kortst mogelijke tijd zo veel mogelijk mensen om te brengen, nette burgers achtten het hun plicht om gehoorzaam de bevelen uit te voeren die niet langer van ondergronds kwamen maar van hogerhand omdat een gewetenloze kiezersmassa de criminelen aan de macht bracht: de bevelen om miljoenen mensen op te ruimen - een betere oplossing konden deze politici niet bedenken, het was hun 'Endlösung', hun eindoplossing.

De massa aan zelfmoordenaars die bij uitstek ons eigen land bezwaart en waarvan geweten is dat zij hun wanhoopsdaad steeds vaker stellen ingevolge een gebrek aan waardering voor hun elementaire rechten - deze eindeloos aanwassende colonne aan jammerlijke doden heeft, voor wie het nog niet zouden gesnapt hebben, uiteraard ook daders.

En deze daders weten zich te onttrekken aan hun verantwoordelijkheid, in hun listigheid weten zij zelf buiten schot te blijven, zij slagen erin om hun slachtoffers te beschuldigen van de misdaden die niet deze slachtoffers maar zijzelf begaan en zij kunnen dat doen omdat zij het volgen van de wet naar de letter benutten om aldus haar geest geweld te kunnen aandoen. Deze massamoordenaars gaan vrijuit omdat zij als geen ander niet alleen de retorica beheersen of de kunst van het liegen maar ook nog uitmunten in die andere kunst, met name de 'kunst' van het pesten. Homo homini lupus is een spreuk die, getuige de dode taal waarin wij haar onthouden hebben, uit reeds lang vervlogen tijden stamt.

Nog meer verborgen dan het pesten middels verholen symbolen en het pesten middels populisme, is die vorm van pesten welke erin bestaat het volk te pluimen ('bestelen' is een veel te onschuldige term) 'op pesters wijze', wat dus wil zeggen: zonder dat de bestolenen zich kunnen verweren, en dit alleen al omdat zij het niet door hebben dat zij bestolen worden.

Zoals algemeen bekend, wordt van het arbeidersloon van elke burger een groot deel bij de bron afgehouden om de kas van de sociale zekerheid te spijzen, waaronder de ziekenkas. Het geld van de ziekenkas is het bezit van het volk, het is een solidariteitskas, bedoeld om wie ziek worden, bij te staan. De ganse medische sector leeft derhalve quasi uitsluitend van het geld uit deze kas dat door alle arbeidende mensen werd verdiend. Het zijn omzeggens de arbeiders die de medici tewerkstellen.

Als iemand ziek wordt, gaat hij naar de huisdokter en die stuurt hem door naar de kliniek voor een onderzoek of, vaker nog, voor een ganse reeks van onderzoeken. Dan volgen de behandelingen door specialisten. In principe doen al deze geleerde vaklieden hun uiterste best om hun patiënten te helpen om weer gezond te worden of om hun lijden te verlichten maar het probleem is dat zij allen arbeiden met middelen die niet de hunne zijn, zoals peperdure machines voor het nemen van röntgenfoto's, scanners en nierdialysetoestellen alsook een gigantische wereldwijd georganiseerde en georkestreerde infrastructuur, een netwerk van ziekenhuizen, verbonden aan universitaire opleidingen en een zich alom vertakkende en voortdurend vernieuwende farmaceutische industrie. De medici zelf zijn slechts arbeiders in een systeem van een georganiseerde specialistische bedrijvigheid welke in feite volledig aan hun controle ontsnapt en aldus bevinden zij zich in de positie waarin sinds de aanvang van de industriële revolutie ook de fabrieksarbeiders zich bevinden: zij werden van langs om meer herleid tot verlengstukken van machines die ver boven hun hoofd uit tornen en die een eigen dynamiek volgen welke uiteindelijk gestuurd wordt door de moordende wetten van een kapitalistische economie. Zij werden opgeleid om eigenhandig hun patiënten te helpen maar als puntje bij paaltje komt, dienen zij blindelings te gehoorzamen aan bevelen 'van hogerhand' die, zoals ook onlangs ter gelegenheid van een wereldwijde gezondheidscrisis blijken mocht, niet altijd stroken met de opgedane inzichten en met de te volgen ethische regels, als zij daar niet al regelrecht tegenin druisen.

Er bestaat een kaste van mensen die zich, te oordelen naar hun ogenschijnlijke gigantische rijkdom, in feite geheel onttrekken aan de wetten die het volk als zodanig in de pas houden en omdat macht ervoor zorgt dat zij onzichtbaar blijft, weten wij weinig of niets over die andere wereld waarvan niemand het bestaan kan ontkennen zonder de ogen te sluiten voor het licht. Een en ander gaat lekken van zodra onderzoeksjournalisten erin slagen om bijvoorbeeld aan te tonen dat - om in de medische sector te blijven - het somtijds helemaal niet de bedoeling is om mensen te genezen: steeds vaker heeft het er de schijn van dat patiënten worden aangewend als louter middel voor het versassen van kapitalen van de ziekenkas naar de niet nader te noemen organisatie welke zich in deze tijden positioneert op die plekken die tot voor kort nog ingenomen werden door de kerk met haar voorgewende macht over niet alleen het leven maar bovendien het eeuwige leven. Die fabels over het hiernamaals doen het sinds kort niet meer in alvast een goed deel van de meer ontwikkelde wereld maar andere fabels over het hiernumaals nemen vandaag hun plaats in en zij zijn zo mogelijk nog absurder dan de verzinsels van weleer. Zo kon men onlangs lezen dat gerenommeerde astronomen (die nota bene met miljarden spelen) bekenden hoe beelden van het heelal, zogezegd gemaakt met ruimtetelescopen, in feite foto's waren van een schijfje salami. Over de onverschilligheid over dergelijke toestanden die mensen met gezond verstand tot wanhoop drijven, schrijft Primo Lévy, die de concentratiekampen overleefde, dat zij nog erger zijn dan de holocaust: zij maken dat die pest welke alle andere plagen in hoge mate overtreft, kan doorgaan totdat al het schone wordt gebagatelliseerd en alleen nog het geweld van de oorlog zal overschieten.

Ivan Illich was met onder meer zijn Medical Nemesis een van de stoute tongen die het aandurfde om een tipje op te lichten van de sluier die een kwaad bedekt dat groter is dan het geloof van stervelingen kan bevatten maar vandaag zijn deze zogenaamde verspreiders van nepnieuws een beetje verstomd of dan toch onhoorbaar geworden, onder meer ingevolge welbepaalde soorten van vervolging waarvan men zou denken dat zij alleen in China gepraktiseerd worden of in het Rusland van Vladimir Poetin. Uiteraard past in dit plaatje de nog niet verleden coronahistorie waarbij een bijzonder kleine groep van superpesters de voltallige wereldbevolking den duvel heeft aangedaan, gewis voor nog een niet te tellen aantal jaren. En in het verlengde daarvan duikt dan uiteraard het spook op van de oorlog, schitterend vertolkt als de hyena met de hoge hoed die over lijken gaat in de collage van John Heartfields Krieg und Leichen, die letzte Hoffnung der Reichen. In het Westen applaudisseren de katholieke bisschoppen voor de Oekraïners die met onze wapens aan het front tegen het Oosten gaan sneuvelen omdat zij aldus de naastenliefde als geen ander zouden dienen en in het Oosten jaagt de orthodoxe patriarch de Russen de dood in naar datzelfde front tegen het Westen. Poetin rekruteert kanonnenvlees bij daklozen en schooiers zoals men ook doet in Amerika of in het vreemdelingenlegioen in Frankrijk waar gevangenen kunnen kiezen voor de gevaarlijke vrijheid van de frontstrijd. Altijd al heeft men de 'nuttelozen' als kanonnenvlees verschoten, getuige de begraafplaatsen uit de beide wereldoorlogen in de westhoek waar de bordjes op de zerken bijna uitsluitend Afrikaanse en Aziatische namen van uit de kolonies gerekruteerde frontsoldaten dragen.

De medische sector is een dankbaar voorbeeld omdat gezondheid ons ook aanspreekt door onze natuurlijke afschuw voor het lijden maar in feite is elke sector aangetast door die niet nader te benoemen pest: het onderwijs beschouwt haar leerlingen als klanten, de economie reduceert mensen tot producenten-consumenten; kortom: zijn werktuigen heersen over de mens en het is dan uiteraard de vraag of die kaste van supermensen die zich aan elke wet lijken te onttrekken wel echt bestaat, met andere woorden: of zij niet een fata morgana is, terwijl in werkelijkheid een volstrekt anoniem en onpersoonlijk systeem het mensdom beheerst en beheert: de onpersoon bij uitstek, de gewezen stadhouder van de Schepper van hemel en aarde, die sinds oudsher bekend staat als zijn tegenstrever, de diabolos, de superpester of de duivel.

(J.B., 7 september 2022)

Kunst als wapen

Krieg und Leichen, die letzte Hoffnung der Reichen

De Antwerpse stadsdichteres Ruth Lasters is lang niet de enige artiest die gemuilkorfd wordt omdat zij kunst als wapen gebruikt tegen de moordende dwaasheid van de machthebbers. Kunst als zodanig verdient die naam niet langer als zij zich niet engageert omdat elke vorm van negationisme slechts een vervalst beeld van de werkelijkheid kan brengen. Exemplarisch is de zieke en moordende droom van het nationaalsocialisme dat in dat verband waarheidsgetrouwe kunst veroordeelde als 'entartete Kunst': kunst kon nog slechts als staatspropaganda. Het nationaalsocialisme werd inzake de aanwending van kunst als instrument van de macht voorafgegaan door bijvoorbeeld het bastion van de katholieke kerk met haar belachelijke 'index'.

Het begrip 'extreem rechts' stamt uit de Franse Revolutie en “verwijst naar personen of occasionele verenigingen die het verdwijnen van de maatschappij van het Ancien Regime [waarbij de macht zich zogezegd 'naar Gods wil' situeert bij de adel en in de kerk] betreuren en zich tijdens de eerste parlementaire vergaderingen resoluut rechts positioneren (ten opzichte van het bureau van de voorzitter).” (1)

(1) https://www.belgiumwwii.be/nl/belgie-in-oorlog/artikels/extreem-rechts.html

Extreemrechts wil dus geen revolutie, het wil terugkeren naar de simpele 'orde' van weleer met erkenning van het gezag van koning en paus. Extreemrechts heet dan 'contrarevolutionair' te zijn of teruggrijpend naar vroeger, 'reactionair'. Het begrip 'extreemrechts' is intussen danig geëvolueerd dat men er alle kanten mee uit kan, zoals dat ook het geval is met de andere posities in het politieke spectrum en zo bijvoorbeeld zegt men over het anarchisme dat er zoveel anarchismen zijn als er anarchisten zijn. Er zijn vele soorten liberalisme, socialisme enzovoort. Vandaag echter blijken extreemrechts en extreemlinks elkaar te vinden in hun afkeer voor het kapitalisme maar ook dat is niet meer het geval omdat afkeer van staatsinmenging vrij spel geeft aan liberalisme en derhalve aan kapitalisme. Dezelfde paradox vindt men trouwens terug waar men ziet hoe extreme vrijheid resulteert in monopolievorming (economische dictatuur) en derhalve in absolute onvrijheid.

De kwestie van het rechtse extremisme wordt al te vaak verkeerd gesteld als een zaak van samenscholing rond een zekere ideologie welke te vrezen valt. In werkelijkheid gaat het oorspronkelijk veeleer om de verwerping van zekere ideologieën, waarna een leegte ontstaat die dan wordt opgevuld met een al te simplistische ideologie en dat is vaker de opvatting dat men de natuur als voorbeeld moet nemen en dat men die best een handje helpt, wat neerkomt op een hulde aan het recht van de sterkste, een miskleun van een ideologie die Hitler inspireerde voor de installatie van zijn concentratiekampen maar die tevens vrij spel geeft aan het ongeremde liberalisme met zijn kapitalistische economie waarvan het onafwendbare verlengstuk de regelrechte oorlog is.

Extreemrechts vindt weliswaar dikwijls zijn bron bij een gevoel van groeiende onzekerheid dat voortspruit uit maatschappelijke onduidelijkheid die grondt in de vaststelling dat bewindslieden onbetrouwbaar zijn en niet capabel om bijvoorbeeld de belangen van het volk te verdedigen en dan gaat het heel vaak om de veiligheid. Maar dat is niet wat extreemrechts van andere ideologieën onderscheidt want in een onvrede met het bestaande vinden ze zowat allemaal hun voedingsbodem.

De voedingsbodem van revolutionaire partijen is weliswaar een bewind dat niet langer het krediet van het volk geniet omdat het dat ook niet verdient. Bewindslieden zijn vooralsnog op legale wijze aan de macht gekomen en zij weten zich telkenmale opnieuw verkiesbaar te maken middels een zekere macht en allerlei invloedssferen waarmee zij kiezers onder druk zetten en hun in feite in een keurslijf dwingen. Katholieke partijen zijn hiervan het schoolvoorbeeld omdat zij onderwijsinstellingen, klinieken, ouderlingentehuizen en vele andere instituten besturen en derhalve de lakens uitdelen inzake jobs, inkomens en dus materiële bestaanscondities. De socialistische partij heeft vergelijkbare handelwijzen en ook de liberale en de andere zuilen: allemaal dwingen zij het deel van het volk dat uit hun handen eten moet tot een stemgedrag dat niet steunt op vrije wil en op verstandelijk overleg maar dat zich louter oriënteert op materieel gewin of op vooruitzichten inzake bestaansmogelijkheden. De ideologische argumenten of de partijstandpunten, voortspruitend uit een specifieke retorica of leugenaarskunst, dienen bijna alleen nog om de eigenlijke, hierboven genoemde motieven te verkappen en dit aperte gebrek aan ideologie dat maakt dat er als het ware nog slechts één koek overschiet waarmee iedereen elke richting uit kan, enerveert de kiezers dermate dat zij overgaan tot een zekere weigering, een zeker verzet. In feite verzet men zich tegen de huichelarij welke ontstaat waar argumenten vloeken met motieven, men verzet zich tegen onbetrouwbaarheid, men pikt het niet langer dat politici weg komen met gemeen bedrog. Omdat men er niet in slaagt om via de geëigende wegen hieraan iets verhelpen daar deze wegen bezet worden door wie de macht hebben, gaat men als het ware ondergronds. Het is nu dit zich ondergrondse ophouden dat onrust veroorzaakt alsook angst voor het onzichtbare complot, voor de verborgen samenzwering.

In feite ontbreekt in principe elke organisatie van de massa die niet langer tevreden is maar deze massa wordt gedetecteerd door lieden die zichzelf dan als leiders naar voor schuiven, soms zonder dat zij zelf deel uitmaakten van de ontevreden burgers als zodanig. Deze leiders komen ofwel uit het niets ofwel uit een eerdere mislukte 'wettige' politieke carrière en zij slagen daarin omdat zij niet via verkiezingen aan de macht komen maar via allerlei sluikwegen welke alleen gedijen waar partijvorming ondergronds gebeurt. De motieven van ook deze 'politici' zijn niet altijd even edel en men kan bijvoorbeeld denken aan de leden van extreemrechts in de Amerikaanse burgeroorlog zo'n 160 jaar geleden: zij vormden het zuiden van de V.S., waren racistisch en voor het behoud van de (neger)slavernij omdat zij daar (overigens meestal van thuis uit en dus door hen beschouwd als een verworven recht) grof geld mee verdienden terwijl de abolitionisten in het noorden minder afhankelijk waren van uitbuiting en mensenhandel. De partijvorming in het zuiden betrof gedeelde belangen, met name rauw materieel gewin, terwijl de abolitionisten in het noorden met grote woorden schermden en met hoogstaande morele principes. Zij konden het zich veroorloven, zo fluisterden wellicht de stoute tongen en een vergelijking met de toestand vandaag is misschien niet eens zo ver naast de waarheid gegrepen: ontevreden burgers zijn vaker mensen die alvast geloven dat hun levensstandaard zal te lijden hebben onder bijvoorbeeld immigratie, omdat migranten beneden de prijs werken, overuren kloppen, kortom: 'vals spelen' op de arbeidsmarkt die mensen van hier niet langer controleren. De leden van de meer gesettelde burgerij zijn geschoold en hebben banen die geen concurrentie hoeven te vrezen van de veelal ongeschoolde immigranten en daarom ook kunnen zij het zich veroorloven om ethische principes om u tegen te zeggen te blijven verdedigen. Eenzelfde kloof gaapt tussen het volk en de elite waar het de veiligheid betreft: rijkelui resideren in goed bewaakte wijken, zij hebben ruimte en hun leefruimte is ook overzichtelijk; armen daarentegen zitten opeen gepakt in flatgebouwen waar heel vaak misdaad aan het oog (van de politie) onttrokken blijft.

Edoch, opvallend genoeg is het niet zo dat het racisme zich beperkt tot de armere lagen van de bevolking: de (zelfverklaarde) leiders van bijvoorbeeld extreemrechts zijn vaker rijkelui en bovendien opportunisten. Misschien is het wel zo dat het volk door zijn zelfverklaarde leiders wordt misleid in een zeer specifieke zin. Het gaat immers slechts schijnbaar om een strijd van het eigen volk tegen de andere omdat de plots opduikende leiders dat zo voorstellen. Zij doen dat om de aandacht af te wenden van de feiten want als men beter toekijkt, ziet men het om een klassenstrijd gaat: het is de elite die vreest voor machtsverlies omdat zij op een vreemde kudde helemaal geen vat hebben. Zij gebruiken de eigen kudde om de vreemde die zij niet beheersen kunnen te bestrijden en zij doen door middels de beproefde methode van demonisering, zij zaaien angst en zij creëren vijanden waar er geen zijn. Het volk als zodanig is immers best bereid om samen met andere volkeren in zee te gaan, zij hebben immers allen dezelfde 'eenvoudige' doelstellingen en problemen, het is pas de 'elite', het soort van mensen dat zich verveelt en dat nooit genoeg heeft, welke tweestrijd zaait vanuit haar beveiligde schuilkelders. En dit doet denken aan het Kunstwerk uit 1932 van de Berlijnse dadaïst John Heartfield (Helmut Herzfeld), een fotomontage getiteld: “Krieg und Leichen, die letzte Hoffnung der Reichen”. (°)

(°) https://heartfield.adk.de/node/5609

Kunst als wapen. (°°)

(°°) Zie: https://www.br.de/kultur/heartfield-ns-dokumentationszentrum-100.html

(J.B., 4 september 2022).

Stad Antwerpen weigert kritisch gedicht van haar stadsdichter

Ruth Lasters

over

hoe politici kinderen brandmerken:

Stad Antwerpen weigert kritisch gedicht van haar stadsdichter Ruud Lasters over hoe politici kinderen brandmerken:

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/09/01/ruth-lasters-neemt-ontslag-als-stadsdichter-van-antwerpen-omdat/

"Het stadsdichterschap moet verbindend zijn", zo werpt de Antwerpse schepen van cultuur tegen.

Alsof het gedicht ook maar iets anders deed dan verbinden wie de politici uiteen dreven! Van het gedicht dat zij samen met haar leerlingen maakte, ziehier het eerste vers:

“Olie-, oliedomme staat die leerlingen vanaf twaalf jaar
nog altijd letterlijk met ‘A’ labelt of ‘B’. Welkom in het middelbaar!”